Antón Riveiro Coello: “Non abonda dicir o pasado, hai que tentar comprendelo”

“O escritor Xesús Fraga entrevista nas páxinas de Cultura de La Voz de Galicia, ao autor de Laura no deserto, Antón Riveiro Coello. Na mesma, desgránanse polo miúdo algúns aspectos desta novela de exilio e segredos familiares. Podes baixar a conversa completa, en formato PDF aquí.” Vía Galaxia.

Craig Patterson: “A verdade fala calquera lingua, galego ou inglés”

Entrevista a Craig Patterson en La Voz de Galicia:
“Cibrán, o Bocas e o Milhomes falan inglés. Hoxe preséntase en Cardiff On a Bender, a tradución de A esmorga, de Eduardo Blanco Amor, por Craig Patterson, profesor desta universidade e presidente da Asociación Internacional de Estudos Galegos.
– La Voz de Galicia (LVG): ¿Como xurdiu esta versión?
– Craig Patterson (CP): En xaneiro do 2009, cando a Deputación de Ourense e o PEN Club de Galicia me ofreceron a posibilidade de producir a primeira tradución da obra, non puiden rexeitar a proposta. Púxenme en contacto con Galaxia e Planet, a editorial galesa que xa publicara a Castelao, Ferrín e Casares, e que ten un longo compromiso coa cultura galega. (…)
– LVG: A esmorga é unha historia local e universal a un tempo.
– CP: Si, a novela plasma unha galeguidade inequívoca, unha cosmovisión retranqueira dos personaxes principais que revela unha tendencia a gustar da vida malia as dificultades e do moito que nos choiva. A súa gran universalidade consiste na relación que plasma entre o convencional e o marxinal, entre a conformidade e sermos fieis a nós mesmos. Hoxe, cando nos derruban décadas de progreso de benestar e mobilidade social, cando os banqueiros se enriquecen mentres sobe o paro, lembrámonos da necesidade de desafiar e mesmo negar os discursos que nos tiran encima. A gran verdade universal da novela é esta: xuntos, resistimos; divididos, caemos. E a verdade fala calquera idioma, sexa galego ou inglés. (…)”

Unha tese reivindica a vixencia da obra de Avilés de Taramancos

“O nome do poeta Avilés de Taramancos segue sendo toda unha institución na súa vila natal, Noia. O pasado xoves cumpríronse 20 anos da súa morte, e coincidindo co aniversario, saíu á luz unha tese doutoral que será publicada pola editorial Espiral Maior nos próximos meses. O autor do traballo de investigación é o tamén noiés Martín Veiga, que ademais de ser profesor na University College Cork (Irlanda), é poeta, tradutor e crítico literario. «A obra recibiu a máxima cualificación por parte da miña universidade, institución onde desenvolvín vos meus estudos de doutoramento e na que traballo desde hai máis dunha década», explica Veiga. A tese constitúe a primeira monografía dedicada ao estudo íntegro dos aspectos esenciais da obra literaria de Avilés. «Esta tese explora vos aspectos esenciais dá súa obra, establece ou posicionamento de Avilés non seo do sistema literario galego e defende que a súa poesía constitúe un vehículo de valores puramente estéticos e literarios», sinala o autor da investigación. O estudo demostra que a poesía de Avilés inclúe valores tanto literarios como ideolóxicos, e que a súa contribución á literatura galega radica xusto na tensión existente entre os conceptos de lugar e ideoloxía. A súa relación con varios poetas iberoamericanos e outros creadores galegos tamén se retrata a fondo neste concienzudo traballo asinado polo profesor Martín Veiga.” Vía La Voz de Galicia.

