Cuestionario Proust: Henrique Alvarellos

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Henrique Alvarellos:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A ardiente paciencia da que falaba Neruda.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Autenticidade
3.– Que agarda das súas amizades?
– Afecto (obviamente) e sentido do humor.
4.– A súa principal eiva?
– Inseguridade?
5.– A súa ocupación favorita?
– O meu traballo (sic).
6.– O seu ideal de felicidade?
– A doce normalidade.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Ver sufrir de preto e non poder evitalo.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son (sen as devanditas eivas).
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– Falando da percha, calquera escura (negro, marrón, azul).
11.– A flor que máis lle gusta?
– Mapoula espontánea na beira de calquera estrada.
12.– O paxaro que prefire?
– Vencello (sempre no máis alto de xuño…).
13.– A súa devoción na prosa?
– A boa prosa poética. Tamén o xornalismo literario. E o ensaio.
14.– E na poesía?
– Imposible elixir. Un quere poesía en todo. É unha vontade.
15.– Un libro?
– Segundo as épocas fóronme marcando varios e moi distintos: Quijote, Cien años de soledad, a narrativa e a poesía de Cunqueiro (Herba aquí ou acolá), a poesía luguesa de Pimentel ou Novoneyra, De catro a catro, Música para camaleones, Mortal y rosa, Livro do desassossego
16.– Un heroe de ficción?
– Do cinema reteño dende a adolescencia a miña querenza por ser coma Jeremías Johnson.
17.– Unha heroína?
– As mulleres de Vermeer, por exemplo.
18.– A súa música favorita?
– O pop, o jazz clásico, o rock and roll.
19.– Na pintura?
– Os azuis de Lugrís, os ollos de Díaz Pardo e tamén de Modigliani, os trazos e as cores de Seoane, as cinzas de Nóvoa… En fin.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Todos os anónimos.
21.– O seu nome favorito?
– Pablo, Manuel e Marta.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Falsidade (cuberta de sorriso).
23.– O que máis odia?
– Vid. 22.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– A de calquera ditador.
25.– Un feito militar que admire?
– Sen fuxir da pregunta, permíteme lembrar un refrán que adoitaba dicir meu pai: “Un general, por lo general, carece de cultura general”.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Pintar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Rápido (e, ao mesmo tempo, moi tarde).
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Optimismo (debe de ser xenético, porque non se entende).
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os de “yo, mi, me, conmigo” (Ai, a vanitatis!).
30.– Un lema na súa vida?
– Cada día é un mundo que hai que percorrer.”

Cuestionario Proust: Antía Otero

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Antía Otero:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A intuición
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A xenerosidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Sinceridade e xenerosidade…, mais tamén sei que ás veces agardar o mellor dos demais é arrogante.
4.– A súa principal eiva?
– A elevada autoesixencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler e escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Non creo nos estados ideais en canto á felicidade. Creo máis en sacarlle o zume a aqueles polos que transitamos, aínda sendo moito máis difíciles.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non ter nada polo que ilusionarme e ninguén con quen compartir as ilusións.
8.– Que lle gustaría ser?
– A mellor versión de min mesma.
9.– En que país desexaría vivir?
– No mesmo no que vivo. Con moitos cambios, iso si.
10.– A súa cor favorita?
– Tódolos azuis.
11. – A flor que máis lle gusta?
– Esas primeiras rosas do ano que me regala a miña avoa Rosalía e que ten na súa horta.
12.– O paxaro que prefire?
– O cuco cando teño a sorte de escoitalo.
13.– A súa devoción na prosa?
– A devoción é algo que se vai alimentando e repártese pouco a pouco entre libro e libro. A miña é moi variada. Dende David Foster Wallace, Boris Vian ou Unica Zürn ata Samuel Solleiro e Marcos Calveiro.
14.– E na poesía?
– Dende Baudelaire a Sharon Olds, Xela Arias e Ana Romaní.
15.– Un libro?
– Aquel que aparece cando máis o preciso.
16.– Un heroe de ficción?
– Sempre fun máis dos antiheroes
17.– Unha heroína?
– Pentesilea.
18.– A súa música favorita?
– A que trata de non repetir e colócase na vertixe.
19.– Na pintura?
– A que sae do marco e expándese.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A miña avoa e o meu avó… (se virades todo o que fan e como afrontan a vida coa idade que teñen… entenderíadelo).
21.– O seu nome favorito?
– O que vai ter a miña filla.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A prepotencia.
23.– O que máis odia?
– Os prexuízos e o patriarcado.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Os ditadores, os que se reencarnan en ditadores e os que soñan con selo.
25.– Un feito militar que admire?
– Militar?… Ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Creo máis no traballo continuo que nos don(s).
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Na casa. Durmindo e sen enteirarme de nada, despois de cear con moita fame, beber con moita sede e rir con moitas ganas.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Fun aprendendo a abandonar a melancolía e acollerme aos estados creativos.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non teñen mal fondo.
30.– Un lema na súa vida?
– Anque estou completamente en contra da caza, gústame o significado deste: “Non gastes pólvora fina en pardais”.”

