Entrevista
de César Lorenzo Gil a Antía Otero e Dores Tembrás en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Que ocos quere cubrir o traballo editorial de Apiario no panorama editorial? Fálenlles aos lectores: que van atopar que non teñan xa ao seu alcance nas librarías?
– Dores Tembrás (DT): Apiario quere facerse oco entre as editoras que coidan moito a factura dos seus libros. Para iso cada proxecto require comezar de cero. Cada libro ten as súas esixencias e particularidades. Tentamos detectalas e buscar o máis adecuado: materiais, deseñador, imprenta, encadernadores… O que van atopar os nosos lectores son libros cun bon acabado e boa literatura. Non importa a colección, a palabra ten un peso fundamental e ao redor dela traballamos como editoras.
– Antía Otero (AO): Tratamos de facer libros onde se poña en valor o traballo que hai detrás. A idea é crear obxectos con acabado, claro, pero que non por iso sexan inaccesibles para os e as lectoras. Queremos acompañar a palabra. Darlle o soporte que se merece. E que o e a lectora cando o ten na man intúa iso. Ao mesmo tempo nós imprimimos en Galiza e iso ten un incremento no produto final. Estamos na imprenta cando arrinca a máquina, falamos coa persoa maquinista, revisamos os ferros. Nada se deixa en mans de persoas coas que non podes dialogar. Cada título que editamos, aínda que comparta colección co seguinte número, non ten nada que ver el a nivel arquitectónico. Cada libro é único en contido pero tamén en deseño. Pasamos meses creando un proxecto. Editamos pouco a pouco… pero editamos como queremos editar.
– B: Que tipo de editoras son? Das que consideran o máis importante o olfacto para captar unha obra literaria de calidade ou das que pensan que todo proxecto de libro é coma un diamante en bruto e que a achega da edición é o puído, neste caso o traballo sobre o texto para melloralo?
– AO: Non existe unha regra de ouro, ou polo menos nós polo momento non a atopamos. Tennos chegado algún proxecto que nos parecía delicioso pero que non podiamos abarcar, outros que coxeaban na base e outros que en canto os tes na man sabes que che interesan e te atravesan como lectora, polo que podes defendelos até o final como editora. Imos tratando de facer unha liña editorial baseada na intuición como lectoras e tamén no que obxectivamente pensamos que pode ofrecer de novo ou distinto. Na colección de infantil gústanos traballar con autoras e autores que, na súa traxectoria, non abordasen acotío esta modalidade. María Lado, por exemplo, nunca escribira un libro de infantil directamente, pero nós intuïamos que, polas características da súa escrita, podía facelo dun xeito brillante. O mesmo ocorre coa autora que asinará o próximo álbum ilustrado que sairá do prelo a finais de novembro. Pero, sobre todo, o que tentamos facer sempre é responderlle ao ou á autora se o proxecto vai cara a adiante ou non, no menor prazo de tempo que nos sexa posible. Escribir implica para nós o máximo respecto.
– DT: Quero pensar que non é unha cuestión tan dual como preguntas, ou que cando menos está chea de matices. O olfacto é importante porque unha editorial defínese por un catálago e por unha liña de lectura. Traballamos con isto. E tamén somos editoras que non escatiman en comentarios cos orixinais das e dos seus autores. Pero respectando profundamente o traballo que nos achegan… Nada de lenzos en branco: se nos interesa o traballo adiante, e si, faremos as observacións que nos parezan oportunas, pero son cuestión de detalle, nada de modificar o groso do texto. Se este último é o caso o máis probable é que o traballo non encaixe na editora. (…)
– B: Como están a valorar tanto os docentes coma o alumnado o seu modelo de formación literaria?
– DT: Antía e mais eu levamos anos dando cursos de escrita creativa en centros de ensino e para institucións públicas e privadas. Adoitamos pasar uns impresos de avaliación despois das sesións de traballo que temos moi en conta nos nosos proxectos e que ás veces os propios centros ou as entidades contratantes fan públicos. Se Apiario está funcionando débese en boa medida a todas esas persoas que confían no noso traballo un ano tras outro. Esa é a mellor avaliación. O que hai nos nosos cursos son vías alternativas ou poco habituais/ortodoxas de acceso á literatura. Temos moi en conta a interdisciplinaridade, as novas linguaxes, o audiovisual, videopoema, grafiti, como ferramentas que nos permiten achegar o traballo coa palabra.
– AO: Cada vez son máis as entidades relacionadas coa pedagoxía que nos demandan cursos de formación para profesorado. Este é un campo moi estimulante porque podes poñer enriba da mesa os problemas que existen, as dificultades e as propostas para abarcar esta cuestión. (…)”
Arquivos da etiqueta: Antía Otero
Compostela: XVI Xornadas de Expresión Oral Tíralle da lingua, o 21 de novembro
Desde
a AS-PG:
“Matrícula: Desde 12/10/2015 até 20/11/2015 (o formulario de matrícula estará activo só entre esas datas).
