Desde
Sermos Galiza:
“Unha muller perdida, a tradución galega da orixinal A Lost Lady, de Willa Cather, foi o traballo premiado polo xurado na XVIIIª edición do Premio Plácido Castro de Tradución. A edición en galego, publicada por Hugin e Munin, é obra de Antía Veres.
O xurado valorou especialmente a capacidade de recreación da autora así como o acerto do uso dun galego extremadamente natural e próximo, empregando unha fraseoloxía propia sen alterar a atmosfera orixinal da novela.
Ademais, chamou a atención sobre a significación da autora e a obra elixidas, inédita ata agora no noso sistema literario, que gozou sempre de amplo recoñecemento tanto nos Estados Unidos como a nivel mundial. (…)
O xurado desta edición do premio Plácido Castro estivo integrado por Olga López (Xunta), Fernando Moreiras (Asociación de Tradutores Galegos), Ana Luna Alonso (Universidade de Vigo), Víctor Caamaño (Fundación Plácido Castro), Xulio Ríos (IGADI) e Xosé Luís Franco Grande (Real Academia Galega).”
Arquivos da etiqueta: Xulio Ríos
Cambados: Xornada Vocacións e ideais de Plácido Castro
Desde
o Consello da Cultura Galega:
“Plácido Castro (1902-1967) é un dos símbolos máis sobranceiros do universalismo galeguista. Pola súa orixe e a súa formación, foi unha rara avis no galeguismo dos anos trinta. Humanista, anglófilo e erudito, ao longo da súa vida desenvolveu tres vocacións principais: a tradución, o xornalismo e o compromiso político con Galicia.
Na súa traxectoria son de grande importancia os períodos británicos. O primeiro discorreu na súa nenez e mocidade e influíu na súa formación humanista e intelectual. O Plácido de “sólida cultura e fondas inquedanzas”, como recoñecían os seus coetáneos, acreditouse como un admirador do respecto dos británicos pola identidade, radicando nesa actitude de autoaprecio a principal forza do seu espírito. Na rica vida cultural da súa contorna, Plácido desenvolveu as súas arelas polas artes, o teatro, a música, a poesía etc., que conservaría ao longo de toda a súa vida.
A segunda etapa británica discorreu tras a Guerra Civil. Os camiños da vida levaron de volta a Plácido a Londres, onde colaborou varios anos coa BBC, sen perder o contacto con Galicia. Dende alí participou nos primeiros programas en galego do mundo da radiodifusión e tamén nos emitidos en español e inglés, ao tempo que mantiña a colaboración con algúns outros medios estranxeiros.
O universalismo é a chave que permite acceder ao seu pensamento, quizais un dos máis estruturados do galeguismo de comezos do século pasado. Plácido non é só universalista por convicción política, senón porque ese é o seu xeito de existencia, fondamente interiorizado e derramado en todos os ámbitos. Desde Londres ou O Salnés, Plácido apostou sempre por modelos de modernización de Galicia que preservasen o noso contorno e fixesen da nosa forma de ser e de estar un patrimonio universal.
Esta xornada, organizada pola Comisión de Acción Exterior do Consello da Cultura Galega e o Concello de Cambados, en colaboración coa Fundación Plácido Castro, e coordinada por Xulio Ríos, pretende afondar nos tres eixes que marcaron a vida de Plácido Castro: tradución, xornalismo e universalismo.
PROGRAMA
Centro ExpoSalnés
Paseo da Calzada, s/n
36630 Cambados
22 de febreiro
16:00 horas
Inauguración
Rosario Álvarez, presidenta do Consello da Cultura Galega
Fátima Abal Roma, alcaldesa de Cambados
Xulio Ríos, coordinador da Comisión de Acción Exterior do CCG
16:20 horas
Plácido Castro e a tradución
Modera: Xulio Ríos
Laura Linares, Irish Research Council Government of Ireland Postgraduate Scholar
María Jesús Lorenzo Modia, catedrática de Filoloxía Inglesa, Universidade da Coruña
17:20 horas
Pausa
17:45 horas
Plácido Castro e o xornalismo
Modera: María Jesús Lorenzo Modia
César Lorenzo, xornalista e editor de Biosbardia
Luís Álvarez Pousa, xornalista e director de Tempos Novos
18:30 horas
Plácido Castro e o universalismo
Modera: Laura Linares
Xulio Ríos, coordinador da Comisión de Acción Exterior do CCG
Rubén Camilo Lois González, catedrático de Xeografía, Universidade de Santiago de Compostela
19:30 horas
Clausura
A inscrición pode facerse aquí.”
