Desde
Cultura Galega:
“Xosé Luís Axeitos é o director de Follas novas, a nova revista de estudos da Fundación Rosalía de Castro. O novo número achega unha visión crítica da obra en prosa de Rosalía a cargo de especialistas como Carmen Fernández-Pérez Sanjulián, Kathleen N. March, María López Sández, Francisco Rodríguez Sánchez e María Pilar García Negro. Na sección «Documentos» María Victoria Álvarez Ruiz de Ojeda exhuma unha carta de Alfredo Vicenti a Manuel Murguía e outra deste último á propia Rosalía é analizada por Diego Rodríguez González. Outras seccións como «Recensións», «Bibliografía», «Varia» e «Casa de Rosalía» completan os seus contidos.”
Arquivos da etiqueta: Cultura Galega
O ISBN constata a mingua da edición en Galicia
Desde Cultura Galega:
“As cifras sobre a edición estatal que acaba de facer públicos a Axencia do ISBN constatan o continuo descenso na edición no noso país. Así se en 2015 este rexistro contabilizaba un total de 2.266 obras publicadas en Galicia, durante 2016 a cifra reduciuse en 100 títulos, e quedou con 2.156. A contía supón apenas un 2,7% por cento do total de obras publicadas no Estado, e deixa a nosa comunidade como a sexta cunha maior produción. Polo momento non se fixeron públicas as cifras de edición desglosados por idiomas. Estes datos recollen tamén que no noso país viron a luz 527 títulos en formato dixital, un 24% do total, porcentaxe próxima á media estatal dun 28%.”
As contas da cultura 2017: Libros e bibliotecas
Desde Cultura Galega:
“O proxecto de orzamentos para 2017 que presentou a Xunta o pasado 2 de decembro amosa, por segundo ano, un lixeiro incremento (o 2,87%) nos fondos que se dedican á Consellaría de Cultura. No entanto, está por ver ata que punto esta melloría se deixa sentir nos diferentes programas ou se fica absorbida polas recuperacións salariais dos empregados desta administración. Comezamos polo sector do libro, bibliotecas e arquivos, a análise das contas para a cultura do vindeiro ano.
En termos globais, a partida para o programa de Bibliotecas, Arquivos, Museos e Equipamentos Culturais ascende este ano un 2,3%, algo máis de 400.000 euros, ata acadar os 18.129.685, segundo apuntou o conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, na presentación destas contas no Parlamento. No entanto, estes incrementos non se deixan sentir de xeito especial no apoio ás editoriais ou nos cartos dispoñibles para os sistemas de bibliotecas e arquivos.
Apoios á edición
O sector do libro sae lixeiramente beneficiado das contas para 2017, cando menos no que se trata dos apoios directos á edición e no campo da adquisición de fondos para bibliotecas. Así, a nova partida específica de “Subvencións para adquisición de novidades editoriais en galego”, dotada con 400.000 euros supón unha importante aposta por este sector no marco do Programa de Bibliotecas e Arquivos. Pola contra, outros orzamentos orientadas ao apoio ao sector editorial do país, como a destinada a lotes fundacionais e adquisición de fondos nas bibliotecas (non especificamente galegos) baixan de 560.000 a 425.000. Tamén perde 200.000 euros, e fica con 148.460, o apartado orientado á Edición do Libro o Galego no marco deste mesmo programa. Mantén os seus 210.000 euros o Apoio á Promoción, produción e edición do libro en galego, mentres as subvencións para proxectos editoriais en galego que se inclúe no programa de Fomento da Lingua Galega continúa con 170.000 euros. En total, serán 64.600 euros máis para o sector a comparar coas partidas que estiveron dispoñibles en 2016. Sigue lendo
A edición de libros en Galicia cae un 24,6 por cento nos últimos cinco anos
Desde
Cultura Galega:
“En 2015 editáronse en Galicia un total de 2266 libros, segundo os datos do ISBN, 338 libros menos que en 2014, amosando unha caída no último quinquenio dun 24,6%, a diferencia do caso español, no que o número de títulos aumentou. Estes son algúns dos datos que se poden extraer o informe O libro e a edición en Galicia (2016) que difunde hoxe o Observatorio da Cultura Galega do CCG.
