Falece Juan Gelman

Desde Sermos Galiza:
“Cando Juan Gelman se atopa en Uruguai coa súa neta 23 anos despois da desaparición e morte por parte da ditadura arxentina do seu fillo Marcelo e a súa nora Claudia, preñada entón, a súa imaxe percorreu o mundo enteiro. Gelman alzábase como a figura da dignidade, da loita contra a represión e unha memoria que non descansa diante das atrocidades dunha ditadura que conmocionou ao mundo e que a el o convertería en exiliado durante boa parte da súa vida. Poeta inmenso, a imaxe de Gelman era a do pai que, máis de dúas décadas despois, abrazaba á filla do fillo asasinado, como tantas nais, como tantos pais na Arxentina que non acougaron ate dar cos seus netos roubados ou nacidos no cativerio dos seus fillos.
Gelman nacera en Bos Aires en 1930, fillo de emigrantes xudíos ucrainos e a súa traxectoria, despois de varios oficios, habíase de encamiñar cara ao xornalismo, a tradución e a poesía. Roma, Madrid, Managua, París, Nova Iorque ou o México, no que morreu, serían algunhas das cidades do seu longo exilio, que comezaría en 1975 cando, pola súa militancia política nos Montoneros, se viu na obriga de fuxir da ditadura, que marcaría de maneira intensa a súa vida. A desaparición do seu fillo Marcelo e a súa nora Claudia, e o descoñecemento do paradoiro da neta, deixaría unha ferida aberta na súa biografía da que confesaba que non sanaría nunca. No ano 2000, dous despois de que finalmente puidera enterrar os restos de seu fillo, Gelman escribía en Página 12 -o xornal no que colaborou durante boa parte da súa vida- o artigo “Elogio de la culpa” na que se definía como “orfo de fillo: “Agora ten sepultura e é este un feito sumamente importante para un pai orfo de fillo, como son, porque o rescate dos seus restos foi o rescate da súa historia”.
Autor de obras como Violín y otras cuestiones, El juego en que andamos, Gotán, Sefiní, Valer la pena, Oficio Ardiente ou Miradas ​nunha conta ampla de libros que pecharía Hoy, Gelman fíxose cos máis relevantes premios literarios para autores en español, entre eles, o Cervantes, o Juan Rulfo ou o Reina Sofía de Poesía Latinoamericana.
En 2010 recollía na Galiza o recoñecemento como Escritor Galego Universal e entón, a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG), entidade que lle outorgaba o premio, lembraba as palabras de Julio Cortázar nas que defendía que “o máis admirable na súa poesía é a súa case impensábel tenrura alí onde máis se xustificaría o paroxismo do rexeitamento e a denuncia, a súa invocación de tantas sombras desde unha voz que sosega e arrola, unha permanente caricia de palabras sobre tumbas ignotas”.”

Bernardo Atxaga, Escritor Galego Universal

O Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) acordou nomear Escritor Galego Universal ao autor vasco Bernardo Atxaga. Este recoñecemento sustentase en sólidos argumentos: polo seu compromiso ético coas causas da dignidade e en concreto do pobo vasco, e por ser creador dunha extensa e intensa obra, valorada tanto en Euskal Herría como nos máis diversos idiomas aos que foi traducida, na que o éuscaro é ferramenta de expresión da cultura de Euskal Herría e ocupa un lugar de centralidade. A súa obra, escrita e publicada en éuscaro abarca o conto, a novela, a poesía e máis o ensaio é un dos escritores en activo máis recoñecido das letras en éuscaro.
Con este nomeamento, Bernardo Atxaga súmase á lista de Escritores/as Galegos/as Universais conformada por Mahmoud Darwish, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro e máis Lídia Jorge.
O premio será entregado na Gala das Letras, que se celebrará o primeiro sábado do mes de maio do vindeiro 2014 na cidade de Pontevedra.
(A fotografía que acompaña esta información foi obtida da Wikipedia).

