Reigosa, García Teijeiro e Cobas, entre lendas e versos

EntrevistaLendo lendas digo versos de Romina Bal a Antonio Reigosa, Antonio García Teijeiro e Xosé Cobas en Praza:
“(…) – Praza (P): Que foi o que vos levou a este proxecto? Buscabades algún obxectivo concreto?
– Antonio Reigosa (AR): Tratábase de encher un oco no eido literario. A proposta é diferente ao relato lendario en si, é un experimento consecuencia de detectar que existía unha carencia na poesía mitolóxica de orixe popular. Si existen exemplos de libros sobre mitos clásicos, mais de orixe pagá, mitoloxía de orixe oral non existe. O relato lendario engade un atractivo de xogo textual entre a prosa e o verso que se completa coa imaxe marabillosa de Xosé Cobas.
– P: Que destacas deste traballo?
– AR: Atendín ao ámbito xeografico, ás catro provincias salvo no apólogo que non ten localización concreta do sargo e a toniñ. Trátase dunha fabula mariña da que de momento non temos outra manifestación igual. No libro tamén se recolle un exemplo de mito e moitas historias máis. (…)
– P: Como foi o proceso de creación?
– Antonio García Teijeiro (AGT): Despois de varias lecturas reflexivas intentei manter a fidelidade co relato lendario pero achegando certos toques líricos. Eu manteño que a poesía debe entrar en voz alta achegando sonoridade, ritmo… Dividín a lenda en parágrafos, debullándoa, agardando pola imaxe evocadora, e fun co paso dos días anotando nunha libreta o que se me ía ocorrendo. Intentei achegar en verso outra visión do relato, completándoo e xogando tamén coas súas palabras.
– P: Cal é a situación actual da lingua, como docente como a ves?
– AGT: A situación é preocupante, educar é amar e se non educas no agarimo, non se consegue nada. A min interésame especialmente a literatura e a súa didáctica e habería que cambiar o plan de estudo de Maxisterio. Os docentes teñen que ler para saber transmitir, para achegar na aula, hai lecturas que son imprescindibles, coas que deben saber traballar na aula. As bibliotecas dos centros escolares deberan estar en mans de persoal preparado e crear prazas de biblioteca para tal fin. Temos moi difícil o ensino se non len, o profesor ha de ser unha persoa formada. Así mesmo, considero importante achegar as nenas ás bibliotecas, eu, cos meus alumnos, vou todos os luns para coñecer os libros fisicamente e non a través do que se conta. Queda moito por facer. (…)
– P: Como foi o proceso creativo?
– Xosé Cobas: O labor principal é a lectura, o fundamental non é só a execución, tamén é necesaria unha formación como lector, saber ler, da memoria que teñamos almacenada no noso maxín. No meu caso son as memorias da infancia, a Historia da Arte (para este libro tivo moi presente A Venus de Botticelli que fai de inspiración para a crina do cabalo da portada) as lecturas literarias, de ensaio, de filosofía… o sentido da percepción que axuda a ler, a aprender, a ver. Temos que aprender a ver a través do ler e da natureza, no espazo da poesía urbana… a suma destes procesos enriquece a capacidade do creador. Unha lectura rápida para saber, unha relectura analítica e logo a partir de aí, a lectura connotativa que me ofrece, e despois outra lectura sectorial, por partes, que brinda unha imaxe para ao final pensar nunha harmonía. O que di o texto xa o di o texto, as redundancias procuro evitalas sen traizoar o texto. (…)”

Pontevedra: mesa redonda A literatura infantil de onte a hoxe. Fortalezas e debilidades

OXV Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra sábado 14 de marzo, ás 19:00 horas, no XVI Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra (no Pazo da Cultura), terá lugar unha mesa redonda sobre A literatura infantil de onte a hoxe. Fortalezas e debilidades, moderada por Paz Castro, coa participación de Blanca Roig Rechou, David Pintor, Xavier Senín, Romina Bal e Manuel Bragado. A entrada é libre.

Carlos Negro: “Cómpre combater a idea de amor que perpetúa os roles de ‘machito’ e princesa”