Calendario: Desde 21/11/2015 até 21/11/2015.
Horario: De 10:00 a 14:00 e de 16:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: IES As Fontiñas (R/ Estocolmo 5, Santiago de Compostela).
Número de prazas: 100. Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25% Número máximo de prazas: 25%
Modalidade formativa: Xornadas.
Obxectivos previstos:
– Transmitir no profesorado a importancia que o factor oral ten na recuperación e uso da lingua.
– Proporcionar aos/ás asistentes técnicas básicas para estimular e traballar a oralidade nas aulas.
– Dar pautas para a creación de historias ou ben para recrear historias de carácter popular.
– Traballar aqueles aspectos básicos da comunicación oral e intentar introducir novas formas de comunicación.
Contidos: PROGRAMA
De 09:45 h. a 10:00 h. Recepción e entrega de material
De 10:00 h. a 11:00 h. En galego canto, en galego sinto. Paco Nogueiras, músico e actor. A incorporación da música e da nosa cultura a través das novas tecnoloxías de xeito lúdico e pedagóxico. O Brinca Vai: obxectivos, mecanismos e ferramentas nos que se basea, filosofía do mesmo. O Brinca Vai como ferramenta de acompañamento curricular.
De 11:00 h. a 12:30 h. A maxia da palabra. Andrea Bayer, actriz, guionista, contadora… de BaoBab Teatro. A palabra e o seu poder de sedución. Aspectos a ter en conta para traballar a narración oral. As posibilidade que ofrecen os contos como recurso para formentar a oralidade. Traballaremos a voz, a súa intensidade, modulación e proxección. O ritmo e a expresión corporal, elementos esenciais á hora de contar.
De 12:30 h. a 14:00 h. E que che hei contar!. Celso Fernández Sanmartín, contador de historias, poeta. En plena centrifugación tecnolóxica, as novas máquinas que nos axudan a comunicarnos, están cambiando como nunca os modos de contarnos as cousas, de conversar, de aprender, atender e entender. Xa non será o raposo, raposo, nen o lugar, lugar, nen a escoita, escoitar… Convivimos coa última xeración de persoas que se criaron sen televisión, e non lles estamos facendo moito caso.
De 16:00 h. a 18:00 h.. Poesía, Vídeo e Graffiti. Outras achegas para a palabra. Antía Otero e Dores Tembrás, poetas, impulsoras do proxecto Apiario. O obxectivo deste obradoiro é introducir o poético na aula incorporando outras linguaxes como vías de acceso. Que teñen en común o poema e o graffiti? Que acontece na procura do videopoema? Partimos da seguinte premisa: o poético está en todo. Abordaremos este encontro nas aulas dende unha óptica eminentemente práctica e cunha proposta que insiste no estímulo da capacidade creativa do alumnado.
De 18:00 h. a 20:00 h. Calquera parecido coa realidade é pura poesía, Lucía Aldao e María Lado, poetas e artistas. Tomando o xogo como punto de partida, tentaremos crear interese pola poesía desde a oralidade e a desacralización da mesma. A poesía é ubicua, e esta verdade é o camiño para perderlle o medo e ser todos e todas quen de gozar da escrita e do recitado. A colaxe serviranos para crear textos novos e efémeros con versos xa existentes e con reflexións ou ideas que se farán verso no momento do xogo.
Ás 20:00 h. Clausura.
Metodoloxía que se vai empregar:
– Realización práctica de actividades arredor da escrita creativa, da actividade escénica e a música como recursos nas clases de lingua e literatura.
– Pautas concretas sobre usos das tecnoloxías para fomentar o uso oral nas aulas.
– Presentación de recursos útiles para a narración oral.
Plano de avaliacion da actividade:
– Asistencia ao 85% das horas.
– Seguimento do desenvolvemento da actividade.
– Cumprimentación dunha enquisa por parte dos/as asistentes.
Destinatarios: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Criterios de selección: Por rigorosa orde de inscrición en www.as-pg.com, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG.
Tipo e ámbito de difusión:
– Enviarase información aos socios/as da AS-PG e aos centros de ensino.
– Publicitarase na páxina web da AS-PG.
Importe da matrícula e tipos:
Matrícula gratuíta: 0 €”
Compostela: XVI Xornadas de Expresión Oral Tíralle da lingua, o sábado 21 de novembro
Desde a AS-PG:
“Matrícula: Desde 12/10/2015 até 20/11/2015 (o formulario de matrícula estará activo só entre esas datas).
Calendario: Desde 21/11/2015 até 21/11/2015.
Horario: De 10:00 a 14:00 e de 16:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: IES As Fontiñas (R/ Estocolmo 5, Santiago de Compostela).