Dentro destas cifras, os datos sinalan que o número de libros publicados en galego descendeu un 43,8% no periodo 2008-2015, perdendo máis de mil títulos desde ese ano ata hoxe, agás unha alza notable en 2010. Os libros en galego representan un 61,5% do total de libros con ISBN editados en Galicia. Os datos do informe son subministrados polos informes Estadística de la edición española de libros con ISBN e Panorámica de la edición española de libros e a partir deles.
O informe revela que a edición en galego está moi orientada ás areas de Educación e Literatura, nas que se rexistra unha tendencia ascendente no número de títulos editados nos dous casos. O incremento máis notable está nos libros de ensino, nos que se medrou máis dun 11% con respecto a 2013, pero tamén se aprecia unha tendencia ascendente en Literatura e en Historia. Segundo subsectores, os libros de texto en lingua galega foron os máis numerosos, seguidos da creación literaria e os dirixidos a un público infantil e xuvenil, que tamén seguen en ascenso, ademáis das publicaciósn de ciencia sociais e humanidades. Pola contra, disminúen os libros en galego no ámbito científico-técnico e tempo libre.
Os libros traducidos ao galego diminuíron no periodo 2008-2014, aínda que aumentaron entre 2013 (188 títulos) e 2014 (220 títulos), sendo as linguas máis traducidas o castelán seguida do inglés.
Pontevedra, seguida da Coruña, foron as provincias nas que se editaron máis libros en galego, e moi por detrás se atopan as provincias de Lugo e Ourense. A edición privada, neste sentido, supuxo un 94% de toda a edición de libros en galego fronte á edición pública, un 6%. Déronse grandes oscilacións neste sentido, xa que a edificón pública diminuiu en 2014 un 12,9% en comparación co ano anterior, mentres que a privada se incrementou un 26,9%. No retrato do libro en galego, sinálase que o 20,1% dos libros publicados en galego en 2014 tiñan un prezo que oscilaba entre os 10,01 e os 12,50 euros.”
María Xosé Queizán leva o Premio da Cultura Galega de Letras
Desde
Cultura Galega:
“O xurado dos Premios da Cultura Galega, os galardóns cos que a Xunta de Galicia recoñece “a excelencia creativa, a capacidade de intercambio, a experimentación e a proxección da construción cultural de Galicia nos diferentes ámbitos”, daba a coñecer o seu ditame para este ano. No mesmo, recoñecen a María Xosé Queizán polo seu labor literario, mentres Miguel Fernández-Cid levou o premio das Artes Plásticas e Sarabela Teatro o de Artes Escénicas. Maximino Zumalave foi escollido no campo musical, mentres a cooperativa Numax obtivo o premio Audiovisual. O labor da Irmandade Xurídica Galega a prol da nosa lingua viuse tamén recoñecido co galardón neste campo, mentres o Museo de Pontevedra obtivo o premio na categoría de Patrimonio Cultural e Elena Zernova na de Proxección Exterior.
O xurado, presidido polo secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, estivo composto polo xerente do Consello da Cultura Galega, Marcelino Fernández Santiago, por delegación do seu presidente; a bibliotecaria-arquiveira da Real Academia Galega, Margarita Ledo, por delegación do seu presidente e mais o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes Nosa Señora do Rosario, Manuel Quintana Martelo. O reitor da Universidade de Santiago de Compostela, Juan Viaño, delegou o voto na Consellería de Cultura e Educación. Canda a eles participaron na elección o editor Xosé Ballesteros, a música Susana Seivane, a directora teatral Fefa Noia, e o fotógrafo Manuel Vilariño, coa subdirectora xeral de Xestión e Coordinación Cultural, Cristina Fabeiro como secretaria. Os gañadores seleccionáronse entre un total de 40 candidaturas e recibirán como galardón unha escultura de Manolo Paz.”
