Desde
Sermos Galiza:
“Por varias razóns, o acto que promoveu na Ferradura de Compostela, á beira da estatua a Rosalía de Castro podería definirse como histórico. En primeiro lugar, xuntar representantes de case a totalidade das forzas políticas activas facían xa, de saída, único o acto, nun momento no que a “unidade” é un concepto político a debate. En segundo, por se xuntaren todas para asinar un acordo pola normalización lingüística que busca inaugurar un tempo novo para o idioma. (…)
O acto, aos pés de Rosalía no 130 aniversario do seu pasamento, cubriuse da solemnidade dos grandes acordos históricos. Cada representante das distintas forzas políticas tivo un minuto para corroborar o seu apoio e asinar o documento, despois dunha foto de familia que, no fin do acto, se completaría con figuras das distintas organizacións culturais, políticas ou sindicais que se sumaron ao acto de unidade pola lingua. Máximos responsábeis da CIG, Galiza Cultura, a RAG, AELG, a Fundación Rosalía, Asociación de Actores e Actrices, Escena Galega, Fundación Manuel María ou a AS-PG participaron na convocatoria. (…)
“Unha nova política lingüística que recupere o papel impulsor que deben desempeñar as institucións e os poderes públicos e acompañe a sociedade galga que xa actúa en solitario para repor e colocar a lingua en todos os lugares de onde está excluída” foi o obxectivo que a Mesa se marcou á hora de lograr sumar forzas para o acordo a prol da normalización do galego. Como “os acordos deben ser cumpridos”, a maior asociación cultural do país, anunciou que fará seguimento do asinado polas forzas políticas, e esixirá “respecto polos compromisos adquiridos e a palabra dada”.
A Declaración compromete ás distintas forzas políticas asinantes a retomar e iniciar “todas as medidas e accións que foren precisas para a súa reposición, rehabilitación e plena normalidade, comprometéndonos a reactivalas e promovelas en todas as áreas e institución” naquelas institucións e organismos nos que teñan reponsabilidade de goberno. O obxectivo é garantir o dereito a vivirmos en galego e conseguirmos para el verdadeira igualdade e oficialidade real”. (…)”
Arquivo da categoría: Lingua
Comeza en Carballo o curso de verán Mocidade e lingua… non todo é fume
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
Entrevista a Valentina Formoso no inicio do curso de verán Mocidade e lingua… non todo é fume. Pode escoitarse completa aquí.”
Carballo: XI Curso de Verán Traballando en Lingua: Mocidade e Lingua… Non todo é fume!, do 8 ao 10 de xullo
Inscrición aquí.
Mário Herrero Valeiro: “O galego ILG-RAG foi concebido, desenhado e implementado para que nada mudasse, aparentando que tudo estava a mudar”
Entrevista 
a Mário Herrero Valeiro no Portal Galego da Língua:
“A Normalização Linguística. Uma Ilusão Necessária, é a última edição da Através, chancela editorial da AGAL. Conversamos com o autor, Mário Herrero, responsável autorial de Guerra de Grafias, Conflito de Elites, editado em 2011, obra intimamente ligada à atual.
– Portal Galego da Língua: Que vai encontrar o leitor de Guerra de Grafias neste segundo volume?
– Mário Herrero: Neste mundo curioso em que vivemos, as primeiras partes das obras acabam vendo a luz depois das segundas partes. É engraçado. Mas também é índice de precariedade. Contudo, a precariedade encoraja mais o pensamento do que superabundância. Neste segundo volume, o leitor de Guerra de Grafias vai encontrar, primeiro, a fundamentação teórica e a contextualização global desse velho livro e deste novo livro. O percurso lógico é ler primeiro o novo livro, Ilusões Necessárias, e depois Guerra de Grafias. Talvez alguém tenha a vontade de fazê-lo e, assim, acho que compreenderá muito melhor o que quis dizer em Guerra de Grafias. E o que quis dizer vai muito mais além da simplicidade que é estabelecer o axioma de a ortografia agir como índice ideológico e identitário. O controlo sobre as línguas, neste caso sobre a construção formal das línguas, cria realidades, muda o mundo das pessoas, condiciona as suas vidas. Não inventa apenas significados, mas também significantes. Visões do mundo profundamente ósseas mas, para o que agora me interessa, também puramente epidérmicas. E vivemos cada vez mais num mundo epidérmico, em que a primeira olhada pode chegar a definir a verdade, a compreensão das cousas, mesmo