“A edición compostelana de La Voz de Galicia publica unha declaracións de María Xosé Queizán sobre a súa última novela, Meu pai vaite matar. A escritora aclara que «esta novela xorde dunha viaxe –da que poñerei imaxes na presentación– que fixen hai máis dun ano a Tierra de Fuego». Alí coñeceu un penal militar onde levaban aos criminais máis terribles, convertido agora en museo, que a deixou fascinada. María Xosé explica que a novela transita entre Galicia e a Arxentina, «reflectindo a través dos personaxes e acontecementos cousas, frases e pensamentos moi serios». A autora di que non ten nada de biográfica. «Eu –engade– quero divertirme ao mesmo tempo que escribo e sacar seres relucentes que non teñen nada que ver comigo».” Vía Xerais.
Arquivos da etiqueta: La Voz de Galicia
Kristina Berg: “Carlos atendía máis á cultura galega que ao seu labor literario”
Entrevista a Kristina Berg, viúva de Carlos Casares, en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Alén a faciana literaria, Casares representou sempre un papel conciliador na Galicia do cambio de século. ¿Está de acordo?
– Kristina Berg (KB): Si, o seu falecemento, que foi unha sorpresa porque se coidaba moito e non tiña ningunha enfermidade, impediu que culminase algúns proxectos. Por iso nós, dende a Fundación, pensamos que tiñamos que seguir o seu traballo. Eu moitas veces pensei que Carlos se dedicaba máis ao traballo pola cultura galega e por tender pontes entre diferentes posturas que ao seu labor literario. (…)
– LVG: ¿Está publicado todo o material literario de Casares?
– KB: A fundación está catalogando todo. Se hai cousas inéditas non o sei, é posible. Carlos era moi autocrítico e traballaba moito os seus textos. Para rematar un folio, escribía dez ou vinte. Se houbese algo inédito é moi posible que el non quixera editalo. (…)”.
Henrique Monteagudo: “O PP e a Xunta dan ao galego menos apoio do que deberían”
Entrevista a Henrique Monteagudo en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Do estado de saúde da lingua non fai unha diagnose moi positiva. ¿Tan mal anda a cousa?
– Henrique Monteagudo (HM): Atravesamos unha crise moi seria, non só polo que nos mostran os datos sobre a evolución do galego como lingua falada da poboación, senón tamén polos discursos sociais en expansión que cuestionan a lexitimidade, a conveniencia, a utilización… da normalización lingüística. (…)
– LVG: Afirma tamén que o idioma precisa apoio. ¿Préstallo a Xunta?
– HM: Home, creo que a Secretaría Xeral de Política Lingüística está dando un apoio que lle toca dar. O Partido Popular no seu conxunto e a Xunta no seu conxunto, menos do que deberían dar: con mensaxes contraditorias aquí e en Madrid, buscándolle sempre a volta a calquera cousa que sexa para favorecer o galego… e incluso tomando medidas que nalgúns casos restrinxen o alcance da oficialidade da lingua.
– LVG: Tras a súa incorporación á Academia, a porcentaxe masculina de membros da corporación sobe ao 85,2 %. ¿Que ocorre?
– HM: Creo que a Academia debera pensar niso. Son claramente partidario de que tome nota de que é imprescindible recoñecer a importantísima achega das mulleres á cultura galega. Non por promocionar ou darlle unha cota especial; simplemente, recoñecerlles ese papel.”
Rosalía, máis viva que nunca
Reportaxe de Camilo Franco en La Voz de Galicia:
“(…) Os actos centrais das homenaxes á escritora terán lugar en Santiago con dos puntos de atención. O acto convocado pola Fundación Rosalía de Castro realizarase na capela do Hostal dos Reis Católicos, espazo que no ano de nacemento da poeta, 1837, era un hospital. Nese mesmo espazo, segundo as biografías, foi bautizada Rosalía de Castro e este é o motivo de que a conmemoración principal saia por primeira vez da sede da fundación en Padrón. Unha circunstancia que disgustou á veciñanza da vila por máis que a presidenta da fundación, a tamén escritora Helena Villar Janeiro, sinalou que era unha decisión relacionada co carácter especial da celebración.
Lectura e cancións sobre poemas serán o eixo central das celebracións. En primeiro lugar, no acto do Hostal, que se iniciará ás sete da tarde, pero tamén haberá lecturas e poemas no acto que se fará de xeito expandido por toda Galicia, organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, e que terá como centro dos actos o Panteón de Galegos Ilustres. Nese espazo, a homenaxe de carácter participativo comezará arredor das seis da tarde. A lectura estendida realizarase nas principais cidades galegas e tamén en boa parte das vilas.
