Desde
o blog de Xosé María Lema Suárez, Costa do Solpor e La Voz de Galicia:
“No web da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) acaba de publicarse a Ruta Costa do Solpor, que se vén sumar a outros tres roteiros da zona xa existentes neste sitio da Rede: a “Ruta pondaliana” (de M. Ferreiro), a “Costa da Morte” (de F. X. Fernández Naval) e “Fisterra” (de Modesto Fraga).
Esta nova ruta conta cun total de 39 páxinas, distribuídas do seguinte xeito: a) unha sinopse introdutoria (5 páxinas); b) a 1ª parte: a ruta polos escenarios reais da Costa da Morte (26 pp.) e c) a 2ª parte: a ruta fóra da Costa da Morte (6 pp.). O texto vai acompañado dun total de 60 ilustracións, a maior parte fotografías dos escenarios naturais da Costa da Morte (50).
A sinopse introdutoria leva o evocador título «D’A Illa do Tesouro a Costa do Solpor», pois nela sintetízanse dous detalles contidos no derradeiro capítulo da famosa novela de R. L. Stevenson que deixaron a porta aberta a unha continuación da aventura. Iso é o que se conta en Costa do Solpor: o regreso da illa do tesouro, pois esta novela empeza onde acaba a obra stevensoniana.
A 1ª parte é a fundamental, pois transcorre polos principais escenarios da novela pola Costa da Morte, basicamente os concellos de Fisterra, Muxía e Camariñas, con breves incursións nos de Vimianzo e Cee. Trátase, polo tanto, dunha ruta para facer en autobús ou en coche particular, aínda que dentro dela hai tramos de poucos quilómetros para facer a pé.
O punto de partida é a vila de Vimianzo, co seu castelo medieval, e, a partir de aquí, unha viaxe con doce paradas recomendadas: a primeira paradas nas ruínas do pazo de Boallo (Berdoias), que tanto deron que falar estes días no concello vimiancés, pois na época en que esá ambientada a narración estaba habitado polo fidalgo Rodrigo Sancho de Leis e a súa familia, que son algúns dos personaxes reais da novela.
A 2ª, 3ª e 4ª paradas xa sería na vila de Fisterra e o seu cabo, pois na súa baía fora onde botara áncoras a Hispaniola para reparar os estragos dun temporal. A visita a Fisterra motiva a recitación de poesías de poetas fisterráns que inspiraron algunhas pasaxes (Móñica Góñez, A. Nerium…).
A 5ª parada sería en Corcubión, e a 6ª, 7ª, 8ª e 9ª no concello de Muxía, pois nel atópase boa parte dos escenarios principais: a casa do Crego Sabio, a furna da Buserana, a praia da Arnela, etc.
A 10ª, 11ª e 12ª paradas están no concello de Camariñas, lar nativo dos principais protagonistas galegos e onde transcorreron importantes acontecementos: o cabo Vilán, a costa norte do concello camariñán, o Monte Branco, as enseadas de Santa Mariña, A Ponte do porto, Camelle etc. Do cabo Vilán a Santa Mariña recoméndase que se faga a ruta a pé, pois nela atópanse as mellores paisaxes naturais desta ruta.
Cada unha das paradas aparece referenciada co capítulo e mesmo coa páxina correspondente na novela, para que o lector ou lectora lembre con precisión o momento. As fotos tamén van situadas estratexicamente para que a imaxinación dos lectores poda situarse no lugar e no momento.
A 2ª parte é para os lugares situados fóra da Costa da Morte, que en Galicia se remite á cidade vella da Coruña, coa Torre de Hércules. Fóra de Galicia (e de España), cítanse cidades portuarias do sur de Gran Bretaña (Bristol –de onde procedían os protagonistas ingleses-, Falmouth e Plymouth, principalmente), da Bretaña francesa (St.-Malo), de Portugal (Lisboa e O Porto) de África e do Brasil.”
Arquivos da etiqueta: La Voz de Galicia
Xosé Vázquez Pintor: “A temática é a fuxida, o marchar lonxe para comer”
Marilar Aleixandre: “Ter lingua propia é unha riqueza”
Entrevista
a Marilar Aleixandre en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Diagnostique o momento actual da literatura galega.