EntrevistaCarlos Negro de Romina Bal a Carlos Negro en Praza:
“(…) – Praza (P): Por que te decidiches a escribir Penúltimas tendencias?
– Carlos Negro (CN): En cada poemario gústame cambiar de voz, xogar coa poesía. Neste caso quixen poñerlle voz a unha moza contemporánea. Nas mozas os roles de xénero están moi marcados, expostos totalmente ás mensaxes cargadas de estereotipos grazas aos medios de comunicación. Pretendo que reflexionen sen xulgalas, sementando dúbidas. Hai dez anos non vivían no inmediato das redes sociais e, aínda que existe máis información, tamén hai máis lixo. Penúltimas tendencias é a resposta a un retroceso na liberación dos estereotipos. (…)
– P: Cal era o teu obxectivo?
– CN: Empregar esa linguaxe pop, a que falan as mensaxes que dirixe a publicidade e crear unha moza ficticia que esta cambiando e que cuestiona ese mundo ou que dubida del. Combater esa linguaxe de Crepúsculo, Xogos da Fame, One Direction, Hanna Montana… e provocar emoción a través dos versos, quitarlles o medo, o medo á poesía, tamén a súa transcendencia. O libro aposta pola diversidade de emocións das adolescentes para que sexan libres, pula polo dereito á intimidade para que sexan conscientes de que hai experiencias persoais que non teñen porque compartir. Turra para que se cuestionen a realidade. (…)
– P: Como son os obradoiros que desenvolves nas aulas e cal é a túa experiencia?
– CN: Adoito levar comigo unha serie de obxectos que emprego para combater o consumismo e os roles de xénero, a violencia tamén. Levo espellos, gloss, maquillaxe, pinta unllas… Creo certo misterio arredor deles para que se amosen atentos botando man de bonecas góticas ou barbies e fágoos pensar sobre o que quero transmitir en poemas meus como por exemplo en Casual look, Monster girl, Gótica ou en Princesa (contra) Disney. Tamén facemos cuestionarios como o que hai no libro e achego a visión da protagonista en poemas como Superpop e Guapa y a la última, entre outros. Emprego a poesía como ferramenta de aproximación e elas responden moi ben. Nun dos últimos obradoiros que desenvolvín no CPI Miño regaláronme unha morea de poemas contestando ao meu A que sabe o amor? e fiquei moi feliz. (…)”

Ledicia Costas, Eduardo Santiago e María Reimóndez, Premios Xerais 2014

Desde Xerais:
“Na illa de San Simón, no concello de Redondela, o sábado, 7 de xuño, ditamináronse a XXXIª edición do Premio Xerais de Novela, a VIª edición do Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil e a XXIXª edición do Premio Merlín de Literatura Infantil, todos os tres premios dotados con 10.000 euros cada un deles.
Esta festa literaria consistiu nun acto literario-musical, celebrado no Auditorio da illa de San Simón. Á velada asistiron arredor de tres centas persoas, entre os que se atopaban Valentín García, Secretario Xeral de Política Lingüística, en representación da Xunta de Galicia, deputados do Parlamento Galego, concelleiros de Vigo e Redondela, escritores, editores, libreiros, bibliotecarios, profesores e colaboradores da editorial. O acto foi emitido en directo por Internet.
Celia Torres, coordinadora e presentadora dos premios, abriu a velada e deu paso a primeira intervención do grupo musical Puntada sen fío, formado por Xiana Lastra, Juan Collazo e Roberto Rama.
O tradutor Xavier Senín, como mantedor literario desta velada, leu o discurso titulado «Agasallar palabras», que comezou lembrando as palabras coas que Jules Verne no seu libro Vinte mil leguas baixo dos mares se refire as augas da ría de Vigo «impregnadas de luz eléctrica», as mesmas augas que navegou no seu iate Saint Michel III, o 1 de xuño de 1878, data na que recalou na cidade de Vigo. Referiuse, despois, Senín ás relacións de Verne con Vigo e ao feito gozoso de que os participantes no acto recibisen un exemplar d’ A illa misteriosa, traducida por Ánxela Gracián. Felicitouse de que o xenial escritor bretón seguise a ser lido pola rapazada e os adultos de hoxe «porque a súa obra literaria, solidamente construída, soportou o paso do tempo. As súas novelas entraron a formar parte dese paraíso de palabras que comparte a humanidade enteira e ao que podemos acceder na lingua de noso, pois tamén nela están as palabras que o autor escribiu.»
O xurado da XXIX edición do Premio Merlín de Literatura Infantil, dotado con 10.000 euros e no que concorreron corenta e catro obras, formado por Eulalia Agrelo (profesora e presidenta de ELOS-Galicia), Romina Bal Botana (licenciada e filoloxía galega e blogueira), Nuria Díaz Berride (ilustradora), Miguel Vázquez Freire (profesor e escritor), Mª Isabel Vázquez Rosales (mestra) e Helena Pérez Fernández (secretaria do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto, acordou declarar finalistas as obras presentadas cos lemas Animais con ánima, Último voo, Escarlatina e Amencerá canda o sol. Despois da súa última deliberación, acordou por unanimidade declarar como gañadora a obra presentada baixo o lema Escarlatina, que, despois de aberta a plica, resultou ser de Ledicia Costas corresponde ao título Escarlatina. A cociñeira defunta. O xurado recomendou á editorial a publicación do poemario presentado co lema Animais con ánima.
O xurado da VIª edición do Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil, dotado con 10.000 euros e no que concorreron vinte e catro obras, formado por Cristina Novoa Fernández (asesora de Bibliotecas Escolares da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria), Dolores Sans Boga (profesora), Mariña Castro Fontao (alumna de 3º da ESO), Minia Monteagudo Vilavedra (alumna de 4º da ESO), Sabela Salgueiro Couto (alumna de 1º de Bacharelato) e Xosé Manuel Moo Pedrosa (secretario do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto, acordou declarar finalistas as obras presentadas cos lemas: O Gran Reino, Silencio e Genet. Despois da súa última deliberación, acordou por maioría declarar como gañadora a obra presentada baixo o lema O Gran Reino, que, despois de aberta a plica, resultou ser de Eduardo Santiago Soto e corresponde ao título O Gran Reino. O xurado recomendou á editorial a publicación das obras finalistas presentadas baixo os lemas Silencio e Genet.
Por último, o xurado da XXXIª edición do Premio Xerais de Novela, dotado con 10.000 euros e no que concorreron trinta e nove obras, formado por Avelina Rodríguez Gil (profesora), Susana Pedreira Buján (xornalista), Montserrat Dopico (xornalista), Marta Fernández Alberte (profesora), Benxamín Rioboo Sanluís (libreiro) e Fran Alonso (secretario do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto, acordou declarar finalistas as obras presentadas cos lemas: Sebastian Nell, Dende o conflito e A mirada de Ismael. Despois da súa última deliberación, acordou por maioría declarar como gañadora a presentada baixo o lema Dende o conflito que, despois de aberta a plica, resultou ser de María Reimóndez e corresponde ao título Dende o conflito. O xurado recomendou á editorial a publicación da novela presentada baixo o lema Sebastian Nell.”