Ledicia Costas e Ramón Nicolás entran na lista de honra do IBBY
De
sde
Cultura Galega:
“O International Board of Books for Young People, IBBY, facía pública esta semana a lista de honra coa que, cada dous anos, esta prestixiosa organización recoñece as mellores publicacións internacionais dedicadas aos lectores máis novos. Entre os 173 libros seleccionados e todo o mundo inclúense dous nomes galegos. Por unha banda a entidade recoñeceu a obra Escarlatina, a cociñeira defunta
de Ledicia Costas. Editada por Xerais con ilustracións de Víctor Rivas, a obra xa fora galardoada co Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil e co Premio Lazarillo. No apartado de recoñecementos á tradución, o IBBY recoñeceu o traballo que realizou Ramón Nicolás na versión galega o libro Bisa Bea, Bisa Bel da brasileira Ana Maria Machado que publicou Galaxia.”
Sae do prelo a primeira edición monolingüe en inglés de Follas novas
Desde
Cultura Galega:
“Small Stations Press e a Xunta de Galicia acaban de presentar ao público a primeira edición monolingüe en inglés de Follas novas, de Rosalía de Castro. New Leaves ve a luz nunha tradución da poeta canadense Erín Moure, que xa se encargara de trasladar Cantares gallegos, no marco da colección “Galician Classics”. O lanzamento súmase a outros títulos xa integrados nesta colección, como son Longa noite de pedra, de Celso Emilio Ferreiro, unha escolma de Lois Pereiro, Nimbos, de Díaz Castro e Cantares gallegos, da propia Rosalía. Con anterioridade a esta edición, a editorial viguesa Trymar presentara en 2014 unha versión bilingüe inglés-galego desta mesma obra, con tradución de Xosé Carlos Morell. Do mesmo xeito, diferentes poemas do libro viran a luz na lingua de Shakespeare en distintas antoloxías e artigos.”
Luz Pozo Garza doa á Biblioteca de Galicia o seu fondo
Desde
Cultura Galega:
“A poeta Luz Pozo Garza formalizou a doazón do seu fondo bibliográfico e documental á Biblioteca de Galicia, albergada na Cidade da Cultura de Galicia. O legado está conformado por arredor de 5.500 volumes, esencialmente de carácter literario e obras de consulta, ademais de por unha ampla documentación epistolar entre Eduardo Moreiras e Vicente Aleixandre. Así mesmo, está composto por exemplares da propia obra da escritora, así como por recortes de prensa. Todo o conxunto de fondos que compoñen a doazón estará identificado como Biblioteca e Arquivo Luz Pozo Garza.”
Ollares en Manuel María
Reportaxe
en Cultura Galega:
“A Editorial Galaxia acaba de tirar á luz Labrego con algo de poeta, a biografía sobre o autor homenaxeado no Día das Letras este ano. No libro, Mercedes Queixas desenvolveu un traballo complexo co que tenta dar conta dunha obra inxente e dunha vida intensa. O feito de se enfrontar a un persoeiro aínda vivo na memoria e na sociedade galega supuxo, segundo, recoñece a autora un factor de complexidade engadido a este labor. “A verdade é que me resultou moito máis cómodo, doado, accesible e tranquilizador abordar biografías como a que no seu día elaborei sobre Sarmiento. Nese caso púidenme centrar en analizar o personaxe a partir da súa obra, de estudos e de investigacións varias. No caso de Manuel María había bastantes retos. Cando me propuxeron desde Galaxia enfrontar unha biografía breve e divulgativa parecíanme palabras moi atinadas pero que tamén facían moi difícil abranguer un fenómeno como é Manuel María“. (…)
A estreita relación entre o traballo e o percurso biográfico no autor preséntase como unha das ideas focais da análise que realizou Queixas. “Temos que ratificar esta idea. Manuel María era un comunicador nato. Tiña a necesidade de transmitir e de contar o que observaba e o que valoraba, e a escrita foi sempre o seu espazo natural de comunicación. Canto máis o leo máis me ratifico na idea de que o seu é un binomio perfecto entre escritor e home. Ler a súa obra é ler a súa vida, hai unha simbiose perfecta. Era moi transparente e os seus principios están claramente definidos na execución da palabra”. Isto facilita que “cando falo del apóiome na súa obra para explicar en que momento da súa vida estamos. Por iso participo da idea de que hai que o ler, máis do que falar sobre el”. Esta perspectiva emparenta en boa medida a Manuel María con formas narrativas propias de Internet como os diarios en liña ou os blogs. “Penso que foi un pioneiro nesta vinculación, neste entender a vida e a obra, a paixón pola palabra, como unha relación íntima de vasos comunicantes. A min mesmo acontécenme cousas no día a día e véñenme á cabeza fragmentos das súas obras. Semella que o seu traballo, esa visión súa de alguén que camiña día a día a pensar na vida e na escrita, quedou aí para o traer á nosa realidade”. (…)
Como resumo sobre o homenaxeado, Queixas salienta que se trata “dun traballador incansable da palabra é resulta imposible botar conta das horas que Manuel María nos dedicou da súa vida. É un autor que hai que ler, a grande descuberta deste ano, o grande reto é que nos fican abertas as portas a unha obra e todos imos entrar. Cómpre insistir na importancia do traballo que está a facer a Fundación Manuel María e a Casa Museo, que van conseguir que Manuel María non desapareza definitivamente como acontece ás veces coa celebración do Día das Letras, que semella o certificado de defunción definitivo do autor”.”