Cuestionario Proust: María Canosa

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a María Canosa:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Sinceridade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Integridade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Amizade.
4.– A súa principal eiva?
– A excesiva orde.
5.– A súa ocupación favorita?
– Estar coa xente que quero.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Só creo nos momentos felices. E eses, querería compartilos con quen se aledase comigo.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Unha enfermidade sen cura.
8.– Que lle gustaría ser?
– Algo relacionado coas letras.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste, o meu. Pero gobernado e poboado por xente que o ame.
10.– A súa cor favorita?
– Depende do día e para que, pero poderiamos xeralizar co azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As rosas do xardín de casa, con pingas de auga despois da choiva.
12.– O paxaro que prefire?
– O colibrí.
13.– A súa devoción na prosa?
Concha Blanco.
14.– E na poesía?
– Hai tantos poemas que me gustan, que nin sequera podería quedarme con un, como elixir un autor… Imposible. Non podo.
15.– Un libro?
Cousas, de Castelao.
16.– Un heroe de ficción?
– Asterix.
17.– Unha heroína?
– Mafalda.
18.– A súa música favorita?
– Pode ser moi diferente segundo o estado de ánimo…
19.– Na pintura?
– Son dos clásicos.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Meu avó. Miña madriña.
21.– O seu nome favorito?
– Ana.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A impuntualidade sistemática. Valoro moito o tempo, porque nunca volve, nin regresa, nin se recupera.
23.– O que máis odia?
– As inxustizas.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Calquera que se levara algunha vida por diante para conseguir o seu obxectivo.
25.– Un feito militar que admire?
– O desembarco de Normandía.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Unha intelixencia extraordinaria.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen decatarme.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Activa. En loita.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non afectan a terceiros.
30.– Un lema na súa vida?
– Confía, e agarda.”

Xabier P. DoCampo: “O único que non serve para nada é non saber nada. Somos seres chamados a coñecer”

Entrevista de Montse Dopico a Xabier P. DoCampo en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): [A illa de todas as illas] É un libro de libros. Unha homenaxe aos libros de aventuras que máis che gustaron…
– Xabier P. DoCampo (XPD): Si, é esas dúas cousas. O tema do libro é a lectura: o que a lectura fai de nós. E o libro é tamén un tributo aos libros que nos fixeron lectores. Libros de aventuras, libros sobre a soidade do ser humano, sobre as illas como lugares que nos acollen cando queremos estar sós, ou das que escapar cando non queremos estar sós. Illas que nos protexen de que outros entren, e ao mesmo tempo nos condenan a non poder saír… Primeiro foi un conto, no que xa saían Robinson Crusoe e A illa do Tesouro. Pois A illa do Tesouro é a novela da miña vida, a que me fixo lector.
– MD: Só con algúns dos personaxes se aclara que proceden de libros. O resto van aparecendo e só ao final nos explicas a que novelas pertencen. Con todo detalle. Para convidarnos a lelas, supoño.
– XPD: É iso, si. Quero mellor que se lean as novelas das que falo que a miña! O libro vai dando pistas de que son personaxes doutros libros. E os propios rapaces descobren rápido que parte deles son da historia de Robinson Crusoe. Do que non son conscientes é de que eses personaxes cos que se van encontrando os van conducindo ao embarcadoiro, que é onde queren ir. E iso é así porque iso é o que é a lectura. Unha guía que nos leva, sen que nos decatemos. A razón de ser da literatura infantil e xuvenil, -e o que vos obriga ás persoas que facedes crítica a ser moi esixentes coa calidade da literatura infantil e xuvenil-, é que forma lectores. É un dos camiños de formación para todo lector. E digo isto sen entrar no tema dos complexos de se é literatura menor ou non, se é visible ou non: iso aquí dáme igual. Non hai bo lector que non teña que pasar pola literatura infantil e xuvenil. Ademais, todo libro nas mans dun neno ou dun adolescente convértese en literatura infantil ou xuvenil. Cando me din que hai libros que non son axeitados para eles porque non os entenden eu pregunto: e logo ti si o entendiches? Ou cada vez que o les enténdelo mellor? Acaban de facer unha tradución do Ulises, que é un libro que, para lelo, tes que ter moitas lecturas previas, e que vas entendendo a medida que o les… (…)”

Elvira Riveiro: “O clamor colectivo que racha diariamente a abulia nas rúas produce rozaduras nos versos”

