Entrevista de Sergio Casal a Carlos Labraña en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que o inspirou para crear a relación entre Xoán e o seu avó en O carteiro de Ximaraos?
– Carlos Labraña (CL): Esta é a miña obra máis persoal, porque hai moitos elementos autobiográficos nela. A obra vai da enfermidade de alzhéimer do avó de Xoán. No libro reflicto, por un lado, a enfermidade que tivo a miña nai e as diferentes fases da mesma e, por outro, a historia do meu pai, que traballaba en Correos en Cedeira (Ferrolterra). A conexión entre Xoán e seu avó é moi forte e reflicte un pouco a que tiña eu co meu pai.
– ND: Como traballa o tema da doenza e o coidado familiar nun texto teatral dirixido á mocidade?
– CL: Na miña escrita toco temas moi delicados porque penso que á rapazada se lle pode falar de todo, con moita sensibilidade e poesía, pero pódese falar de todo. Elas e eles son moito máis intelixentes do que poden pensar os adultos e son conscientes do que sucede ao seu arredor. Neste caso en concreto, introducín o tema e a figura da coidadora porque me parecía moi importante e, a día de hoxe, aínda recae nas familias, especialmente nas mulleres. (…)”
Arquivos da etiqueta: Sergio Casal
Inés Mosquera Calvo: “O que eu pensaba cando escribín o poemario, ese ‘niño común’, é finalmente a liberación”
Entrevista de Sergio Casal a Inés Mosquera Calvo en Nós Diario (foto da autora, de Nós Diario):
“(…) – Nós Diario (ND): A ave é un poderoso símbolo de liberdade na literatura. Que significa para vostede falar a través da voz dunha bubela neste poemario?
– Inés Mosquera (IM): O propio título, que é Upupú, é a transcrición fonética do canto da Bubela, que é o paxaro que toma as páxinas do poemario. Quixen concibir este libro como un canto, como unha sorte de cartografía dunha voz en diferentes momentos vitais nos que vai transitando a dualidade entre a muller e o paxaro. Dábame moito xogo facer isto a través do canto dun paxaro e quixen escoller a bubela. Ademais, os paxariños levan formando parte da miña vida desde hai moito tempo como observadora da natureza que son ao criarme nun ambiente rural, aínda que agora viva nunha cidade.
– ND: O libro móvese entre a dor, a enfermidade ou a vergonza. Que parte de Upupú lle resultou máis complicada de escribir e cal máis liberadora?
– IM: No poemario fálase de dor, de cansazo, de doenza, de fastío… O proceso da escrita deste libro foi duro, pero ao mesmo tempo foi moi gratificante. Non creo que poida primar unha sensación sobre a outra, xa que as dúas son moi importantes. (…)”
Teresa Seara: “Franco Grande é un poeta de actualidade, investigou moito a relación entre o tempo e o ser”
Manuel López Foxo: “O libro pretende convidar a reflexionar sobre o país, sobre o que fomos e o que podemos ser”
Entrevista de Sergio Casal a Manuel López Foxo en Nós Diario:
“Manuel López Foxo (Ortigueira, 1960) publica A construción da nación desde o realismo político (Lorref), unha reflexión que visita o galeguismo histórico para repensar o nacionalismo actual. A obra compila artigos do autor e apela ao diálogo, á memoria e ao país que está por construír.
– Nós Diario (ND): Realismo político e nacionalismo galego. Como se conxugan estes conceptos na teoría e, sobre todo, na práctica no ano 2025?
– Manuel López Foxo (MLF): Todo proxecto político ten que adecuar a súa alternativa ao momento social e político no que vive e facelo sen renunciar ao seu ideario. Eu por iso parto da experiencia do Partido Galeguista na II República, porque penso que nos deron unha lección de realismo. Sen renunciar aos ideais que tiñan, foron capaces de aproveitar ese momento histórico, de entender cal era a correlación de forzas e de comprender que conseguir o Estatuto de autonomía naquel momento era fundamental para asegurar a personalidade e o futuro de Galiza como nación.
