Arquivos da etiqueta: Ramón Otero Pedrayo
Abraham Pérez presenta a súa última obra Gaivotas manchadas de petróleo
Entrevista de Jessica Fernández a Abraham Pérez en Lugoxa:
“Nado en Lugo en 1990, Abraham Pérez estudou Filosofía na Universidade de Santiago de Compostela, sendo a súa inquietude tan fonda que cursou tamén o mestrado da mesma disciplina, sendo neste momento investigador e profesor no ensino secundario.
Vencellada a estes intereses e inquietudes existenciais de entender a realidade, xorde a súa paixón pola lectura e pola escritura, polo que en 2020 publica a súa primeira obra en galego Fragmento/Creba (Editorial Galaxia, 2020) como parte dun “proxecto literario con varias partes que se reflicte en distintas obras”. O primeiro poemario que publicou acolle “toda esta concepción poética centrada na época actual, xa que unha das cuestións que máis me preocupan é comprender os tempos nos que vivimos”, explica Pérez. Así, con esa pulsión filosófica e científica, xorde a parte literaria. “As obras literarias tratan aspectos da realidade que non acaban de encaixar ou non se tematizan totalmente pola súa forma desde a filosofía e a ciencia”.
A partir dese punto, empezou a xurdir na mente do escritor outro poemario que se materializou como unha teoría para os espectros (Toxosoutos, 2021: gañador do 2º premio do III Certame de Poesía Torre de Caldaloba). “Nese poemario indaguei nas mesmas cuestións ontolóxicas, pero de forma diferente, profundando na construción do eu lírico”. O terceiro, publicado en 2022 baixo o nome de O corpo transparente das horas (Editorial Galaxia, 2022), seguiu a liña de pensamento aberta nas obras anteriores, “sendo textos independentes, pero que teñen unha relación entre si moi íntima”, explica Abraham Pérez.
O seguinte texto, Sacho de seda (Menino Morreu, 2023), foi de estilo “máis pop”, xa que é “un texto que trataba de conxugar o interese de masas, relacionado co Club Deportivo Lugo”. Así, é un texto sociolóxico que conta a vivencia da afección lucense dentro dun deporte corrompido polo capitalismo. “Ademais, trata aspectos como a identidade colectiva e individual, a clase social, coa cidade de Lugo de fondo. E coas mesmas coordenadas de pensamento dos poemarios”.
Pola súa parte, O paso en falso (Editorial Galaxia, 2023: Finalista do XXXIV Premio Torrente Ballester de narrativa en lingua galega) é unha novela “que ten diferentes capas e que se pode ler de moitas maneiras. A aparente facilidade de lectura que posúe pode levar a pensar que é literatura xuvenil, mais as chaves son outras completamente diferentes, como nese toque posmoderno e paródico que bebe de referencias doutros autores como Otero Pedrayo ou, claro, James Joyce”, explica o autor.
Finalmente, a obra que presentada no Vello Cárcere, Gaivotas manchadas de petróleo (Menino Morreu, 2024), “é como unha especie de diario, un texto de acompañamento que forma parte de anotacións e preocupacións que un vai tendo ao longo de moitos meses, sobre todo durante os anos 2020 e 2021. Digo de acompañamento porque foise creando mentres xurdían outros proxectos que se foron escribindo”. Con todo, destaca que son textos “que se xuntaron nun texto máis grande, por iso ás veces ten esta vertente de diario e outras teñen máis de ensaio”. Ademais, ten aspectos poéticos, ensaísticos e narrativos, cun pouco de humor e parodia e incluso ficción. “Quixen xuntar textos que escribín con ficción e a desordenar esa colocación cronolóxica. Empecei a eliminar esa parte ancorada e a xogar con esta idea, e xurdiu un texto que se desborda en si mesmo”. Ademais, inclúese un manifesto con pezas poéticas que aparecen nos poemarios unha teoría para os espectros e o corpo transparente das horas, utilizados para unha intervención artística na Fundación Eugenio Granell en colaboración coa galería de arte NÉBOA. “Este texto serve para xogar cos manifestos de comezos do século XX, das liñas da vangarda e comprender a época, a clase social, as referencias culturais… Unha das chaves para poder entenderse é facer unha interpretación dos produtos culturais da época. Tratar de verter para fóra e ler o que hai para comprender e que o resultado diso emane como un elemento do material literario”, sostén.
