Lugo a Versos 2023

A AELG colabora con Lugo a Versos 2023, actividade da Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo e o Centro Sociocultural O Vello Cárcere de Lugo.

Achégase o Día Mundial da Poesía, e con el, o noso xa tradicional “Lugo a Versos”!

Esta actividade, aberta a toda a cidadanía, ten como principal obxectivo tecer unha rede de poesía galega vencellada ao Cárcere tanto no eido virtual como presencial. Por iso, durante a vindeira semana, encheremos as redes sociais coas propostas recibidas, e finalmente organizaremos un recital de poesía no panóptico do Centro.

→ Bases de participación na dinámica virtual #LugoaVersos:
– A dinámica virtual dará comezo o luns 20 e rematará o sábado 25 de marzo.
– Durante eses días, as persoas interesadas en participar deberán subir ás súas redes sociais (Facebook, Instagram, Twitter) un vídeo recitando poesía, ou ben unha imaxe compartindo un poema en formato texto.
– Cada poema deberá ir acompañado do título e da autoría correspondente (que pode ser propia ou non).
– Todos os vídeos ou imaxes que formen parte desta iniciativa deberán ir acompañados dos cancelos #OVelloCarcere e #LugoaVersos, e etiquetar os perfís de O Vello Cárcere (Facebook, Instagram ou Twitter).

→ Bases de participación no recital “Lugo a Versos” no panóptico do Centro:
– O recital de poesía terá lugar o sábado 25 de marzo ás 18:00 h. no Vello Cárcere.
– As persoas interesadas en recitar deberán inscribirse nunha listaxe de participantes chamando ao 982297195, entre o luns 20 e o venres 24 de marzo ás 18:00 h.
– Durante o evento, e previa autorización das persoas participantes, gravaranse as intervencións co fin de ser posteriormente publicadas na nosa canle de Youtube e promocionadas a través das redes sociais.
– O acto estará aberto ao público ata completar cabida.

Convidámosvos a participar nesta festa da poesía que é “Lugo a Versos”!

No Día Internacional da Poesía, a AELG reivindica e asume como propio o manifesto Máis alá e anima a publicar poemas en galego nas redes #Máisalá2023

Desde a AELG convocamos a toda a sociedade a celebrar o 21 de marzo o Día Internacional da Poesía reivindicando a vixencia do Manifesto Máis alá, de Manuel Antonio e Álvaro Cebreiro, que facemos noso, ao tempo que a animamos a publicar nas redes sociais durante toda esta semana poemas recollidos no Centro de Documentación da AELG, ou ben outros poemas en galego, etiquetando estas creacións co cancelo #Máisalá2023

Reproducimos a continuación o texto do Manifesto:

“Sen pretensións de suficiencia doutoral, nin de ningún outro xeito semellante, a rebeldía duns mozos galegos fai esta chamada á Mocidade intelectual da nosa Terra.

I

O xesto
Non nos erguemos do xeito que o fan a maioría dos que noutras terras publican manifestos máis ou menos literarios.
Case todos eles tencionan arrecadar adeptos para algún novo ismo que aparece querendo ser a derradeira verba da moderna Estética cando, en verdade, non son máis que unha nova proba de que un esnobismo operetesco invade a Literatura.
Nós tencionamos tan só facer unha protesta forte, densa e implacable contra os vellos.

Os vellos
Os vellos non son os que escribiron hai moitos anos -eles son os devanceiros. Os vellos son os que escriben hoxe como se vivisen no antonte dos séculos. E a lei de sucesividade que nos fai respetar aos devanceiros, é a mesma que nos ergue e move para enterrar os vellos en vida, baixo a lousa innabil da súa vulgaridade, pola acefalia que supón o desexo de definir co pasado a hora de hoxe. Esta gafuara, de ser leigada a si mesma, debera irse, por exemplo, a Madrid, metrápole peninsular da barbarie civilizada, onde a súa teimosía anti-cronolóxica encadraría moi ben, completando aquel ambiente de inferioridade. Pero é a nosa desgracia que non só non fan iso senón que aínda teñen o pretendemento, que en parte conseguen, de pasar por persoeiros da nosa cultura; e isto con outras cousas máis, é o que non pode seguir sendo.