– Marilar Aleixandre (MA): Eu diría que está moi vizosa. Hai un claro recambio xeracional que non se ve noutros ámbitos. Están Anxos Sumai, Alberto Ramos, Berta Dávila… Outra cousa é a conexión coa sociedade. Ese é un problema que ten que ver coa situación actual do galego.
– LVG: Os mozos abandonan o galego cando deixan a escola. ¿Por que?
– MA: Interveñen varios factores. O primeiro é que as institucións non o toman en serio: trátano como o inglés, como se fose unha lingua estranxeira, cando é a lingua propia. E a conciencia social é minoritaria no sentido de utilizala. Non hai un sentimento de conservar ese patrimonio. Ter lingua propia é unha riqueza.
– LVG: Vostede é autora. ¿Canto lle preocupa a piratería?
– MA: Penso que non é cuestión de laiarse polo libro electrónico. O problema son os prezos. A diferenza entre o prezo dun libro electrónico e outro de papel non está proporcionada porque os custes non teñen nada que ver. Á xente non lle gusta piratear. (…)”
Noia: presentación de Poesías de Nicolasa Añón, de Ramón Blanco
Eli Ríos: “Agora chámanlle whatsapps de papel ás notiñas de toda a vida”
Entrevista
a Eli Ríos en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Por esta obra [Bicha] acaban de concederlle o premio Pura e Dora Vázquez de Narración da Deputación de Ourense. O xurado destacou a importancia que o relato da á amizade entre nenos e animais. ¿Como é o argumento?
– Eli Ríos (ER): Pois está ambientada nese colexio e conta unha aventura moi na narrativa coa que se criou a miña xeración que é Os Cinco. O contido da obra reclama un diálogo aberto entre os adultos e os nenos, que sexan escoitados con máis atención.
– LVG: ¿Non se lles escoita dabondo?
– ER: Non. Hoxe en día esquécenos escoitar o importante que eles teñen para contar. Non deberíamos banalizar o contido do que nos transmiten os nenos. (…)
– LVG: ¿E como é iso de amentar á Bicha? ¿Por que ese nome?
– ER: Bicha é un animal mitolóxico, é un dragón no que todas as partes son importantes. No meu conto é igual. Todos os nenos e as nenas que participan son importantes ó mesmo nivel. Non hai un que destaque por ter máis habilidade que os outro. Cada un ten a súa personalidade, os seus recursos. Un entende de informática, a outra é máis áxil… O conxunto deses elementos conforma o todo. (…)
– LVG: Isto de contar contos aos nenos, ¿venlle de familia?
– ER: Si. Meu avó sempre tiña tempo para sentarse a contarnos contos. De feito, estou na literatura por el. Eu vivía nunha aldeíña e empecei a vivir mundos grazas a el. Cando cheguei á carreira e empecei a ler a Dieste ou a Cunqueiro, eu xa coñecía eses contos. Non era a mesma localización, pero eu xa vira o da muller que se convertía en lobo ou o da xente que resucita. ¡Había cantidade desa nos enterros! [Risas] (…)”
Xente ao lonxe regresa ás librerías coas pasaxes mutiladas pola censura
Reportaxe
de Xesús Fraga en La Voz de Galicia:
“Dende a súa primeira publicación en 1972, Xente ao lonxe foi reeditada en arredor de quince edicións, mais en todas o texto estaba «non pouco esfolado», segundo a advertencia do propio Eduardo Blanco Amor (1897-1979) no libro. O escritor facía así referencia sutil ás tesoiras da censura, que mutilaran un texto que consideraba un «exercicio de lingoaxe» para escribir do seu tempo: non en van a novela tivera que superar no segundo intento as reticencias dos censores franquistas, que deixaran fóra significativas pasaxes por cuestións políticas, morais e relixiosas.
