Vigo: actividades do 29 de xuño da Feira do Libro 2023

Helena Miguélez Carballeira: “A novela Patria e outros textos literarios están escritos directamente no rexistro do consenso estatal”

Entrevista de Manuel Veiga a Helena Miguélez Carballeira en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Pertence vostede a unha xeración de emigrantes cualificados. Que pode supoñer iso para Galiza?
– Helena Miguélez Carballeira (HMC): Eu non o vexo desde esa perspectiva. Dise que somos a xeración máis preparada e que, por ter estudos superiores, a nosa emigración é a máis sangrante. Eu considero, en cambio, que os titulados nos oitenta e noventa, fillos da clase rural tradicional que se trasladou á cidade, somos froito das políticas do desarrollismo franquista. Os nosos pais pensaban que o deles era unha miseria e querían que os seus fillos estudasen para acceder a profesións cualificadas, liberais. Querían que non fósemos coma eles. Pero a quebra de coñecementos que se deu é un dos maiores desastres socioculturais que se produciron na Galiza posfranquista. Refírome aos coñecementos que tiñan os nosos avós e mesmo os nosos pais proletarizados. O meu pai traballaba na Citroën e a miña nai foi quiosqueira, pero saben o que hai que facer nunha matanza ou como se coce o pan ou preparar unha horta. Os seus pais pasáranlles a eles eses coñecementos, pero cando nos tiveron a nós algo aconteceu. Foi a idea de progreso que levaba a pensar que todo aquel saber era inútil para nós. Querían que tivésemos un título, pero resulta que as estruturas socioeconómicas do país non están feitas para absorber a cantidade de licenciados que houbo hai trinta anos. Camiñamos cara a unha terceirización masiva que non absorbe toda esa cantidade de enxeñeiros, informáticos… (…)
– B: O ensaio galego vén mostrando, nos últimos anos, novos enfoques. Penso en Um país a la gallega. Galiza no No-Do franquista, de Beatriz Busto Miramontes ou no seu Galiza, um povo sentimental?
– HMC: Non sei se son enfoques novos. Mais, o importante é a diversidade e que haxa un ecosistema para o ensaio crítico forte e tamén un diálogo entre a universidade e as editoriais. Algo que xa entendera Ediciós do Castro, nos oitenta, cando xa publicaba traballos universitarios. Trátase de estar atentos ao que se estuda nas universidades. E despois que haxa control de calidade nas propias editoriais. É importante, por exemplo, que os ensaios críticos vaian con bibliografía, o que non sucede en todos os casos. Tamén é bo que un ensaio comunique claramente cal é a hipótese ou o argumento que desenvolve, o que non sempre queda claro. A propia escrita pódese traballar desde a editorial. (…)
– B: Hai dez anos que publicou —primeiro en inglés— Galiza, um povo sentimental? Género, política e cultura no imaginário nacional galego. Unha das ideas que defende é que a nosa identidade foi creada polos outros, polos de fóra.
– HMC: Non tanto polos outros, pero si en relación dialéctica co que dicían os outros. O debate identitario era necesario no momento do rexurdir nacional e así o entenderon os chamados Precursores. Pensaban que se podería atopar un relato diferenciado a partir do celtismo, mais ese discurso construíuse arredor das marcas do posíbel, como non podía ser doutra maneira, que viñan ditadas por instancias estatais, como a Academia da Historia, que empezaban a regulamentar a disciplina. A idea da diferenza nacional galega podería estar relacionada coa identidade celta, pero comezou a ser imbuída de trazos relacionados co irracional, poético, feminino, o que no libro subsumo na categoría do sentimental. (…)”

Compostela: actividades do 6 de maio da Feira do Libro 2022

Manuel Bragado: “Entrei na edición de forma fortuíta, volvín ao ensino de xeito natural”