A nosa razón
Non é que nás adoezamos do tan extendido andacio de desbotar o vello por sistema e sen razón, cousa que se ve facer a miúdo ás Juventudes doutras terras. É que xa vai tendo carácter crónico a atrofia de sensibilidade na maioría dos que escriben en galego, e arneázanos o contaixo do pobo se non se atalla o mal, Este contaxio arrepiente será unha realidade se a xeración galega que hoxe medra ó acougo das Irmandades Nacionalistas, chega a tomar por mestres de sensibihdade os nosos prestixos literarios.
Tida en conta a importancia primordial que a Arte ten nos rexurdimentos raciais (miudean os movementos nacionalistas que comenzan polo arredismo artístico) chegaremos a coidar senón fracasado polo menos de remota eficacia o actual movemento rexurdente na Galicia se non se consegue un troque radical no aspecto da nosa Literatura. Porque é pretender andar cos pés atados o tratar de libertarnos dos trabamentos externos sen facer antes o mesmo coa podredume interior.

O ruralismo
Os nosos poetas, dende os precursores ata os seus herdeiros actuais, non serviron máis que para embrutecer o noso sentimento. Esta verdade, espallada aos catro ventos, sería o verdadeiro comenzo da loita xeral galeguista, Porque o voluntario castramento espiritual e colectivo que supón na Galicia a existencia do caciquismo. da ignorancia. do renunciamento á vida e á dignidade, cómpre anulalo antes que no terreo pohtico-social, no senso estético.
Unha conveniencia estética pura e enxebre é o primeiro paso da volta a nás mesmos. E o máximo crime de lesa patria é un verso dese xeito que pregoan as ras da lagoa académica querendo irnpor o seu anacrónico croar por riba de toda voz nova, ceibe e ceibista. Porque ese fato de eunucos literarios, de espírito choldo e ateigado dunha declamatoira cursilería palabreira, son os que farán arrenegar de si mesmo a calquera bo galego de espírito amplexo e depurado que coide ver neles a alma da raza.
Mentres que tódalas culturas europeas foron erguendo, de pouco tempo acá, mausoleos de escuridade encol dese xeito de mortos en vida, ¿que espectáculo é o que damos en Galicia? Momias que fan esculturas á súa imaxe e semellanza. Mentres eles, cinguidos ó pasado, seguen cicelando estatuas feitas, fagamos nós, coas nosas inquedanzas, unha nova figura, grotesca quizais pero nova ó fin, para retábulo dos tempos.

Os devanceiros
Diciamos no comenzo que respetábamos os devanceiros, pero queremos facer constar que non é nado este respeto nin na admiración nin na inferioridade nosa. Nós non admiramos a ninguén nin nos coidamos inferiores a ninguén. 0 noso respeto vén de que eles non tiveron culpa de vivir nun tempo de choída incultura castelá.
Inda que nos esforzaramos por atopar algo de bo nos precursores, o noso trabarlo sería infructuoso. Nós non podemos ollar sen carraxe o baixo e noxento ruralismo de Losada. Nin ese interés en converter o galego na fala intérprete de tódalas indecencias e vulgaridades que tiveron Losada e a maioria dos “mestres” menores. Nin a baldeirez verbalista, importación madrileña e con isto xa se di todo, de Curros. Non podemos prestar a nosa louvanza á socorrida e ridícula “posse” do falso romantismo, enfermidade de moda naquel tempo, que chegou a deslucir algunha das páxinas verdadeiramente nosas, grandes e persoais de Rosalía. Nin interesarnos polo estreito xeito de Pondal, que tan só puido ser un imperceptible eco da grandiosidade dos rumorosos e da maxestosa paganía bárdica. 0 herdo dos devanceiros redúcese pois a un exemplo de vontade e patriotismo, espido de toda eficacia literaria como non sexa pola reacción que produce o desagrado.