Número de prazas: 100. Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25% Número máximo de prazas: 25%
Modalidade formativa: Xornadas.
Obxectivos previstos:
– Transmitir no profesorado a importancia que o factor oral ten na recuperación e uso da lingua.
– Proporcionar aos/ás asistentes técnicas básicas para estimular e traballar a oralidade nas aulas.
– Dar pautas para a creación de historias ou ben para recrear historias de carácter popular.
– Traballar aqueles aspectos básicos da comunicación oral e intentar introducir novas formas de comunicación.
Contidos: PROGRAMA
De 09:45 h. a 10:00 h. Recepción e entrega de material
De 10:00 h. a 11:00 h. En galego canto, en galego sinto. Paco Nogueiras, músico e actor. A incorporación da música e da nosa cultura a través das novas tecnoloxías de xeito lúdico e pedagóxico. O Brinca Vai: obxectivos, mecanismos e ferramentas nos que se basea, filosofía do mesmo. O Brinca Vai como ferramenta de acompañamento curricular.
De 11:00 h. a 12:30 h. A maxia da palabra. Andrea Bayer, actriz, guionista, contadora… de BaoBab Teatro. A palabra e o seu poder de sedución. Aspectos a ter en conta para traballar a narración oral. As posibilidade que ofrecen os contos como recurso para formentar a oralidade. Traballaremos a voz, a súa intensidade, modulación e proxección. O ritmo e a expresión corporal, elementos esenciais á hora de contar.
De 12:30 h. a 14:00 h. E que che hei contar!. Celso Fernández Sanmartín, contador de historias, poeta. En plena centrifugación tecnolóxica, as novas máquinas que nos axudan a comunicarnos, están cambiando como nunca os modos de contarnos as cousas, de conversar, de aprender, atender e entender. Xa non será o raposo, raposo, nen o lugar, lugar, nen a escoita, escoitar… Convivimos coa última xeración de persoas que se criaron sen televisión, e non lles estamos facendo moito caso.
De 16:00 h. a 18:00 h.. Poesía, Vídeo e Graffiti. Outras achegas para a palabra. Antía Otero e Dores Tembrás, poetas, impulsoras do proxecto Apiario. O obxectivo deste obradoiro é introducir o poético na aula incorporando outras linguaxes como vías de acceso. Que teñen en común o poema e o graffiti? Que acontece na procura do videopoema? Partimos da seguinte premisa: o poético está en todo. Abordaremos este encontro nas aulas dende unha óptica eminentemente práctica e cunha proposta que insiste no estímulo da capacidade creativa do alumnado.
De 18:00 h. a 20:00 h. Calquera parecido coa realidade é pura poesía, Lucía Aldao e María Lado, poetas e artistas. Tomando o xogo como punto de partida, tentaremos crear interese pola poesía desde a oralidade e a desacralización da mesma. A poesía é ubicua, e esta verdade é o camiño para perderlle o medo e ser todos e todas quen de gozar da escrita e do recitado. A colaxe serviranos para crear textos novos e efémeros con versos xa existentes e con reflexións ou ideas que se farán verso no momento do xogo.
Ás 20:00 h. Clausura.
Metodoloxía que se vai empregar:
– Realización práctica de actividades arredor da escrita creativa, da actividade escénica e a música como recursos nas clases de lingua e literatura.
– Pautas concretas sobre usos das tecnoloxías para fomentar o uso oral nas aulas.
– Presentación de recursos útiles para a narración oral.
Plano de avaliacion da actividade:
– Asistencia ao 85% das horas.
– Seguimento do desenvolvemento da actividade.
– Cumprimentación dunha enquisa por parte dos/as asistentes.
Destinatarios: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Criterios de selección: Por rigorosa orde de inscrición en www.as-pg.com, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG.
Tipo e ámbito de difusión:
– Enviarase información aos socios/as da AS-PG e aos centros de ensino.
– Publicitarase na páxina web da AS-PG.
Importe da matrícula e tipos:
Matrícula gratuíta: 0 €”
Compostela: Cartografías literarias. Curso de escrita creativa, por Antía Otero (Apiario)
CARTOGRAFÍAS LITERARIAS. CURSO DE ESCRITA CREATIVA
Duración: 10 sesións.
Data de inicio: 16 de outubro.
Días: venres de 19:30 a 21:30 h.
A quen vai dirixido: a aquelas persoas que comezan a escribir ou xa o fan interesadas na relación entre palabra e imaxe, escrita e outras artes, con independencia do xénero no que acostumen traballar. Unha oportunidade para adquirir ferramentas, redescubrir e compartir a lectura.
