Cuestionario Proust: Rafael Lema

DesdeRafael Lema o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Rafael Lema:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Tesón.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Esforzo.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Estar cerca.
4.– A súa principal eiva?
– Ter ética nun mundo de chupóns.
5.– A súa ocupación favorita?
– Escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir na miña casa coa miña xente.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder un sobriño.
8.– Que lle gustaría ser?
– Almirante do mar océano.
9.– En que país desexaría vivir?
– España.
10.– A súa cor favorita?
– Azul celeste.
11. – A flor que máis lle gusta?
– Centaurea bazarensi.
12.– O paxaro que prefire?
– Arao.
13.– A súa devoción na prosa?
– Proust.
14.– E na poesía?
– Seferis.
15.– Un libro?
En busca do tempo perdido.
16.– Un heroe de ficción?
– Ulises.
-17.– Unha heroína?
– Justine (Sade).
18.– A súa música favorita?
– Pandereteiras.
19.– Na pintura?
– El Greco.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Inés de Castro.
21.– O seu nome favorito?
– Amelia.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– As drogas.
23.– O que máis odia?
– Os narcos.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Stalin.
25.– Un feito militar que admire?
– A conquista de México (nela participou o meu parente Hernando de Lema).
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Voar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Na cama e de vello.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Entusiasmo no que fago, asombro pola creación allea.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– O medo.
30.– Un lema na súa vida?
– Saúde e terra.”

Luís Seoane: unha carta no seu trixésimo sexto cabodano

DesdeLuís Seoane 2 Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
“Hai trinta e seis anos falecía na Coruña Luís Seoane. Particularmente, sen chegar a coñecelo nunca, aínda que si tratei brevemente no Grove á súa compañeira, Maruxa Seoane, entendino sempre como unha figura clave na historia máis recente de Galicia.  Ao mesmo tempo aumentou o meu interese na súa obra, entre outras razóns, pola vinculación admirativa que o uniu a Manuel Lueiro Rey, quen foi o responsable de organizar -no cine “O Marino” do Grove- a primeira e grande homenaxe aos poucos días do seu falecemento e á que acudiron, como se pode advertir no cartel da dereita, unha numerosa representación da intelectualidade galega do momento a carón da presenza destacable de Rafael Alberti. Anos despois recolleríanse nun volume editado nas Ediciós do Castro algunhas desas intervencións.
Para evocar a súa figura reproduzo aquí una carta -foime imposible dar cun manuscrito autógrafo de Seoane pois adoitaba escribir case sempre a máquina e penso que foi das persoas que abrazou o xénero epistolar con máis intensidade, sobre todo por mor do seu exilio- dirixida a Ramón Piñeiro o 11 de febreiro de 1958. O seu contido,  ao meu xuízo, resulta ben  significativo pois transparenta tanto o seu pensamento como a perenne fidelización aos seus principios. A carta, que reproduzo abaixo, extráioa do interesante epistolario que publicou o Consello da Cultura Galega  e pode consultarse no seu orixinal premendo aquí.
“Sr. D.
Ramón Piñeiro
Santiago de Compostela
Meu querido amigo:
Agradézoche moito as frases garimosas inxustificadas polas que siguen, que me adicas na primeira parte da tua carta que acabo de recibir, pois estiven fora dista cidade unhas semáns. Mais non podo ademitir en silenzo as da derradeira parte, eistranamente inxénua, de dita carta, na que te refires ao editorialista de G. E., e nas que usas, ademáis dun lenguaxe que non corresponde, uns conceptos trabucados e alonxados no meu caso da realidade.
1) O que chamas tí a confusión “arte-literatura-loita de clases-revolución”, no ten ren que ver coa posición estética nin política do “pueril” editorialista de G. E., é decir miña, a que te refires. Si algunha vez tiveses perdido tempo ollando o que fixen no terreo da pintura ou escribindo, tes que ter ollado que non é fácil clasificarme, nin desexo que me clasifiquen ledamente no meu traballo, e pódese notar que non descoñezo as tentativas estéticas que poidan ser unha novedade nos días que vivo, eisperimentando nalgunhas delas cando me pareceron serias. Falarme a mín desa confusión de fai vinte ou trinta anos e simplemente por non ter dialogado nin por carta endexamáis conmigo, nin térese tomado a molestia de ollar o que fago. Esa posición que tí tes por confusa e rematada descoñecendo a sua vitalidade aitual, gústenos ou non, sigue levantando polémicas, continúa sendo respetábel e non “puro anacronismo” como tí dís. Supoño que non terás por rematado xa a Sartre e aos seus meditando –e facéndoa– nunha literatura, (nin aos realistas norteamericáns, nin aos neorrealistas italiás), sumerxida en aición.
2) A xusticia social como tema ten de encher aínda moitas páxinas, unhas boas, e outras coma tí dís “propaganda”, sin que perdan novedade. A sua novedade ten polo menos os séculos do Novo Testamento e namentras eisista dalgún xeito a inxusticia non ten de transformarse en tema de cabaleiría. Algunhas das mellores páxinas da nosa literatura do xix nasceron con ese tema. En canto ós fins a que te refires, “o servicio de fins distintos”, no meu caso o servicio ten un nome, Galicia, e os fins un programa, o que nos fixo irmáns que tí deberas non esquencer, e que pola tua carta pensaría que estás esquecendo. Calquer outro nome que lle poñas ó meu servicio e aos meus fins sería coincidente co que lle poder pór a policía, por exemplo; e tí, estou seguro, non eres capaz deso. (…)”