Finalistas dos Premios Xerais 2014

Desde Xerais:
“Nas reunións celebradas na tarde do 30 de maio polos xurados dos Premios Xerais 2014 no castelo de Soutomaior declaráronse as finalistas de cada un dos tres premios literarios convocados pola editorial.
O xurado da XXXI edición do Premio Xerais de Novela, dotado con 10.000 euros e no que concorren trinta e nove obras, formado por Avelina Rodríguez Gil (Profesora), Susana Pedreira Buján (Xornalista), Montserrat Dopico (Xornalista), Marta Fernández Alberte (Profesora), Benxamín Rioboo Sanluís (Libreiro) e Fran Alonso (secretario do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto, acordou declarar finalistas as obras presentadas cos lemas: Sebastian Nell, Dende o conflito e A mirada de Ismael.
O xurado da VI edición do Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil, dotado con 10.000 euros e no que concorren vinte e catro obras, formado por Cristina Novoa Fernández (Asesora de Bibliotecas Escolares da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria), Dolores Sans Boga (Profesora), Mariña Castro Fontao (Alumna de 3º da ESO), Minia Monteagudo Vilavedra (Alumna de 4º da ESO), Sabela Salgueiro Couto (Alumna de 1º de Bacharelato) e Xosé Manuel Moo Pedrosa (secretario do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto, acordou declarar finalistas as obras presentadas cos lemas: O Gran Reino, Silencio e Genet.
Por último, o xurado da XXIX edición do Premio Merlín de Literatura Infantil, dotado con 10.000 euros e no que concorren corenta e catro obras, formado por Eulalia Agrelo (profesora e Presidenta de ELOS-Galicai), Romina Bal Botana (licenciada e filoloxía galega e blogueira), Nuria Díaz Berride (Ilustradora), Miguel Vázquez Freire (profesor), María Isabel Vázquez Rosales (mestra) e Helena Pérez Fernández (secretaria do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto, acordou declarar finalistas as obras presentadas cos lemas Animais con ánima, Último voo, Escarlatina e Amencerá canda o sol.
Os tres xurados determinarán as obras gañadoras na súa segunda reunión, a celebrar o sábado 7 de xuño. A festa de fallo dos premios terá lugar ese mesmo día na illa de San Simón.”