Descrición: Cartografías literarias está dirixido *s interesad*s na literatura en xeral, con independencia do xénero no que acostumen a traballar. É unha viaxe con mirada horizontal a través da Literatura e outras artes partindo de diversos conceptos e propostas prácticas para a escrita. O seu obxectivo básico é o de achegar *s asistentes á trama literaria, facendo fincapé nos resortes do texto e na alquimia entre a técnica e o impulso. Coa mestura da teoría e da práctica, camiñando as pegadas que van deixando *s grandes autor*s, buscarase a escoita dun xeito personalizado, aportando chaves e ferramentas que axuden á elaboración de textos cunha voz propia.
Metodoloxía: serán dez sesións (20 horas) organizadas en dous bloques. Os encontros estarán vertebrados por unidades temáticas e achegamento a diferentes autor*s da literatura galega e universal. Propostas de escrita. Debate continuo. Crítica, valoración e seguimento dos textos creados. Lecturas. Visionado de material audiovisual.
Programa Bloque I
As palabras e os inicios. O eco.
Pescudar na cartografía. Deixarse atravesar.
Entre o abstracto e o concreto.
Do tema á constelación. Listas e caixas. Organizar.
Enfoques.
O impulso e o preverbo.
Da sensación á emoción.
A acción.
Escribir: Chantal Maillard, Virginia Woolf, Marguerite Duras, Boris Vian, John Berger, Ana Romaní, Lois Pereiro.
Programa Bloque II
Tecer: sustantivos, verbos, adxetivos…o que se oculta e desvela.
Tallar un texto: atopar a escultura.
O silencio, o tempo e o espazo.
Ir ao micro.
O infraordinario.
Do literario ao interdisplinar. Mirada transversal. Palabra e imaxe.
Samuel Beckett, Jorge Oteiza, George Perec, Chantal Ackerman, Jonas Mekas, Gustav Deutsch, Louise Bourgeois.
Toda a información e matrícula en:
Espazo Aberto. Escola de Teatro e Danza.
Rúa de San Pedro, 48 baixo. Compostela
info@espazoaberto.net
981588290 – 650066083
A Coruña: obradoiro O ollo da Arte (I), impartido por Antía Otero
O ollo da Arte. I é 
un obradoiro de creación artística contemporánea impartido por Antía Otero, onde coñecer, descubrir e compartir a práctica contemporánea a través dunha mirada propia.
Para participar non se precisa ningunha experiencia previa e está destinado a todas as persoas que están interesadas no feito artístico, xa sexa desde o punto de vista do espectador como da acción. Neste obradoiro crearase a través dun programa definido, un espazo de convivencia ao redor da teoría e da práctica propoñendo ferramentas que axuden ao descubrimento do propio proceso artístico e fomentando o desenvolvemento das capacidades e habilidades artísticas de cada participante.
Buceando en disciplinas moi diversas que van desde a fotografía ao collage, ou do video á arte urbana, pasando por outras como a performance ou o cinema experimental e a literatura, en O ollo da Arte plantexamos un programa aberto que, dividido en sesións teóricas e prácticas, nos permita ampliar referentes sendo máis conscientes do acto creativo, da experiencia, do debate e da aprendizaxe grupal.
Tod@s aqueles e aquelas que participen en O ollo da Arte I no primeiro cuadrimestre poderán continuar a experiencia no Ollo da Arte II. Laboratorio de Creación durante o segundo cuadrimestre. Entre outras cuestións, afondaremos nos contidos iniciados na primeira parte e plantexarase un laboratorio de creación, coa fin de crear un marco idóneo no que cada participante poida transitar os seu propio proceso artístico. Os traballos resultantes serán presentados a finais de xullo nunha Mostra aberta ao público en Normal.
Pódese coñecer un pouco máis de preto o universo de O ollo da Arte a través deste vídeo…
Datas: todos os luns entre o 5 de outubro de 2015 e o 8 de febreiro de 2016.
Horario: de 19:00 a 21:00 horas (30 horas en total).
Lugar: Cubo de NORMAL.
Prezos: 35€ comunidade universitaria da UDC (25€ en segunda matrícula), persoas desempregadas e xubiladas / 55€ público xeral (45€ en segunda matrícula)
Créditos solicitados: 2 créditos libre elección (plans antigos), 1 crédito recoñecemento (plans novos)
Participantes: máximo de 15 persoas.
O prazo de matrícula e pagamento comprende desde o día 14 de setembro até o 2 de outubro. Pode facerse directamente nesta plataforma en liña.
Máis información en:
NORMAL. Espazo de intervención cultural da UDC. Paseo de Ronda 47, A Coruña.
TF: 981 167 000, extensión 4502 Mail: info@istoenormal.org
A nova poesía ten nome de muller
Desde Cultura Galega:
“Poemas que non son necesariamente parte dun libro. Recitados, mesturados con vídeos, con postas en escena. Textos que non teñen unha única autoría, que mesturan voces. Versos que buscan impacto na sociedade e que xogan coas convencións do xénero (e non só o literario). Estas son algunhas das propostas que se poden atopar no actual panorama lírico do país, un espazo en transformación que ten nas poetas o seu principal protagonista.
