Arquivo da categoría: Entrevistas

Cuestionario Proust: Calros Solla

Publicado o por

DesdeCalros Solla o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Calros Solla:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Gústame crer que son irredutíbel.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A transparencia.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Lealdade e comprensión.
4.– A súa principal eiva?
– Son humano.
5.– A súa ocupación favorita?
– Esborranchar papel.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Ser dono do meu tempo.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a memoria.
8.– Que lle gustaría ser?
– Un superheroe a tempo parcial.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nunha Galiza liberada (e en galego).
10.– A súa cor favorita?
– A do roibén.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As orquídeas.
12.– O paxaro que prefire?
– O paporrubio. Se aceptamos aves, o moucho.
13.– A súa devoción na prosa?
– O realismo máxico. Os ensaios que enxalzan a galeguidade.
14.– E na poesía?
– As vangardas e a poesía social.
15.– Un libro?
– O Ciprianillo.
16.– Un heroe de ficción?
– Xesús de Nazaret.
17.– Unha heroína?
– Afrodita A.
18.– A súa música favorita?
– AC/DC, The Pogues, Jimi Hendrix, Aretha Franklin, Suso Vaamonde, Eric Clapton, Vieja Trova Santiaguera, Heredeiros da Crus, Sés, A Quenlla, Viñalar Fantastic Band, Siniestro Total, Michael Nyman, Vangelis, Gwendal, Luar na Lubre, Os Chichisos de Pontevedra…
19.– Na pintura?
– A arte rupestre, H. Bosch, P. Brueghel o Vello, Valdés Leal, Laxeiro, Caravaggio, Frida Kahlo, Maside, Van Gogh, Picasso, Dalí, Warhol, Lugrís, Munch, Seoane, Paco Sutil…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os meus pais.
21.– O seu nome favorito?
– Nome propio (top.): Abelaíndo. Nome común: saramaganta.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O conformismo, a apatía.
23.– O que máis odia?
– O autoodio.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Calquera servidor público corrupto e/ou autoritario.
25.– Un feito militar que admire?
– A resistencia meduliana.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don de linguas.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– De repente e a pé de obra.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Preparado para construír.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Todos, se hai vontade de emendalos.
30.– Un lema na súa vida?
– “Facer é o mellor xeito de dicir” (J. Martí).”

Rafael Lobelle: un aprendiz de poeta

Publicado o por

EntrevistaRafa Lobelle a Rafael Lobelle en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): Cres que a poesía ten unha forte dependencia dos premios? Son os premios realmente a base para a publicación dunha obra poética? Porque supoñemos que ti, amante do libro en papel, serás consciente de que as editoras non apostan pola lírica, a non ser que esta veña avalada…
– Rafael Lobelle (RL): Para un autor que comeza, é moi difícil abrise camiño sen o aval dun xurado ou de outros autores xa recoñecidos que lle dean, digamos, a súa bendición. Sen contactos en editoriais, sen amigos escritores, sen cartos para autoedición, só cunha primeira obra entre as mans que pode ser así e todo de gran calidade, non abonda, quedará posiblemente relegada a un caixón. Os premios son unha oportunidade para abrise camiño, por suposto, máis que nada pola transcendencia pública que teñen, en especial entre a xente que permanece atenta ás novidades que van sendo avaladas polos premios. En poesía os premios son importantes tal e como está o panorama editorial galego, en narrativa a cousa cambia, hai máis vendas, máis negocio, máis posibilidades de publicar e a dependencia dos premios é menor.
Se eu teño dependencia dos premios? mirando a miña traxectoria por suposto. Isto non sei se é bo ou malo mais todo o meu currículo literario ata o de agora foi presentado a premios ou certames aínda que estes non supuxeran a publicación. Son un estímulo a seguir para un rapaz que comeza a escribir. Por suposto que o feito de ser recoñecido ou non cun premio non debe ser unha traba a seguir escribindo, unha obra premiada depende moito dos gustos persoais dun determinado xurado máis alá da súa capacidade crítica á hora de decidir. (…)
– NG: Andar ás apóutegas, a obra coa que gañaches o Avelina Valladares poderiamos dicir que é unha obra moi persoal, un percorrer vital da persoa, un percorrer vital cíclico… Por que este existencialismo nunha persoa nova coma ti?
– RL: Sempre fun eu unha persoa moi filosófica, moi autorreflexiva. O existencialismo, en canto corrente filosófica, supón unha actitude vital consciente moi complexa, aí está por exemplo toda a obra (e a biografía) de Camus para demostralo. Eu quizais non sexa de xeito consciente un existencialista filosófico, si alguén impregnado do saber da Terra, dos falares dos vellos, tamén de certos saberes da Historia da Filosofía cos que me identifico. Quizais haxa certo resaibo pesimista na miña escrita, porque eu son un pesimista no sentido de gramsciano do “pesimismo da razón, optimismo da vontade”. O pesimista filosófico anticípase á desgraza e prepárase para ela e aínda no mellor dos casos, evítaa. Dubida de todo antes de pasalo polo prisma da razón, da ética, desconfía dos falsos ídolos, dos cantos de serea e bailes de serpes. En realidade, no fondo, como dicía Saramago “o pesimista é un optimista pero ben informado”. (…)”