Tabela dos Libros de abril de 2015, por Armando Requeixo

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Como cada primeiro luns de mes, na Tabela dos Libros danse a coñecer os volumes que Manuel Rodríguez Alonso, Inmaculada Otero Varela, Francisco Martínez Bouzas, Montse Pena Presas e Armando Requeixo estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

abril_tabela_2015

María Canosa, 6 libros por ano

DesdeMaría Canosa La Voz de Galicia:
“Tempo de nacer e tempo de morrer; tempo de plantar e tempo de colleitar; tempo de laiarse e tempo de bailar; tempo de chorar e tempo de rir… A longa letanía sobre os tempos é un clásico do libro do Eclesiastés que segue a ser válida. Así, para María Canosa (Cee, 1978), «os tempos da escrita nunca se corresponden cos da edición». Un exemplo do que di é que no último ano a escritora publicou seis títulos, un deles en tres linguas distintas. Isto pasou porque fóronselle acumulando orixinais: «Vagalume de versos (Galaxia) levaba catro anos desde que foi aceptado na editorial e Druídas (Embora) publicouse aos poucos meses; cada un ten o seu tempo, todos acumulan retraso».
Canosa leva 21 libros publicados e parécelle pouco probable outro ano con seis títulos, un feito debido «non a que fose máis produtiva escribindo, senón publicando». Agora ten máis orixinais xa rematados, pero algúns non os quere publicar: «Son moi persoais, outros son poemas… Ás veces fago limpeza do que teño e desboto: necesito distancia de lectora para autocorrixirme e autocriticarme». A diversidade é unha das características destes seis títulos: «Son todos moi distintos», asegura. Así, Papá que son os sorrisos? (Galebook) «é o primeiro libro en formato dixital para min». É un álbum ilustrado por Dani Padrón que sae en dobre formato: papel e electrónico.
A filla da escritora protagoniza Ana xa chegou (Everest), «un álbum ilustrado tamén por Padrón que conta os primeiros pasos no mundo dun bebé, Ana, pero dende a óptica dun dos seis primeiros bonecos; foi case máis idea de Dani -cando viu o boneco da miña filla e gustoulle- que miña». (…)
María Canosa apunta algunhas claves creativas: «Escribo moito por impulsos, pero as historias non son tan impulsivas. Non preparo moitos guións porque os fago na cabeza, un guión moi esquemático… Non quero prescindir do que me vai pedindo a escrita». Agora pasou o tempo da publicación e volve o tempo da escrita.”

Agustín Fernández Paz: “Os ecos de tantas páxinas de BD andan polos meus libros”

