Entrevista
de Montse Dopico a Xavier Alcalá en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): A base da novela [Verde oliva] son as lembranzas e a documentación de Juana Maseda. Que outras fontes e arquivos che axudaron a reconstruír a memoria dos galegos que viviron a ditadura de Batista?
– Xavier Alcalá (XA): Enfronteime ás memorias dunha axente secreta, membro dunha organización que non deixaba nada por escrito; aínda máis, que tiña por sistema memorizar anacos de información para que non puidese revelala enteira nin baixo tortura… Nun caso así non che queda outra que confiares na memoria do informante (e na súa vontade de contar o que foi certo). Ora, contrastei moita documentación: libros sobre a revolución contra Batista, e a revista Bohemia, que apoiou a revolución e é unha fonte veraz, sobre todo polo material gráfico que ofrece. Tamén falei con persoas que pasaron o período da revolución en Cuba e lembran os feitos vistos desde fóra. Houbo moito galego –miles deles– metidos na loita, outros que a apoiaron, e outros que non foron alleos ao que pasou. Escoitei moita xente, algunha notoria, como don Manuel Fraga.
– MD: Precisamente a memoria, -como na triloxía sobre os evanxelistas-, e a emigración -en todos os teus outros libros sobre os galegos en América-, son dous alicerces fundamentais de toda a túa obra. Quixeches narrar aspectos da emigración galega menos coñecidos? -Como a participación na colonización de América-.
– XA: Eu crieime entre “cubanos” e “arxentinos”, e non podemos esquecer que son un inmigrante (castelán) a un país de emigrantes (Galicia) casado cunha inmigrante dun país de inmigrantes (Arxentina). O “non ser destes pagos” é unha constante na miña vida; e, despois, a profesión fíxome andar polas Américas e por Europa, e así fun descubrindo miles de vidas de emigrantes galegos, e clasificándoas: as dos que fixeron “o normal” e as de suxeitos extraordinarios. Por exemplo, falando coa avoa da miña muller en Buenos Aires, e con Eduardo Blanco-Amor en Ourense, descubrín que “el basco Santamarina” (apelido que me cheiraba a galego) era un fidalgo galego conquistador das pampas, con historia tráxica; ou outro exemplo: un velliño de Río Gallegos contoume que “el gallego Soto”, xefe da maior revolución obreira anarquista da Historia, a dos anos 20 na Patagonia, era “galego de verdade, de Ferrol”. Certo: Xaime Bello conseguiume a súa partida de nacemento, e con ela fixemos aos historiadores esclarecer un punto nunca coñecido de semellante personaxe. (…)”
Arquivo da categoría: Narrativa
Elena Gallego no Rio de Janeiro. Entrevista
Entrevista
a Elena Gallego en Quilombo Noroeste:
“(…) – Quilombo Noroeste (QN): – Antes de nada, que tal a túa estadía polo Brasil e no Río de Janeiro?
– Elena Gallego (EG): Foi unha grande experiencia, curta pero moi intensa, cunha axenda ateigada de compromisos. Na miña visita ao Río tiven oportunidade de entrevistarme con editores cariocas cos que xa contactara dende Galicia, e que están interesados na miña obra literaria. Pero o principal obxectivo da viaxe era participar coa miña saga Dragal no XI EIDE, Encontro Internacional de Escritoras promovido pola Academia de Letras e Música do Brasil. Celebrouse do 13 ao 17 de marzo na capital federal, Brasília, reunindo a escritoras, xornalistas, editores e formadores de opinión de varios países. Este foi un fantástico foro para facer novas amizades e contactos aos que dar a coñecer os meus libros. Agora, coa semente botada, agardo que a maxia do dragón galego non tarde en prender nesa outra beira do Atlántico.
– QN: Comezamos con Dragal. Sétima edición en catro anos de A herdanza do dragón; traducións asinadas en catalán, castelán e inglés; videoxogo e serie de televisión de camiño… Sentes vertixe?