Entrevista de Montse Dopico a Elvira Riveiro en Magazine Cultural Galego:
“Nómades habitan un paisaxe de cascallos polos que ninguén terma. Un territorio desterritorializado no que non fica lugar para a esperanza. Só para o desacato ao poder. Para a “desobediencia a varrer”. Para a mutación duns corpos, sempre políticos, cara a posicións inexploradas. Así é Corpos transitivos, o novo poemario de Elvira Riveiro, co que gañou o Premio Avelina Valladares do 2013. Falamos con ela deste libro e do resto da súa obra.
– Montse Dopico (MD): Nómades. Desprazados. Trashumantes. Habitantes dun non lugar. Dun territorio desterritorializado. Así son os “nós” de Corpos transitivos. Poderiamos ser os galegos e as galegas. Calquera pobo expulsado da súa terra. Ou as mulleres… Ou calquera minoría excluída. En que nós pensabas ti?
– Elvira Riveiro (ER): Tiña en mente o que coñezo de preto: nós galegas e galegos, pero tamén creo que podería referirse a outros moitos nós, por exemplo os que ti citas. Algunhas das ideas arredor das que foi xurdindo o libro foron o tránsito, a mudanza, a expulsión, a precariedade… dese nós múltiple, diverso. Hai períodos en que me é complicado achegarme ao documento en branco sen que pairen sobre a escrita as circunstancias socio-políticas e económicas baixo as que me (nos) toca vivir. Por dicilo dun xeito máis visual, o clamor colectivo que racha diariamente a abulia nas rúas da cidade produce rozaduras nos versos.
E as rozaduras acaban por provocar palabras en carne viva. Por outra banda, o reflexo desas circunstancias socio-políticas e económicas ás que me veño de referir pode adquirir nos textos poéticos diferentes rostros: podes facer proclamas de ocasión ou tentar algo máis sutil, onde prevaleza o artefacto literario fronte ás boas intencións. Isto último é particularmente complicado, penso. O nós no que penso non é un todo aprehensible de vez, senón unha heteroxeneidade de corpos e, o que eu tento é, dalgún xeito, escribir a carne viva e non un pasquín inflamado. (…)
– MD: Hai outra “sensualidade” nos teus poemas, que é a do estilo: a adxectivación, o léxico rico… Sobe a intensidade dos poemas, e axuda moito a ese sentido de estourido que moitas veces transmites ao texto. É consciente? De que xeito abordaches o estilo en Corpos transitivos?
– ER: Creo que esa é unha das miñas preocupacións maiores á hora de escribir: botar man das posibilidades léxicas e tamén semánticas da lingua. Temos un idioma rico, que ofrece un abano amplo de matices e, ao mesmo tempo, moi eufónico. Construír un poema que funcione é unha sorte de alquimia e a escolla das palabras é unha parte fundamental dese labor. Outra, ao meu ver, sería a sintaxe, a combinación axeitada dos elementos do discurso.
A isto eu engadiría o logos, é dicir, o sentido. No caso de Corpos quixen que os poemas fosen máis espidos de adxectivación, menos nominais e máis verbais do que noutras ocasións. Quixen algo que tendese menos ao lirismo e máis ao prosaísmo, á narratividade. Non sei se o conseguín de todo, porque hai certos estilemas que me acompañan desde hai moito e dos que é difícil desprenderse. (…)”

Ramón Nicolás: “Identidade fronte unha guerra sen bombas. Conversa con Mario Regueira”

Entrevista de Ramón Nicolás a Mario Regueira en Qué leer, no seu blogue Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): Transitan con frecuencia na súa obra as clases sociais menos favorecidas e nunca faltan reflexións sobre as identidades… Por que?
– Mario Regueira (MR): En Galicia a cuestión identitaria é un debate recorrente, algo que no meu caso se suma ao feito de proceder dunha cultura de traballadores de estaleiro nunha bisbarra (Ferrolterra) en crise permanente e infinita. No meu contexto vital, a clase traballadora foi sempre a protagonista, mesmo a pesar das veces que se pretendeu borrala da historia, unha lectura que creo que pode ser extensible a outros escenarios e máis nestes tempos.
– RN: No seu último libro poético O silencio (2012) rastréxase unha preocupación por analizar o discurso da guerra e a violencia…
– MR: Algún día recordaremos estes tempos de crise económica como os nosos avós lembraban o panorama devastado da posguerra, aínda que non vísemos caer ningunha bomba. O silencio está construído sobre esa idea, as imaxes bélicas que o poboan tratan de destapar esa guerra de exterminio sen bombas que sofre hoxe unha parte da sociedade.
– RN: Como crítico literario, cal é a súa valoración do noso panorama literario?
– MR: A literatura galega vive moi mediatizada polo seu propio contexto político, así que a situación global nos últimos anos é claramente negativa. Non obstante, os tempos de carestía son sempre un reto á creatividade e nese sentido, os nosos creadores responderon sempre a un alto nivel.”