As mulleres abandeiran a mudanza na poesía galega. Lara Rozados, investigadora da USC teno claro, e precisamente a súa intervención no recente I Encontro Galego de Nov@s Pensador@s abordaba esta cuestión. Co título Prácticas performativas nas poetas galegas contemporáneas: o corpo e a voz como espazo de resistencia esta doutorada en Teoría da Literatura abordou o xeito no que as creadoras están a reinventar o mesmo xénero da poesía. Tal e como recollemos en Culturagalega.gal ao longo de diferentes reportaxes, nos últimos anos están a proliferar as citas nas que se a poesía recitada se afianza como protagonista. Nesa mesma liña, Rozados recoñece que “están a aparecer novos foros, e iso vai da man coa renovación da propia poesía. Hai festivais, recitais, sesións de conta contos e eventos que mesturan outras artes coa poesía”. Canda a isto, as novas propostas multimedia e de mestura entre lírica ou teatro marcan tendencia.
Autoras do cambio
Á fronte destas mudanzas, o traballo desta investigadora apunta o papel que están a desenvolver as autoras do país. A repasar as iniciativas que temos tratado en Culturagalega.gal, verifícase a importancia presenza de nomes femininos nas apostas deste tipo. María Lado, en solitario e en dúo con Lucía Aldao, Antía Otero, Esther F. Carrodeguas ou Iria Pinheiro, son só algúns dos exemplos de iniciativas poéticas e parateatrais. Non son as únicas, xa que as mulleres tamén se deixan sentir na organización de encontros como os Slams Poéticos, os Picaversos ou o ciclo Poetas Di(n)versos onde atopamos nomes como Branca Novoneyra, Olalla Cociña e Yolanda Castaño entre outras. A nivel creativo, para a súa análise, Rozados centrouse na obra de Xiana Arias, Paula Carballeira, Andrea Nunes e María Rosendo, así como no traballo de As Candongas do Quirombo, colectivo promovido por Andrea Nunes e Raquel Rei. “A miña idea é ver formas contemporáneas ou performativas que empregan as mulleres para construír a súa literatura. Analizar xeito no que utilizan o espazo público, tanto en recitais ao uso como noutros formatos, como aproveitan as novas tecnoloxías, a videocreación ou arede, como interactúan entre elas e recorren a recursos como os fanzines”. A partir da súa análise, non dubida que “son fundamentalmente mulleres feministas, e nalgúns casos homes con posturas feministas, quen entran no terro da autoedición, das licenzas libres e en xeral do traballo nesta liña”.
Da marxinación á reivindicación
Encol de por que son mulleres as que abandeiran este proceso, a investigadora apunta que “poida que os homes estean educados na idea máis canónica da literatura, de publicar e deixar unha obra fechada e inmutable para a posteridade. As mulleres estamos educadas noutro tipo de discursos nas marxes que tamén nos fan buscar outras posibilidades, e iso está a eclosionar”. Precisamente a marxinación das mulleres no propio panorama literario, que diferentes críticos e colectivos están a por de manifesto nos últimos anos, así como a asignación ás escritoras a xéneros considerados menores como a literatura infantil, o teatro ou a propia poesía, marcan o caldo de cultivo para a actual renovación, segundo Rozados.
“Están a xurdir movementos como a plataforma crítica A Sega e a súa iniciativa do Día das Galegas nas Letras, que reivindica o papel das mulleres na literatura, que foi deostado e desprestixiado polo canon”. En paralelo, esta proliferación está a se dar tamén no terreo académico. “Estou a ver que moitas investigadoras novas coas que teño coincidido en simposios e encontros teñen interese en investigar este tipo de cousas. Está a saír unha nova crítica que, sen ter a visibilidade da máis canónica, faise sentir”. As propias eleccións para o Día das Galegas nas Letras amosan a tendencia a reivindicar o traballo desde as marxes do sistema literario. O pasado ano “recoñeceuse co traballo de Dorothé Schubarth o papel das mulleres como transmisoras da literatura oral e este propio patrimonio que se considera mellor. Do mesmo xeito, María Victoria Moreno está moi vencellada á literatura infantil e xuvenil, que se considera un xénero menor”, explica Rozados. Esta vangarda feminina non deixa de contar con ilustres precedentes, segundo esta autora. “Xa en Rosalía temos unha autora cunha grande vontade de estilo e unha enorme consciencia crítica, aínda que logo se asociase ao sentimentalismo ou a morriña”.