Partindo desa base, neste momento, o realismo político ten outro contexto, onde o nacionalismo galego é segunda forza política e unha alternativa de Goberno. Por isto, ten que adecuar o seu discurso e o seu xeito de traballar para lograr ese cambio político galego. Non porque sexa algo que precise o nacionalismo, senón porque o precisa o país.
– ND: E desde que espazo se constitúe unha alternativa política que xere maiorías suficientes?
– MLF: O libro non ofrece unha visión ideolóxica, senón unha visión de país. Eu teño moi claro que o importante é tecer país.
O país técese desde o propio nacionalismo pero tamén desde outras visións que existen na sociedade. Persoas que, aínda non considerándose nacionalistas, acreditan que este país ten dereito a ter outro futuro e outro presente. (…)”
Elba Pedrosa: “Quero que o poema inspire vida; aínda que a vida é un camiño cheo de dúbidas, sempre hai luz”
Entrevista de Sergio Casal a Elba Pedrosa en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que sentiu ao recibir este Premio aRi[t]mar por Onde imos agora?
– Elba Pedrosa (EP): A verdade é que moita emoción de chegar a tanta xente. Este é un premio inesperado, porque primeiro hai unha escolma de tres finalistas e despois está a votación do público. Temos procesos creativos moi senlleiros, o que fai que en ocasións esteamos afastados do público. Por iso, compartir as nosas obras con todas e todos e ver que as súas impresións implicaron elixir esta obra como a mellor de Galiza no ano… Non podo estar máis satisfeita. Tamén o feito de que sexa un premio que nos achega á cultura portuguesa. Poder compartilo coas súas xentes é marabilloso por todas as conexións que temos entre ambos os pobos. Todas estas iniciativas que nos unen son do mellor que nos pode pasar.
– ND: Onde imos agora transmite violencia, incerteza e futuros truncados. De onde nace?
– EP: Foi parte dun poemario completo, que é Des a mar e que fala do proceso do desamor. Parte dunha experiencia persoal pero que é unha experiencia compartida con moitísimas persoas. O poemario está dividido nas partes do proceso do desamor: primeiro é máis escuro e despois veñen a esperanza e a luz. Entón, Onde imos agora fai esa análise crítica da situación á que chegamos de modo reincidente as persoas: nas guerras, rematando coa vida nos bosques, coa ledicia, eses valados solleiros do Mosteiro de Oia onde morreron tantas persoas… E, aínda así, non aprendemos.
Por iso o poema fai esa reflexión: onde queremos ir? Convido a xente a que pense nisto. Despois chega un divorcio, unha separación, e seguimos matando as almas das persoas coa violencia psicolóxica, e aí é onde penso que está o inicio de toda a violencia. (…)”
Héctor Cajaraville: “Intento que quede un oco para a esperanza e o título do libro, ‘Aurora austral’, leva cara aí”
Entrevista de Sergio Casal a Héctor Cajaraville en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): É esta novela un aviso do lugar ao que podemos chegar como sociedade?
– Héctor Cajaraville (HC): Si que o é. Eu son lector de distopías e tiña ganas de escribir unha. Penso que cada vez de xeito máis acelerado, estas propostas literarias presentan escenarios que xa se están a dar dalgún modo no noso presente. O que eu conto neste libro, que en parte é unha distopía futurista, ten detalles que xa están instaurados na sociedade actual. Ademais, hai cousas das que falo na novela, como certos xeitos de controlar os individuos a través da tecnoloxía, que pode ser que xa sucedan hoxe.
– ND: O inicio desorienta o lector ou lectora tanto como a Mei. Por que é importante que o lector comece coa mesma información que a protagonista?
