Casas literarias: Xulián Magariños Negreira
Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“A vida de Xulián Magariños Negreira foi tan breve coma intensa. Naceu o 16 de setembro de 1904 na vila que levaba no segundo apelido, nunha casa da Praza do Ferreiro, pé mesmo do Pazo de Cotón, en terra, por tanto, de vella estirpe literaria dende os tempos do trobador Afonso Eanes. (…)
Así as cousas, regresou a Negreira e abriu un bufete de avogado en 1930. Na primavera seguinte casou con Carmen Negreira Tomé, filla dunha comerciante de panos e lencería que alugou a Magariños parte do baixo da casa na que residían e tiñan a tenda para que este montase alí o seu despacho de avogacía.
Pois ben, o inmoble referido foi logo o fogar dos mozos casados, o mesmo que se ve na foto, sito na Carreira de San Mauro, número 28, a escasos metros de onde nacera o escritor, a un tiro de pedra do Pazo do Cotón, a menos de cen pasos do edificio que dende 1933 pasou a albergar o concello.
Nesta casa da Carreira de San Mauro que se contempla na foto viviu Magariños días felices, como ten relatado con fondo saber Xosé Amancio Liñares Giraut, o seu biógrafo e mellor coñecedor. Naquel lar naceron os seus fillos. Alí seguiu escribindo para Nós e A Nosa Terra, tamén para Galicia de Buenos Aires e para o periódico agrarista comarcal La Voz de Barcala, onde apareceu a súa derradeira colaboración, que versaba, non por casualidade, sobre a revolución de 1846.
O 9 de xullo hai exactamente oitenta e dous anos que faleceu nesta casa da Carreira de San Mauro Xulián Magariños Negreira, quen botara o último medio ano encamado cunha doenza do corazón que acabou con el na flor da vida, con apenas vinte e nove anos. (…)”
Crónica videográfica da Xornada de Literatura e Cinema: Unha literatura en imaxes (IV)
O
sábado 28 de novembro tivo lugar a Xornada de Literatura e Cinema: Unha literatura en imaxes, actividade da AELG co patrocinio da Concellaría de Cultura do Concello da Coruña, no Centro Ágora da Coruña.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa do acto, da que destacamos hoxe as seguintes intervencións:
– Presentación do obradoiro “De palabra a píxel. Introdución á videopoesía”. Con Mercedes Queixas:
– De palabra a píxel. Introdución á videopoesía (obradoiro) 1/2, por Celia Parra Díaz.
– De palabra a píxel. Introdución á videopoesía (obradoiro) 2/2, por Celia Parra Díaz.
– De palabra a píxel. Introdución á videopoesía (obradoiro-coloquio) 1/2, con Celia Parra Díaz.
– De palabra a píxel. Introdución á videopoesía (obradoiro-coloquio) 2/2, con Celia Parra Díaz.
Carlos Casares, Letras 2017 e incorporación de Marilar Aleixandre á RAG
Desde
Sermos Galiza:
“Finalmente o Pleno da Academia Galega resolveu homenaxear Carlos Casares (Ourense, 1941-Nigrán, 2002) nas Letras Galegas do vindeiro ano. Así o comunicou o presidente da institución, Xesús Alonso Montero, en comparecencia de imprensa este mediodía.
Casares era o favorito entre a listaxe de nomes -todos masculinos- que compuñan as distintas candidaturas a valorar pola Academia. O que foi director de Galaxia e renovación do ‘piñeirismo’ presidiu tamén o Consello da Cultura Galega e foi deputado independente nas filas do PSOE en 1982.
Narrador, ensaísta, articulista de prensa, editor e dinamizador cultural, Carlos Casares foi un autor polifacético e “unha das figuras máis senlleiras e renovadoras da literatura galega das últimas décadas do século XX”, sinalan desde a Academia nun comunicado público após a deliberación do pleno.
“Alén do seu talento literario, Casares foi un intelectual de relevo extraordinario que destacou tamén pola súa implicación na vida cultural, social e institucional do país e por unha laboriosidade incansable, ao tempo intelixente e reflexiva, e sempre cun compromiso inequívoco coa lingua galega”, acrecentan desde a institución.
Neste senso, entenden que “que a calidade, a vocación abertamente comunicativa e o carácter variado da súa obra, que incluíu a literatura infantil, o xornalismo e o ensaio, converten a Carlos Casares nun escritor especialmente idóneo para protagonizar a celebración das Letras Galegas de 2017″. Pois, subliñan, “con toda seguranza, reforzará o prestixio das nosas lingua e literatura non soamente entre o público escolar e estudantil en xeral, senón entre o gran público lector, que xa celebrou en vida a súa espléndida obra literaria”. (…)
O Pleno da Academia tamén aprobou a incorporación da escritora Marilar Aleixandre, como nova integrante substituíndo o falecido Xosé Neira Vilas. Aliás, oficializou a candidatura de Chus Pato como proposta para se incorporar -se así o decide o Pleno na vindeira sesión- á Academia pasando a ocupar a vacante producida polo pasamento de Xosé Fernández Ferreiro.”