EntrevistaAgustín Fernández Paz de Eduardo Maroño a Agustín Fernández Paz en Praza:
“(…) – Praza (P): En 1984 publicas un Para lermos cómics, un libro divulgativo sobre a banda deseñada, a súa historia, linguaxe e recursos dende unha perspectiva galega. Que che moveu a elaborar este traballo?
– Agustín Fernández Paz (AFP): En anos anteriores (o primeiro creo que é de 1975) eu fora publicando artigos en diversos lugares, explicando a linguaxe dos cómics e defendendo a súa lectura. E desde 1979, que é cando os do Colectivo Avantar publicamos o primeiro libro da serie O Noso Galego, comecei a abordar a utilización didáctica do cómic, trasladando ao papel o que facía na aula. O libro que citas responde a unha colección divulgativa que promovía Xavier Senín desde a Consellería de Cultura: uns manuais breves e de linguaxe sinxela pensados para calquera lector. Senín pediume un sobre cómics, e de aí saíu ese libro, unha achega á socioloxía e á linguaxe da banda deseñada. (…)
– P: Coñecida a túa afección pola banda deseñada e sendo como es escritor, nunca tiveches a tentación de escribir unha historia para ser publicada directamente como cómic?
– AFP: Agás algunhas curtas colaboracións con Xan López Domínguez, non se me presentou a posibilidade de colaborar con ninguén como guionista, que é o que eu podería facer ben.
– P: E consideras que as túas lecturas de banda deseñada influíron na túa escrita?
– AFP: No proceso da escrita están presentes todas as lecturas (e todo o cine) da miña biografía; é inevitable, xa que logo, que estean tamén os cómics. E non me refiro só ao superficial, como pode ser a inclusión dalgúns heroes do cómic como personaxes de relatos: Spiderman, Batman. Eu creo que sobre todo están presentes nos argumentos e no desenvolvemento das tramas. Os ecos de tantas páxinas de BD andan polos meus libros. (…)”

Radiocrítica do 25-03-2015, por Armando Requeixo

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
Velaquí unha nova Radiocrítica emitida o luns día 25 de marzo en Ames Radio (107.2 FM, accesible on line aquí). Nesta ocasión falei con Nazaret López das obras da novela de Antonio Pichel Beleiro Xente que nunca antes morrera (00:15); do poemario As paisaxes eléctricas, de Cristina Ferreiro (5:45); do ensaio Leandro Carré Alvarellos. Un século de cultura e compromiso, de Xosé Manuel Maceira Fernández (10:30) e do volume infantil A nena do parque, de Antonio García Teijeiro (15:30).”

Pódese escoitar directamente aquí.

Carmen Caramés: “Quixen ser a voz das que non a teñen porque unha relación de dominación non lles permite alzar a súa”

EntrevistaMaría do Carmen Caramés de Montse Dopico a Mª Carmen Caramés en Praza:
““Primeiro foi a necidade de non asumir os indicios,/ despois a covardía de baixar a voz e erguer os cóbados, /logo a catalepsia brutal do medo,/ e, sempre,/ o satélite orbital da vergoña.” Mª Carmen Caramés tenta, con palabras coma estas, poñerse no lugar dunha muller maltratada no seu poemario Dos días escuros (Xerais), co que gañou o XVII Premio Johán Carballeira do Concello de Bueu. A autora tratou, neste libro, de “entender”. De reparar no medo ou na indiferenza dos demais “que poden resultar tan paralizantes para a vítima”. Falamos con ela. (…)
– Praza (P): Parece un libro escrito moito desde a emoción, o estilo é moi directo, malia estar coidado. Era a túa idea, ou simplemente saíu así?
– María do Carmen Caramés (MCC): Non tiña unha idea preconcibida de como ía resultar. A empatía foime marcando o camiño e, salvadas todas as distancias, tentei meterme nos zapatos das vítimas, sentir o que elas podían sentir, ver o mundo da maneira en que elas o verían…, tentei sobre todo entender. Recoñezo que chegou a resultarme doloroso porque reparei en aspectos nos que ata entón non reparara como son o medo, a vergoña ou a indiferenza dos outros que poden resultar tan paralizantes e perniciosos para a vítima do maltrato.
– P: O libro é como un percorrido polas fases do maltrato, (os sucesivos desenganos…). Podes explicar, nese sentido, como concibiches cada unha das partes?
– MCC: Eu quería contar unha historia na que calquera muller maltratada puidese espellarse, e entendo que esa historia comeza sempre nunha relación afectiva, nun, ás veces, mal concibido amor. A primeira parte, Incipit, fala precisamente dese comezo, cando nada fai presaxiar o deterioro da relación; na segunda parte, que dá título ao libro, Dos días escuros, a vítima empeza a ser consciente, asume e narra a súa condición de muller maltratada; na terceira busca os motivos externos da súa situación, rastrexa especialmente o legado das Testadoras que contribuíron á xénese da súa identidade; pero a busca de respostas require tamén un exame da propia conduta e actitude ante o maltrato: Reflexións sobre un tratado de (meta)física cuántica; finalmente, a última parte, Explicit ou o último desengano, é un chamamento desesperado á sociedade indiferente que xa non se asombra ante a barbarie. (…)”