– HC: Eu quero que o achegamento á novela se dea de modo diferente ao convencional. Aquí hai unha especie de regresión temporal. Na primeira parte da novela, os días van cara atrás, en lugar de cara diante, e vas entendendo de que vai a historia a medida que vas lendo o dos días anteriores. Funcionoume na primeira parte e a intención era trasladar dalgún modo ao lector a inquedanza da protagonista, á que lle acaba de rebentar literalmente o seu mundo. Que a persoa que lea se sinta descolocada e vaia descubrindo mentres avanza. (…)”
Carmen V. Valiña: “O máis difícil na novela foi fusionar o pasado da illa de sangue coa biografía das protagonistas”
Entrevista de Sergio Casal a Carmen V. Valiña en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que papel ten a illa de San Simón na memoria colectiva da Galiza e na obra [A illa que supuraba sangue]?
– Carmen V. Valiña (CVV): Un papel fundamental. Para as persoas que estamos interesadas no tema da memoria histórica e a represión durante a Guerra Civil é un lugar clave da nosa xeografía. O feito de que se recoñeza non só como lugar de cultura, senón tamén de memoria, é esencial para reflexionar sobre o noso pasado máis recente. Ese elemento tamén aparece na miña obra: non só a illa como espazo xeográfico, senón tamén de memoria e vinculado ás persoas reprimidas. No caso da novela, tamén como un elemento da memoria familiar, non só colectiva, senón dos fíos que nos unen co noso pasado.
– ND: É consciente a sociedade das feridas que aínda supuran en San Simón?
– CVV: Non, xustamente porque durante os últimos anos o que se fixo coa illa foi esencialmente unha vinculación co ámbito da cultura. Non se reflexiona tanto sobre a súa historia. Neste sentido, unha das finalidades da novela, aínda que sexa ficción, é que cando alguén a lea, bote unha ollada ao que aconteceu na illa. Todo o que contribúa a dar luz a esa parte do pasado que non se coñece o suficiente é esencial.
– ND: Que lle resultou máis complexo á hora de escribir esta historia nun lugar que garda tanta dor?
– CVV: O máis complicado foi fusionar o pasado dunha illa de sangue, ligada a un pasado convulso, coa biografía das protagonistas. Lograr esa integración non forzada entre a vida da protagonista principal e o que aconteceu na illa vinculado á súa familia foi un reto. (…)”
Andrea Maceiras, escritora: “Recomendo as obras de literatura infantil e xuvenil a calquera tipo de público”
Entrevista de Sergio Casal a Andrea Maceiras en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Este novo Premio Jules Verne únese a unha longa lista anterior. Como se sente ao respecto?
– Andrea Maceiras (AM): Para min foi unha sorpresa. É certo que é a segunda vez que gaño este premio, pero tamén é certo que esta novela é moi distinta de todo o que levo feito. A verdade é que precisamente por ser unha novela que se sae un pouco da miña liña habitual, era un experimento mandala. Saíu ben, pero non deixou de ter ese factor de sorpresa para min. (…)
– ND: A ficción moitas veces amósanos a realidade de forma máis sutil. Canta crítica temos entón á emerxencia climática nesta novela?
– AM: É unha obra crítica con este tema. Toda a historia desenvólvese nun contexto distópico glacial. É un mundo que está completamente xeado. Isto, que pode parecer absolutamente ciencia ficción, ten unha base científica. O quecemento dos mares podería afectar a corrente do Atlántico Norte, debilitándoa. Isto podería repercutir, de forma paradoxal, nun arrefriamento global. Hai moitas referencias a todas as cuestións que a min me preocupan a propósito da natureza dentro desta historia. (…)
– ND: Ademais do público xuvenil, a que perfil recomendaría O corvo sobre a neve?
– AM: Eu recomendo as obras de literatura infantil e xuvenil a calquera público. Non é tan habitual que alguén chegue a unha obra de narrativa adulta moi longa e moi complexa, pero un adulto sempre pode facer o camiño inverso. Penso que O corvo sobre a neve podería gustar aos adultos. Está feita de maneira extremadamente áxil porque busca ser unha homenaxe ás antigas novelas clásicas de aventuras, pero traídas aos novos tempos, onde todo é máis fragmentario e vivimos con máis présa. Por ritmo e por tema, pode interesar a máis públicos que ao que vai destinado na primeira instancia. (…)”