En definitiva, toda a obra de Abraham Pérez é un proxecto aberto. “Hai cousas por vir. Utilizar liñas ensaísticas, poéticas e narrativas tivo sentido para ler obras independentes, pero un vai construíndo un proxecto literario no que todas as pezas van encaixando. O que intento é construír un continuo, pasando por puntos que me interesan; un xogo en espiral e como todo iso se vai materializando como elementos de pensamento e elementos literarios. Un xogo constante entre a forma e o contido”, argumenta. (…)”
Ourense: Abril Oteriano 2024
A Coruña: palestra “O Maroutallo: desexo, mímese e disforia nunha obra de Otero Pedrayo”, con Serxio Couso
O 22 de xuño, ás 19:30 horas, na A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Santo André, 36, 1º), na Coruña, Serxio Couso ofrecerá unha palestra baixo o título “O Maroutallo: desexo, mímese e disforia nunha obra de Otero Pedrayo”. A palestra fai parte do Ciclo Aula Aberta, realizado en colaboración coa Universidade da Coruña. Nela realizarase unha lectura en chave de xénero da última obra narrativa publicada en vida por Ramón Otero Pedrayo, O Maroutallo (1974), co obxectivo de reflexionar sobre o proceso de construción da identidade das mulleres, sempre mediada polo vínculo que os homes estabeleceron con elas. As persoas interesadas poden anotarse aquí.
Ourense: presentación de Cunqueiro e Otero Pedrayo. Historia dunha amizade e epistolario, de Patricia Arias Chachero
A compañía Producións Excéntricas gaña o Certame Manuel María de Proxectos Teatrais, na súa 3ª edición, con Auto do Castromil
Desde a Fundación Manuel María:
“O Salón Teatro compostelán serviu de escenario para a entrega do premio correspondente á 3ª edición do Certame Manuel María de Proxectos Teatrais convocado pola Fundación e Casa-Museo Manuel María coa colaboración das Deputacións da Coruña, Lugo e Ourense; do Centro Dramático Galego; das Mostras de Teatro de Ribadavia, Cariño e O Carballiño e de 33 concellos galegos: A Coruña, As Pontes, Ames, Arteixo, Barbadás, Betanzos, Brión, Cangas, Cambados, Carballo, Cariño, Carral, Cedeira, Culleredo, Gondomar, Lugo, Malpica, Melide, Monforte, Neda, O Barco, O Carballiño, Oleiros, Ponteareas, Pontevedra, Rianxo, Ribadeo, Ribeira, Sada, Santiago, Tomiño, Verín e Vilalba.
Nesta 3ª edición o premio recaeu na compañía Producións Teatrais Excéntricas polo seu proxecto Auto do Castromil, realizado sobre a obra homónima de Manuel María. A obra será dirixida por Quico Cadaval e o elenco está composto por Víctor Mosqueira, Evaristo Calvo, Patricia Vázquez e Rocío González acompañados de Carlos Alonso na escenografía, Piti Sanz no espazo sonoro e Octavio Mas na iluminación.
O xurado tomou a súa decisión por unanimidade e cualificou o proxecto como “brillante e imaxinativo, recuperando propostas contidas no Teatro de máscaras de Otero Pedraio, un dos textos máis visionarios no deseño dun teatro de vangarda propiamente galego”. Resaltou, ademais, que “a obra presenta unha gran capacidade de chegar a un espectro de público moi amplo, incluído o público escolar, pola súa mistura de estilos, o xogo cos obxectos e os materiais propostos, aventurando un espectáculo singular que promete poética e humor”. Tamén valorou o xurado que a proposta gañadora “presenta unha estética con capacidade de intervir na sociedade contemporánea recollendo os valores da obra de Manuel María que combina a vangarda coa cultura popular.” Finalmente salientou que “a compañía promotora -Excéntricas- está constituída por un equipo artístico sólido, contrastado e de alta calidade que resulta unha garantía para o desenvolvemento dun espectáculo atractivo de xogo escénico, comprometido, de humor e poesía”.