Laura Linares Fernández: “Todas as facetas de Plácido Castro xiran arredor da dignificación do galego”
Entrevista a Laura Linares en La Voz de Galicia:
“A figura do mestre de inglés de moitos vilagarciáns volve o xoves 12 a actualidade na súa vila natal, Corcubión, coa presentación na Capela do Pilar (19.30 horas) do libro Verbas Atlánticas. Poesía inglesa, escocesa e irlandesa traducida por Plácido Castro. A tradutora Laura Linares Fernández (Vigo, 1987), que fixo un máster en Cork (Irlanda) sobre o traballo do escritor, editor, xornalista e galeguista, encargouse da edición deste volume publicado pola Fundación Plácido Castro recompilando os poemas e ocupándose da introdución. Canda ela hoxe estarán a presidenta da entidade, Susi Castro; o seu director, Xulio Ríos, e o concelleiro de Cultura de Corcubión, José A. Louro.
– La Voz de Galicia: ¿Cal foi o seu papel nesta obra?
– Laura Linares: Son a editora realmente porque os autores son os propios poetas irlandeses, ingleses e demais que crearon eses poemas, ademais o protagonista principal é o tradutor, Plácido Castro, un intelectual moi importante de primeiros e mediados do século XX. El fixo estas traducións e moitas outras para dignificar a lingua galega e promocionar a idea de que era unha lingua ben válida para a literatura, a poesía e todo o que quixéramos. O meu traballo foi compilar os poemas, porque moitos deles aínda non foran publicados nunca e recoller os que si apareceran en diferentes medios e facer un pequeno estudo de introdución para que a xente entenda un pouco de onde veñen eses poemas, de onde vén o galego de Plácido Castro e cales eran as súas intencións con estas traducións. (…)”
Cambados: presentación de Verbas atlánticas. Poesía inglesa, escocesa e irlandesa traducida por Plácido Castro
A tradución de Marta Dahlgren do libro Kallocaína recibe o premio Plácido Castro
Desde
Fervenzas Literarias:
“O xurado da décimo quinta edición do premio Plácido Castro de Tradución acordou recoñecer o labor de Marta Dahlgren pola súa tradución da obra de Karin Boye, Kallocaína.
Este premio, que leva o nome do ilustre humanista corcubionés que quixo estimular coas súas traducións a recuperación explícita da nosa identidade, está destinado a promover versións en lingua galega das grandes obras da literatura universal, con especial atención á súa presenza en Internet e as traducións para o galego de obras doutras linguas.
Sobre a tradución de Kallocaína, publicada en papel por Hugin e Munin, o xurado quixo destacar o feito de que sexa unha tradución directa do sueco, unha lingua pouco traducida ao galego, feita con mestría, rigor e viveza, trazos habituais no estilo dunha tradutora consolidada e directamente relacionada coa formación de novos profesionais da tradución. Igualmente sinálase que se trata dunha obra actual que conecta á perfección coas novas xeracións de lectores e lectoras.
Marta Dahlgren, profesora na universidade de Vigo, con ampla especialización en Literatura Inglesa ou Semántica, entre outros, durante décadas contribuíu á formación de xeracións de novos tradutores. A súa obra tradutora goza de significado recoñecemento. (…)
Integraron o xurado desta edición Xavier Senín, da Fundación Plácido Castro; Carlos Arias, da Xunta de Galicia; Fernando Moreiras, da Asociación de Tradutores Galegos; Xosé Antón Palacio, da Real Academia Galega; e Xulio Ríos, director do IGADI, quen actuou en calidade de Secretario do xurado, con voz pero sen voto.”
Xulio Ríos: “A sociedade civil en Galicia é débil, pouco estruturada, dependente do poder e isto limita as capacidades de actuación”
Entrevista
a Xulio Ríos en Pontevedra Viva:
“(…) – Pontevedra Viva (PV): O 28 e 29 de xuño celébrase o primeiro Congreso de Estudos Internacionais de Galicia. Coincide co 25 aniversario da creación do Igadi. Por que esperar tantos anos para organizar esta primeira edición?
– Xulio Ríos (XR): Ao longo deses 25 anos temos traballado en distintos ámbitos na paradiplomacia, na acción exterior de Galicia e consideramos que o feito dos 25 anos era un momento interesante para propiciar esa reflexión e, sobre todo, para chamar a atención sobre a importancia de ter unha acción exterior propia. Creo que tamén ao longo destes 25 anos logramos xerar un mínimo de masa crítica a nivel académico e investigador para que un debate destas características teña sentido. O que queremos é reunir a actores galegos dende o ámbito da cultura, da empresa, institucional, social para que reflexionen en conxunto sobre cal é a posición de Galicia como autonomía no mundo e cales poden ser as liñas de acción para o futuro. (…)
– PV: Os obxectivos do Igadi son que Galicia teña opinión e que se escoite fóra de aquí. Pensa que se ten conseguido?
– XR: Son procesos que non son lineais. Indubidablemente gañamos terreo nestes 25 anos. Entre outras cousas, porque estamos máis presentes en Europa e Europa abriu o campo de xogo para a presencia exterior das autonomías. Probablemente tamén podiamos facer moito máis noutros campos, pero iso depende moitas veces da vontade política e da propia capacidade da sociedade civil e a sociedade civil en Galicia é bastante débil, pouco estructurada, demasiado dependente do poder e isto limita as capacidades de actuación.