– EG: Se me deteño a reflexionar, si, e coido que non é para menos. Ademais das traducións xa comprometidas e das que poidan xurdir trala miña visita ao Brasil, Dragal tamén está en mans dunha importante editora francesa, conta con aliados en Italia e Portugal, o proxecto audiovisual será presentado na próxima MICSUR que se celebra na Arxentina… Por sorte, dende os últimos meses estou tan ocupada en acompañar os meus libros polo mundo adiante que non teño tempo de pensar no alcance que pode acadar a saga se continuamos con esta progresión. Ás veces teño a sensación de formar parte dun soño, porque estas cousas non acontecen na “vida real”. Cando escribín a primeira novela, para o meu fillo, nin sequera podía imaxinala publicada. E xa ves… (…)
– QN: – Necesitaba a mocidade un Dragal na literatura galega para se prender dela?
– EG: Os libros que lemos de cativos e durante a mocidade son os que marcan a nosa vida, os que nos enganchan á lectura ou nos frustran para sempre. Nesa opinión coincido con grandes autores galegos como Fina Casalderrey ou Agustín Fernández Paz. Nese senso, a combinación que Dragal fai de fantasía, historia e realidade conseguiu engaiolar milleiros de rapaces que devecían por unha historia así. Salvando as distancias, un fenómeno semellante ao que xerou J. K. Rowling co seu Harry Potter. Cando xurdiu Dragal, esta obra foi pioneira en Galicia (trátase da primeira triloxía fantástica creada en lingua galega, non o esquezamos). Hoxe xa hai novos escritores e editoras traballando nesta liña de ficción fantástica, con grande acollida por parte da mocidade. Isto é unha boa noticia para a literatura galega, que vive un momento creativo excepcional. E tamén para os novos lectores. (…)”
Inma López Silva: “O que se agarda socialmente é que cumpras coa túa suposta obriga de ser nai 24 horas”
Entrevista
de Montse Dopico a Inma López Silva en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): O libro [Maternosofía] foi feito como un diario durante o embarazo, non si?
– Inma López Silva (ILS): Si. Fun escribindo durante o embarazo. Despois reiviseino e fixen o epílogo, para dar tamén o punto de vista de cando a nena xa estaba aquí.
– MD: Xa recorreras ao diario máis veces. Mais este é o teu libro máis íntimo. E semella que non che daba pudor compartir todo o que contas.
– ILS: Non, porque a maternidade/paternidade é algo polo que pasa a maior parte da xente ou polo que aínda, sen ser pais, moita xente sente curiosidade. Non tiña a sensación de estar a contar algo tan persoal como para sentir pudor. Se me sentise así recorrería á ficción, como fixen en New York, New York.
– MD: Hai unha idea no libro que resume bastante ben o seu contido: “Estou farta de ver como mulleres intelixentes e activas se converteron en simples nais que paralizaron por completo a súa actividade cerebral”.
– ILS: Esa foi a idea de raíz que me levou a tentar observar a maternidade desde fóra, desde a distancia. A sociedade espera que só sexamos nais, que o deixemos todo de lado. Eu antes de estar embarazada preguntábame se o embarazo me ía cambiar, se como se di as hormonas fan que sexas outra persoa… e non foi tal. Creo que todo iso é unha patraña inventada por unha sociedade xa non só cunha estrutura patriarcal, senón directamente machista, á que lle convén que as mulleres quedemos na casa mudando cueiros. (…)”
Bilbao: presentación da tradución de Outono aquí, de Mario Regueira
O
luns 24 de marzo, ás 20:00 horas, na ANTI-Liburudenda (Dos de Mayo, 2) de Bilbao, Mario Regueira presenta Las hojas muertas, a tradución publicada por Pulp Books de Outono aquí. No acto, o autor estará acompañado por Íñigo Astiz e Arsenio Iglesias Pazos.
Portosín, Porto do Son: presentación de Anacos, de Ánxeles Malvárez Romero
Ferrol: acto arredor do libro A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval
O
xoves 20 de marzo, ás 19:30 horas, no Ateneo Ferrolán (Rúa Magdalena, 202-204) de Ferrol, terá lugar un acto arredor do libro A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval, publicado en Xerais. No acto acompañará ao autor Eliseo Fernández.
