Arquivos da etiqueta: Euseino? Edicións

“¿Cara a onde vai a literatura galega?”

Publicado o por

Desde Euseino.org:
“O pasado día 16 de febreiro, o xornalista e novelista Manuel Veiga publicaba un artigo titulado “A infantilización da literatura galega e o seu perigo de desaparición” no que chama a atención sobre que “A desaparición do público, xa de por si historicamente escaso por razóns coñecidas, creo que ten que ver coa infantilización progresiva do estilo e dos argumentos.”, ademais de reclamar “autores de verdade, dos que arriscan a cambio de pouco”. Nese senso, desde euseino.org hai tempo que vimos promovendo un debate arredor da urxencia dunha concepción nova da estética literaria, da necesidade dun pensamento que se dedique á crítica da estética literaria dominante e á proposta de concepcións diferentes.
Nun artigo anterior, falamos do “Esmorecemento da ambición literaria”, a ese artigo contestou o escritor e crítico literario Xosé Manuel Eyré con “Dialogando”. De seguido, puxemos ese debate baixo o rubro de “A polémica sobre a ambición literaria”. En efecto, consideramos preferible escribir da ambición literaria en troques de facer o que se adoita denominar “profecías autocumpridas”, ou anuncios de algo supostamente non realizado cos que se pretende xustificar unha posición xa tomada de antemán mais que neles se constata como futurible, dando argumentos así para que o anunciado na profecía acabe por parecer patente e inamovible. Desde euseino.org intentamos evitar ese tipo de posicións autoconfirmadas; pola contra, estamos a favor do pensamento especulativo, da necesidade dunha filosofía que pense a realidade e interveña nela mais non para confirmar o que se pretende facer pasar por inevitable. (…)
Nesa mesma liña, parécenos interesante publicar hoxe un texto inédito, escrito por Carlos Lema e lido nunha mesa redonda que se celebrou en Vigo o 8 de outubro de 2008 co título “¿Cara a onde vai a literatura galega?”, mesa na que tamén interviron Antón Figueroa, Rexina Vega e Suso de Toro. Reproducimos o texto sen ningunha modificación. Case dez anos despois, gran parte desta reflexión segue a ser pertinente; aínda máis, pensamos que ha servir para situar o debate no seu ámbito propio e cunha finalidade non espuria: a de pensar unha estética literaria libre de condicionantes heterónomos, sen a mistificación ameazadora da mercantilización e a didascalia. Unha literatura como obxecto retórico autónomo, non unha literatura como produto mercantil, ou medio para a dominación. Unha literatura como crítica da produción de subxectividade e como superación da correlación suxeito-mundo, correlación coa que se xustifica o relativismo e, ao cabo, todo o nihilismo actual, tamén o nihilismo literario. (…)

“O punto de partida é, daquela, 1983 ou, para sintetizar, a década de 1980. Outra cousa é trazar o percorrido da literatura galega neses vintecinco anos e, cousa aínda máis difícil, albiscar a onde nos leva ese percorrido. O título que nos reúne, máis ca preguntar a onde vai a literatura galega, coido que nos pregunta a onde a queremos levar; ou, noutras palabras, como nos gustaría que fose a nosa literatura. O título, coma todo título, é un acicate, un estímulo, e de ningún outro xeito —penso eu— o debemos entender.
Considerémola como a consideremos, como literatura nacional, como unha literatura que actualmente vive unha idade de ouro ou —ao dicir dalgúns— como unha literatura de segunda ou mesmo de terceira categoría, a existencia da literatura galega é incontrovertible.
Gustaríame salientar, polo tanto, catro circunstancias que ao meu ver marcan estes vintecinco anos da súa historia:
1ª) A institucionalización do discurso literario galego.
2ª) A apertura do campo literario galego como consecuencia da cooficialidade do noso idioma.
3ª) Un aumento importante da súa difusión debida a asunción de valores heterónomos de mercado.
4ª) A influencia excesiva no campo literario galego das súas relacións cos campos literarios veciños, nomeadamente co campo español. (…)”

A ficción narrativa na literatura actual: da escritura á lectura, por Xosé Monteagudo