Entrevista de Manuel Veiga e Manuel Bragado en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): A súa é unha vida de editor, pero comezou como mestre.
– Manuel Bragado (MB): O meu primeiro emprego foi en Vivas, unha academia da rúa do Príncipe, en Vigo. Foron tres meses de 1983. O 23 de febreiro produciuse a expropiación de Rumasa, cando Miguel Boyer era ministro e Felipe González, presidente. A directora da academia pasou por todas as clases dicindo: “Niñas, acaba de llegar el comunismo a España”. Eu entrara naquela academia en teoría como psicopedagogo, pero daba clase de lingua española. Outro día, a directora paroume nas escaleiras e díxome: “Mire como va vestido, van mejor los albañiles”. Na Semana Santa decidín preparar as oposicións de Preescolar. Púxenme a chapar e díxenlle a dona Remedios Vivas que marchaba. Montoume un cristo. Aprobei co número un. Sempre fun moi vehemente cando me comprometía con algo. Por certo, era a primeira vez que se convocaban e a primeira vez que se lles permitía aos homes dar clases de preescolar. (…)
– B: E despois xa veu Xerais.
– MB: Foi un pouco casual. Chegoume pola vía da Revista Galega de Educación, o meu primeiro proxecto importante. Como era o membro do Consello de Redacción que vivía máis preto da editorial, encargábame de facer o seguimento de cada número. Así, no 86, coñecín o equipo de Xerais de Luís Mariño, a Xosé Manuel Crego, Celia Torres, Siro Iglesias… A min chamábanme “o da revista”. Xerais publicábaa porque quería que a súa liña educativa, que levaban Agustín Fernández Paz e Xosé Lastra, fose o máis coherente posíbel. Nun momento de relanzamento buscamos un director para ela e pensamos en Vítor Freixanes, pero tivo un accidente de tráfico. No verán do 90, sendo xa Freixanes o director da editorial, faloume de incorporarme ao equipo para levar a parte educativa. Era o momento da Loxse, unha oportunidade para as editoriais porque había que renovar todos os libros. Díxenlle que non, pero en setembro volve insistir, dime que vai marchar Xela Arias e que necesitan ampliar o persoal de edición. E así entrei no oficio, de forma un pouco fortuíta, e aqueles dous primeiros anos convertéronse en 28. (…)
– B: Con todo, o mundo dixital está aí.
– MB: Eu sempre quixen hibridar o dixital co texto. Empecei o blog no 2005 precisamente para aprender e para ensaiar a escritura hipertextual. E con iso volvo á miña preocupación de sempre pola escritura. Pero esa reconversión sucedeu tamén con outros produtos como os dicionarios. Agora as referencias son o da Academia e o de Rinoceronte, os dous dixitais. Pero boa parte do traballo de minaría anterior fixémolo nós en Xerais, e o ILG por suposto. Nunca fomos capaces de facer rendíbeis os dicionarios dixitais. A consulta na internet, na lectura global, tende ao gratuíto. Aínda que non sucede con todo, por exemplo non ocorre no ramo da medicina ou no xurídico, onde hai que pagar polas bases de datos. Este problema tamén o ten a edición en castelán: tamén Planeta, Random e as independentes. É un problema global.
– B: Tamén se fala moito da crise das librarías.
– MB: Para as librarías a facturación do texto aínda era máis importante, se cadra chegaba ao 80%. E se as librarías van mal ou van a menos iso tamén lle afecta á distribución do libro literario. O sistema literario galego sempre pensou que era autosuficiente, que chegaba co talento dos creadores e para min iso é máis complexo. Inflúe a distribución, que se reduciu, cada vez hai menos puntos de venda. Agora colocar douscentos exemplares non é fácil. Podemos chegar ao modelo de ter unha libraría boa, moi bonita, pero só nas cidades. E para o demais está Amazon. Resistímonos a Amazon pero agora é probabelmente o segundo cliente da editorial. O primeiro lugar ocúpao Arnoia, unha das mellores distribuidoras de España, da que as editoras galegas podemos estar ben orgullosas. (…)”

Vigo: actos destacados na Feira do Libro 2021 para o 9 de xullo

O 9 de xullo continúa a Feira do Libro de Vigo (na Rúa do Príncipe, con horario de 11:00 a 14:00 horas e de 17:00 a 21:00 h.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, cos seguintes actos literarios destacados para este día:

18:00 h. Luz Darriba asina Abril, publicado por Belagua.
18:00 h. Beatriz Cabaleiro asina Clover, publicado por Aira.
19:00 h. Manuel Veiga Taboada asina A parte queimada, publicado por Aira, e As mellores tendas de Madrid, publicado por Xerais.
19:00 h. Pedro Feijoo asina Un lume azul, publicado por Xerais.
20:00 h. María Oruña asina O que a marea esconde, publicado por Aira.