Vicente Risco en versión aberta

“A Fundación Vicente Risco é unha das entidades das súas características que maior número de iniciativas e proxectos desenvolve ao longo do ano en Galicia, senón a que máis. Aos cursos universitarios, exposicións, presentacións, edicións de publicacións propias ou en colaboración (o proxecto máis recente é a edición de Pan Negro en galego, en libro e deuvedé) e outras propostas, a fundación engade agora unha nova iniciativa: o acceso ás obras de Vicente Risco en rede e de forma totalmente gratuita para que se podan consultar ou descargar en formato pdf, por unha banda, e aos documentos que forman parte do fondo da entidade, dispoñibles no mesmo formato e características. Na páxina web da fundación habilitouse un acceso, no apartado que figura baixo o nome de interactivo, denominado Textos de Vicente Risco. Ao entrar no mesmo o internatua ten a posibilidade de consultar ou imprimir 32 obras ou coleccións de textos do autor. Nesta sección foron incorporados textos de referencia de Risco e algunhas das súas obras máis senlleiras. Dende estudos como a Historia de Galicia, Mitteleuropa, Satanás. História do diabo, El problema político de Galicia, Teoría do nacionalismo galego, Os europeos en Abrantes ou El Oriente contado con sencillez a obras como O porco de pé, Dédalus en Compostela (en galego e nas súas versións en francés, inglés, alemán e castelán) ou O lobo da xente. Os artigos que asinou nas revistas Céltiga e La Zarpa tamén están dispoñibles neste enlace.” Vía La Voz de Galicia.

María Xosé Queizán: “Meu pai vaite matar xurdiu dunha viaxe a Tierra de Fuego”

“A edición compostelana de La Voz de Galicia publica unha declaracións de María Xosé Queizán sobre a súa última novela, Meu pai vaite matar. A escritora aclara que «esta novela xorde dunha viaxe –da que poñerei imaxes na presentación– que fixen hai máis dun ano a Tierra de Fuego». Alí coñeceu un penal militar onde levaban aos criminais máis terribles, convertido agora en museo, que a deixou fascinada. María Xosé explica que a novela transita entre Galicia e a Arxentina, «reflectindo a través dos personaxes e acontecementos cousas, frases e pensamentos moi serios». A autora di que non ten nada de biográfica. «Eu –engade– quero divertirme ao mesmo tempo que escribo e sacar seres relucentes que non teñen nada que ver comigo».” Vía Xerais.

Kristina Berg: “Carlos atendía máis á cultura galega que ao seu labor literario”

Entrevista a Kristina Berg, viúva de Carlos Casares, en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Alén a faciana literaria, Casares representou sempre un papel conciliador na Galicia do cambio de século. ¿Está de acordo?
– Kristina Berg (KB): Si, o seu falecemento, que foi unha sorpresa porque se coidaba moito e non tiña ningunha enfermidade, impediu que culminase algúns proxectos. Por iso nós, dende a Fundación, pensamos que tiñamos que seguir o seu traballo. Eu moitas veces pensei que Carlos se dedicaba máis ao traballo pola cultura galega e por tender pontes entre diferentes posturas que ao seu labor literario. (…)
– LVG: ¿Está publicado todo o material literario de Casares?
– KB: A fundación está catalogando todo. Se hai cousas inéditas non o sei, é posible. Carlos era moi autocrítico e traballaba moito os seus textos. Para rematar un folio, escribía dez ou vinte. Se houbese algo inédito é moi posible que el non quixera editalo. (…)”.

Henrique Monteagudo: “O PP e a Xunta dan ao galego menos apoio do que deberían”

Entrevista a Henrique Monteagudo en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Do estado de saúde da lingua non fai unha diagnose moi positiva. ¿Tan mal anda a cousa?
– Henrique Monteagudo (HM): Atravesamos unha crise moi seria, non só polo que nos mostran os datos sobre a evolución do galego como lingua falada da poboación, senón tamén polos discursos sociais en expansión que cuestionan a lexitimidade, a conveniencia, a utilización… da normalización lingüística. (…)
– LVG: Afirma tamén que o idioma precisa apoio. ¿Préstallo a Xunta?
– HM: Home, creo que a Secretaría Xeral de Política Lingüística está dando un apoio que lle toca dar. O Partido Popular no seu conxunto e a Xunta no seu conxunto, menos do que deberían dar: con mensaxes contraditorias aquí e en Madrid, buscándolle sempre a volta a calquera cousa que sexa para favorecer o galego… e incluso tomando medidas que nalgúns casos restrinxen o alcance da oficialidade da lingua.
– LVG: Tras a súa incorporación á Academia, a porcentaxe masculina de membros da corporación sobe ao 85,2 %. ¿Que ocorre?
– HM: Creo que a Academia debera pensar niso. Son claramente partidario de que tome nota de que é imprescindible recoñecer a importantísima achega das mulleres á cultura galega. Non por promocionar ou darlle unha cota especial; simplemente, recoñecerlles ese papel.”