Ramón Nicolás: Con Antón Riveiro Coello no Club de Lectura Lendo no Galiñeiro
Crónica
de Ramón Nicolás no seu blogue, Caderno da crítica:
“Antón Riveiro Coello agasallounos onte, coa xenerosidade que o caracteriza, un serán inesquecible. Achegouse á tardiña ao Club de Lectura Lendo no Galiñeiro do IES Valadares e gozamos alí dun par de horas de intensa e aleccionadora conversa arredor, basicamente, desas dúas grandes pezas da narrativa galega contemporánea como son Laura no deserto e mais As rulas de Bakunin, sobre as que se dialogou abondo, aínda que tamén se tocaron aspectos do que se podería denominar a cociña (literaria) do autor, isto é, o seu espertar á creación literaria, as lecturas e o pouso que estas deixan ou as fontes e dinámicas empregadas para a xestación das súas novelas. Houbo tempo tamén para falar d´Os ollos de K, de Casas baratas e doutros títulos, sempre con simpatía e proximidade. Un serán extraordinario, non teño dúbida, onde moito aprendemos sobre literatura e sobre vida. Moitas grazas, Antón (fotos do encontro nas que falta o espléndido fotógrafo, Anxo Cabada).”
Marín: presentación de Sete caveiras, de Elena Gallego
O
xoves 20 de marzo, ás 20:00 horas, no Museo M. Torres de Marín (Avenida de Ourense, 1), preséntase Sete Caveiras, de Elena Gallego, publicado en Xerais. No acto, coorganizado pola editora e o Foro de Debate Marinense, xunto á autora, participan Asun Estévez, Ángel García Carragal e Manuel Bragado.
Vigo: presentación de O sexo masculino dos anxos, de Manuel Janeiro
O
xoves 20 de marzo, ás 20:15 horas, en La fiesta de los maniquíes (Rúa Rogelio Abalde, 11), en Vigo, preséntase O sexo masculino dos anxos, de Manuel Janeiro, publicado en Galaxia. O acto, no que participan, xunto ao autor, Víctor Freixanes e Damián Villalaín, será será introducido por unha peza teatral breve titulada Desamordazamento, interpretada polos actores Pedro Placer e Pablo Carrera.
Paco Castro Alvarado: “Desde os oitenta eu pensaba que a literatura debía recoller o que estaba acontecendo no rural”
Entrevista
de Montse Dopico a Paco Castro Alvarado en Praza:
“Un home queda pechado, por accidente, no seu lugar de traballo. É fin de semana, polo que non ninguén vai vir rescatalo. As horas pasan e, só cos seus propios recordos, non lle queda máis remedio que enfrontarse cos seus medos. Coa súa propia vida e co seu pasado. Unha infancia no medio rural que deixou feridas abertas. Mais que tamén lle transmitiu o saber que lle permitirá liberarse. Diso vai Nunha presa de terra (Laiovento), a primeira novela de Paco Castro. Un ollar ao rural que se afasta de idealizacións costumistas. Que chanta na terra da nenez a crítica dun mundo urbano que rebela máis que nunca a descomposición dun sistema que practica a violencia cos máis febles. En forma de usurpación de dereitos. Do mesmo xeito que antes fixera cos labregos.
– Praza: Comeza o libro cunha cita de John Berger. O cal é xa bastante significativo. Cal é, en xeral, a imaxe que querías deitar sobre o rural?
– Paco Castro Alvarado: Si, é significativo. John Berger é o autor que máis dentro chega na vida, na cultura e na psicoloxía labrega. Escribiu esa triloxía de relatos marabillosa que reflicten ben o proceso de desaparición desa cultura coas súas resistencias e as súas tensións. E ese ensaio epílogo de Porca terra a min paréceme o máis lúcido e comprometido que se ten escrito sobre a cultura labrega e a psicoloxía dos labregos e das labregas.
Desde hai moito tempo pensaba en escribir unha novela que rescatara esa realidade, que levantara acta dese proceso de destrución. Quería facelo percorrendo ese espazo tan transitado en Galiza que vai do rural ao urbano e do urbano ao rural sen caer no ruralismo tradicional nin no costumismo. Penso que modernizar a literatura galega non é facer literatura urbana e parecíame moi mal que a literatura non recollese ese proceso de transformacións bestiais que se estaban producindo no rural galego. Procesos que tiveron e teñen unha importancia decisiva na normalización cultural e lingüística de Galiza. (…)”