O Xurado estivo presidido por Manuel Lourenzo -Premio Nacional de Teatro-, actuando de vogais María Barcala de Teatro do Atlántico, Fernando Dacosta de Sarabela Teatro, Mónica Camaño, actriz e Manuel Xestoso, crítico teatral. Realizou a función de secretario, sen voto, Alberte Ansede en representación da Fundación Manuel María.
Este Certame ten carácter bienal e está destinado ás compañías profesionais galegas. Nel prémiase a mellor proposta escénica dunha obra de Manuel María, co compromiso por parte da compañía gañadora de levala á escena no prazo máximo de 10 meses. Despois estará en cartel cando menos até rematar o ano 2024.
En relación ao premio outorgado adóptase unha fórmula orixinal en canto que o seu aspecto substancial reside na amplísima xira da obra pois partirá con 40 representacións grazas á colaboración das Deputacións, concellos e diferentes Mostras de Teatro. Ademais diso a propia Fundación achega 4000 euros como axuda á produción e o CDG coproduce o espectáculo. O presidente da Fundación Manuel María, Alberte Ansede, resaltou precisamente o feito de que este é un galardón moi singular en canto que “o mellor recoñecemento para unha obra é a súa difusión pois, ao fin, é o que máis desexa unha compañía profesional: chegar ao seu público.”
O encargado da entrega do Premio foi o propio Alberte Ansede, sendo recibido por Quico Cadaval, director da obra premiada. Estiveron acompañados por Francisco Javier Núñez, Director do Centro Dramático Galego; por Mercedes Rosón, concelleira de Cultura de Santiago de Compostela e polo Xurado ao completo.”
A Coruña: Simposio Florencio Delgado Gurriarán, os 3 e 10 de novembro de 2022
María López Sández: “A paisaxe ten unha capacidade de mobilización afectiva moi intensa”
Entrevista a María López Sández en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Que experimenta unha cando a elixen académica?
– María López Sández (MLS): Pois vivino moi emocionada e moi consciente da responsabilidade que implica, por todo o que é a institución para Galicia e a cultura galega, polos que nos precederon e por tomar o relevo de Darío Xohán Cabana, tamén lucense coma min. Unha das cousas que podemos elixir os académicos é o lugar onde facer o discurso de ingreso e a min gustaríame que sexa en Lugo. É unha institución galega e a representatividade xeográfica tamén é interesante.
– LVG: Fala da responsabilidade intrínseca ao cargo.
– MLS: A Academia cumpre unha serie de funcións e é unha das institucións importantes para a revitalización da cultura e a loita pola lingua, e nese sentido debe ser unha institución viva, dinámica e na que se fan cousas. Sei que se chega á academia para traballar e contribuír a iso. (…)
– LVG: Que quere dicir cando fala da vinculación entre a paisaxe e a condición simbólica da nación?
– MLS: Pódese establecer unha afinidade entre a paisaxe e a lingua polo feito de teren funcionado ambas como principais condicións simbólicas da nación. O sentimento de pertenza ao territorio é algo moi arraigado nos galegos, aínda que, igual que ocorre coa lingua, non sempre isto baste para evitar o desleixo ou para garantir unha acción activa de uso e coidado. A paisaxe ten unha capacidade de mobilización afectiva moi intensa e tamén unha plasmación lingüística marabillosa que se percibe nas páxinas de Otero, de Fole e de tantos outros. A nosa propia memoria biográfica está moito máis vencellada ao espazo que ao tempo, e as ideas de campo e cidade en Galicia, por exemplo, están ateigadas de valores connotativos.
– LVG: Filóloga, educadora, escritora, columnista en La Voz de Galicia. En María López Sández conviven varias facetas entre as que non é quen de escoller.
– MLS: Non o vexo como algo separado. Cheguei a todo dende a filoloxía, sinto un pulo moi intenso cara ás linguas, pero o que primou sempre foi o amor á literatura. E cando a literatura significa iso para ti, é un paso moi natural transmitilo e compartilo, e iso enlaza coa dimensión do ensino. Dei clase moitos anos no ensino medio e o que vivín con maior emoción foi o programa lector, darlles aos alumnos e alumnas a posibilidade de ler e escoller entre moitas obras, falar de libros cos rapaces, acompañar o seu perfil lector e promover o seu gusto pola lectura. E por suposto, escribir é unha continuidade e unha culminación dese sentimento cara á literatura. (…)”
Entrevista a Victorino Pérez Prieto no Portal Galego da Língua
Entrevista de Valentim Fagim a Victorino Pérez Prieto no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): O teu processo para te tornares galego-falante está vinculado ao bacharelato e, sobretudo, com a tua decisão de te tornares sacerdote.