Agora, máis de corenta anos despois, chega ás librerías a versión restaurada de Xente ao lonxe (Galaxia) nunha edición a cargo de Xosé Manuel Dasilva, quen tamén se ocupou de devolver o espírito orixinal a outra das grandes obras de Blanco Amor, A esmorga. Dasilva asina ademais un esclarecedor e minucioso epílogo que relata as vicisitudes da novela ante a censura e dá a clave de por que agora ve a luz esta «versión verdadeira», a diferenza do caso de A esmorga, no que se restituíu a primeira edición arxentina sen censura: «A descuberta venturosa dunha copia orixinal mecanografada, á que nos conduciu o expediente de censura da obra, onde está o texto que Blanco Amor desexou tirar do prelo e, por imperativo da censura, non puido». Hoxe en mans privadas, esta versión do orixinal foi considerada polo escritor como testamentaria, como proba a anotación autógrafa no folio de cuberta: «Original total. Tachadas nil as ouxecións da censura». (…)
A censura encargou un terceiro informe, que, malia destacar os seus «interesantes valores literarios en cuanto al enriquecimiento del idioma gallego y a la descripción de su carácter y costumbres», a consideraba «no autorizable, aunque fácilmente el autor podría revisarla». Dende Galaxia, Francisco Fernández del Riego comunícalle «con fonda mágoa e disgusto» a noticia a Blanco Amor, quen se laia do que considera unha discriminación inxusta, que exemplifica, entre outras obras, co San Camilo de Cela: «Por lo visto cuenta con bula». Aconsellado por Del Riego e Paz Andrade, un reticente Blanco Amor reformulou o texto, que acadou en decembro de 1971 a autorización da censura, malia conter aínda «blasfemias, palabras y frases obscenas, conversaciones eróticas entre muchachos sumamente atrevidas…». O censor admitía a súa benevolencia porque «la obra está en gallego y su difusión será escasa». Aparecería por fin en 1972. Dende entón, leva vendidos milleiros de exemplares. Agora, restaurada, inicia unha nova xeira.”
Armando Requeixo: “Foi o primeiro poemario publicado en galego durante a Guerra Civil”
Entrevista
de Yolanda García a Armando Requeixo en La Voz de Galicia:
“(…) O venres, terá lugar ás 20:30 horas no Concello de Mondoñedo a presentación do libro de Daniel Pernas Nieto (Abadín, 1884-Mondoñedo, 1946) Fala das Musas e outros poemas. O editor do mesmo é Armando Requeixo.
– La Voz de Galicia (LVG): Recupérase un libro publicado en galego durante a Guerra Civil e iso o fai do máis interesante.
– Armando Requeixo (AR): Imprimírase nos Talleres Foxo de Ortigueira. El estudou no Seminario de Mondoñedo, cidade na que se instalou, arredor da escola literaria mindoniense. Ten un interese polo valor documental da obra, porque é un dos moi poucos poemarios publicados en galego durante a Guerra Civil. Foi o primeiro e é unha das escasas mostras en galego desa época. Ten un valor histórico-literario tamén. Ten ese simbolismo e significación para a cultura e historia galegas. Sen embargo, non se podía acceder a el a non ser que fora nunha bibioteca moi especializada. Interesoume recuperar ese volume e facelo nunha edición moderna para as xeracións novas. Unha vez feito o esforzo de recuperar o título, ao longo de anos de investigacións atopei outros poemas do autor que deixara espallados en revistas e xornais de Mondoñedo, Viveiro e Ribadeo, non recompilados. O que fixen foi facer esa edición con Fala das Musas e outros poemas restantes. Acaba sendo unha especie de poesía, máis que completa, reunida. Aproveitei para compilar toda a outra produción. Ten tamén interese o libro porque o volume do ano 1936 ten un prólogo de Álvaro Cunqueiro, interesante, obra mestra coma todas as del, no que fala da poesía en xeral, da palabra creativa. O libro ten o aliciente de que no estudo introdutorio que antecede á recollida da sua produción poética fixen un perfil biográfico amplo. Era pouco o que se coñecía de Daniel Pernas, reconstruínlle a súa peripecia vital e editorial, que así queda para futuros investigadores. Primeiro, a presentación é unha panorámica do valor da súa obra escrita. Eu abrín o camiño. Penso que esta é unha base sólida sobre a que construir. Ademais, o libro ten unha parte final, críticas que se fixeran de Fala das Musas a primeiros do 37, falando sobre o autor.
– LVG: ¿Tivo Pernas Nieto boa crítica?