Cento sete orixinais compiten nos Premios Xerais 2014

“Este ano 2014 compiten un total de 107 orixinais para os Premios Xerais 2014: 39 na XXXIª edición do Premio Xerais de Novela, 24 na VIª do Premio Jules Verne e 44 na XIXª do Premio Merlín.
Os xurados declararán as obras finalistas na súa primeira reunión, que se celebrará o venres, 30 de maio. Os premios serán fallados o sábado 7 de xuño na illa de San Simón.
O xurado da XXXI edición do Premio Xerais de Novela, dotado con 10.000 euros e no que concorren trinta e nove obras, está formado por: Avelina Rodríguez Gil (Profesora), Susana Pedreira Buján (Xornalista), Montserrat Dopico (Xornalista), Marta Fernández Alberte (Profesora), Benxamín Rioboo Sanluís (Libreiro) e Fran Alonso (secretario do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto.
Neste ano 2014 recuperamos o Premio de Literatura Xuvenil grazas á colaboración de Ámbito Cultural-El Corte Inglés.
O xurado da VI edición do Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil, dotado con 10.000 euros e no que concorren vinte e catro obras, está formado por: Cristina Novoa Fernández (Asesora de Bibliotecas Escolares da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria), Dolores Sans Boga (Profesora), Mariña Castro Fontao (Alumna de 3º da ESO), Minia Monteagudo Vilavedra (Alumna de 4º da ESO), Sabela Salgueiro Couto (Alumna de 1º de Bacharelato) e Xosé Manuel Moo Pedrosa (secretario do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto.
O xurado da XXIX edición do Premio Merlín de Literatura Infantil, dotado con 10.000 euros e no que concorren corenta e catro obras, está formado por: Eulalia Agrelo (profesora e Presidenta de ELOS-Galicai), Romina Bal Botana (licenciada e filoloxía galega e blogueira), Nuria Díaz Berride (Ilustradora), Miguel Vázquez Freire (profesor), Mª Isabel Vázquez Rosales (mestra) e Helena Pérez Fernández (secretaria do xurado), en representación de Xerais, con voz e sen voto.
Os dous xurados determinarán as obras finalistas na súa primeira reunión, o venres 30 de maio, e as gañadoras, na segunda, a celebrar o sábado 7 de xuño. A festa de fallo dos premios terá lugar ese mesmo día na illa de San Simón grazas á colaboración da Xunta de Galicia que cede as instalacións da illa.”

Compostela: III Xornadas de Literatura e Ensino, Versos pintados no pupitre, os 13 e 14 de decembro

Horario: Venres 13 de decembro, de 16:30 a 20:00 horas; sábado 14 de decembro, de 10:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia (Monte Gaiás), Santiago de Compostela.
Destinatarios-as: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Matrícula: Gratuíta, por rigorosa orde de inscrición, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG e da AELG, a través da web da AS-PG: entre os días 11/11/2013 e 10/12/2013.
Número de prazas: 100.
Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25%
Número máximo de prazas: 25%.
Obxectivos previstos:
– Valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa.
– Adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos.
– Achegarse aos contidos didácticos e interactivos que as TIC ofrecen para o profesorado.
– Coñecer o Espazo Didáctico que a AELG ofrece aos profesionais do ensino, en particular, e á sociedade, en xeral.
– Reflexionar sobre a necesaria revisión e actualización da transmisión didáctica da poesía no ensino obrigatorio e posobrigatorio.
– Reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da poesía.
– Coñecer e analizar as estratexias de sedución que faciliten a descuberta e o achegamento á lectura poética por parte do público infanto-xuvenil.
– Partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento da linguaxe poética para a infancia e mocidade xunto con escritores e escritoras da literatura galega e mais coas figuras mediadoras.
– Coñecer o potencial creativo e expresivo da expresión lírica subxacente na literatura galega de tradición oral.
– Concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na expresión escrita, o alumnado.

PROGRAMA

VENRES 13 DE DECEMBRO
16:30 h. Entrega de material.
17:00 h. Conferencia: Poesía para xente miúda. Música e xogo de palabras, de Xosé Mª Álvarez Cáccamo.
18:00 h. Mesa redonda: O Club d@s poetas viv@s, con Fran Alonso, Antonio García Teijeiro, Elvira Riveiro.

SÁBADO 14 DE DECEMBRO
10:00 h. Mesa redonda: Enredando versos nas aulas, con Montse Penas, Anxos Rial, Romina Bal.
12:00 h. Obradoiros de expresión escrita (simultáneos):
* Quen teme a poesía feroz?, con Antía Otero.
* Fascinio poético no proceso de creación, con Dores Tembrás.
* Versos transformers, con Carlos Negro.
16:00 h. Conferencia: E-memoria. Contidos e aproveitamento do arquivo de tradición oral da AELG, con Antonio Reigosa.
17:30 h. Mesa redonda: Voces de Rosalía, con:
* Uxía: Rosalía pequeniña.
* Najla Shami: Na lingua que eu falo.
* Aid: Rapoemas.
19:15 h. Actuación de Uxía, Najla Shami e Aid.
20:00 h. Clausura.

Metodoloxía que se vai empregar:
– Conferencia inaugural que centre o estado da cuestión con carácter informativo e analítico.
– Mesas redondas que faciliten a intercomunicación con ópticas diversas segundo os diferentes relatores que participan nelas.
– Interacción e participación co público nos coloquios finais das mesas redondas.

Entrada libre até completar aforo.