Publicado o por

DesdeCuberta+lombo Euseino? Editores:
“No número 14 de Anotacións publicamos un artigo que reproduce o texto da conferencia lida polo novelista Xosé Monteagudo o día 15 de outubro de 2016 durante a sesión dedicada a “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos” das V Xornadas de Literatura e Ensino organizadas pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e celebradas no Instituto de Ensino Secundario das Fontiñas, en Santiago de Compostela. En A ficción narrativa na literatura actual: da escritura á lectura, o autor de Todo canto fomos pescuda na “orde xerárquica de valores (literarios e extraliterarios) que un autor segue á hora de concibir unha ficción” coa finalidade de intentar localizar onde reside o pulo do literario: “Na expresión da individualidade de quen crea? Na súa percepción particular e única da realidade? Ou na compracencia máis ou menos fiel dos gustos consabidos do público ao que se dirixe a obra?”
A situación dos escritores e escritoras galegos fronte ao seu público lector, o carácter intermediador das institucións académicas e os condicionantes de certa didascalia supostamente necesaria para achegarse a un público aparentemente tutelado son algunhas das cuestións que se tratan nesta análise feita por un escritor que percorre o traxecto que leva da escritura á lectura sen perder de vista en ningún momento as regras da ficción e a función da literatura na Idade Moderna.
Para descargar o artigo de balde: A ficción narrativa.”

Inma Otero Varela: “O feito de que as mulleres publiquen aínda se vía, ou se ve, como unha anomalía, un exotismo”

Publicado o por

EntrevistaInma Otero Varela de Montse Dopico a Inma Otero Varela en Praza:
“A profesora e escritora Inma Otero observou unha presenza crecente de novelas de protagonista, moitas veces femininas, que están inmersas nun proceso de construción de si mesmas. E tentou explicar os motivos no ensaio A ficcionalización do eu. Autoría e protagonismo das mulleres na literatura, publicado por Euseino? en edición non venal, en pdf, na serie Anotacións sobre literatura e filosofía. Unha protagonista feminina, sostén a autora, ofrece máis posibilidades para unha elaboración nova do eu ou para construír relatos emancipatorios desde a reconstrución da súa identidade, asediada polos relatos que tentan encorsetala.
– Praza (P): Comezas rexeitando sintagmas como “literatura feminina” ou “literatura de muller”. Por que estes tópicos sobreviviron durante tanto tempo?
– Inma Otero Varela (IOV): Porque, por unha banda, o feito de que as mulleres publiquen aínda se vía (ou se ve) como unha anomalía, ou como un exotismo, se se prefire. Por outro lado, persiste o prexuízo de que a literatura escrita por mulleres debe ser lida case en exclusiva por mulleres; a etiqueta resulta útil á hora de marcar o gueto ao que se quere destinar os textos.
– P: En relación con iso, a túa proposta é non atender tanto á autora, á muller de fóra do texto, senón á muller construída dentro do texto, á personaxe. Por que?
– IOV: En realidade interésame, e creo que a toda a crítica en xeral, máis os textos que a vida privada das autoras e autores. Non nego que algunhas circunstancias vitais sexan importantes, como a cultura da que forman parte, por exemplo, ou algunhas experiencias decisivas. Pero creo que a importancia que se lle dá ao sexo da autora, porque se é autor parece que non é relevante, é excesiva. Aínda considerando que realmente as mulleres seguen a ser o xénero marcado, non todas o asomen do mesmo xeito nin o reflicten literariamente de maneira sequera parecida. Ocorre moitas veces que un escritor constrúe unha protagonista moito máis rica e subversiva que o que fai unha escritora. Existen moitas mulleres que recorren a personaxes moi estereotipadas e planas. (…)
– P: En xeral e en resumo, por que as personaxes femininas son vehículo idóneo para reflexionar sobre os procesos de construción do suxeito?
– IOV: Sen desprezar outras opcións, porque un personaxe que vive á marxe do sistema ou que ten unha opción, corpo ou vida sexual que non coincide coa normativa tamén enriquece a reflexión sobre as posibilidades do suxeito, desde o punto de vista do xénero social que aínda se rexe maioritariamente polo binomio home-muller, é a muller a que en maior medida ten que loitar contra unha identidade forzada. Pódense cruzar moitas liñas á hora de perfilar unha personaxe en loita e a de xénero é unha máis. Pero desde este punto de vista, unha protagonista que no procedemento de construírse atenda tamén á cuestión de xénero, ofrece un grao máis de problematización que o que pode achegar un personaxe masculino. Aínda que, por suposto, aparecen personaxes masculinos moi interesantes desde esta perspectiva como os que ofrece, por poñer un caso galego, Samuel Solleiro. Mais nestas análises da masculinidade ecoan os esforzos realizados polo feminismo por cambiar a categoría social do xénero. (…)”