Un pouco máis lonxe, terá lugar outra homenaxe que tamén está relacionada coas primeiras horas de vida da escritora. Está convocada polos veciños de Conxo, ás oito menos cuarto, na Praza de Vigo, cunha ofrenda floral e un recital de Marilar Aleixandre e Anxo Angueira. O acto terá lugar no monolito que lembra a casa desa localidade na que naceu a escritora tal día coma hoxe. (…)”
Xulio López Valcárcel: “Ao Courel hai que ir espido, cos sentidos abertos”
Entrevista a Xulio López Valcárcel en La Voz de Galicia:
“O escano baleiro, que Xulio L. Valcárcel (Lugo, 1953) vén de presentar en Betanzos, non é só o chanzo de madeira no que adoitaba descansar Uxío Novoneyra ao pé da súa casa no Courel. É o símbolo da perda da Galicia rural. «Agora, testemuño mudo doutro tempo, [ese escano] non acolle máis que o peso da sombra dos que por el pasaron», di o autor no comezo dun libro que está entre o testemuño poético e unha literatura de viaxes comprometida coa defensa do medio. «Penso que a implicación persoal nun texto, dar conta da propia vivencia -explica-, fai que o texto adquira veromilitude, veracidade e forza». (…)
– La Voz de Galicia (LVG): Para enfrontarse á montaña non só vale o turismo de fin de semana, advirte…
– Xulio López Valcárcel (XLV): Si, esa é unha aproximación interesante [ri], pero insuficiente. Á montaña do Courel hai que ir espido, cos sentidos abertos. Non para impoñer a túa bagaxe cultural, senón para escoitar e recibir o que ela transmite.
– LVG: ¿Naceu este libro no Courel?
– XLV: Foi por unha padriñaxe da ruta do Lor, a raíz da que botei uns días no Courel. Coñecíao de rapaz, pois meus pais vivían en Quiroga. Pero esta vez reencontreime a realidade da montaña cunha mirada completamente nova. Foime revelada.
– LVG: O libro vai de algún modo reconstruíndo a paisaxe e a vida courelá da man do seu bardo. Fala da perda e da memoria. Cara o final, sorprende o comentario que fai ao fío duns versos de Novoneyra que din Ir co-ela / e vela como era…
– XLV: Eses versos son un dos motivos polos que escribín o libro.”
María Canosa: “Ningún dos versos é igual. Como o mar, van e veñen”
Entrevista a María Canosa en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Todos os versos deste poemario [Ronca o mar] son referidos ao mar?
– María Canosa (MC): Si, falo do mar con todas as súas identidades: a parte crúa, a parte dura, a parte romántica. Ningún dos versos é igual, como as ondas que van e veñen, como o mar: uns son curtos, outros máis longos e van debuxando liñas no papel, como as ondas do mar. Paréceme que o pobre maquetador quedou un pouco farto de min.
– LVG: ¿Seguirá coa poesía?
– MC: Sempre fago un pouco de todo. Despois disto darame menos medo escribir poesía, aínda que sempre fun facendo cousas pero sen publicalas.”
Miro Villar: “López Abente, como Manuel Antonio, era un poeta do mar”
Entrevista a Miro Villar en La Voz de Galicia:
“- La Voz de Galicia (LVG): Vostede xa escolmara en 1995 unha antoloxía de López Abente. ¿Que engade Bretemada ao conxunto da súa obra?
– Miro Villar (MV): Complementa perfectamente a súa variedade temática. Trátase dunha obra cunha visión máis política e, ao mesmo tempo, máis histórica do feito galego. Na presentación en Muxía, Ferrín dixo que era un libro de poemas fondamente nacionalista. No tempo en que o escribiu López Abente participaba nas Irmandades da Fala, que entón abandonaban o culturalismo para configurarse como opción política. O que non cheguei a dilucidar aínda é a razón pola que permaneceu inédito, quizais porque no 23 empezou a ditadura de Primo de Rivera, aínda que segundo Ferrín iso non foi óbice para que se realizasen importantes iniciativas culturais.
– LVG: ¿O uso dos mitos en Bretemada vincula a Abente con Pondal alén do seu parentesco?
– MV: É certo que hai un vencello, non só de parentesco familiar, aínda que sen quitar iso que di, neste libro máis que a pegada pondaliana está a de Ramón Cabanillas e Na noite estrelecida. Pero non era algo exclusivo de López Abente, senón que estaba no ambiente poético no que se movía, formaba parte do humus.
– LVG: Ferrín destaca o emprego a fala da súa terra, a Costa da Morte, que eleva de variantes dialectais a lingua de ouro.
– MV: O mar está presente na súa obra. Sempre que se fala de poesía e mar se pensa en Manuel Antonio, pero tamén está presente na de López Abente, que tamén era un poeta do mar, só que dende unha perspectiva distinta. Manuel Antonio víao como mariño mercante, mentres que Abente está máis próximo á xente do traballo no mar e iso nótase no léxico. O propio Risco, en Nós, chamouno o poeta do mar.
– LVG: Dedicóuselle o Día das Letras do ano 1971, pero aínda hai moito que pescudar nel.