O Manuel María pequeno
Desde
Cultura Galega:
“(…) Se ben xa era recoñecida a importancia de Manuel María como un dos pioneiros da poesía e do teatro para os máis novos nas nosas letras, neste ano os espectáculos e propostas musicais para público familiar están a aparecer como as máis abondosas na oferta cultural relacionada coa súa figura. A nivel teatral, están en marcha ou a piques de se presentar as propostas de Lucecús Teatro, con A verdadeira historia do poeta Manuel de Paderna; Berenguela. Aventuras e desventuras dunha espiña de toxo, con dúas versións a cargo de Dinamo Teatro e de Trinke Trinke; Os soños na gaiola, de novo por Trinke Trinke e con outra adaptación por Títeres Alakrán; Fantoches Baj con O asombro con Manuel María e a vertente escénica do espectáculo musical Canta o cuco; Títeres Viravolta e Títeres Cascanueces con cadanseu Barriga Verde e Fran Rei cun contacontos que mestura esta obra, a Berenguela e, de novo Os soños na gaiola. Se botamos a conta dos espectáculos escénicos que levan a Manuel María ás táboas, obsérvase como a inmensa maioría están dirixidas especificamente a cativos. De todas as propostas “é Edipo, de Espello Cóncavo a que máis escapa ao público infantil, e eu penso que Barriga Verde en grande medida tamén, pero depende como a collan as compañías”, explica Alberte Ansede, secretario da Fundación Manuel María.
Tamén para este público están pensados libros recentes como a biografía e antoloxía poética Manuel María, vida, versos e rebelión, mentres o público xuvenil conta con Manuel María. Buscando un país de Manuel Veiga. A nivel sonoro atopamos un predominio de produtos orientados aos máis novos entre os lanzamentos. Así, a Berenguela de Galaxia, a reedición de Os soños na gaiola de Suso Vaamonde, as propostas de Pirilampo, e mais Uxía e Magín, A voz do vento de Fran Amil ou o espectáculo O bigote de Mimí de Luís Vallecillo apostan polos sons para o público máis cativo.
Cabe pensar que a actual aposta de moitas destas actividades polo público máis novo está relacionada coa explosión de propostas neste mercado dos últimos anos. Dalgún xeito, o desenvolvemento dun mercado de libros-CD, espectáculos e sons para os máis novos contribúe para que este ano músicos e profesionais da escena aposten tamén por potenciar esta visibilidade Manuel María como autor para este público. De feito, obsérvase como mesmo as obras poéticas para cativos do autor se presentan nesta ocasión integradas en espectáculos teatrais e musicais e non como obras puramente literarias. Encol do peso que este público está a ter nas producións deste ano encol do poeta, Ansede sinala que “supón algo moi positivo que é reinstalar a Manuel María nas novas xeracións, e isto é un elemento de futuro fundamental. Por outra banda, tamén fai pensar se non será un síntoma da debilidade do sistema literario, ou do aprezo pola literatura do país, no sentido en que se pode dar a entender que isto é materia de estudo orientada ao ensino”. Mercedes Queixas, investigadora e autora da biografía que acaba de publicar Galaxia sobre o autor, apunta que “está a se recoñecer o traballo de Manuel María como autor pioneiro no campo da literatura infantil e xuvenil. Como no conxunto da súa obra, paréceme que neste ámbito tamén é un autor moi popular e moi coñecido”. (…)”