II

“Pollitos bien”
Comenzaremos invocando a Valle-Inclán. Mestre: Chamámoslie mestre por ser vostede o “mestre” da Xuventude Imbécil de Galicia. Noso non; que, endebén, sabemos comparar a súa modernidade coa cobardía do debre tan só pode vivir facendo claudicantes concesións ó forte. Non tería o seu nome acolleita nestas liñas se quixeramos tan só chamarfle aquilo. Pero ten que ser ó falar dese fato de cabezas focas, nenos “foulard e de rubi”, engaiolados polo innegable prestigio da prosa e da ridícula mentira dunha epopeia aventureira que vostede, unha e outra, falsifican. Sabemos que con intermedios himnarios ó Gran Pontifice da baldeireza en traxe de festa (Este Gran D. Ramón…) entran a estrago pola fala meseteira, con gran desprestigio dela, por certo. Tamén sabemos que adoecen de imbecilidade, inxénita ou contaxiada, e que a vostede lle debemos o telos levado para “alá”. Isto derradeiro é cousa que nunca ben lle agradeceremos.
Agora, o que quixeramos conseguir da súa incensada personalidade sería que intensificase a campaña castelanizante porque nos arrepía o pensamento de que eles se coidasen chamados por estas nosas verbas de mocidade e chegase algún a desertar de la “lengua de Cervantes” para vir a baldeirar na nosa Fala as produccións do seu serrín encefálico. Esto estaría moi mal. Mal para o castelán, idioma oficial da cursilería, que, polo mesmo ten dereito a aquelas cousas, e mal para o galego, digno de moita meflor sorte. E a vós, pobriños mamaleites literarios, desexámosvos cordialmente que calquera día vos publiquen un verso na derradeira fofia dunha desas indixentes revistas madrileñas, doada palestra dos vosos esforzos, que é o máximo desiderátum voso, Madrid precísavos para personaxes da súa opereta.

Tamén hai outros
Hai os que teñén algún valor e desménteno expresándos en castelán. A estes só queremos recomendarlles que escriban en catalán, inglés ou francés. Extranxeira por extranxeira, vale máis unha fala de Europa que a da Meseta. Hai os galegos capacitados para vivir hoxe que, por rutina, seguen ollando para atrás. Porque agardamos a súa conversión, só queremos dicirlles que xa é hora. Hai os dunha certa clase derradeira, dos cales abonda con… non falar deles.

III

Nós
Despois de ter dito que non traernos pretensións doutorais nin doutro xeito semellante, xa non cómpre dicir que estarnos moi lonxe de querer impor ningunha concreta lexislación estética.
Cansos xa de percorrer camiños vellos e fracasados, temos arrenegado de todos eles; pero non queremos sinalar un camino determinado. A nosa ruta, nos primeiros pasos, quere tan só coñecer por onde non debemos ir: tódolos outros caminos poden ser nosos. A Novidade que enxerguemos é tan só un anedamento, un ceibamento do pasado sen a definición da súa resultanza: isto é arbitrariamente persoal.
E aquí cómpre que manifestemos a falla de creto que nos merece a gran parte dos novos “movementos” literarios e artísticos, con ningún dos cales, enténdase ben, queremos que se trabuque a nosa rebeldía. Porque case todos eles esquecen unha daquelas dúas bases. Ou son un negamento non só do pasado se nón de tódolos tempos e tódalas cousas, dende o bo gusto ata a razón máis rudimentosa, ou queren encadrar a estética actualista en dogmáticos preceptos, todo o novos que se queira pero pouco respetosos, dende logo, coa anárquica dilecn individual.

