Desde
Sermos Galiza:
“Alvarellos e a Asociación Cultural Mestre Manuel Gacio veñen de publicar Pico Sacro. Ferido polo lóstrego e a lenda, un libro coordinado por Xosé Manuel Lobato -presidente desta sociedade- e Miro Villar, que reúne a obra de noventa autores e autoras arredor deste outeiro. Inclúe textos éditos desde Marcial Valladares até Murguía, Suso de Toro ou María Solar; e inéditos xuntados para a ocasión, asinados por autoras como Rosalía Fernández Rial, Xavier Queipo ou Emma Pedreira.
Todo partiu desta asociación, que leva ben anos defendendo e divulgando os valores culturais asociados a este cume. Lobato explica a orixe do proxecto: “Para min é unha experiencia vital porque eu nacín mesmo na aba do Pico Sacro e desde sempre nas miñas lecturas observaba que practicamente todos os autores se referían ao Pico Sacro nas súas obras. Ese foi o aliciente para empezar a investigar e ao final publicamos este libro no que fixemos unha escolma do que hai publicado sobre este monte”.
E hoxe segue a ser unha referenza, afirma Lobato, tanto en obras literarias de Galiza coma de fóra, “porque neste libro temos colaboracións de Portugal e tamén obras tamén en español que traducimos”. E, alén desta obra, Lobato apunta dous libros recentes con presenza importante deste accidente xeográfico: Bótame deste mar fóra, de Ricardo Losada, ou Once portas, de Héctor Cajaraville. Aínda que quizais foi no tempo das Irmandades e do Seminario de Estudos Galegos cando máis atención se lle prestou, Lobato defende que hai probas da súa importancia xa desde os romanos, aparece no Códice Calixtino… “Eu sempre poño o mesmo exemplo: no preito Tabera-Fonseca de 1526 practicamente máis do 8% das testemuñas que declararon nese conflito coñecían o Pico, e moitas eran de lugares ben apartados como Lugo ou Tui”.
Un dos sucesos máis coñecidos arredor deste outeiro é a excursión de Castelao en xullo de 1924, cuxa crónica se glosa tamén no libro. E desde 2011 vense recuperando cun acto que a A. C. Vagalumes e O Galo organizan para lembrar esta visita (este ano será o 22 de xullo) e tamén o ‘Alba de Groria’ no que o rianxeiro dicía así: “Hoxe as campás de Compostela anuncian unha festa étnica, filla, tal vez, dun culto panteísta, anterior ao cristianismo, que ten por altar a terra nai, alzada simbolicamente no Pico Sacro (…)”.
Arquivos da etiqueta: Asociación Cultural Vagalumes
Alba de Gloria no Pico Sacro 2017, o sábado 22 de xullo
A
Federación Galiza Cultura comezou a realizar este acto no 2011 no que se conmemorou o 125 aniversario de Castelao coa total ausencia e mesmo hostilidade das institucións políticas e culturais da Galiza e no marco dunha ofensiva contra a nosa lingua e cultura como non se sofrera desde había décadas.
Castelao tamén acudiu ao Pico Sacro no 1924 logo do golpe militar de Primo de Rivera no que quedaban proscritas a nosa lingua e cultura e paralizado o rexurdimento iniciado polas Irmandades da Fala. Naquela viaxe Castelao reafirmou a súa identificación cun espazo físico que foi soporte do espírito do noso pobo, un lugar sobre o que se ergueu unha identidade perseguida e negada. Por iso no exilio volveu a a este sitio cando escribiu o Alba de Gloria. E por iso nós volvemos sobre os seus pasos lendo o este discurso para conmemorar o día da Patria Galega, o Alba de Gloria, que leremos máis un ano, o sábado antes do 25 de xullo, no cumio do Pico Sacro.
Programa
12:00 h. Chegada ao Pico e concentración na fonte roubada do Pico Sacro.
12:30 h. Benvida na chaira da capela do Pico Sagro a cargo da escritora Marica Campo e a continuación subida do último treito deste monte.
12:45 h. Izado da bandeira. Lectura de Alba de Groria de Castelao por representantes das A. C. O Galo de Santiago, Papaventos de Vedra, O Castro de Vigo e Vagalumes da Estrada. Canto do himno galego e baixada con paradas nas dúas covas e explicacións a cargo de Iolanda Aldrei.
14:00 h. No adro da capela do Pico Sacro actuará o grupo de pandeiretas Raiola da A. C. Manuel Gacio de Lestedo, que este ano obtiveron o Premio Xacarandaina.
15:15 h. Xantar en “Casa Mosqueiro”, San Mamede de Rivadulla.
Escoller menú e anotarse aquí antes do 20 de xullo.
Roteiro
17:30 h. Saída de “Casa Mosqueiro”
Couto de Pesca de Ximonde.
Área de Agro Novo.
Casa-Museo da Pesca no río Ulla.
Dous edificios construidos a comezos do s. XX grazas á financiación das sociedades dos emigrantes en Arxentina.
Fervenza do rio Pereiro.
A Estrada: conferencia “Marcial Valladares na lembranza”, por Xosé A. Fernández Salgado
A Estrada: presentación de O cuarto das abellas, de Antía Otero
A Estrada: presentación de Bicos, de Xosé Vázquez Pintor
A Estrada: “Pondal no seu centenario”, conferencia de Pilar García Negro
A Estrada: presentación de Galegos na guerra do Rif, de Dionísio Pereira
A Estrada: presentación de Así aprenderán a non ter ideas, de Calros Solla
Desde o Pico Sacro volverá soar para toda Galiza o “Alba de Gloria”, o sábado 23 de xullo
Desde
Sermos Galiza:
“A Federación Galiza Cultura, a través das asociacións Vagalumes e O Galo, organiza un ano máis a lectura do “Alba de Gloria” no Pico Sacro, no que xa se converteu nun acto de irmandade entre a natureza a e cultura do país. Así, desde 2011, cando se conmemorou o 125 aniversario do nacemento de Castelao, Galiza Cultura homenaxea a xeración do Seminario de Estudos Galegos que “reparou, visitou e estudou este lugar emblemático”.
