Ourense: entrega do premio VIII Concurso Balbino de Relatos a Clara Martín e presentación de Loucine

Rafa Vilar gaña o XXI Premio de Poesía Afundación

Desde a Xunta de Galicia:
“O escritor Rafa Vilar fíxose co XXI Premio de Poesía Afundación, promovido por Afundación, a Xunta de Galicia e o Centro PEN Galicia co fin de reforzar a produción poética en galego e contribuír ao enriquecemento da creación cultural galega actual.
No marco do fallo deste galardón, o director xeral de Cultura, Anxo M. Lorenzo, felicitou o gañador por pasar a formar parte “dun selecto grupo formado polos mellores nomes da poesía galega contemporánea como Ledicia Costas, galardoada na pasada edición, ou Yolanda Castaño, que acaba de ser recoñecida co Premio Nacional de Poesía 2023”. Neste senso, desexoulle a Rafa Vilar “máis éxitos no futuro porque isto sempre será unha boa nova para a nosa literatura e porque reflicte o bo momento que está a vivir o noso sector cultural”.
Rafa Vilar, nado en Cee no ano 1968, gañou coa obra Os lugares da memoria, escollida polo xurado entre as 34 propostas que se presentaron este ano e que dan mostra da boa acollida deste certame e de gran calidade literaria das novas xeracións galegas. (…)
O galardón, que implica a publicación do libro na colección Arte de trobar e unha dotación económica de 6000 euros.”

A gala dos Premios Follas Novas preséntase como unha gran festa cultural galega

A gala dos Premios Follas Novas do Libro Galego presentouse no Teatro Principal de Santiago como unha das grandes citas culturais do ano en Galicia e como un evento que reúne, na mesma actividade, a todo o sector do libro. A cita terá lugar o sábado, 22 de abril de 2023, no Teatro Principal, a partir das 19:00 h, nunha gala na que se coñecerán as gañadoras das distintas categorías dos premios Follas Novas do Libro Galego. A celebración foi presentada no ambigú do teatro polos representantes das entidades organizadoras e patrocinadoras, Asociación Galega de Editoras, Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e a Federación de Librarías de Galicia, e representantes do Concello de Santiago, da Deputación da Coruña, Xunta de Galicia e CEDRO.

Os premios Follas Novas pecharán unha nova edición de revisión e posta en valor da produción literaria e editorial do pasado ano en Galicia. Como xa é habitual, a entrega dos Follas Novas ponlle cumio a un proceso que, como salientaron todos os participantes na rolda de prensa, supón un exemplo de traballo cultural feito por sectores distintos do libro. Na presentación participaron Mercedes Rosón, tenente alcalde e concelleira de Acción Cultural de Santiago, Anxo Lorenzo, secretario xeral de Cultura, Xurxo Couto, deputado de Cultura de A Coruña, Henrique Alvarellos, presidente de AGE, Ramón Fernández, presidente da FLG, e Diana Varela Puñal, secretaria da AELG.

A gala dos premios Follas Novas, que se celebrarán o vindeiro 22 de abril de 2023, será conducida por Patricia de Lorenzo, integrante de Chévere Teatro. A parte musical correrá a cargo do grupo Mallou, gañador da máis recente edición do premio NARF da Deputación da Coruña. A entrada é libre, pero é necesario solicitar un convite no correo da AGE (s.tecnica@editorasgalegas.gal). No mesmo acto deuse a coñecer a estrea na web que reunirá a información dos premios desde a súa primeira edición ata esta oitava, todas elas celebradas en Santiago.

Henrique Alvarellos, presidente da Asociación Galega de Editoras, apuntou a importancia do traballo feito desde a primeira edición destes premios, “nos que se reuniron os tres sectores do mundo do libro para ganar visibilidade e proxección para todos”. Alvarellos sinalou que esta é unha celebración “festiva que temos que entender como unha das festas culturais de Galicia”.

No mesmo sentido, a secretaria da AELG, Diana Varela, sinalou que esta gala e o conxunto dos premios supoñen non só “unha festa literaria, editorial ou libreira, é unha festa cultural para todo o conxunto da cultura galega”.

Ramón Domínguez, presidente da FLG, cualificou os premios como unha “festa moi sólida que necesita o compromiso de todos para seguir medrando, para gañar visibilidade diante da sociedade galega”.