Novas autorías
“O cambio de perspectiva a respecto da obra xa non se dá só no texto poético, senón na propia idea de autor como xenio creador. Estase a evoluír cara a formas máis colaborativas e en rede que desafían esta concepción tradicional. Hai casos en que renuncian á propia autoría, asinan como colectivos ou empregan heterónimos”, lembra esta teórica da literatura. Detrás desta mudanza, a investigadora ve cuestións como “o debate que se está a dar arredor dos dereitos de autor e o desenvolvemento de formas máis colaborativas e solidarias de traballo noutros ámbitos. Actualmente a poesía está totalmente hibridada coa narración o teatro ou o ensaio”. Traballos de Xiana Arias ou de Paula Carballeira, que emprega estruturas da narración oral e do teatro na súa poesía, ou propostas de Videocreación como as de Raquel Rei, María Rosendo e Andrea Nunes con As Candongas do Quirombo son exemplos que pon neste sentido. “Está a se por en cuestión o xénero, tanto como construción cultural en relación ao sexo como considerado unha construción canónica das categorías literarias”, advirte.
Alén dos versos
A mudanza semella ir para alén da propia poesía. Esta doutora en Teoría da Literatura sinala que “estamos a vivir un momento na cultura en xeral de cambio total de paradigma. Hai mudanzas sociais, económicas e políticas que nos obrigan a transformar o xeito de producir e de recibir cultura. Cae a barreira entre o artista, considerado como ser xenial e por riba dos demais, e mais o público. Todos somos artistas e podemos participar da cultura e da literatura, e esa penso que vai ser a tónica dominante nos vindeiros anos. A cuestión vai ser se haberá máis ou menos canles, pero penso que hai futuro porque falamos dunha literatura que sae da base, da autoxestión e da precariedade, e estas fórmulas van continuar a se expandir”.
A Matanza, Padrón: 130 aniversario do pasamento de Rosalía de Castro
Taragoña, Rianxo: presentación de Celebración, de Gonzalo Hermo
Cuestionario Proust: Celia Parra
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Celia Parra:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A creatividade e a ilusión.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade, a intelixencia e o entusiasmo.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que camiñemos xuntas.
4.– A súa principal eiva?
– A inseguridade e a indecisión.
5.– A súa ocupación favorita?
– O cine.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir traballando no que me apaixona, rodeada das persoas ás que quero.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non sabería dicir.
8.– Que lle gustaría ser?
– De nena quería ser inventora. Así, en xeral.
9.– En que país desexaría vivir?
– En Galicia, se a nosa lingua e cultura estiveran onde teñen que estar.
10.– A súa cor favorita?
– O violeta.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Todas as que desprenden olor.
12.– O paxaro que prefire?
– Paporrubio.
13.– A súa devoción na prosa?
– Cortázar, Kundera, Suso de Toro.
14.– E na poesía?
– Moitas: Rosalía de Castro, Manuel Antonio, Pilar Pallarés, Yolanda Castaño, Estíbaliz Espinosa, Antía Otero, Berta Dávila, María Lado, Andrea Porto, Andrea Nunes, Olalla Cociña, Xesús Castro, Cristina Ferreiro, Cristina Peri Rossi…
15.– Un libro?
– Só un?, imposible.
16.– Un heroe de ficción?
– O inspector Gagdet.
17.– Unha heroína?
– Momo, a fantástica nena creada por Michael Ende.
18.– A súa música favorita?
– De novo, moitas: podo pasar de Chopin a Guadi Galego, estancarme no jazz, empezar con Sés e rematar en Kusturica, estar moi de Ataque Escampe ou moi de bossanova. Depende do momento e do ánimo.
19.– Na pintura?
– Klimt, Hopper.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Todas as mulleres que loitan polos nosos dereitos.
21.– O seu nome favorito?
– Mariña.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A envexa.
23.– O que máis odia?
– A prepotencia e o machismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco. Entre outros moitos.
25.– Un feito militar que admire?
– A Revolución dos Caraveis.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A ubicuidade.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen dor.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A tranquilidade, a efervescencia e o estrés. E así sucesivamente.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que nacen da inocencia.
30.– Un lema na súa vida?
– Pasiño a pasiño faise o camiño.”
Actividades promovidas por diversas entidades no Día de Rosalía, 24 de febreiro
A SEGA
Proposta da Plataforma de crítica literaria A Sega.
ARTEIXO
Na Sala de Exposicións do Centro Cívico Cultural de Arteixo, ás 17:30 h. O 24 de febreiro Rosalía de Castro visitará o concello de Arteixo onde naceu o seu marido Manuel Murguía. Celebraremos o Día de Rosalía con Ana Hermida, que achega a súa obra “Tecín soia a miña tea”.
Serán dramatizacións de poemas de Rosalía de Castro. Este espectáculo pretende amosar unha Rosalía actual, como os temas que ela trata, tan vixentes hoxe en día. A relación cos homes, a defensa da muller, da súa terra… O desexo e ansias súas polo teatro ” eu quería ser actriz e non me deixaron”. Unha Rosalía, a veces divertida, outras reivindicativa, dura. Unha muller interpretando a outra muller. Poemas, peza teatral de Miguel Anxo Fernán-Vello e algunha canción da autoría de Baldomero Iglesias “Mero”, para honrar a nai da nosa terra.