– Victorino Pérez Prieto (VP): Aos dez anos fui a Compostela para fazer o Bacharelato no seminário de Belvis. Ali vivi menos essa repressão do galego na escola; fui aprendendo-o mais, escutando os amigos fora das aulas e lendo os primeiros textos na nossa língua. Ao concluir, depois dum entusiasmante COU experimental, onde comecei a tomar gosto ao estudo, fui a Valladolid para estudar Arquitetura, onde o galego estivo totalmente ausente. Pero num verão, após uma profunda conversão religiosa, deixei esses estudos e entrei no Seminário de San Martinho Pinario, para fazer os estudos eclesiásticos de Filosofia e Teologia.
De novo em Compostela, mudou a minha perspetiva. Deixei a minha vida burguesa, e, no compromisso com a causa libertadora de Jesus de Nazaré e do Evangelho, cheguei à realidade da Galiza como um povo com uma língua e uma identidade própria. Compreendi que, se eu queria servir esse povo, tinha que defender a sua língua e a sua identidade e comprometer-me no seu desenvolvimento sociopolítico. Por isso, desde o começo tomei a decisão de falar sempre em galego, sobretudo em publico. Era uma postura fundamentalmente ética; e nela fui mais consequente e radical que mesmo os meus companheiros que falavam galego de nascimento. Esta postura alimentou-se com a leitura de Castelao, Otero Pedrayo e outros velhos galeguistas; e ao mesmo tempo com os meus contactos com o nacionalismo, sobretudo com os estudantes da ERGA. (…)
– PGL: Na hora de criar textos em galego, o português servia como referente? Em geral, que relação havia com a sociedade portuguesa e com o português nos movimentos cristãos mais galeguistas?
– VP: Nos começos não, os textos para a liturgia que fazíamos e as revistas em que publicávamos –o semanário Irimia, da qual fui doze anos diretor, e a revista bimensal Encrucillada– fazíamo-lo no galego normativo, como as colaborações que tinha noutras publicações como o semanário A Nosa Terra e outros, e diários como El Progreso.
Os textos para a liturgia começaram a fazer-se em galego-português com Martinho Montero Santalha, companheiro na diocese de Mondonhedo-Ferrol; foi uma opção que não muitos compreenderam, sobretudo pela dificuldade para ler que supunha para as pessoas. A relação dos cristãos galeguistas com o reitegracionismo era, em geral, escassa e tirante; alguns amigos temos debatido arduamente sobre isto em Encrucillada defendendo publicar textos em reintegrado e mesmo em português. No meu livro Galegos e cristiáns (Vigo 1995) falei de Martinho e do que chamei carinhosamente “O outro galeguismo cristián”: Isaac Alonso Estraviz (que já publicara nessa ortografia o livro dos Salmos e outros textos), Joám Trilho, Antom Gil Hernández, Maria do Carmo Henríquez Salido, Joam José Santamaria, etc. Com eles começamos a relação com o português, ainda que eu já tivera relação com a Igreja portuguesa em encontros anos atrás. (…)”
Trasalba: Festa Literaria Premio Trasalba 2022 a Carlos Mella, o 26 de xuño
A Fundación Otero Pedrayo fará entrega do Premio Trasalba 2022 ao galardoado este ano: o economista e escritor, Carlos Mella Villar, quen tamén foi parlamentario e vicepresidente da Xunta de Galicia.
A entrega do devandito premio, que fai o número 40, terá lugar na Festa Literaria que se celebrará no pazo-museo Otero Pedrayo, en Trasalba, o devandito día 26 do presente mes de xuño.
Ao remate do acto, actuará o grupo A Roda e haberá unha comida de amizade no souto do pazo, previa inscrición, ben a través do correo electrónico fundación.otero.pedrayo@gmail.com ou ben chamando ao tf. 988 281 139. O prezo é de 20 euros.