Xurxo Couto, deputado de Cultura de A Coruña, estes premios son unha maneira de ditinguir “as mellores obras e unha celebración da riqueza literaria e identitaria”. Anxo Lorenzo, secretario xeral de Cultura da Xunta, apuntou que os Follas Novas son unha oportunidade de visibilizar máis o libro unha vez superada a pandemia, “unha época na que a xente volveu descubrir a lectura, o noso traballo agora é fidelizar eses lectores e lectoras”. Para Mercedes Rosón, teniente alcalde e responsable de Cultura do Concello de Santiago, destacou a importancia de ver traballar ao conxunto do sector e que os “premios representan a excelencia creativa do país e o momento en que se encontran as letras e o sector do libro en Galicia”.

PREMIOS HONORÍFICOS

Cada unha das tres asociacións organizadoras entrega na Gala dos Follas Novas os seus premios de honra anuais. Os galardóns desta edición son para Ediciós do Castro, pola Asociación Galega de Editoras; a libraría Númax, pola Federación de Librarías de Galicia, e a escritora mexicana con orixes galega Lydia Cacho, nomeada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega como escritora galega universal.

Ediciós do Castro
O premio da Asociación Galega de Editoras é para a histórica editorial Ediciós do Castro por ter contribuído de maneira tan decisiva á existencia do libro galego e por unha traxectoria que exemplifica como poucas o compromiso co saber e a literatura galega. Henrique Alvarellos salientou a “extraodinaria importancia histórica desta editoral que agora cumpriría sesenta anos”. O premio será recollido por Xosé Díaz, fillo do fundador da editorial, Isaac Díaz Pardo.

Libraría Númax
O recoñecemento da Federación de Librarías de Galicia é este ano para a Libraría Númax, de Santiago de Compostela. O presidente das Librarías explicou que Númax representa todo o que se pode esperar dunha libraría, “unha libraría con inquedanzas, con curiosidade intelectual, con moitas actividades, e integrada nun espazo cultural cunha oferta leva de man cine e libros”.

Lydia Cacho
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega aprobou o nomeamento de Lydia Cacho, xornalista mexicana, con raíces galegas, activista feminista e defensora dos dereitos humanos, como Escritora Galega Universal en 2023, desde o profundo respecto e afecto á súa persoa e a valoración da altísima calidade da súa obra. A AELG salienta con este recoñecemento o seu traballo sobre o feminicidio en Ciudad Juarez, polas súas investigacións sobre a prostitución infantil.

Listaxe Finalistas dos Premios Follas Novas 2023

PREMIO Á OBRA DE ENSAIO E INVESTIGACIÓN
A defunción dos sexos. Disidentes sexuais na Galiza contemporánea. Daniela Ferrández Pérez. Edicións Xerais de Galicia
A música das palabras. Darío Xohán Cabana. Edicións Xerais de Galicia
Maternidades virtuosas. Unha crítica aos modelos profesionais de crianza. María do Cebreiro. Editorial Galaxia

PREMIO Á OBRA DE DIVULGACIÓN
Juana de Vega. A muller que desafiou o seu tempoMarilar Aleixandre e Emma Pedreira. Editorial Galaxia
O libro negro da lingua galegaCarlos Callón. Edicións Xerais de Galicia
Memoria diversaEva Mejuto. Deputación da Coruña

PREMIO Á OBRA DE NARRATIVA
Non penses nun elefante rosa. Antía Yáñez. Edicións Xerais de Galicia
O tradutor de sombras. Moncha Fuentes. Edicións Xerais de Galicia
Os seres queridos. Berta Dávila. Edicións Xerais de Galicia

PREMIO Á OBRA INFANTIL
Animalario de ler a diario. Eduard Velasco (autor), Nuria Díaz (ilustradora). Edicións Xerais de Galicia
O gran libro da nosa horta. Blanca Millán. Edicións do Cumio
O neno de lume. Ledicia Costas (autora), Iván R. (Ilustrador). Edicións Xerais de Galicia

PREMIO Á OBRA XUVENIL
A ladroa da biblioteca de Meirás. Eva Mejuto. Edicións Xerais de Galicia
A lebre mecánica. Ledicia Costas. Edicións Xerais de Galicia
Que me pare o corazón se te esquezo. Andrea Maceiras. Edicións Xerais de Galicia

PREMIO AO LIBRO ILUSTRADO
Cando leo. Bea Gregores (autora, Eva Mejuto). Edicións Xerais de Galicia
Verme. Federico Fernández. Germán González. Kalandraka Editora
Violeta Parapluie e outras historias de xente pouco corrente. Ramón D. Veiga (autor), Iván R. (ilustrador). Edicións Embora