Carlos Callón: “A poesía tenta expresar o que a linguaxe non pode”

Publicado o por

EntrevistaCarlos Callón de Carme Vidal a Carlos Callón en Sermos Galiza:
“- Sermos Galiza (SG): Despois de varios libros de ensaio e investigación sorprende cun título de poesía [Atravesar o fantasma], xénero maiormente iniciático. A que se debe darse agora a coñecer como poeta?
– Carlos Callón (CC): Estas semanas deume por pensar as razóns de que ensaio e poesía sexa o que máis escribo. A resposta que me din a min mesmo é que a través dos dous xéneros busco un saber novo e en parte unha verdade. No ensaio esa verdade preséntase como obxectiva, co semblante do investigador ou do ensaísta combatente na defensa da lingua. Mais hai outro novo saber, unha nova verdade no caso da poesía que descubro ao facer este libro, máis subxectiva, no que está o poeta e as súas cousas. Por que agora? Nas cinco partes que ten o libro hai poemarios embrionarios e que foron no seu momento proxectos de libro no meu computador mais nunca dei o paso de publicalos. Agora estou satisfeito de ter tardado. O resultado global é o que quería transmitir. Recoñézome neste libro e síntome afortunado porque desde que existe o proxecto de libro até que se publica demorou só un ano cando agora é moi difícil que iso aconteza. Non me forzo a publicar e só o fago cando estou convencido. Que ninguén se sorprenda se é o único poemario que publico na miña vida aínda que, claro está, poden vir máis. (…)
– SG: Do que se trata entón é de literaturizar “o medo para afrontalo e vencelo” como di nun dos seus versos?
– CC: A poesía pode servir para afrontar o medo que todos temos. É certo. Pode ser que esta sexa a explicación de por que escribo poesía. Medo en todos os sentidos da palabra. Medo primario, ao abandono, á perda daquilo que nos sostén na vida, mais tamén a como afrontar a sexualidade, que non é fácil para ninguén.
– SG: Ademais dese trasfondo tan presente da psicanálise, anímase a descubrir os seus referentes na poesía?
– CC: Na sexualidade bebo claramente das mulleres dos noventa que conseguiron romper cunha tradición literaria, o que case nunca se fai. Como nomes citaría a Yolanda Castaño, Lupe Gómez ou Antón Lopo que me fascinan e aos que lle debo moito. Os tres abriron vías novas e foron criticados con certo moralismo aínda que cada día son máis valorados. As súas figuras gañan peso e eu estou certo de que continuarán gañando. Son atrevidos e tamén auténticos. (…)”

Cuestionario Proust: Uxío Novoneyra

Publicado o por

DesdeUxío Novoneyra o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Uxío Novoneyra, que reproduce a entrevista contida en Oficio de escribir (Edicións do Castro, 1990), co permiso do seu autor, Luís Rei Núñez:

“– Principal trazo do seu carácter?
– Son bastante contraditorio.
– ¿A cualidade que prefire nun home?
– O coñecemento, a experiencia vital.
– ¿A cualidade que prefire nunha muller?
– A beleza.
-¿O que máis aprecia nos seus amigos?
– A amistade.
– ¿O seu principal defecto?
– O ser esporádico.
– ¿A súa ocupación favorita?
– A contemplación e o soño.
– ¿O soño de ventura?
– Son moitas cousas vagas que, aínda sendo escuras, sei que son posibles porque son firmes. Por exemplo, o soño de que a liberdade e a xusticia son posibles, e de que son posibles xuntas.
– ¿Cal sería a súa maior desgracia?
– As peores desgracias son as físicas. Nun mesmo, na muller e nos fillos.
– ¿Que quixera ser?
– Non quixera ser outra cousa có que son, con plena plenitude.
– ¿En que país desexaría vivir?
– Case sempre vivín onde nacín, e agora quixera volver alí.
– ¿A color que prefire?
– A do outono da faia.
– ¿A flor que prefire?
– A rosa. E se non sería a primachorro, que é a margarida.
– ¿O paxaro que prefire?
– A anduriña.
– ¿Os seus autores favoritos en prosa?
– Dostoievski, Shakespeare, que lin en prosa.
– ¿Os seus poetas preferidos?
– ¡Teño tantos! Por exemplo, gústame Vakmiki, se é que el é o autor de Ramayana. E en Europa, Hölderlin, Shelley. Tamén Vallejo e Pondal, e Rosalía.
– ¿Os seus heroes de ficción?
– Case non teño.
– ¿As súas heroínas favoritas de ficción?
– Tampouco as teño.
– ¿Os seus compositores preferidos?
– Teño unha pobrísima cultura musical, como os da miña época; pero noto que algúns como Bach me entran. Sobre todo gústame a música popular e antiga, porque me fatiga a composición excesiva. Gústame moito o motivo musical puro, o que desencadea a sinfonía, pero xa a sinfonía me volve tolo.
– ¿Os seus pintores predilectos?
– Os primitivos, os impresionistas. E a pintura moderna.
– ¿Os seus heroes da vida real?
– Non sei se existen eses heroes, non me conmoven. Moitas veces conmóveme esa persoa humildiña que che está pedindo permiso para seguir vivindo. Eso si me parece heroico: que poidan seguir vivindo así.
– ¿As súas heroínas históricas?
– Dígoche o mesmo.
– ¿Os seus nomes favoritos?
– O nome que máis me gusta é loaira. E flaira.
– ¿Que detesta máis que nada?
– O poder.
– ¿Que caracteres históricos desprecia máis?
– O exercicio brutal do poder, que é o que fai que a historia non se apoie nos soños facedeiros.
– ¿Que feito militar admirou máis?
– A loita do pobo de Vietnam.
– ¿Que reforma admira máis?
– Un pode falar de reformas a través da historia; pero eu resístome a falar do que non vivín, e non vin nin vivín ningunha.
– ¿Que dons naturais quixer ter?
– Quixera ter máis constancia.
– ¿Como lle gustaría morrer?
– Antes soñaba con morrer moi novo, porque me parecía bonito. Agora, como non me gustaría morrer, non o pensei, como tampouco pensei no suicidio.
– ¿Estado presente do seu espírito?
– Aínda teño de cando en vez algunhas loairas de esperanza que pasan.
– ¿Feitos que lle inspiran máis indulxencia?
– Calquera feito dun home arrinconado. Cando un home está contra a parede, calquera cousa que me faga, teño para el unha indulxencia total.
– ¿O seu lema?
– Non teño ningún.”