Delmiro Rocha: “Como promesa a democracia non chegará nunca, ficará sempre por vir”

Publicado o por

EntrevistaCuberta+lombo de Montse Dopico a Delmiro Rocha en Praza:
“Afirmar a democracia é afirmar o que virá. Mais iso non ten que levarnos á mera espera pesimista. Porque supón apertura radical cara ao outro, cara á alteridade que vén e que xa comeza a estar. Non é, así, aferrarse á utopía. Senón facer no aquí e no agora o que parecía imposible. Neste sentido móvense as reflexións do ensaísta e profesor Delmiro Rocha no seu libro Quizais. Filosofía ético-política do porvir, (Euseino?). Unha deconstrución da democracia desde o pensamento de Derrida.
– Montse Dopico: Tes publicados outros dous libros sobre Derrida. Quizais xorde como traballo académico. En que contexto? Cal era o seu obxectivo?
– Delmiro Rocha: O contexto académico é o marco obxectivo dos tres libros. Non obstante, diferéncianse en temáticas, distribución, nivel de afondamento e linguas. A estratexia, ou polo menos a intención estratéxica, consiste en ter un pé dentro da institución e outro fóra. Traballar á marxe. Quizais redáctase integramente no contexto dun doutorado para a obtención do Diploma de Estudos Avanzados, polo menos na súa primeira versión, a cal non dista gravemente da publicada.
O obxectivo consistía en investigar o proceso de substantivación do adverbio “quizais” no tramo de pensamento que discorre de Nietzsche a Derrida coa intención de desvelar como determinaba o pensamento ético-político de Derrida. Como adoita acontecer nestes casos, máis que chegar a unha conclusión definitiva abriuse para min unha forma de ler a Derrida que non se detiña nos terreos máis ou menos delimitados do ético-político senón que se estendía á obra enteira do filósofo e as súas inmediacións. Ao final, pasaron xa uns anos, converteuse nun xeito de ler a filosofía, por suposto, pero tamén a literatura, un filme, os medios de comunicación, a mirada, en definitiva, do outro que nos observa e nos fiscaliza. (…)”

A ficcionalización do eu: autoría e protagonismo das mulleres na literatura, por Inma Otero Varela

Publicado o por

Inma Otero Varela Inma Otero Varelapublicou A ficcionalización do eu: autoría e protagonismo das mulleres na literatura, o número 6 de Anotacións sobre literatura e filosofía de Euseino? Edicións.
Trátase dunha análise da elaboración do eu mediante a literatura e, fundamentalmente, da achega realizada polas escritoras. O cuestionamento do suxeito, levado a cabo polo feminismo contemporáneo, coloca este pensamento e a literatura de hogano nunha situación excepcional para poder propoñer unha nova concepción do eu a partir da reformulación do “eu muller”. Pódese descargar de balde nesta ligazón.