A fala
Tamén nos temos, inda que noutra orde, os nosos imperativos, e comenzamos pola máis agresiva intrasixencia na Fala. Unha fala que non estea pervertida por académicos nin por puristas; que non sufrise os estancamentos de verdugos armados de gramática que; a – emparedasen nun feixe de regras como quen garda un mito en sete uchas concéntricas, terá que ser unha fala de inmellorables posibilidades porque o seu estado ceibe permitiralle axeitarse a tódalas navidades, a tódolos variamentosporviristas que tome o noso gusto. E consentirafle o seu indelineamento ser cicelado de xeito que ela sexa un instrumento do artista e non el escravo dela.
Pero hai aínda unha razón de orde suprema: a nosa Fala é nosa. Pospola a outra calquera, é unha forma do suicidio. Esta nosa exaltación do Verbo tamén quere dicir algo ós vellos e castelanizantes. Algún deses escribidores híbridos, bilingües queremos dicir, que fan da literatura algo así como un deporte que favorece a dixestión, arrecada o galego cada vez que quere dicir unha estupidez moi grande, reservando o castelán para cando coidan (“eles”) que están en razón. A maximidade da devoción que temos pola nosa Fala, pódelles dar a medida do desprecio que sentimos por eles.

Desbotando
Arrenegamos de mestres e dos seus consellos. Toda voz allea tende a excusar a nosa sinceridade. que é sagra porque é a nosa vida e debemos espertala a non ser desleigados a nos mesmos. Arrenegamos da Lei e do Costume.Cada importa alleeira vén a roubarlle á nosa mocidade unha á. Arrenegamos dos temas obrigados. É vergoñoso falar da escravitude da Terra, mentres non se teña feito todo o que cómpre por anulala. 0 pranto e a elexía, fixeron coidar ós alleos que somos un pobo de mulleres. Como bos cidadáns da futura República Galega gardemos os nosos cantos patrióticos para o día en que deamos o vento a sua Bandeira e non poidan ser testigos da cobardía e da mansedume. A literatura paisaxista ó deito de fotografía iluminada con notas de turista burgués é a maior caloña da nosa paisaxe, que aínda agarda a sensibilidade complexa do noso tempo para ser interpretada. Arrenegamos de toda imitanza.
A dos vellos en nome da Vida; a dos nosos en nome da Novidade.

Individualismo
Consagramos a individualidade ata o extremo de desexar que a definición de cada un de nós sexa unha verba: o seu propio nome.

IV

¡Mocidade!
Agora cómprevos dicir, mozoa da nosa Terra, se pensades seguir indo costa abaixo polo tempo ou encarados co porvir.
Se queredes libertarvos do xerme da veller e da morte. Se queredes adonarvos da vosa mocidade ou seguir sacrificándoa nun altar de Mitos e Fracasos.
Cómpre romper a marcha pola mesma estrada que fagamos cos nosos pasos e afrontar nela unha peregrinaxe sen chegada, porque en cada relanzo do camiño agárdanos unha voz que nos berra: ¡Máis alá!”

21 de marzo, Día Internacional da Poesía: Autoras pola paz e contra a violencia

A AELG convoca a sociedade galega a celebrar este 21 de marzo o Día Internacional da Poesía, baixo o lema: Autoras pola paz e contra a violencia, a través de calquera forma de creación e divulgación literaria ou artística en galego.

Animamos tamén a que todas estas creacións sexan etiquetadas nas redes sociais co cancelo #Autoraspolapazecontraaviolencia

TEXTOS ENVIADOS POR ESCRITORAS E ESCRITORES

 

Miguel Ángel Alonso Diz

Vou construír para ti
un berce de palabras,
prescindirei daquelas
que xa están moi gastadas.

Non empregarei guerra,
nin conflito, nin arma,
nin bomba intelixente,
nin alma desalmada.

Non direi abandonada,
nin infancia afogada,
nin bocas indixentes,
nin violencia ocultada.

Non usarei máis forza
cá da pluma arrolada,
o trazo será firme
e máis rexo cá espada.