Cuestionario Proust: Santiago Jaureguízar

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Santiago Jaureguízar:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– O desencanto.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Fidelidade e que non me chamen a mediodía mentres estou comendo.
4.– A súa principal eiva?
– O mal carácter.
5.– A súa ocupación favorita?
– Pasmar.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Todo o que acontece nos soños.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Quedarme sen café.
8.– Que lle gustaría ser?
– Corsario (marítimo).
9.– En que país desexaría vivir?
– En Estados Unidos, Alemaña, Gran Bretaña, Xapón,… en calquera potencia capitalista e moderna.
10.– A súa cor favorita?
– Vermella sangue.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As calas que coidaba un meu avó vasco cando nos visitaba en Ribadeo.
12.– O paxaro que prefire?
– O pardal. Son pardos e abundantes coma as ratas, pero voan e non amolan.
13.– A súa devoción na prosa?
– George Simenon, Norman Mailer, Xosé Cid Cabido.
14.– E na poesía?
– A poesía provócame baixóns de tensión, pero leo con gusto a Lois Pereiro.
15.– Un libro?
A illa do tesouro.
16.– Un heroe de ficción?
– Maigret.
17.– Unha heroína?
– A que consumía Lou Reed.
18.– A súa música favorita?
– Todo o que hai entre Corelli e Rage Against The Machine, incluído Miles Davis.
19.– Na pintura?
– El Greco, Rothko, Haring.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os heroes e os deuses morreron na vella Grecia.
21.– O seu nome favorito?
– Calquera que non sexa o meu.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A falta de educación.
23.– O que máis odia?
– Que me falen polas mañás antes de tomar un café.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Os pistoleiros que mataban rojos en Ribadeo.
25.– Un feito militar que admire?
– Non sei que pode ter de admirable un feito militar. Interésame a derrota de Darío por Adriano.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Don de xentes.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Caendo da cama.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Enfadado co mundo, somnolento.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A contradición entre as ideas e os modos de vida.
30.– Un lema na súa vida?
– Un dito chinés: Unha viaxe de mil quilómetros empeza cun paso.”

Antón Riveiro Coello: “A miña literatura está moi apegada á terra que habito e aos territorios da infancia”

Entrevista de Montse Dopico a Antón Riveiro Coello en Magazine Cultural Galego:
“Naufraxios afectivos habitan Acordes náufragos (Galaxia), o último libro de Antón Riveiro Coello. Case todos erguidos sobre a base de historias de amor. O autor de Laura no deserto volve nesta obra ao relato, aínda que anuncia xa que está a preparar unha nova novela, ambientada na actualidade e relacionada coas ilusións rotas das xeracións máis novas. Falamos con el.
– Montse Dopico (MD): Xa contas no libro que son relatos de distintas épocas, ligados ao mar e ao amor. Por que reunilos nun libro?
– Antón Riveiro Coello (ARC): A idea primeira era recuperar A canción de Sálvora, unha noveliña curta que tivera certo éxito cando saíra publicada na colección Relatos Históricos da desaparecida editorial A Nosa Terra. Pero despois, mentres botaba a ollada atrás e repasaba moitos dos relatos publicados en diferentes formatos durante os últimos vinte anos, decateime de que había case unha ducia deles nos que se daban certas complicidades, non só temáticas e de estilo. E por iso decidín darlles unha volta e recuperar aqueles que, baixo o meu punto de vista, tiñan máis calidade e podían formar parte dun conxunto no que se daban diversas constantes como o fantástico, o amor, o naufraxio ou a música.
– MD: Trátase de relatos fantásticos, que non deixan de ter, algúns, unha base histórica. En realidade, isto é algo que fixeches moito nas túas obras anteriores. Pero desta volta decántaste máis pola fantasía. Era, se cadra, necesario para ti, como autor, tras o proxecto de Laura no deserto?
– ARC: Laura no deserto foi posterior a todos estes relatos e, aínda que a base histórica adoita estar presente tanto nas miñas novelas coma nos relatos curtos, sospeito que en min cohabitan dous escritores, un máis realista que se ocupa das distancias longas e outro máis fantástico que opta polas curtas. De feito, se repaso a miña narrativa curta o tema fantástico preside os máis dos relatos. E isto coido que se debe a que, para min, o relato é o mellor instrumento co que podemos afrontar o fantástico. Manter esas pautas nunha novela para adultos é dende logo un reto moi difícil, por non dicir case imposible. Non obstante, co relato hai como un pacto co lector e, nesta medida, máis aceptada, pódese crear unha visión nova sobre os obxectos cotiáns e ofrecer un mecanismo para converter en realidades palpables os pequenos misterios das cousas. (…)”