Rebeca Baceiredo: “Inocular fascismo é a forma de evitar que o pobo se dea á subversión”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Rebeca Baceiredo en Magazine Cultural Galego:
“Rebeca Baceiredo gañou o premio da AELG na modalidade de ensaio con A revolución non vai ser televisada (Euseino edicións). Recupero para Magazine Cultural Galego unha entrevista que lle fixera sobre esta obra para Praza Pública.
O neoliberalismo fascista artellou uns mecanismos de dominación cada vez máis sofisticados. Un novo xeito de escravitude converte o ser humano nun máis dos engrenaxes da máquina produtiva. Neste contexto, o control absoluto sobre os corpos e as mentes garántese a través da regulación das formas “correctas” de pensar, de sexualidade, os espazos e os tempos apropiados para ler, comer, xogar… Este é o panorama que debuxa a ensaísta Rebeca Baceiredo no seu novo libro, A revolución non vai ser televisada (Euseino edicións). Mais, como di xa o título, fica espazo para a rebelión. Sempre que os escravos decidan deixar de selo. Explícao a autora nesta entrevista.
– Montse Dopico (MD): Un dos puntos de ancoraxe do libro é, a partir da filosofía de Deleuze, a reflexión arredor da produción da subxectividade como instrumento de poder da oligarquía dominante. Por que non bastaba coa teoría marxista e, en xeral, coa dos filósofos da sospeita, para explicar a realidade actual?
– Rebeca Baceiredo: Penso que ningún filósofo pensa a partir da nada, todos recollen a tradición. Ora ben, nesa tradición existen unas liñas ou outras (e vanse enriquecendo). Entón, talvez a teoría marxista clásica facía máis fincapé na macroestrutura e ignoraba ao individuo como elemento constituínte desa estrutura, desa organización social, socioeconómica. Ter en conta a materia coa que se conforma a sociedade paréceme algo imprescindible, porque permite afiar o coñecemento desa realidade. (De todos os xeitos, tamén se intentou achegar o marxismo a Freud, pero paréceme que, se ben como análise cultural e social pode resultar interesante, falta a precisión ontolóxica que eu vexo en Deleuze).
Freud, sen embargo, puxo todo o foco no individuo e esqueceu o social, o papel da cultura na conformación (e polo tanto, nos conflitos) do suxeito. Descobre o inconsciente, di Deleuze, pero queda ás portas, porque o entende a partir dos feitos, a partir do dado: pénsao como teatro, como representación e non como produción. É dicir, enténdeo como estrutura universal e non efecto dos estímulos (inputs) recibidos. Isto fai que se exima á sociedade da súa responsabilidade: semella que o tipo de cultura non ten nada que ver no que que poboa a cabeza dos individuos (e polo tanto, pode rexer a súa conduta, dende o plano inconsciente, claro). Nietzsche, pola contra, si é unha fonte importante para Deleuze, que interpreta ontoloxicamente o seu mapa conceptual: penso que Nietzsche explica ben os estratos ontolóxicos do individuo e da mesma cultura, e deixa ao descuberto as fisuras polas que se cola a pezoña das forzas reactivas que el observou xa, pero para explicar a ‘realidade actual’ entendo que tamén hai que rozar aspectos (explicitamente) políticos e económicos. (…)”

Gañadoras/es dos Premios AELG 2014

Publicado o por

Estes son os gañadores/as dos Premios AELG 2014, que premian as mellores obras editadas en 2013, e que se veñen de fallar na Gala das Letras da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, o 3 de maio en Pontevedra:

– Blog Literario
Caderno da crítica, de Ramón Nicolás.
– Ensaio
A revolución non vai ser televisada, de Rebeca Baceiredo (Euseino? Editores).
– Literatura Infanto-xuvenil
A illa de todas as illas, de Xabier P. DoCampo (Xerais).
– Xornalismo Cultural
Carme Vidal.
– Narrativa
A lúa da colleita, de Anxos Sumai (Galaxia).
– Poesía
Raíz da fenda, de Berta Dávila (Xerais).
– Teatro
Obras Completas (Vols. I, II e III), de Roberto Vidal Bolaño (Edicións Positivas).
– Tradución
Ulises, de James Joyce, na tradución de Antón Vialle, Eva Almazán, María Alonso Seisdedos e Xavier Queipo (Galaxia).

Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:

  • O premio Mestres e Mestras da Memoria, que se concedeu nesta segunda edición a Elba Requeijo e Xavier Blanco, por toda unha  vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional;
  • O Premio Institucións que se concede a quen contribuíse á divulgación da lingua e cultura galega, e co que a AELG valora tamén o impulso dalgunhas institucións na promoción do teatro:
  • E mais o Premio AELG 2014 Escritor Galego Universal, outorgado pola Asemblea a Bernardo Atxaga, galardón que a distingue como autora que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana.

No transcurso da gala a AELG tamén se entregou a distinción “Bos e Xenerosos”, coa que a  Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega quere recoñecer o esforzo e o compromiso da xente do espectáculo para manter vivos os nosos escenarios nun momento en que os recortes afectan de maneira especial ás programacións culturais. Desta maneira, a AELG premiou representantes de todas os ámbitos da escena galega:

Tamén os Premios da Crítica Galega, entregados por Ramón Nicolás como membro da Sección da Crítica da AELG a Berta Dávila na categoría de poesía por Raíz de fenda e a Anxos Sumai en narrativa por A lúa da colleita.