Vou construír para ti,
un berce de palabras,
que eleven estes versos
nas noites estreladas.

Tecerei nos teus ollos
un veo de esperanza,
a luz irá prendida
nos fíos das palabras.

Alumarei camiños
no gume da alborada,
as nosas mans unidas
xa non temerán nada. 

Estarei canda ti
no silencio que abafa,
na miña voz espida
a amiga que abraza.

Vou construír para ti
un berce de palabras,
para que feliz durmas
mentres o vento canta.

Coidarei dos teus soños
con vontade entregada;
invisible gardián
que endexamais descansa.

Imaxinarei mundos
sen promesas rachadas,
cada verso será
unha tenra mirada. 

Vivirán nestas liñas
xuntas as nosas almas,
nas beiras dos océanos
unha soa esperanza.

Poema do libro Soños de Cajamarca

***

Azucena Arias Correa

 

ATROCIDADE

Decote…
Abouxan sereas lacerantes
anticipando o desgarro da patria.
Ceos grises cospen mísiles,
trocando cidades en cascotes.

Poeira de cinzas cobren as ilusións.
Resoan nas gorxas berros mudos
ante a inxustiza ciscada.
Permútanse verbas
pola brutalidade das armas.

Crueza sen tregua. Película de horror.
O desvarío tomou o poder:
actos abominábeis e laidos,
feitos crueis, desapiadados…
non deixan de ameter.

Vidas que se van sen ter cumprido o tempo.
Ás, escuras e chumbadas,
que non se moven coa forza do vento.
Desespero. Xemidos impotentes,
apagados salaios e lamentos silentes.

Besta descabezada con enormes fauces
que devora ata os máis simples soños.
Pacto renovado coas indiferenzas.
Baleira solidariedade,
desprotección densa.

Custes humanos. Devastación.
Arelos e afectos amputados.
Medo que impele a encerrarse,
debullando pétalos das margaridas
de xeiras e oportunidades perdidas.

Arrepío esmagador. Indignación.
Terror que empurra ao desterro,
un acubillo incerto alén das fronteiras,
sen levar máis que o posto,
escapando ás carreiras.

Persoas en ringleiras
coa bandeira ondeando na alma
e na pel incrustada a desesperanza.
Corazóns con cráteres,
pánico aferrado á garganta.

 

***

Afonso Becerra de Becerreá

A EXTINGUIR

Acender o odio e arrasar,
o destinador do negocio, do poder, da envexa, da frustración velenosa.

Premer o botón nuclear da sen razón
para activar o destino tráxico,
comandado por forzas psicópatas
ou emocións incendiarias.

Aumentar a testosterona e a adrenalina nunha teimosía cega.

E antes de todo iso,
antes da repetición do peor da historia,
alimentar os nenos co entretemento da violencia nos videoxogos,
coa violencia do consumo,
coas coaccións e desacordos dos maiores,
co asañamento das imaxes,
coas masculinidades tóxicas.

Hai tanta guerra encuberta entre nós
que vai facer falta volver inventar o mundo,
como fai algunha poesía no papel, na danza, no teatro.
Se callar, só as artes que esconxuran o veleno nos han poder salvar.

***

Paula Carballeira

“Guerra é unha palabra cruel, e as palabras crueis nunca se deixan escribir con faltas de ortografía…
No outro bando, se é que as palabras teñen bandos, hai tamén palabras xenerosas que poucas persoas escriben mal, como paz ou pan, sen ir máis lonxe.
Ás veces, as palabras xenerosas confúndense entre elas, pero sempre nos levan a milleiros de historias diferentes, todas con finais felices, todas con varios finais.
As palabras crueis poucas veces se confunden entre elas e só levan a un final, un final que nunca é feliz.
Cada palabra ten unha familia que a acolle, sexa como sexa.
A familia da palabra guerra é absurda.”

 
 
***
 
 

             ¡Os milleiros de horas, de séculos,
Que fixeron falla
Para facer un home!