– MV: Penso que o Día das Letras non debe ser un punto final, senón un punto e seguido. Abente tivo a desvantaxe de que foi homenaxeado cando os estudos literarios en galego non estaban tan desenvolvidos. Gustaríame que hoxe se estudase con máis profundidade porque seguro que o situaba noutra dimensión.”
Rianxo: presentación de Poñente, de Pere Tobaruela
O venres 27 de xaneiro, ás 20:30 horas, no Auditorio de Rianxo (Rúa Autores da Rianxeira, s/n), preséntase o libro Poñente, de Pere Tobaruela, publicado en Xerais. O acto, coorganizado pola editora, o Concello de Rianxo, La Voz de Galicia e a Asociación Cultural Barbantia, contará coa participación de Ana Isabel Boullón, Manuel Bragado, Xesús Laíño, Carlos Mosteiro, Adolfo Muíños e o propio autor, e será completado cunha actuación musical a cargo de Antón Alcalde e Iago Hermo (da Escola de Música de Rianxo). Ese mesmo serán inaugurarase a exposición Castelao Vive. Esculturas de Nuco Losada.
Xosé Luís Franco Grande: “Alégrame ter sido un elemento de concordia e non de discordia”
Entrevista a Xosé Luís Franco Grande en La Voz de Galicia:
“- La Voz de Galicia (LVG): ¿Como se sente ante este recoñecemento?
– Xosé Luís Franco Grande (XLFG): Un pouco sorprendido e preocupado porque é unha experiencia nova. O que me alegra é que sexa unha distinción da miña terra. Dáme satisfacción. Sobre todo o feito de que foi un acordo adoptado por unanimidade. Alégrame ter sido un elemento de concordia e non de discordia. (…)
– LVG: Opinaba vostede hai uns anos que a creación literaria estaba nun momento de vulgaridade total. ¿Mellorou a cousa?
– XLFG: É que cada vez que falo diso a xente ponse enferma. A miña opinión non vai cambiar a realidade, que é a que é. Pode que sexa eu o que está trabucado e as cousas van mellor, aínda que eu non o vexo por ningures.
– LVG: Acaba de nos deixar Díaz Pardo e Paco del Riego fíxoo hai pouco mais dun ano. ¿Hai relevo desta xeración cun perfil intelectual tan elevado?
– XLFG: Hoxe predominan os técnicos sobre os humanistas e iso xa se perdeu coa Xeración Nós. Pero é un cambio universal, non só de Galicia. Hoxe é imposible ter unha visión global e profunda das distintas ramas do saber. Unha cousa é estar informado, e outra, ter coñecemento real e profundo das cousas. Hai que peneirar todo moi ben para non caer en trampas. (…)
– LVG: ¿Como ve a marcha da Academia Galega na actualidade?
– XLFG: Hai moito que non vou pola Academia. Non me fai moita ilusión. Estou un pouco á marxe de todo iso. Tanto me dá estar dentro que estar fóra. Hai xente que está matándose por entrar, non sei para qué. Déixolles o meu posto na RAG cando queiran. Estaba máis a gusto nos tempos de Paco del Riego, nos que había máis cordialidade e sentido de comunidade. E non estou criticando nada de agora. Só é que eu antes sentíame máis a gusto na Academia.”
Eva Moreda: “A miña última novela marca certa madurez, evolución”
Entrevista a Eva Moreda en La Voz de Galicia, desde Xerais:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Naceu na Veiga e emigrou. A Veiga é como un tempo distinto é unha novela sobre emigración. Aínda que non sexa autobiográfica…
— Eva Moreda (EM): Non é autobiográfica pero hai varios detalles da miña vida, a parte de Londres e a da Veiga, en forma de flashbacks.
— LVG: ¿Como está sendo a resposta dos lectores ante esta novela?
— EM: Bastante boa. En xeral tivo críticas boas. Tamén estou moito en redes sociais, Facebook e Twitter, e xente que, sen coñecerte de nada, me escribiu para dicir que lles gustara…
— LVG: En canto aos libros que xa ten editado é…
— EM: O sexto. Tampouco é que marque un cambio de sentido, ou un xiro de 180 graos pero retoma temas que tratara, como o da emigración. Houbo xente que mo comentou, e penso o mesmo, que marca unha certa madurez, evolución respecto a obras anteriores; a técnica literaria está máis traballada, a forma de traballar os temas. (…)
En canto se lle pregunta a Eva Moreda polas súas novas incursións ou proxectos a nivel literario, esta é a súa resposta: “Hai un tema que me gustaría tratar. Estou facendo os meus experimentos: literatura infantil e xuvenil. Tamén teño os meus libros favoritos de cando era nena. En parte porque de pequena sempre lía moito e se conseguira interesar a alguén pequeno pola lectura sería unha grande satisfacción para min. Hai o debate de se este tipo de literatura é de categoría distinta á de adultos, en que se diferencia, se trato un tema que tamén podería tratar nun de adultos”.”