Bernardo Atxaga
(Asteasu, Guipúscoa, 1951)
A súa obra abarca conto, novela, poesía e ensaio e foi escrita e publicada integramente en éuscaro. Traducido a numerosas outras linguas, é o escritor en éuscaro máis lido e traducido. Licenciouse en Ciencias Económicas pola Universidade de Bilbao e en Filosofía e Letras pola Universidade de Barcelona.
Membro de pleno dereito da Real Academia da Lingua Vasca desde 2006, en novembro de 2010 tamén foi nomeado membro da Academia das Ciencias, das Artes e das Letras.
Fillo de carpinteiro e mestra, marchou a Bilbao para cursar os seus estudos universitarios, logrando a licenciatura en Ciencias Económicas pola Universidade de Bilbao en 1973. Pouco antes, en 1972, escribira o seu primeiro texto en éuscaro: Borobila eta puntua, breve composición teatral integrada na antoloxía Euskal literatura 72. Os seus textos chegaron ao escritor bilbaíno Gabriel Aresti, quen xogaría un papel importante no mozo Atxaga, animándoo a escribir, augurándolle un gran futuro e aconsellándolle así mesmo a lectura dalgúns clásicos da literatura en éuscaro.
Traballou nun banco de Donostia, publicando en 1975 os seus primeiros textos na revista literaria Panpina Ustela, que publicou durante algún tempo xunto con Koldo Izagirre. A finais dos 70 regresou a Bilbao, traballando en numerosos oficios (instrutor de eúscaro, guionista para programas de radio, vendedor de libros, economista, etc.) que combinaba coa escritura. En 1976 viu a luz a súa primeira novela, de corte vangardista, Ziutateaz á que seguiría o poemario Etiopia (1978), obra fundamental na poesía vasca contemporánea e que pechaba a traxectoria vangardista do autor. Foi membro do grupo literario de vangarda Pott (1978-1983) xunto a Joseba Sarrionandia, Ruper Ordorika, Jon Juaristi e outros escritores.
A comezos dos 80, Atxaga decide dedicarse profesionalmente á literatura. Marchou a Barcelona, onde se licenciou en Filosofía e Letras. Tras publicar varios contos en diversas revistas literarias, aparece por primeira vez o universo Obaba, onde se localizan moitas das súas seguintes obras, entre elas novela Bi anai , que o devolveu á primeira liña da literatura vasca. Tras un silencio de tres anos, en 1988 publicou a súa obra máis exitosa, Obabakoak, un híbrido entre novela e antoloxía de contos que foi traducida a 26 idiomas e que gañou o Premio Nacional de Narrativa en 1989. Algunhas das narracións aparecidas na obra foron levadas ao cinema en 2005 por Montxo Armendáriz, co título de Obaba. Tras Obabakoak, en 1993 Atxaga deixou de lado a literatura baseada na fantasía para abrir un ciclo realista, sobre todo mediante as novelas Gizona bere bakardadean (1993), finalista no Premio Nacional de Narrativa e Zeru horiek (1995). En 1996 apareceu unha nova antoloxía de textos e poemas baixo o título Nova Etiopía, que inclúe un CD no que diversos cantantes e grupos vascos musican os seus poemas. Dous anos máis tarde apareceu o ensaio Groenlandiako lezioa (1998).
Xa no século XXI, publicou catro obras: en 2003 publicou na editorial Pamiela Soinujolearen semea , unha novela que trata sobre a desaparición do mundo de Obaba, “un mundo que deixou de existir”, segundo o propio autor. Finalizado o ciclo Obaba, publicou as obras Lekuak (2005) e Markak. Gernika 1937 (2007), no que recolle reflexións sobre o bombardeo desta vila. E no 2009 sae á luz a novela Zazpi etxe Frantzian, publicando ao mesmo tempo as versións en éuscaro, castelán, catalán e galego, sendo das primeiras veces que se publica un libro en todas as linguas oficiais de España.

Juan Gelman no III Encontro Cidade da Coruña

O luns 19, no contexto das actividades do III Encontro Cidade da Coruña, este ano co tema “Literatura e viaxe”, o poeta, periodista e traductor arxentido Juan Gelman ofrecerá unha intervención titulada “Baixo chuvia allea”.

Será na Real Academia Galega (rúa Tabernas 11, A Coruña) ás 20:00. Entrada: libre até completar capacidade.

Premios da AELG 2010

[blogaliza.org emitiu os premios ao vivo por qik.com]

ENSAIO, LITERATURA INFANTIL E XUVENIL, POESÍA, NARRATIVA, TRADUCIÓN, TEATRO, TRAXECTORIA XORNALÍSTICA E BLOG LITERARIO

Na celebración da Cea das Letras, un dos actos máis importantes na vida da Asociación de Escritores en Lingua Galega, foron entregados os premios á mellor obra publicada no 2009 nas modalidades de ensaio, literatura infantil e xuvenil, poesía, narrativa, tradución, teatro, traxectoria xornalística e blog literario, así como á institución que salientara na defensa e difusión da nosa cultura.