– PV: Por que considera que Galicia ten unha sociedade civil tan débil?
– XR: As razóns poden ser moitas, pero creo que ten moito que ver co pouco valor que lle concedemos á independencia. Para a sociedade civil unha clave fundamental é a independencia e manterse aí de maneira firme e iso crea dificultades nunha sociedade que está pouco vertebrada. Existen sociedades moito máis avanzadas nese sentido porque hai unha sociedade civil que se autoorganiza cada vez máis e é capaz de xerar iniciativas propias con ou sen o apoio do poder. Ese proceso aquí é moito máis difícil. Primeiro, porque é unha sociedade con menos recursos, pero tamén porque existe na propia sociedade a mentalidade de que necesitas do poder e no propio poder a mentalidade de que todo o que nace da sociedade civil debe ser dalgunha forma ocupado, instrumentalizado. (…)”
Pontevedra: I Congreso de Estudos Internacionais de Galicia, os 28 e 29 de xuño
Entrevista a Xulio Ríos
Entrevista a Xulio Ríos na Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Quais são os teus referentes (desde todos os pontos de vista)? Deles, quais reivindicarias por serem insuficientemente reconhecidos a dia de hoje?
– Xulio Ríos (XR): Cando procurei a creación do IGADI (1991, facemos agora 25 anos), rebusquei nos nosos antecedentes. Sempre me chamara a atención a figura de Plácido Castro, pero igualmente Lois Tobío, que formou parte do noso Consello Asesor e tivemos a feliz oportunidade de aprender del. Son os nosos “clásicos”, aos que deberiamos sumar outras figuras como Fernando Pérez-Barreiro ou Ramón Lugrís. Ese mundo da universalidade galega é fundamental hoxe para a actualización do nacionalismo, pero este ignórao moito.
Noutro plano, como devoto da poesía, figuras como Cecília Meireles, Eugénio de Andrade, Xosé Luís Franco Grande, José Ángel Valente, Walt Whitman, ou Bei Dao, son autores de cabeceira. (…)
– P: Como vês o estado da cultura e língua galega?
– XR: A precariedade é inmensa. Tanto polo desinterese consciente da administración galega como pola escasa ambición cooperativa que existe no mundo cultural. Hai unha moi rica vida de base pero precisa unha maior organización e altura de miras para saír fóra. Mentres non comprendamos todos que a cultura é un dos catro poderes do país (lexislativo, executivo, xudicial e cultural, diría eu) sempre será algo de segunda orde e non o é. Cómpre repensar tamén a comunicación coas novas xeracións e como infundirlles un amor polo propio que non estea en contradición cunha actitude aberta, cosmopolita mesmo. (…)”
Compostela: presentación de Ramón Lugrís. Sempre Galicia, sempre Europa
Faleceu Ramón Lugrís
Desde Criticalia, de Armando Requeixo, e artigo en Praza de Xulio Ríos:
“O mércores 2 de decembro fóisenos o intelectual Ramón Lugrís, que nacera no Ferrol en 1932. Tradutor na BBC en Londres e na ONU en Nova York, malia a súa diáspora estivo sempre atento á realidade sociocultural e literaria galegas e mantivo o contacto coas figuras principais do galeguismo do seu tempo.
Reproduzo aquí unha carta inédita que enviou a Ramón Piñeiro o 2 de outubro de 1961. Nela, á parte doutras cuestións relativas a envíos bibliográficos, escribiulle ao de Láncara para transmitirlle a súa moi positiva lectura do poemario Nimbos de Xosé María Díaz Castro, opinión que confirmou días despois ao comentar gabanciosamente o libro para o xornal La Noche (9-11-1961).
Piñeiro fíxolle chegar esta carta a Díaz Castro con outra que el mesmo lle escribiu (8-10-1961). Respondendo á mesma (10-10-1961), o de Guitiriz confesoulle ao de Láncara estar asombrado e moi agradecido “polos termos desmesuradamente eloxosos” que Lugrís dedicara a Nimbos, o mesmo que repetiu a Piñeiro noutra carta días máis tarde (24-10-1961), misivas todas estas que hoxe poden consultarse no Epistolario do guitiricense.
Sirvan estas liñas como recoñecemento ao estudoso de Risco, ao galeguista que axudou a pensar os rumbos do país no faladoiro do Derby compostelán, onde coñeceu a Otero Pedrayo, Del Riego, Piñeiro, García-Sabell, Cabanillas e tantos outros e onde logo foi irmán dos Franco Grande, Rodríguez Mourullo ou Cores Trasmonte, o mesmo que na BBC foi compañeiro de Pérez-Barreiro Nolla e Punset e en Nova York compartiu angueiras con Martínez López ou Guerra da Cal.” Sigue lendo