PREMIO AO LIBRO DE BANDA DESEÑADA, GRÁFICO E HUMOR
Miñoca e pega. Iván R., Ramón D. Veiga. Edicións Xerais de Galicia
Pequena historia de Vigo. Pedro Feijóo, Xosé Tomás. Edicións Embora
Roxín Roxal. A daga do conde. Manel Cráneo e Brais Fierro. Demo Editorial

PREMIO Á INICIATIVA BIBLIOGRÁFICA
Así fala Penélope (Unha antoloxía de xénero). VV. AA. Edición de Marta Dacosta. Chan da Pólvora Editora
Chévere 1987-2022. Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Entre leiras e labores (antoloxía verbo-visual de autoras galegas). VV. AA. Edición de Inma Doval Porto. Editora Urutau

PREMIO Á OBRA TRADUCIDA
Carol. Patricia Highsmith / Traducido por María Alonso Seisdedos. Kalandraka Editora.
Léxico familiar. Natalia Ginzburg/ Traducido por María Alonso Seisdedos. Editorial Laiovento
O verán en que miña nai tivo os ollos verdes. Tatiana Țîbuleac / Traducido por Andreea Birsanu. Rinoceronte Editora

PREMIO AO LIBRO DE POESÍA
Barroco. Antía Otero. Apiario
Materia. Yolanda Castaño. Edicións Xerais de Galicia
Montaña Ioga. Lupe Gómez. Edicións Espiral Maior

PREMIO AO LIBRO DE TEATRO
As alumnas. Paula Carballeira. Editorial Galaxia
Chévere (1987-2022).Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Estrela… fugaz? Carlos Labraña. Editorial Galaxia

PREMIO AO LIBRO MELLOR EDITADO
Barroco. Antía Otero. Apiario
Chévere (1987-2022), Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Criptografías. Pepe Cáccamo e Baldo Ramos. Alvarellos Editora

PREMIO PROMOCIÓN DA LECTURA
Canle de Youtube de Neeumatiko
Surfeando libros
Traballadoras das Bibliotecas Municipais da Coruña

Compostela: “Xornada técnica na Biblioteca de Galicia. Un bosque cheo de libros”

Compostela: Xornada técnica “O patrimonio cultural dixital en Galicia”

Pontevedra: Culturgal 2022, do 24 ao 27 de novembro

O escritor Ramón Caride Ogando, nacido en Cea, premio Insua dos Poetas na categoría de Literatura, e Felipe Senén en Investigación e promoción cultural

Desde Badal Novas:
“O próximo sábado día 16 e coincidindo ca celebración da XIV Festa da Palabra, que este ano esta adicada ao grupo Brais Pinto terá lugar a entrga dos Premios Insua dos Poetas.
Xurado: Luís González Tosar (Pte Fundación Insua), Xavier Castro Martínez (Secretario), Celso Sánchez (Vogal), Antón Pulido (Vogal), Diego Fernández (concelleiro de Cultura do Carballiño), César Fernández Gil (Vicepresidente 2° Deputación de Ourense) e Anxo Lorenzo (Director Xeral de Cultura da Consellería de Cultura, Educación, FP e Universidade).
Na categoría de Literatura recibirá o premio o escritor Ramón Caride Ogando.
Os outros premiados:
– Música: Bieito Romero (músico e fundador de Luar na Lubre)
– No apartado de Investigación e promoción cultural recibirá o premio o carballiñes Felipe Senén López Gómez.
– Artes Plásticas: Pilar Corredoira (crítica de arte e curadora de exposicións)
– Teatro: FETEGA (Festival de Teatro Galego “Celso Parada”, por 33 anos de teatro desde O Carballiño)
– Cultura na Emigración: José María Vila Alén (membro do Grupo Nós da Arxentina, fundador e expresidente do Centro Galicia de Bos Aires)
– Cultura Rural: Cos pés na terra (programa da TVG)”