a sua eventual evolução ou transformação. O instantâneo, a pulsão inicial, o prazer banal do início das cousas, rege o mundo de muitas pessoas. É um mundo de visões primárias que não aprofundam porque aprofundar desconforta. Porque aprofundar dá medo. Sempre deu medo. Mas agora talvez mais do que nunca porque a tecnologia nos permite viver apenas num universo de imagens. A língua torna-se imagem e o controlo sobre essa imagem, que é apenas a epiderme da língua, torna-se essencial. Posso escrever um texto em norma ILG-RAG profundamente português, no sentido estrutural e simbólico, e nada ocorre, nada é subvertido, apenas talvez em pequenos cenáculos de poetas amantes da censura e de outros tipos de hibridação mais cool. Mas se escrevo um texto em Acordo de 1990 profundamente castelhanizado, tanto no estrutural como no simbólico, entram em cena imediatamente os mecanismos da censura global. O visual imediato como definidor da realidade, da normalidade, do desejável ou do permissível. A pós-modernidade ultrapassada. (…)”
Os tatoos en galego queren pasar da pel ás páxinas dun libro
Desde
Sermos Galiza:
“A iniciativa naceu no Clube de Lingua do IES Marco do Camballón de Vila de Cruces. No inicio foi un concurso que de fotografías con tatoos en galego que se chamou “Galiza a flor de pel”. O resultado foi espectacular e ao centro chegaron máis de 160 fotos de tatuaxes nun proxecto que definen como unha obra de arte colectiva e a primeira colección de debuxos en pel da historia de Galiza.
A través da plataforma de micromecenado ITH Crowdfunding botan a andar agora unha campaña para a publicación do libro Tattoos da Galiza que recollerá as fotografías das tatuaxes máis textos de persoas especialistas en lingua, socioloxía e deseño. “Este será o primeiro livro sobre tatuagens na Galiza, un livro que vincula a nossa cultura com a vangarda, a gente nova e a modernidade”, defenden desde o Clube da Lingua.
“Esta é umha atividade que procura a tua ajuda para completar um projeto de participaçom social e normalizaçom lingüística”, sinalan dunha iniciativa que buscaba vencellar lingua a vangarda creativa. Na web recolleranse as aportacións ao mecenado que busca xuntar 2100 euros para a edición do libro.
Desde poemas de Rosalía ou Lupe Gómez, petroglifos, elementos tradicionais, ditos populares ou o corpo convertido en pancarta de protesta e reivindicacións son algúns dos motivos dos tattoos que, de se conseguiren os cartos, serán recollidos no libro e que locen xa na pel persoas de, de maneira especial, entre 18 e 40 anos.”
Manuel Ferreiro: “A responsabilidade sobre o uso do galego é de todos, tamén das universidades”
Entrevista
a Manuel Ferreiro en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): Cal foi o detonante para que as tres universidades asinen un manifesto en defensa do galego?
– Manuel Ferreiro (MF): O primeiro que hai que matizar e que non é un manifesto das tres universidades, qué máis nos gustaría aínda que se cadra si o asinarían, senón dos tres departamentos. É algo que xa hai tempo que se está xestando porque a universidade ten unha función crítica na sociedade e ten que facer unha chamada de atención cando o cre necesario. Nos tres departamentos somos unhas cens persoas que aprobamos este texto como unha chamada de atención a sociedade, as administracións e os poderes públicos pola preocupante situación que vive o galego.
– LO: Cal é a situación da lingua galega na actualidade?
– MF: O documento tenta que todo o mundo reflexione porque se aprecia un retroceso polo inclumplemento do Plan de Normalización Lingüística e especialmente desde a aplicación do decreto de plurilingüismo. O Plan de Normalización establece un mínimo do 50% das materias en galego e co decreto, no mellor dos casos, impártense o 30% das asignaturas. Ademais, na realidade hai centros que non chegan nin o 20 nin o 10%.
– LO: O Goberno da Xunta suspende, polo tanto, en política lingüística?
– MF: A lingua é de todos, pero son os poderes públicos os que por lei teñen que tomar medidas para garantir os dereitos das linguas. Está claro que se nota unha reducción drástica na defensa e promoción da lingua galega. No ano 2008, o departamento de normalización lingüística da UDC recibía 90.000 euros desde a Xunta e agora, só recibe 20.000.
– LO: Que cifras manexan noutras comunidades con lingua propia?