Luís Pimentel

Pomba de auga axeada no vento, non pode a palabra
derribar toda a furia asasina que queima as colleitas
e sementa de odio vastos campos que reclama a vida.
Nin dicir sobre o peito cribado dun home que morre
ese salmo que faga xustiza á sede máis fera.

Non pode a palabra alumar sobre os ollos dun neno
que a metralla pechou para sempre con escura chave,
nin cantar a cantiga de berce dunha nai que arrola
lúa triste de sangue entre os brazos coma un pan de vinga.

Non pode a palabra coa loucura da guerra, non pode
afogar con laios o alacrán de veleno fortísimo.

A voz pendurada no máis alto rexistro do espanto
faise brado terrible en ouleo, faise berro seco.

Outra vez vén Caín convocando o verme e a sombra.
A morte sempre é unha: a que dita o cruel xenocida
e a que arbitran os amos do mundo no nome da paz.
Sempre é un o sangue: o que foxe coa vida, o milagre
de milleiros de anos, que coas bombas escacha  nun pulso.

A lingua, amuada,  faise áspero cardo selagre
cando escribo palabras na cinsa: liberdade, casa.
Sobre os ósos dos mortos escribo: ¡Nunca máis a guerra!
¡Nunca máis a guerra!  Non pregunto se a cinsa ten eco.

De Intervención Poética. Galería Sargadelos. Ferrol. Maio de 1999

 
***
 
 

PAZ

Un sospiro para o desastre que ninguén mira.

**

A verdadeira paz carece de lonxitude.
A súa plenitude veloz acolle a pomba,
vexo a súa boca,
o seu laio derrotado e espido,

Paz,
só ti sabes vivir ante as feridas.

***
 

María G. Cotelo

Detrás de cada guerra
hai milleiros de bágoas,
mulleres con mares nos ollos
que con sal, suor e area
recolocan todo o que está no chan.

Detrás de cada guerra
hai batallóns de folgos,
homes con ferro nas mans
que con sangue, pel e lume
destrúen o que outro di.

Arruinar o prácido cotián,
arrasar a harmoniosa monotonía,
pero non para construír
senón para desbaratar
frustrar,desordenar e malgastar
o futuro das vidas.

***

Marta Dacosta Alonso

“Sacrificios puros ofréceche o pobo
hoxe como antano”. Safo

NUNCA IMAXINARA que o teu nome, Lesbos
tería o sabor dos cristais esnaquizados
o espesor do sangue, que nunca sacia a sede
malia que coma fonte abrolle

o exilio ergue de novo a súa bandeira
a poeta presente que nada lembraremos
cando os anos acaben por esfarelarse
e a illa mude o nome

así que canta o amor, sen que saibamos
se o poema é unha balsa en que fuxir
do continente, para afogar a guerra no mar
que nos separa

así cantan o amor poetas do meu pobo
negado e errante, habitante dos soños
pobo que sabe o nome de todos os
exilios

Labirinto ou memoria, 2018

***

Luz Darriba

Poema recitado pola autora

***

Suso Díaz

Traio nos ollos
o peso da metralla
negando a vida.

***

Xoán Carlos Domínguez Alberte

Se lles cortasen a lingua
xa ninguén nunca podería dicir
que houbo mutilacións.
 
Só o silencio me responde
escribiu Anna Ajmátova.
 
 

***

Andrea Fernández Maneiro

NO NOME DE BELONA

A lama sécase nos ollos,
coma unha lente translúcida
que permite ver ao deserto soñando
con proas de azul e gaivota.
Énos tan allea a súa calamidade
como o vento que move as dunas.
Visitámolo sen remordemento
para percibir a beleza terrible do inevitable.

A arxila é unha secura arrepiante,
mais chamámoslle anomalía.

Entre tanto, desviamos ese medo
facendo ringleiras de formigas
en visións de satélite,
escusando o seu avance soldado
pola bondade das súas tropas.
As imaxes non recenden, nin proen,
son só himenópteros inofensivos
que nos distraen da verdade
e nós estamos afeitos aos desfiles.