Gañadoras/es da sétima edición dos Premios Follas Novas do Libro Galego

As gañadoras dos premios Follas Novas 2022 déronse a coñecer na gala celebrada o 7 de maio no Teatro Principal de Compostela, unha celebración que, despois de dous anos, recuperou o seu carácter presencial, mais continuou sendo emitida dixitalmente desde Youtube. Os premios están organizados pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Asociación Galega de Editoras e a Federación de Librarías de Galicia. Contan co apoio da Deputación da Coruña, Concello de Santiago, CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos) e Xunta de Galicia.
Os corenta e cinco finalistas desta edición dos premios Follas Novas foron o resultado dun proceso que se ampliou neste ano a catro fases, e que supón unha valoración completa de toda a produción editorial galega. O proceso consistiu nunha primeira escolla con propostas das tres entidades organizadoras, que supuxo a selección de máis dun centenar de títulos entre os públicados ao longo de 2021. Dese conxunto de obras, o xurado desta edición fixo unha primeira escolma da que resultaron un total de noventa obras candidatas aos premios. Na terceira fase de selección, o xurado seleccionou tres obras finalistas por cada categoría. O proceso tivo o seu cumio na Gala, co anuncio das obras, iniciativas e profesionais gañadoras. a súa emisión dixital, como se fixo nas edicións anteriores.
A gala dos premios foi presentada por AldaoLado coa súa mestura de poesía, humor e música. Tamén formou parte da festa literaria o trío pontevedrés Peña, gañadores da última edición do premio Narf que organiza a Deputación da Coruña.
Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, falando no nome das tres asociacións organizadoras, realizou o discurso institucional aludindo á situación actual do mundo e á necesidade de lembrar que o “sistema literario galego ten unha fráxil saúde” e precisa que se poña en marcha de vez o plan lector e que as administracións “teñan empatía co sector e as súas necesidades”, unha petición que tamén lle fixo a cada persoa lectora do país.
O xurado deste ano estivo formado por Inma López Silva, Miriam Ferradáns, Pilar Sampedro, Esther Gómez, Ramón Nicolás, Charo Portela e Susana Sanches Arins.

Premios honoríficos
Cada unha das tres asociacións organizadoras dos premios entregou na Gala dos Follas Novas os seus premios de honra anuais. Os premios desta edición foron para Xesús Alonso Montero, Mercedes Corbillón e Ana Luísa Amaral.
Xesús Alonso Montero (Vigo, 1928), é o Premio Honorífico da Edición da Asociación Galega de Editoras como filólogo, crítico literario, escritor, poeta, sociolingüísta e profesor emérito da Universidade de Santiago de Compostela. A AGE considera que Xesús Alonso Montero é unha figura fundamental na resistencia do libro galego durante a “longa noite de pedra” do franquismo e un incansable impulsor do seu novo rexurdimento trala chegada das liberdades.
Mercedes Corbillón, responsable da Librería Cronopios, é a distinguida co premio que anualmente escolle a Federación de Librarías de Galicia. Segundo Ramón Domínguez, a escolla de Mercedes Corbillón como premiada debeuse a que “representa todo o que debe ser unha librería na actualidade tanto por actividades como pola interrelacións que consegue entre quen escribe e quen le”.
A AELG designa todos os anos un/ha escritor/a galego/a universal. Este ano, a designación correspondeu a Ana Luísa Amaral (Lisboa, 1956), poeta e profesora na Universidade do Porto, con áreas de estudo son as poéticas comparadas, feminismo e estudos queer. Segundo a poeta Marta Dacosta, “Amaral é a poeta que contraría a tradición, a que reinterpreta e volve falar dos mitos, das personaxes, das figuras prototípicas. Contraría e ironiza”.

Listaxe de gañadoras

Ensaio e Investigación
Um país a la gallega. Galiza no No-Do franquista, de Beatriz Busto Miramontes (Através Editora).

Divulgación
H2… Oh!!! Pingas científicas, de María Canosa (Editorial Galaxia)

Narrativa
O cervo e a sombra, de Diego Ameixeiras (Edicións Xerais de Galicia)

Infantil
Neko, de Eva Mejuto (ilustrado por Bea Gregores) (Oqueleo)

Xuvenil
santoamaro, de Antonio Manuel Fraga (Edicións Xerais de Galicia)

Libro ilustrado
A Coruña, por David Pintor (Kalandraka Editora)

Banda Deseñada
Aldara. A lenda do cervo branco, de Inés Vázquez (Demo Editorial)

Iniciativa Bibliográfica
Colección Chave Mestra, VV. AA. (aCentral Folque)

Obra traducida
Canto eu e a montaña baila, de Irene Solá. Tradución de María Alonso Seisdedos (Kalandraka Editora)

Poesía
O que fica fóra, de Manuel Rivas (Apiario)

Teatro
As desterradas, de Carme Varela (Edicións Xerais de Galicia / Xunta de Galicia)

Libro mellor editado
O que fica fóra, de Manuel Rivas (Apiario)

Premios a traxectorias

Iniciativa fomento da lectura
Poetas Di(n)versos, por Yolanda Castaño

Proxecto literario en rede
– O Arquivo das Trasnas (Instagram), VV. AA.

Xornalismo Cultural
Belén Regueira