Isaac Lourido: “Se a normalidade passa pela promoção indiscriminada de qualquer produto que empregue o galego, a nossa cultura está condenada à desaparição”

Publicado o por

Entrevista Isaac Lourido de Montse Dopico a Isaac Lourido en Praza:
“Dizia o professor Arturo Casas na apresentação em mpostela, no espaço Almáci(gas), de Livros que nom lê ninguém (Através Editora), que o seu autor, Isaac Lourido, “tem essa capacidade de olhar a sítios onde ninguém olha”. E se calhar essa é a melhor definição do trabalho deste crítico e investigador, que acabou também de ganhar o Premio Carvalho Calero por História literária e conflito cultural. Bases para uma história sistêmica da literatura na Galiza. Este ensaio assenta os alicerces teóricos que aplica Livros que não lê ninguém. Poesia, movimentos sociais e antagonismo político na Galiza, uma coletânea de textos que colocam no centro de interesse a ideia de conflito e em os que se procura a convergência entre como investigação e o ativismo. (…)
– Praza: Em História literária e conflito cultural realizas uma proposta de bases para a história sistémica da literatura na Galiza. Por quê a teoria sistémica é especialmente operativa para estudar o campo literário galego?
– Isaac Lourido: As teorias sistémicas (teoria dos polissistemas, teorias da instituição literária e teoria do campo literário, basicamente) não desenharam modelos historiográficos específicos, mas foram empregadas com muita frequência e relativo sucesso para o estudo de culturas marcadas pela dependência, a subalternidade, o conflito ou a marginalidade. Esse sucesso tem a ver com a incorporação à análise de elementos não considerados nos esquemas de raiz filológica ou textualista (as instituições, o consumo, o mercado, as tensões com o campo do poder, entre muitos outros). Também com a superação da sociologia da literatura de inspiração marxista menos dinâmica.
Isso aconteceu em campos académicos como o quebequense, o belga ou o galego. Xoán González-Millán, Antón Figueroa, Arturo Casas ou o Grupo Galabra da USC formularam esquemas teóricos e metodológicos especificamente pensados para a cultura galega, com base em variáveis que não foram previstas nem incorporadas pelos modelos teóricos iniciais (pensados para sistemas ou campos “normais”, “estáveis”), e com reconhecimento dentro e fora do nosso campo académico. No texto que venceu o Prémio Carvalho Calero tentei a projeção desta rede de propostas sistémicas para o âmbito da História literária, também como proposta para uma disciplina cuja crise epistemológica está a ser debatida desde há várias décadas. (…)”

Gonzalo Hermo: “Habitamos un mundo de ruínas que ten que desaparecer para que xurda algo novo”

Publicado o por

EntrevistaGonzalo Hermo de Montse Dopico a Gonzalo Hermo no Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Na única evidencia que nos queda:/ para volver nacer xustamente/ é necesario algún xeito preciso de morte”. Estes versos poderían resumir o contido do libro [Celebración], non si?
– Gonzalo Hermo (GH): O certo é que non me resulta doado falar sobre o que escribo porque coido que o fago desde unha sorte de intuición, pero si, diría que eses versos poden ser definitorios do que é o libro. Celebración sitúase nun proceso de tránsito, un cambio que está a suceder. Nese sentido, penso que é permeable á conciencia xeral da época en que vivimos. Falouse e continúa a falarse moito de posmodernidade, pero a posmodernidade non é máis que os cascallos da modernidade. Unha época de crise en si, onde non acaba de divisarse con claridade un horizonte de perspectivas. Nese sentido, o libro aposta por evitar a tentación da nostalxia e invocar aquilo que está por vir. Habitamos un mundo en ruínas que ten que morrer, desaparecer, para que xurda algo novo.
– MD: Con iso deben ter que ver os símbolos: o frío e a calor, os insectos, a multitude…
– GH: Non me gustaría que o libro fose lido en clave metafórica. Onde digo “frío” quero dicir “frío” e máis nada. Non foi a miña intención escurecer o contido mediante mensaxes cifradas. O poema crea (ou debera crear) o seu propio espazo de significación e polo tanto remitir só a si mesmo. Asunto distinto é qué me leva a min, como autor, a escribir sobre o tránsito. Aí é onde entra a época, a realidade social, o mundo que habitamos. Para min son planos diferentes que deben permanecer separados. (…)
– MD: Resulta, si, moi diferente de Crac. Este ten máis que ver co eu, sen deixar de ser político, no sentido do público, o colectivo.
– GH: Coido que Celebración é un libro político na medida en que é consciente da época en que agroma e toma partido. O que non é, é panfletario. Crac foi necesario para chegar a el, pero non deixa de ser un caderno de fascinacións literarias e culturais, un libro de aprendizaxe. Dalgunha maneira, sinto que Celebración é o meu primeiro libro.
– MD: Por que lle chamaches Celebración?
– GH: Primeiro pensei en titulalo Frío, pero acabei descartándoo porque remitía á idea de inmobilidade, de permanencia, e o libro propón xusto o contrario: saír do frío, recibir a calor, mesmo que saibamos que nesa calor as cousas acabarán degradándose. No fondo, o que se celebra é a vida, supoño. Tal e como é: cambiante, móbil, finita. (…)”