BOIRO
BRAGA
A Semana Cultural – Convergência Galiza/Portugal fai oco na súa programación ao Día de Rosalía de Castro.
BURELA
O Maratón de Lectura de Burela, organizado polo Colectivo Cultural Buril chega este ano á súa quinta edición. Dada a alta participación acadada nas pasadas edicións, así como o interese mostrado por parte de todas as persoas e entidades participantes, apostan por manter esta cita coa lingua e a literatura galega que se vai consolidando ano a ano. Desta volta celebrarán o Maratón de Lectura o 24 de febreiro, coincidindo co Día de Rosalía. A cita terá lugar en Burela, no salón de plenos do Concello, como vén sendo habitual.
O Buril quer sumarse deste xeito á celebración do Día de Rosalía de Castro, o 24 de febreiro (aniversario do nacemento da autora), que desde 2010 promove a AELG.
Coma o pasado ano, o Maratón de Lectura estará estruturado en dúas quendas, unha de mañá, de 10:00 a 14:00 e horas, destinada aos centros educativos de primaria e secundaria e outra de tarde, de 16:00 a 20:00 horas, destinada a colectivos e entidades deportivas, así como a todas as persoas que queiran participar a título individual.
A ESTRADA
O martes 24 de febreiro, ás 20:00 horas, no MOME, celebrarase un acto para lembrar a Rosalía de Castro, que consistirá nun breve recital sobre poemas de Rosalía de Castro a cargo dun grupo de nenos/as dos centros de ensino da Estrada e despois un Concerto do grupo “2 na fronteira”.
FERROL
O
Departamento
de Normalización Lingüística e a Biblioteca Municipal do Concello de Ferrol súmanse á celebración do Día de Rosalía 2015.
Conmemorarán o aniversario do nacemento de Rosalía de Castro e, deste xeito, súmanse á proposta da AELG coa iniciativa “Eu son Rosalía”, desenvolvendo unha actividade encamiñada a difundir a obra rosaliana.
Do 16 ao 27 de febreiro as persoas que visiten a Biblioteca Central poderán atopar tarxetas (16 modelos diferentes) con versos soltos e poemas da autora nas mesas, ordenadores, ascensor, etc., tamén se exporán paneis con poemas ou versos de Rosalía de Castro en distintos puntos da biblioteca. Tamén tarxetas e marcapáxinas serán distribuídos por diferentes puntos da biblioteca.
O Día de Rosalía, o 24 de febreiro, todas as persoas usuarias da Biblioteca Municipal Central que leven en préstamo un libro, revista ou outro elemento, recibirán un marcapáxinas cuns versos de Rosalía e aquelas persoas que tomen en préstamo un libro en lingua galega, ademais do marcapáxinas, recibirán unha flor.
OURENSE
O Concello de Ourense apoia as actividades que o Grupo Rosalauria ten proxectadas ás 20:00 no Liceo de Ourense. Tamén levará a cabo as seguintes accións:
– O propio día 24 todas as liñas de autobuses da cidade levarán no seu interior poemas de Rosalía.
– O día 24 ás 11:15 h. terá lugar no Salón de Plenos do Concello unha lectura institucional coa colaboración de alumnado do Colexio Divino Mestre da cidade.
– Desde a semana pasada dous autobuses urbanos percorren a cidade coa seguinte faixa:
PADRÓN
A Fundación Rosalía de Castro celebra o Día de Rosalía (24 de febreiro, día do nacemento da poeta) cun programa especial do Diario Cultural no que se presentará a edición en libro-disco de De Cantares Hoxe. Os Cantares Gallegos de Rosalía de Castro que reúne os poemas inéditos escritos por 36 poetas a partir dos que Rosalía de Castro publicou no seu libro Cantares Gallegos. O acto de presentación desenvolverase o martes 24 de febreiro ás 19 horas na Casa Museo Rosalía de Castro en Padrón e intervirán Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía de Castro, e Rosa Martínez, directora da Radio Galega. Lerán os seus poemas os seguintes poetas: Manuel Forcadela, Antía Otero, Arturo Casas, Carmen Blanco, Luis González Tosar, Olalla Cociña e Xose María Álvarez Cáccamo. A crítica literaria Ana Salgado fará unha lectura crítica do libro-CD De Cantares Hoxe e María Xesús Nogueira fará unha achegamento ás antoloxías sonoras na poesía galega.
POIO
200 veciños de Poio están a participar das actividades previstas para conmemorar o Día de Rosalía de Castro o próximo martes 24 no concello pontevedrés, cando se cumpren 178 anos do nacemento da escritora.