– AR: O plus que engade é que escribiu en galego en tempos que non axudaban nada a que puidese saír así, pero fixo que se aplaudise algo así. Metín textos de varias persoas que saudaron positivamente o libro cando apareceu para completar a visión.
– LVG: ¿Que reflectiu nos poemas?
– AR: Daniel Pernas Nieto foi un poeta da escola noriegana, de Noriega Varela. A poesía dalgúns versos son de impronta paisaxista, outros son máis arredor de feitos ou acontecementos da vida local de Mondoñedo e da Mariña e ata hai unha vea social de denuncia referida á emigración ou a circunstancias da realidade da comarca e tamén poesía de sentimento.”
Entrevista a Antonio Reigosa, novo cronista oficial do Concello de Mondoñedo: “Co prestixio que ten Mondoñedo e os seus cronistas, é un punto de orgullo”
Entrevista
a Antonio Reigosa en La Voz de Galicia:
“O xoves, 29 de xaneiro, no pleno que se celebrará ás oito da tarde, os tres grupos da corporación de Mondoñedo, tras pedilo por consenso, nomearán cronista oficial do Concello a Antonio Reigosa Carreiras. Este mindoniense nado en Zoñán-Os Remedios, o 15 de agosto de 1958, desenrola o seu traballo no Museo Provincial de Lugo e conta cunha ampla obra literaria publicada e con numerosos traballos de divulgación relacionados coa historia, a arte, a etnografía, a mitoloxía popular e a literatura oral, entre outras actividades.
– La Voz de Galicia (LVG): ¿Como acolle este nomeamento?
– Antonio Reigosa (AR): O nomeamento faime feliz, evidentemente. Aínda que viva e traballe e a miña vida está noutro lugar, un onde nace sempre ten querenza e neste caso que se acorden dun para un cargo con ese prestixio que ten Mondoñedo e que teñen en Mondoñedo os cronistas oficiais, en fin, é un punto de orgullo. (…)
– LVG: ¿Como concibe a súa labor?
– AR: Francamente, teño que pensalo. Eu sei que isto de cronista oficial noutros momentos da historia, igual no século pasado, tiña un significado distinto, posto que a crónica do cronista nos medios impresos era o predominante. Pero agora o mundo cambiou radicalmente, están aí as novas tecnoloxías, está aí Internet. Eu creo que fundamentalmente o que debe trasladar un é aquela parte da historia, do presente, aquelas singularidades que ten Mondoñedo. Non só Mondoñedo cidade, senón o concello, hai arredor quince parroquias que é un rural que igual hoxe está asociado á situación económica de Mondoñedo, pero que foi parte importantísima do prestixio de Mondoñedo. Eu enténdoo así. Non é unha cidade coa súa historia e o seu prestixio senón unha contorna que queren o seu sitio no mundo, que o merecen, que teñen un patrimonio material e inmaterial impresionante e eu na medida do posible terei que intentar facelo visible alí onde poida. (…)”
Rianxo: mesa redonda sobre A prensa do humor: o pouso de Castelao nos humoristas gráficos de hoxe
Carlos Callón: “O activista que loita coas palabras”
Entrevista
a Carlos Callón en La Voz de Galicia:
“(…) Para tratar de orientar ou axudar a aquelas persoas interesadas en vivir en galego, Carlos Callón publicou tres ensaios sobre o idioma: En castellano no hay problema; Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, e Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez. O ribeirense refírese a este último coma o seu pequeno best seller e razón non lle falta. Tal é a demanda que rexistra esta obra que está a piques de saír a quinta edición.
A maiores, Callón ten outros tres libros publicados: Unha historia que nos pertence, que é un ensaio sobre a figura do poeta Lorenzo Varela; Amigos e sodomitas. A configuración da homosexualidade na Idade Media, obra que conta cos premios Vicente Risco e Fervenzas Literarias; e Atravesar o fantasma, unha compilación de poemas que veu a luz a finais do ano pasado e da que se está a preparar unha exposición para o seu lanzamento.
Nesta batalla, na literaria, é na que o ribeirense quere seguir lidando a partir de agora: «Quero dedicarlle tempo a proxectos que levan moito tempo aparcados». Seguirá, como non, defendendo o idioma e a cultura de Galicia, aínda que descarta facelo desde un escano que non sexa o que emprega para escribir.”