Xulio Pardo de Neyra: “Escribir literatura pornográfica é un acto de rebeldía, de valentía, que incide na liberdade humana”

Publicado o por

EntrevistaXulio Pardo de Neyra de Montse Dopico a Xulio Pardo de Neyra en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): En O nome do arrecendo, o teu libro anterior de narrativa, estaban presentes aspectos que se desenvolven en Intensa e quente é a túa humidade azul: a exaltación dos sentidos, por exemplo. Cal é a continuidade entre ambas?
– Xulio Pardo de Neyra (XPN): A continuidade, loxicamente, vén dada por unha temática semellante, mais non coincidente. Unha temática que dá contas da miña afección e/ou interese pola literatura erótica e pornográfica, que xulgo que non é o mesmo. Os relatos que conforman O nome do arrecendo, escritos hai máis de vinte anos e que despois recuperei do fondo dunha gaveta, veñen expresar unha voz narrativa diversa e diversificada que non entende de xéneros (as voces narrativas son ora masculinas, ora femininas) e que falan, en concreto, sobre do olor, especialmente no espazo do sexual. Son narracións breves eróticas, algunha talvez cunha pouca máis cor polo que ás descricións de actos sexuais se refire, cuxo eixo vertebral é a excitación sexual através do olor.
Si, por suposto, constitúen unha exaltación dos sentidos, e en suma unha exaltación do encontro sexual, onde creo que se deberían pór en xogo todos os sentidos. A continuidade estriba en que se n’ O nome do arrecendo apostaba pola expresividade do sexo non moi convencional, en ‘Intensa e quente é a túa humidade azul’ esta aposta cristaliza plenamente cara á narración dun mundo sexual anti-convencional, e xa non falo de non-convencionalidade, senón de contra-convencionalidade. Non gusto dos convencionalismos, que creo que a todos e todas tentan absorbernos para restarnos calidade e individualidade, para facernos pequenos e ridículos elos dunha cadea minúscula e sen valor que semella estar pendurada do pescozo dun magnate. Xa que logo, particularmente opino que escribir literatura erótica, e moito máis pornográfica, é un acto de rebeldía, de valentía, que unicamente incide na liberdade humana, iso tan difícil de achar e gozar, mais que se pode adquirir con conciencia, creme.
– MD: Como distinguir o erótico do pornográfico? ‘O nome’ sería máis o primeiro, e ‘Intensa e húmida’ máis o segundo. Ou non importan tanto as etiquetas?
– XPN: As etiquetas importan do punto de vista dese ánimo clasificatorio que caracteriza o labor das persoas, si. Con efecto, penso que O nome do arrecendo pertence máis ao erotismo, heteroerotismo, erostismo lésbico e homoerotismo, isto é, todo o erotismo que se resume no maxín dunha persoa. Intensa e quente… é, embora, pornografía literaria, si. Como distinguir unha achega da outra? Eu xulgo que cando en literatura se atende a actos sexuais de forma explícita e co léxico que adoitamos usar nun encontro sexual, estamos de fronte a algo pornográfico. O erótico recréase máis en mornedades, en suavidades, é máis pacato do punto de vista de que trata asuntos sexuais sen mostralos tal cal son, sen deixar libre a excitación que todos e todas sentimos cando fodemos e sen, claro, se valer do código que prima nos encontros artellados en redor do sexo. (…)”