Con estes actos que o Concello de Poio leva organizando dende 2010 quérese destacar a importancia que Rosalía tivo para enfrontarse a circunstancias da época como que as mulleres non participasen da vida pública e que o pobo non puidese escribir na súa propia lingua galega.
Instalaron un punto de interese sobre a figura da escritora na que van participar, do 23 ao 27 de febreiro, os usuarios/as da Biblioteca e tamén os nenos/as que acoden ao centro de Xaime Illa realizaron traballos plásticos que se van expoñer no centro cultural de Raxó a partir do martes 24. E dende os obradoiros musicais traballouse a rítmica e musicalidade dos poemas de Rosalía de Castro para realizar un pequeno recital que se levará a cabo o 17 de maio, con motivo do Día das Letras Galegas.
Os nenos/as da ludotecta do Concello de Poio tamén están a realizar debuxos que teñen que ver coa historia e a figura da poetisa cos que se elaborará un libro. Tamén as persoas que acoden a obradoiros para a terceira idade elaborarán un mural formado por unha rosa e un poema.
REDONDELA
A Radio Municipal de Redondela e mais o Servizo de Normalización Lingüística súmanse á celebración do DÍA DE ROSALÍA 2015. Para conmemorar novamente o aniversario do nacemento de Rosalía de Castro (24 de febreiro de 1837), súmanse á proposta da AELG cunha iniciativa que consistirá na gravación en Radio Redondela, entre os días 10 e 20 de febreiro, de lecturas da obra rosaliana ou de opinións e impresións sobre a súa obra, nas que cada persoa descubrirá con cal das múltiples “rosalías” e con que sensibilidades da autora se sente máis identificada. Neste caso, deberán comezar coa frase “Eu son Rosalía porque/cando/para…”, seguindo a iniciativa da AELG.
As gravacións emitiranse durante a programación habitual de Radio Redondela na semana do 23 ao 27 de febreiro.
SALVATERRA DO MIÑO
O Concello de Salvaterra de Miño promove para o día 24 de febreiro, ás 16:30 h., un recital do poema “Adios ríos, Adios Fontes”, acompañado de guitarra, mesturando o recital con estrofas adaptadas e cantadas, rematando cunha actividade de animación, na Praza do Concello.
SILLEDA
O Concello de Silleda súmase, un ano máis, aos actos de celebración do Día de Rosalía de Castro. Desde a concellaría de Cultura se repartiranse marcapáxinas conmemorativos entre o alumnado de Infantil, Primaria, ESO e os cativos e cativas da Galiña Azul. Ademais, os usuarios/as que retiren libros durante esta xornada na biblioteca pública Daniel Castelao recibirán este mesmo obsequio. Colocaranse láminas con poemas da autora en distintas dependencias municipais.
Nos centros educativos tamén levarán a cabo diversas actividades nesa mesma xornada. No CEIP Ramón de Valenzuela da Bandeira e no IES Pintor Colmeiro sumaranse á proposta da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) “Eu son Rosalía”. Ademais, noutros centros educativos do municipio tamén está previsto celebrar distintas actividades ao redor da figura da escritora e da súa obra.
TEO
O Concello de Teo convertirá o martes 24 de febreiro nun día de lembranza á figura de Rosalía de Castro, uníndose deste xeito á celebración do Día de Rosalía. Durante a xornada farase unha difusión da obra da autora sobre todo nas redes sociais a través da difusión de poemas elixidos por persoas vencelladas co Concello de Teo.
Dende a concellaría de Cultura, tamén se convidou aos centros escolares a traballar sobre a obra da escritora. Dende o Concello enviouse unha lámina cunha imaxe de Rosalía de Castro, obra da artista plástica afincada en Teo Ana Costas, e convídase a facer algunha lectura coincidindo co Día de Rosalía. Outros colectivos que falarán da obra da escritora galega máis representativa serán as escolas infantís e os grupos de memoria no que participan persoas maiores coordinados dende a Concellaría de Benestar.
Dende a Concellaría de Educación, dirixida por María A. Garea, en relación cos colexios lémbrase que existe un banco de recursos sobre a figura de Rosalía en internet. Pode consultarse no seguinte enderezo. Neste banco pódese atopar unha recopilación de actividades sobre a figuar e a obra rosaliana con actividades por idades e ciclos educativos. A realización deste banco contou coa colaboración do profesorado do CEIP A Ramallosa.
Dende o Concello durante a xornada do martes 24 lanzaranse nos perfís de facebook (www.facebook.com/ConcellodeTeo) e twitter (@concellodeteo) municipais poemas de Rosalía acompañados das ilustracións de Ana Costas. E tamén nas redes sociais se subirán vídeos con lecturas da obra de Rosalía de Castro. Para eso calquera persoa interesada pode achegarse á Mediateca do Grilo onde se gravará a lectura e se subirá ás redes sociais. Todas as accións deste día publicaranse baixo a etiqueta #DíadeRosalía.