A milicia é unha peste
á que chamamos necesidade.

Mentres acontecen eventos extraordinarios
que se suman ao exército de xabre
e nos convencen da necesidade
da treboada de area que nos abate,
varrendo as nosas anomalías.
A humanidade está mal definida,
é unha besta que espera
un cambio de garda propicio.

***

Adela Figueroa Panisse

A GUERRA

Bombas de guerra fazem em ti buracos
e a calor transforma a areia em vidro
em quanto a branca flor da margarida
monstra-nos cada primavera
o botão dourado de seu umbigo.
Lutam os homens
no turreiro improvisado dos horrores.
Por enquanto,
ignorante e impassível a violeta
entre as bombas sem espanto
lança para o ar
seu arrecendo adoçado.

***

Elena Gallego Abad

INCERTEZAS EN TEMPOS DE GUERRA

Derrúbase o mundo que crías seguro,
o frigorífico esta cheo
de incógnitas por desvelar.
Os refuxiados da barbarie
son os teus veciños
expatriados.
Onte viaxaban en Primeira Clase,
hoxe desgastan os pes
nas estradas bombardeadas.
A revolución non é nosa
pero destrúe o que fomos.
Asistimos sen poder evitalo
á desaparición dos nosos soños
no baleiro das incertezas.
Teño medo.
Teño medo de perder o que son.
Cando vexo os telexornais
temo que a próxima nova
sexa a derradeira.

***

Esther Longina

*paz

coller aire e envolver con el espiñas, 
amasar a ira de calquera con palabras, 
resistente nai no tempo certo, 
ser o ninguén que violenta na batalla, 
todas as terras fértiles, iso é paz, 
a que constrúe coa inmateria dunha alma,
a de verdade, a de respiración de nenos,
traballo, amor e berce en amálgama. 

 

***

Agustín Lorenzo Fidalgo

BRÉTEMA e ORBALLO

Ela camiñaba baixo un outonizo orballo
un coche achégase lentamente
soaron dous disparos
non tivo tempo de berrar
cae na beirarrúa
o sangue mistúrase co orballo
dixeron que
tiña protección
fallou o sistema
fallou a realidade
unha leria que non serve de nada

***

Clara Martín

En que momento empezamos esta guerra.

En que momento te criches con dereito a posuír o que era de todos. En que momento da túa existencia pensaches que non era necesario, que Eu non era necesario. Ignorando os berros de auxilio, desoíndo os sinais evidentes, esquecendo as leccións do pasado.

Que non é culpa túa? Que non fixeches nada? Iso é o mesmo que facelo todo. A inactividade tamén é traizón.

Habituácheste a ver de esguello a miña terra queimada, esnaquizada, seca, descortizada. Afixécheste a respirar aire contaminado, lembras o que era respirar? Lembras o importante que é respirar? Acostumas a facelo por defecto, como todo, saúdas por defecto, amas por defecto, odias o que é distinto, consumes para encher o baleiro que deixou ese aire limpo que xa non respiras. Lembras o que era respirar?

Non valeron de nada as vosas xuntanzas, reunións de alto nivel, cumbres, conferencias… Contan como intento? É máis doado que todo iso! Todo o que precisas está no teu presente e no teu lugar. Entende que isto non é teu, ser egoísta e egocéntrico.

Dono de intelixencia superior? Só es o 0,01% da materia de todo o planeta, pero non tes límite á hora de desfacerte do lixo que ti mesmo xeras.

Como te atreviches?  Pura inxenuidade. O mutismo foi a túa arma e con ela fusilaches o meu futuro.

Estás a tempo? Hoxe, máis que nunca, sei que si.