– MF: En Galicia, as tres universidades teñen 60.000 euros da Xunta para normalización lingüística -20.000 cada unha- mentres que no País Vasco reciben dous millóns de euros. Na comunidade galega traballan catro persoas na área de normalización das tres universidades, mentres que en Valencia, por exemplo, son 30. Están a desmantelar a industria cultural, hai cartos para todo menos para garantir a defensa da lingua propia. (…)”
Queremos Galego!: mobilizacións polo 17 de maio, Galego, garantía de futuro
O sábado 17 de maio, ás 12:00 horas, terán lugar as seguintes mobilizacións de Queremos Galego! 8 actos centrais de Queremos Galego! Neles será lido o manifesto Galego, garantía de futuro. Os espazos concretos das mobilizacións son os seguintes:
– A Coruña: Diante do Teatro Rosalia de Castro (rúa Rego de Auga).
– Ferrol: Praza do Cruceiro (Canido).
– Lugo (ás 11:30 h.): Praza Anxo Fernández (tras o concello).
– Ourense: Praza da Imprenta.
– Pontevedra: Praza da Peregrina.
– Ribadeo: Catro Rúas.
– Santiago de Compostela: Praza das Pratarías.
– Vigo: Cruce da Vía Norte con Urzaiz.
MANIFESTO: GALEGO, GARANTÍA DE FUTURO
O galego garantía de futuro, ten pasado e presente. É a máis grande obra colectiva do pobo galego. Galiza, o galego, non desaparecerá mentres non deixemos de usalo, mentres nós reivindiquemos a súa normalidade e actuemos no noso día a día para revitalizalo.
O galego ten presente porque malia o decretazo contra o galego, as reformas na administración, a limitación de recursos que permitan usalo na xustiza, na sanidade; malia a continua utilización de toponimia deturpada no transporte e sinalización en estradas, vilas e cidades; malia a súa exclusión da igrexa ou de empresas que reciben abondosas axudas públicas; malia todas as dificuldades e exclusións forzosas que nos limitan para vivirmos nel con absoluta normalidade, usámolo sempre, en todo e para todo, facéndoo por nós útil e vivo.
Mantémolo a pesar de termos un goberno que a través dun decretazo reducíu a súa presenza no ensino ou o prohibiu para as matemáticas, a física, a química e a tecnoloxía. Mantémolo aínda que por acción ou omisión a Xunta néganos a posibilidade elemental de recibirmos, ou mesmo de optarmos polo galego no audiovisual, na dobraxe, no lexendado de filmes e series, nos servizos de atención telefónica, na etiquetaxe, na formación profesional a distancia ou na formación de adultos, na administración electrónica, na xustiza ou na saúde, nos xoguetes e xogos infantís e xuvenís.
Usámolo os 365 días do ano, os sete días da semana e as 24 horas do día, non só o 17 de maio. Insistimos no uso da lingua porque é a nosa, a de todos e todas as galegas, e queremos que viva e vivir nela, porque é a existencia de Galiza e porque existir é a nosa maior necesidade.
Hai unanimidade en que os datos estatísiticos sobre o uso do galego na xente máis nova supoñen un grave problema. Mentres, o goberno da Xunta, que debe a súa propia existencia á lingua galega, só mostra falsa preocupación ou realiza hipócritas declaracións sobre o noso idioma.
O goberno que lexislou contra o galego quere facernos crer que co anuncio dun suposto Plan para elaborar un documento estrutural básico de dinamización da lingua galega no tecido económico, xa está solucionado o problema do descenso do uso do galego e todas as limitacións para a súa normalidade. A lingua galega non precisa propaganda. Precisa accións concretas a favor dela como as xa aprobadas unanimemente hai dez anos, no Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega e sobre as que só tivemos retrocesos. O galego precisa tamén dun goberno que deixe de lado a irresponsabilidade e asuma as funcións que ten encomendadas, apoiando un amplo movemento que neste momento actúa en solitario todos os días.
A Xunta de Galiza ten que defender a lingua non só porque é a súa obriga mais tamén porque é o principal factor de cohesión social e de unidade, e porque ningún pobo pode progresar de costas ao seu idioma.
Hai outros gobernos, como os das institucións locais, que deberían estar máis próximas ás sensibilidades e preocupacións dos cidadáns e cidadás, onde tamén se poden aplicar as medidas contempladas no Plan xeral de normalización da lingua galega, para repor a nosa lingua en todos os espazos que nunca debeu perder e para restaurar o seu uso como lingua propia e oficial. Aínda así, son cada vez máis os que exclúen a lingua galega, nomeadamente dos servizos externalizados ou privatizados.
O futuro do galego, o noso máis importante sinal de identidade colectiva, é unha demanda social, a da nosa existencia colectiva, que os gobernos deben ouvir e atender para actuar. A garantía de futuro do noso país é o galego.