Alicia Fernández: “O público de poesía está formado por clientes militantes”
Entrevista 
de Alberto Ramos a Alicia Fernández:
“(…) – Praza (P): Falamos dunha libraría e dunha editorial [Chan da Pólvora] que conforman un proxecto conxunto, pero que manteñen a autonomía. Como encaixan as pezas? Como organizan o traballo?
– Alicia Fernández (AF): Procuramos que o traballo sexa asembleario e idílico. Xuntámonos, falamos e consensuamos. Malia todo, queremos que os traballos sexan separados. No caso da editora, lévaa principalmente Antón Lopo. A libraría, pola contra, levámola Eduard e mais eu. Iso non quere dicir que haxa unha separación total definida. Estamos todos pendentes do traballo de cada unha das partes, propoñemos ideas dunha vertente a outra. Por exemplo, Antón tivo moito que ver co local e, loxicamente, Manolo moitísimo coa súa estética. Gonzalo Hermo, pola súa banda, propuxo que fose Antón Blanco o primeiro autor para publicar. Nós tamén participamos nas ideas editoriais, encargámonos de corrección… É dicir, procuramos conservar e diferenciar os traballos, pero implicámonos todos en todo. (…)
– P: Que teñen en mente á hora de crear unha programación?
– AF: Vimos de abrir hai nada e, realmente, non tivemos tempo material de idear a programación. Temos axendadas presentacións e actos, pero a verdade é que tamén se vai construíndo de forma espontánea. É dicir, Elías Portela escoitou falar de Chan da Pólvora, pasou un día por acó, quixo coñecer o local e pregunteille se quería recitar aquí. Pareceulle unha fantástica idea e organizouse axiña. Despois, no campo dos obradoiros gustaríanos desenvolver algún no verán. Non obstante, temos que sentar, pensar, decidir e programar. Cando comece o curso, en setembro, si que queremos ter catro sesións ao mes. Queremos ter obradoiros todos os meses e que realmente haxa movemento. Refírome a obradoiros de escrita creativa, de introdución á poesía para cativos… Penso que hai que cubrir un oco en Santiago, xa que agora mesmo hai pouca oferta de obradoiros de escrita. Este ano houbo algún de Suso de Toro, outro de Olalla Cociña, pero pouca cousa máis… Non é como na Coruña, que ten maior oferta e un público que responde, que vai sempre e encantado. (…)
– P: Que significa para poetas como vostedes, nun sistema no que vivir da literatura é ben complexo e da poesía imposible, converter a poesía no seu mundo laboral?
– AF: Non se pode pedir máis. Facemos o que nos gusta. Vimos de materializar un proxecto que estaba no aire, que se reducía de cando en vez a dicir “Que bonito sería ter unha libraría de poesía”. Meses despois, atopámonos no número 74 da Rúa de San Pedro facendo esta entrevista. Unha loucura, a verdade.”
María Solar publica As horas roubadas
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Trátase da súa primeira novela para adultos. Pode accederse á entrevista aquí.”
Máis de medio milleiro de persoas participaron no III Convívio da Cultura Galega en Outeiro
Desde
Sermos Galiza:
“O III Convívio da Cultura Galega decorrido este sábado (8 de xullo) en Outeiro de Rei estivo máis focado á romaría que en pasadas edicións. Representantes do tecido asociativo e cultural do país encontráronse por terceira vez acarón da Casa das Hortas, sede da Fundación Manuel María, e na Carballeira de Santa Isabel para partillar unha xornada de econtro e convivio no que a festa e a música foron eixos centrais.
Segundo recoñece Alberte Ansede, un dos organizadores e secretario da Fundación Manuel María, a participación foi nesta ocasión maior tendo inicialmente reservadas por volta de 560 prazas para o xantar. Máis de medio milleiro de persoas procedentes de todos os puntos do país.
O bon tempo deuse a man cun encadre paisaxístico excepcional como a Carballeira de Santa Isabel (Outeiro de Rei) na que trasncorreron boa parte das actividades musicais da xornada. A máis “emocionante” en verbas do propio Ansede foi a interpretación por parte da Escola de música de Rianxo e o Coro do CEIP Ana Mª Diéguez da parroquia rianxeira de Asados, formado por alumnado de Primaria, de oito pezas musicais inspiradas noutros tantos poemas do libro de Manuel María Os soños na gaiola.
“Subiron ao escenario por volta dun cento de persoas, foi espectacular”, asegura. A interpretación foi amplamente valorada polo público que se ergueu das cadeiras en diversas ocasións como recoñecemento, aliás, do “tremendo traballo” de preparación “durante todo o ano”.