Os galardóns, concedidos por escritores/as para escritores/as, levan camiño de se afianzar como uns dos de máis prestixio no noso panorama literario.

Da conxunción de votos emitidos nunha primeira quenda polos asociados/as á AELG -coa participación dos socios/as de Gálix para elixir a mellor obra de Literatura Infantil e Xuvenil e dos membros do Colexio de Xornalistas para a modalidade de Traxectoria xornalística-, elaborouse unha listaxe de obras finalistas correspondentes a cada xénero dos mencionados, sobre a que os socios e socias emitiron de novo o seu voto nunha segunda quenda para elixir as obras gañadoras dos Premios AELG.

Unha vez computados os votos, os gañadores do Premio AELG ás mellores obras publicadas no 2009 son:

Ensaio: Xesús Alonso Montero, pola súa obra Cartas de republicanos galegos condenados a morte (1936-1948) (Xerais)

Literatura Infantil e Xuvenil: Agustín Fernández Paz, pola súa obra Luz do Senegal (Xerais)

Poesía: Luz Pozo, pola súa obra Deter o día cunha flor (Baía)

Narrativa: Xosé Cid Cabido, pola súa obra Unha historia que non vou contar (Xerais)

Tradución: Bartug Aykam e María Alonso Seisdedos, pola tradución da obra O museo da inocencia, de Orham Pamuk (Galaxia)

Teatro: Rubén Ruibal, pola súa obra Delimvois (Xerais/IGAEM)

Mellor traxectoria xornalística: Manuel Rivas

Blog Literario: Manuel Bragado, polo seu blog Brétemas

Institucións: Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra

Escritor Galego Universal: Juan Gelman

Presentación do III Encontro Cidade da Coruña: “Literatura e viaxe”


Organizado pola Asociación de Escritores en Lingua Galega co patrocinio e colaboración da Concellaría de Cultura do Concello da Coruña, o luns día 12 de abril, ás 11,30 horas na Sala de Prensa do Concello da Coruña (Pazo de María Pita) foi presentado en rolda de prensa o III Encontro Cidade da Coruña, que se desenvolverá na sede da Real Academia Galega (rúa Tabernas 11, A Coruña), baixo o lema “Literatura e viaxe”, segundo o seguinte programa:

19 de abril
Juan Gelman: “Baixo chuvia allea”
28 de abril
Miguel Anxo Murado: “Inventar un lugar en vez dunha historia”
5 de maio
Hélia Correia: “A poeira falante”
11 de maio
Alberto Mangel: “O camiño da lectura”
19 de maio
Xabier P. Docampo: Viaxes imaxinarias”

Estiveron no acto de presentación: María Xosé Bravo (concelleira de Cultura do Concello da Coruña) e Cesáreo Sánchez (presidente da Asociación de Escritores en Lingua Galega)

Gabinete de Comunicación da AELG
Tel. 660 530 525
Correo-e: prensaarrobaaelg.org

III Encontro Cidade da Coruña

Coa participación de Juan Gelman, Alberto Mangel, Hélia Correia, Miguel Anxo Murado e Xabier P. Docampo

(A Coruña, 9 abril 2010).- Organizado pola Asociación de Escritores en Lingua Galega co patrocinio e colaboración da Concellaría de Cultura do Concello da Coruña, o luns día 12 de abril, ás 11,30 horas na Sala de Prensa do Concello da Coruña (Pazo de María Pita) será presentado en rolda de prensa o III Encontro Cidade da Coruña, que se desenvolverá na sede da Real Academia Galega (rúa Tabernas 11, A Coruña), baixo o lema “Literatura e viaxe”, segundo o seguinte programa:

19 de abril
Juan Gelman: “Baixo chuvia allea”
28 de abril
Miguel Anxo Murado: “Inventar un lugar en vez dunha historia”
5 de maio
Hélia Correia; “A poeira falante”
11 de maio
Alberto Mangel: “O camiño da lectura”
19 de maio
Xavier P. Docampo: Viaxes imaxinarias”

Estarán no acto de presentación: María Xosé Bravo (concelleira de Cultura do Concello da Coruña) e Cesáreo Sánchez (presidente da Asociación de Escritores en Lingua Galega)