Rosalía, máis viva que nunca

Reportaxe de Camilo Franco en La Voz de Galicia:
“(…) Os actos centrais das homenaxes á escritora terán lugar en Santiago con dos puntos de atención. O acto convocado pola Fundación Rosalía de Castro realizarase na capela do Hostal dos Reis Católicos, espazo que no ano de nacemento da poeta, 1837, era un hospital. Nese mesmo espazo, segundo as biografías, foi bautizada Rosalía de Castro e este é o motivo de que a conmemoración principal saia por primeira vez da sede da fundación en Padrón. Unha circunstancia que disgustou á veciñanza da vila por máis que a presidenta da fundación, a tamén escritora Helena Villar Janeiro, sinalou que era unha decisión relacionada co carácter especial da celebración.
Lectura e cancións sobre poemas serán o eixo central das celebracións. En primeiro lugar, no acto do Hostal, que se iniciará ás sete da tarde, pero tamén haberá lecturas e poemas no acto que se fará de xeito expandido por toda Galicia, organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, e que terá como centro dos actos o Panteón de Galegos Ilustres. Nese espazo, a homenaxe de carácter participativo comezará arredor das seis da tarde. A lectura estendida realizarase nas principais cidades galegas e tamén en boa parte das vilas.
Un pouco máis lonxe, terá lugar outra homenaxe que tamén está relacionada coas primeiras horas de vida da escritora. Está convocada polos veciños de Conxo, ás oito menos cuarto, na Praza de Vigo, cunha ofrenda floral e un recital de Marilar Aleixandre e Anxo Angueira. O acto terá lugar no monolito que lembra a casa desa localidade na que naceu a escritora tal día coma hoxe. (…)”

Xulio López Valcárcel: “Ao Courel hai que ir espido, cos sentidos abertos”

Entrevista a Xulio López Valcárcel en La Voz de Galicia:
O escano baleiro, que Xulio L. Valcárcel (Lugo, 1953) vén de presentar en Betanzos, non é só o chanzo de madeira no que adoitaba descansar Uxío Novoneyra ao pé da súa casa no Courel. É o símbolo da perda da Galicia rural. «Agora, testemuño mudo doutro tempo, [ese escano] non acolle máis que o peso da sombra dos que por el pasaron», di o autor no comezo dun libro que está entre o testemuño poético e unha literatura de viaxes comprometida coa defensa do medio. «Penso que a implicación persoal nun texto, dar conta da propia vivencia -explica-, fai que o texto adquira veromilitude, veracidade e forza». (…)
– La Voz de Galicia (LVG): Para enfrontarse á montaña non só vale o turismo de fin de semana, advirte…
– Xulio López Valcárcel (XLV): Si, esa é unha aproximación interesante [ri], pero insuficiente. Á montaña do Courel hai que ir espido, cos sentidos abertos. Non para impoñer a túa bagaxe cultural, senón para escoitar e recibir o que ela transmite.
– LVG: ¿Naceu este libro no Courel?
– XLV: Foi por unha padriñaxe da ruta do Lor, a raíz da que botei uns días no Courel. Coñecíao de rapaz, pois meus pais vivían en Quiroga. Pero esta vez reencontreime a realidade da montaña cunha mirada completamente nova. Foime revelada.
– LVG: O libro vai de algún modo reconstruíndo a paisaxe e a vida courelá da man do seu bardo. Fala da perda e da memoria. Cara o final, sorprende o comentario que fai ao fío duns versos de Novoneyra que din Ir co-ela / e vela como era
– XLV: Eses versos son un dos motivos polos que escribín o libro.”

María Canosa: “Ningún dos versos é igual. Como o mar, van e veñen”

Entrevista a María Canosa en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Todos os versos deste poemario [Ronca o mar] son referidos ao mar?
– María Canosa (MC): Si, falo do mar con todas as súas identidades: a parte crúa, a parte dura, a parte romántica. Ningún dos versos é igual, como as ondas que van e veñen, como o mar: uns son curtos, outros máis longos e van debuxando liñas no papel, como as ondas do mar. Paréceme que o pobre maquetador quedou un pouco farto de min.
– LVG: ¿Seguirá coa poesía?
– MC: Sempre fago un pouco de todo. Despois disto darame menos medo escribir poesía, aínda que sempre fun facendo cousas pero sen publicalas.”