O Consello Directivo da AELG fixo constar os parabéns máis sinceros aos compañeiros e compañeiras de oficio hoxe premiados nesta Gala das Letras, felicitación e aplauso que fai extensivo a todos os autores e autoras finalistas, e mais os propostos na primeira quenda de votacións, cuxo labor creativo conxunto merece tamén o público recoñecemento, pois todo el se converte nunha globalidade creadora, copartícipe testemuño necesario, ano a ano, dunha sementeira literaria que agroma para orgullo da sociedade galega desde a vindicación irrenunciábel da súa ferramenta máis prezada: a lingua galega en perpetua construción de futuro lexítimo.

A revolución non vai ser televisada, de Rebeca Baceiredo, unha das tres obras finalistas do Premio AELG ao mellor ensaio

Publicado o por

Os premios da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega chegan á décimo quinta edición. As obras finalistas, publicadas en 2013, foron escollidas polos 437 socias e socios da AELG, que nunha segunda fase tamén decidirán as gañadoras, que se darán a coñecer na Gala das Letras, que terá lugar o 3 de maio no Teatro Principal do Concello de Pontevedra.
Tras os votos emitidos na primeira quenda, quedou como unha das tres obras finalistas do premio ao mellor ensaio A revolución non vai ser televisada, de Rebeca Baceiredo (Euseino? Editores).

Vinte e sete obras finalistas compiten polos Premios AELG 2014

Publicado o por

Os premios da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega chegan á décimo quinta edición. As obras finalistas, publicadas en 2013, foron escollidas polos 437 socias e socios da AELG, que nunha segunda fase tamén decidirán as gañadoras, que se darán a coñecer na Gala das Letras, que terá lugar o 3 de maio no Teatro Principal do Concello de Pontevedra.
Tras os votos emitidos na primeira quenda, os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2013 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística (nestes dous últimos casos tamén participaron na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente), son:

Blog Literario

Ensaio

Literatura Infanto-xuvenil

Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2013

Narrativa

Poesía

Teatro

Tradución

Na segunda fase, xa en andamento, os asociados e asociadas decidirán as obras gañadoras.

Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:

Premio AELG 2014 “Institucións Culturais”

A AELG valora tamén o impulso dalgunhas institucións na promoción do teatro e, neste sentido, premiará:

Premio “Mestras-es da Memoria” 2014

A segunda edición do premio Mestres e Mestras da Memoria, que se concede nesta ocasión a Elba Requeijo e Xavier Blanco, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional

Escritor Galego Universal 2014

O escritor Bernardo Atxaga será o Escritor Galego Universal, galardón que o distingue como autor que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana. O autor vasco ofrecerá o día 2 de maio, en Pontevedra, unha conferencia con título Reaccións ante unha pedra raiada, e ao día seguinte recollerá o premio na Gala das Letras. Con este nomeamento Atxaga súmase á listaxe conformada por Mahmoud Darwish, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro e mais Lídia Jorge.

No transcurso da gala a AELG tamén entregará a distinción “Bos e Xenerosos”, coa que a  Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega quere recoñecer o esforzo e o compromiso da xente do espectáculo para manter vivos os nosos escenarios nun momento en que os recortes afectan de maneira especial ás programacións culturais. Desta maneira, a AELG premiará representantes de todas os ámbitos da escena galega:

Carballo: actividades do venres 23 na Praza dos Libros

Publicado o por

Continúa esta nova edición da Praza dos Libros, organizada polo Concello de Carballo, que terá lugar no Xardín Municipal até o 25 de agosto, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 21:30 h. Dentro dos actos previstos para o venres 23, destacamos os seguintes:

– 12:30 h. Presentación e lectura dramatizada da obra O rei portador e outras historias, de Beatriz Fraga, publicada por Euseino?, coa participación de rapazas e rapaces da Escola de Verán Xiria.
– 20:30 h. Recital poético Versus cianuro, sobre o libro publicado pola A. C. Caldeirón. Participan, entre outras persoas, Paco Souto, Rosalía Fernández Rial, Roberto Roget, Paco de Tano, etc.