Saúdos
Gabinete de Comunicación da AELG
Tel. 660 530 525
Correo-e: prensaarrobaaelg.org

Actividades da AELG en 2010

A Asociación de Escritores en Lingua Galega, na súa Asemblea Anual de Socios e Socias, celebrada recentemente no Museo do Pobo Galego, acordou, entre outras cuestións, o programa de actividades para 2010, do que cómpre salientar:

-A concesión do premio Bós e xenerosos ao Colectivo de Concellos organizadores do Premio Blanco Amor de Narrativa, e da Letra “E”, Escritora na súa Terra, a Marilar Aleixandre.

-Entrega do galardón Escritor Galego Universal ao arxentino Juan Gelman na Cea das Letras, acontecemento literario onde se entregarán os Premios AELG XXX Aniversario. O premio para institucións irá para o Salón do Libro de Pontevedra. Este acto será ademais a oportunidade para exteriorizar a celebración do XXX aniversario da AELG, e homenaxear a todos os membros das respectivas directivas que a asociación tivo ao longo da súa historia.

Celebrarase tamén o ciclo de conferencias “III Encontro Cidade da Coruña”, a “II Xornada da Crítica”, o “IV Encontro de Escritores/as Novos/as”, a I “Xornada de Literatura e Ensino” e a “III Xornada de Literatura de Tradición Oral”; e
participará igualmente na edición do Galeusca, que organiza este ano a AELG na Coruña.

“A escrita do conto popular” é o título dun congreso que se celebrará en colaboración coa USC, e levará a cabo un Roteiro Novoneyra, no que colabora a Deputación de Lugo, e o ciclo “Escritores na Universidade”, organizado coa UDC e o Concello da Coruña.

Editaranse as actas da II Xornada de Literatura de Tradición Oral., e se lle dará continuidade a gravación en vídeo dos socios/as da AELG e do proceso de dixitalización para o Centro de Documentación da web da asociación, así como da apertura dunha sección na web coa historia da AELG a través dos informes de prensa.

Está prevista a celebración de 2 Polafías na Coruña, 2 en Lugo, 1 en Pontevedra e 1 en Ourense, así como a colaboración coa Concellería de Cultura de Compostela para a elaboración de 4 roteiros literarios na cidade.
Finalmente, a AELG organizará un Cortexo Cívico conmemorativo do traslado dos restos mortais de Rosalía de Castro, desde Padrón ao Panteón de Galegos Ilustres.

Juan Gelman, Escritor Galego Universal

Juan-GelmanA Asociación de Escritores en Lingua Galega decidiu outorgar o galardón “Escritor Galego Universal” ao escritor arxentino Juan Gelman.

A distinción entregáraselle no transcurso da Cea das Letras, un dos actos máis importantes na vida da Asociación de Escritores en Lingua Galega, xunto cos Premios AELG, uns galardóns que, concedidos por escritores/as para escritores/as, levan camiño de se afianzar como uns dos de máis prestixio no noso panorama literario. A Cea das Letras celebrarase no mes de maio de 2010.

Juan Gelman

Poeta, periodista e traductor nacido en Buenos Aires, o escritor Juan Gelman ten demostrado ao longo da súa vida ser un mestre dese “oficio ardente” que para él é a poesía, un xénero que combina coa súa actitude cívica e a súa constante denuncia das violacións dos dereitos humanos.

Gelman é o poeta arxentino máis premiado da súa xeración, a dos anos 60-70, merecendo galardóns como o Nacional de Poesía arxentino, o de Literatura Latinoamericana e do Caribe Juan Rulfo, o Iberoamericano de Poesía Pablo Neruda, o Reina Sofía de Poesía Iberoamericana e o Premio Cervantes 2007.

Obras: Violín y otras cuestiones (1956), El juego en que andamos (1959), Velorio del solo (1961), Gotán (1962), Cólera Buey (1965), Los poemas de Sydney West (1969), Fábulas (1971), Relaciones (1973), Comentarios (1979), Citas (1979), Notas (1979), Hechos (1980), Carta abierta (1980), Si dulcemente (1980), Bajo la lluvia ajena (1980), Hacia el sur (1982), Eso (1983), Dibaxu (1983), Composiciones (1986), Prosa de prensa (1997), Debí decir te amo (1997), Nueva prosa de prensa (1999)