“Seguimos a estela de Castelao, quen acudiu en peregrinación até o Pico Sacro no 1925, cando unha ditadura impedía celebrar a festa nacional, e volveu imaxinariamente sobre el, desde o exilio, ao construír unha das súas pezas ensaísticas e literarias máis profunda, o Alba de gloria, discurso de celebración do día da Patria Galega”, explican desde a organización, que lamenta o desleixo e a falta de recoñecemento da Xunta de Galiza a respeito desta actividade.
Así, cunha volta sobre os pasos físicos e intelectuais de Castelao, as asociacións de base volverán subir até o cumio do Pico Sacro neste 2016. O convidado desta edición será o poeta e estudoso da presenza do Pico Sacro na literatura galega Miro Villar.
O programa
Nun comunicado de imprensa, a Federación Galiza Cultura informa do programa de actividades para o vindeiro sábado. Tratarase dun acto lúdico-reivindicativo aberto a todas as persoas amantes da cultura galega e do país.
– 12:00 h.: Benvida na chaira da capela do Pico Sacro a cargo do escritor Miro Villar e a continuación subida do último treito deste monte.
– 13:00 h.: Izado da bandeira polas asociacións culturais Vagalumes da Estrada e O Galo de Santiago. De seguido lectura de Alba de Gloria de Castelao por parte de representantes das A. C. O Galo, Vagalumes, Papaventos, S. Campio e Raiceiros de Vedra. Canto do Himno Nacional e baixada.
– 14:00 h.: No adro da capela do Pico Sagro actuarán os cantautores Mini e Mero, o gaiteiro Raúl Galego e músicos da comarca da Ulla.
– 15:00 h.: Xantar en “Casa Mosqueiro”, S. Mamede de Rivadulla. As persoas interesadas poden apuntarse aquí.
Roteiro guiado por Iolanda Aldrei, da asociación A Granxa do Pico Sacro:
– 16:45 h.: Saída de “Casa Mosqueiro” para a capela de Santiaguiño. Nela falarase do Camiño de Santiago da Ruta da Prata.
* Igrexa de S. Pedro de Vilanova. Ademais do aspecto artístico, tratarase do poder da igrexa e da pequena nobreza rural.
* Área do Muíños. Incidirase na vella economía agraria e na cultura popular.
* Mirador de Guindian. Veremos as tres pontes e a súa integración ou impacto na paisaxe.
* Igrexa de Vedra e palco da música. Tamén se explicará o labor de López Ferreiro que foi o seu párroco antes de ser cóengo na catedral compostelán
* Remataremos nun furancho situado perto da área recreativa de Ximonde.
Quen queira participar nas actividades programadas para o próximo sábado pode facelo na seguinte ligazón.
Lois Diéguez: “Manuel María era: Primeiro home, logo galego e, despois, poeta”
Entrevista
a Lois Diéguez en Sermos Galiza:
“(…) “Manuel María era: Primeiro home, logo galego e, despois, poeta”. Lois Diéguez cóntanos no libro-DVD, Peregrinaxes. Viaxando con Manuel María, a vida do poeta nestas tres facetas á que se lle suma a de viaxeiro. (…)
Diéguez explicou que a orixe deste documental parte dunha peza audiovisual que se lle adicou un ano despois da súa morte: “Considerabamos que podiamos melloralo, entón fixemos unha versión máis corta. Esta de 25 minutos, o anterior de era de 45. E nestes 25 fixemos un estudo das imaxes máis racionalizado, máis no seu contexto e seguindo a cronoloxía da súa vida. Inicio, desenvolvemento e morte.”
A cinta discorre partindo dende a súa casa natal en Outeiro, pasando pola súa estadía en Lugo, Monforte e A Coruña, onde acaba, despois de pasar por todo o mundo. Lois Diéguez aludiu ao valor sentimental das fotografías “Hai imaxes moi interesantes recollidas de viaxeiros que foron, e fomos, con Manuel María por Exipto, Israel, Palestina, tamén Grecia e Italia que eran o centro da cultura clásica que el coñecía tanto e despois regresamos a casa, a Outeiro que é onde morre.
Xoan Carlos Garrido, realizador do documental, incidiu en que “O concepto do DVD era ilustrar con imaxes a poesía de Manuel María, o seu xeito de pensar e de vivir”, ademais quixo destacar a perspectiva viaxeira desta peza: “Entendendo a vida como unha viaxe, dende as súas casas, até os lugares que visitou e dos que se interesou e rematando na súa tumba. Xa que en moitas persoas Manuel María segue vivo e é alí onde o visitan.”
O vídeo remata, precisamente, ofrecendo unha rosa en Outeiro: “Un acto que fixemos daquela en 2005 e eran miles de persoas depositando a rosa na sepultura, entón é un recordo histórico da xente que pasaba por alí”, segundo Diéguez, quen identificou o vídeo como unha peza moi nostálxica “tal como era a súa poesía: Moitas veces triste e, nos primeiros tempos, máis alegre.”
No libro explícase todo isto dun xeito máis xenérico: Introduce, primeiro, a figura de Manuel María. O que representou na nosa cultura e na nosa política, como nacionalista e como poeta. Logo hai unha parte de estudo de Manuel María como viaxeiro, dos libros que adica a elas e, finalmente, explica as características do DVD.”