Queremos galego, e activámonos como sociedade para telo e repolo nas rúas, nas escolas, nos parques, nos centros de traballo, nos medios de comunicación, na música, na literatura, na saúde, na xustiza e na administración. Queremos galego e precisamos pasos adiante, non retroceder sobre os acordos, para reverter por fin un proceso de substitución lingüística que nos debilita e nos limita como país.
Por iso hoxe estamos nas prazas e rúas de Galiza, para dicir ben alto: Queremos Galego, Queremos Galiza con futuro!”
Pódese asinar aquí.
Lugo: actividades destacadas na Feira do Libro o xoves 14
O
xoves 14 de maio continúa a Feira do Libro de Lugo (na Praza Maior), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 21:00 h. Dentro das súas actividades, destacan:
– 19:00 h. Presentación dos libros Modelos de lingua e compromiso e A poesía oculta de Filgueira Valverde, publicados en Baía Edicións, coa presenza do encargado da edición do primeiro, Xosé Manuel Sánchez Rei, e o autor do segundo, Xosé Ramón Freixeiro Mato, xunto a Marica Campo.
– 20:00 h. Recital de poesía, presentado por Eva Xanín e José Estévez, coa participación de: Beti Arias, Evinha de la Torre, Xosé Luís Louzao, Chus Amieiro, Manuel Germade, Adela Figueroa, Ramón González, Conchita Paz, Serxio Aller, Luisa Paz, Manuel Celso Matalobos, Ana P. Croas, Jesús Trashorras, Luisa Arias, José Pedreira, Ana Vila, Paco Ledo e Iria López. A actuación musical, correrá a cargo do grupo Pandereteiras da Lúa. No mesmo acto, terá lugar a presentación do libro Xoel, do escritor José Estévez, publicado por Redelibros.
Feira do Libro de Santiago: actividades do martes 5
O
martes 5 de maio continúa a Feira do Libro de Santiago de Compostela (no Paseo Central da Alameda), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 21:30 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa:
– 19:00 h. Xosé Ramón Freixeiro Mato e membros do Grupo de Investigación da Universidade da Coruña presentan Modelos de lingua e compromiso, en edición de Xosé Manuel Sánchez Rei e A poesía oculta de Filgueira Valverde, de Xosé Ramón Freixeiro Mato, publicados por Baía Edicións.
– 20:00 h. María Xosé Queizán presenta Son noxento, publicado en Xerais. No acto participa, xunto á autora, Manuel Bragado.
Malores Villanueva: “Hai que apostar pola pedagoxía e polos discursos que non exclúan”
Entrevista
a Malores Villanueva en Quilombo Noroeste (Brasil):
“(…) – Quilombo Noroeste (QN): Nos anos 50/60 a literatura galega renace aos poucos após os difíciles anos de posguerra, co impulso tamén da Editorial Galaxia, e con moitos camiños por percorrer. Hoxe temos unha literatura consolidada. Cales son hoxe os retos de futuro da nosa literatura?
– Malores Villanueva (MV): Hoxe temos unha literatura consolidada e que debe posicionarse sen complexos fronte a calquera outra. Ó meu ver temos unha poesía de máximo nivel e unha narrativa que loita por gañar visibilidade. Os retos teñen que ser moitos, quizais o primeiro unha boa dose de ambición e de autocrítica para avanzar. Hai que buscar estratexias efectivas para romper teitos e gañar espazos. Non son das que cre en encher ocos, pero si boto en falta certos discursos, certas obras que seguro que están, pero que non teñen fácil saída porque quedan asolagadas pola onda do momento que ditamina o que está de moda, o que vende ou o que é impuro e non ten lugar no sistema. Eu penso que sempre hai que apostar pola boa literatura e canto máis amplo sexa o abano mellor.
– QN: Publicaches tamén no ano 2010 A lingua galega entre 1963 e 1975. Situación social e discursos dende o galeguismo. En que foron especialmente prexudiciais os anos do franquismo para a perda da transmisión lingüística do galego?
– MV: En todo, sen dúbida. Unha ditadura sempre é prexudicial e para as minorías especialmente. O galego naquel momento era a lingua da maioría da poboación, pero o ditadura establece como única lingua nacional o castelán, única no ensino, na administración, na igrexa, en calquera ámbito de visibilidade. Iso dende logo crea unha imaxe social do galego, de lingua que non permite o ascenso social, a adaptación escolar, etc. Todos eses prexuízos vanse asentando na sociedade e a primeira xeración capacitada para mudar de lingua, porque estaba escolarizada en castelán, comeza a romper a cadea de transmisión. Iso acontece ó final da ditadura e esa fenda non fixo máis que crecer. É moi difícil reverter esas ideoloxías e eses prexuízos. (…)”