De cara ao vindeiro ano, Alberte Ansede, asegura que tentarán superarse a si propios embora “non é fácil” mais coidan que “a propia creatividade cultural” de base que se extende polo país poida ir dándolles pistas para a IV edición.”
Diálogos Manuel María: Xan Fraga
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Entrevista a Xan Fraga dentro dos Diálogos Manuel María. Pode escoitarse aquí.”
Miguel Anxo Seixas: “Ten que haber dous orixinais do Álbum Nós”
Entrevista
a Miguel Anxo Seixas en Sermos Galiza:
“- Sermos Galiza (SG): Que che parece a aparición dos orixinais do Álbum Nós?
– Miguel Anxo Seixas (MAS): Polos datos que eu tiña para min é unha sorpresa, porque o último rastro que se nos transmite por escrito a través de Núñez Búa e de Isaac Díaz Pardo é que o álbum orixinal, ou un dos álbums orixinais, estraviouse en Bos Aires. Extraviouse non, foi entregado a unha persoa e non llo devolveu a Castelao e este morreu un pouco entristecido con esa pena, ao ver que non llo devolvían porque ía facerse unha edición da súa obra gráfica completa.
– SG: Entón ti cres que hai dous orixinais?
– MAS: Claro. Por que nos falan dun orixinal que el tiña alá e que lle causou disgusto que non llo devolveran? Probablemente tivese outro álbum onde elaborou os seus debuxos, ao mellor imprimiu con eles a edición do 31 de Hauser y Menet e ese regaloullo a alguén, quedou en Pontevedra, e ese segundo orixinal, por chamarlle dalgunha maneira, é o que se expón despois en Moscova, en Montevideo, en Nova York… Non creo que andivera exhibindo un álbum en copia. O problema é: como lle chega a Castelao, que vai cun cepillo de dentes, por usar unha metáfora, a Madrid en 1936 a entregar o Estatuto? Eu sospeito que a irmá de Virxinia, que se chamaba Clemencia, como tiña acceso á chave, que vivían porta con porta, puido acceder durante algún tempo a esas cousas, rescatouno e fíxolle chegar un montón de cousas a Castelao, porque -insisto- tivo que ir cunha muda. Descubrimos que Castelao en Bos Aires ten As Cruces de Pedra, o Álbum Nós, o álbum de autocaricaturas… É dicir, alguén apañou estas cousas e fíxollas chegar. Non sei se a Madrid ou a Bos Aires, e a única persoa que creo que puido acceder por ter a chave é a súa cuñada. (…)
– SG: Para alguén que non sexa experto na materia, cal é a importancia destes dous orixinais?
– MAS: Importancia ten, porque é revelador da historia da cultura galega. Ti podes pintar unha Galiza bonita, como facía Lloréns, ou unha Galiza ideal, como a que pinta Álvarez de Soutomaior, pero el fai unha radiografía da realidade galega, que non se vía, cos seus problemas, coas súas eivas, coas nosas propias culpabilidades. É a primeira vez que se presenta unha Galiza que se ocultaba. E hai outra Galiza que estaba aí e el tivo a valentía de poñela. Antes púxoo Rosalía, Curros e Lamas Carvajal en forma de poemas? Si, pero en imaxe ninguén o expuxera así. E iso impactou, claro. E ao mesmo tempo, con pé, facendo pensar. El non se posiciona, é o espectador o que ten que tomar posición. É unha síntese de moitos anos. Antes de facer o álbum, foi lanzando eses debuxos na Nosa Terra, na Voz de Galicia de Buenos Aires, e ao final fai unha síntese, como unha especie de radiografía, de informe da realidade galega, moi independente, moi intelixente, cuns pés que fan pensar. (…)”
Luz Pozo mergúllase no labirinto borgiano a través da súa última obra Rosa Tántrica
Desde
La Voz de Galicia:
“Unha vez máis, a poeta ribadense Luz Pozo Garza ten moito que celebrar, porque a pesares de estar a piques de cumprir 94 anos, a autora presentou, no local Portas Ártabras, o seu último poemario, Rosa Tántrica.
A obra, composta por sesenta e tres poemas, é froito duns dez anos de traballo, malia que, como explica Olivia Rodríguez, mestra en Teoría da Literatura na Universidade da Coruña, «Luz foi traballando aos poucos e sempre de forma intermitente neste poemario, de feito sempre andaba a quitar poemas e a engadir outros no seu lugar». Tanto é así, que aínda ca alegría da publicación, «rematar con este libro, con este auténtico labirinto borgiano, supuxo todo un alivio para ela», puntualiza a mestra Rodríguez.
Deste xeito, o libro está dedicado principalmente á figura do escritor arxentino Jorge Luis Borges, e nel, Luz Pozo tenta buscarlle un sentido «á morte, e moi especialmente, á vida despois desta», explica de novo Rodríguez. Como colofón da obra, Luz Pozo atopa as respostas que buscaba ao escribir a obra: a eternidade é real. (…)”