Hoxe, desprendidos de todo, espidos, onde as armas, esas que utilizabas para amorear territorios e poder, atrancáronse na súa propia impotencia e agora só podes enfrontarte a ti mesmo. E si, estás a tempo de ver o que perdiches e o que gañaches, a tempo de entender que todo o que agora non tes non era imprescindible e o que tes, o que permanece, é o único que te salvará nesta nova guerra sen balas.

Deixa esa arma, desátame a venda e voa comigo.

***

Cruz Martínez

A pedra e a lembrança

Há pegadas de antonte apreijados na terra
As figuras esbrancujadas
abrem sucos humedecidos entre a erva
Nomeiam histórias nos bancos de madeira
nas folhas, nas galhas
lemos informes doutros alentos
Aninhamos lembranças
baixo as árvores velhas
e sentimos que temos passado por aqui
noutro outono, com certeza

Do livro Espelho de mim mesma

***

Martiño Maseda

 

Paz ficticia

Paz ficticia
agochada baixo costuras do odio
que leveda na cerna do pensamento.

Escollemos o inimigo entre as ruínas das palabras
para non ter que lembrar o seu nome
cando topamos co seu rostro de mil nacionalidades.
E avanzamos cosendo os puntos cardinais
da chaqueta metálica que vestimos con fachenda
na celebración das patrias conquistadas,
mentres retransmiten a mesma falacia pacifista
en horario de prime time.

***

Adolfina Mesa

 

A palabra enxertada no útero das árbores

 

 

***

Pilar Pallarés

Puiden vencer aquela vez a morte,
cando o ceu se abateu sobre nós en forma de metralla
e o cheiro animal do sangue
ocultou para sempre o dos limoeiros na casa dos meus pais.

O ceu aproximouse até eu o tocar cos dedos
e estava vivo e quente como o ventre das feras,
pero era enxofre e mancava os calcañares
con arestas e cal.

Despois houvo un silencio entre os meus sete anos
e aquel pátio onde á tarde brincava
perseguindo os insectos.

Sorrín cando me fotografou co meu gato Kamal entre os escombros
un dos homes franceses.
Sorrín e avancei altivo como os guerreiros e os profetas,
porque as cancións da avoa din que a pátria está perto
e a vitória non tarda.

Resistín aquela morte e outras mortes
e non ollei atrás
e cando os nosos soldados saíron expulsos da cidade,
dei-me presa en medrar
e fun soldado
e erguín contra Israel o brazo e a razón,
o peso dos meus soños
e unha pátria a cumprir-se.
Neno palestino con gato despois dun bombardeo.
(En Beirut. Dunha foto da prensa)

*

Cando calcámos a ribeira,
recibiunos o Señor dos Montes.
Era un bon anfitrión.
Prohibiu que nos seguisen as milicias.
E se alguén ousou,
fixo que ondas xigantes  abatesen o barco.
O mar dérame a min
o seu lombo de animal manso,
as vagas eran linguas que me aloumiñaban,
e era graciosa a curva do meu pé
andando sobre elas, sen temor.

Deixei atrás o meu reino:
xa o cercaban as sombras.
Vin como se desprendían violentamente do seu eixo
corpos, arderen  tendas na praza.
Aínda seguín contodo, por un tempo, cantando.
Cinxín a saia no meu van
e comecei a xirar como un derviche,
até ser todo en min un círculo perfeito.

Mais só era a buxaina de metal fendido coa que xoga Deus,
un brinquedo entre  portas desgonzadas.
Fuxín cando fechou un ollo, vencido polo sono,
e do outro lle verquían lágrimas de sangue.
Botei a andar sobre o mar.
Estou na palma da man do Señor dos Montes.

(Do relato dunha cativa siria)
Publicado en Versos e formas, PecoFacet, Sabón 2016

***

Conchita Paz Montenegro

Falcón libre nos cumes, ó vento.
Corpo espido na prata do mar.
Soña mundos de amores dourados…
Onda morna xurdiu ó lonxe.
Achegouse con doces cantares.
Medrou chea de ardor dominante,
Desfixo os soños, vidros rotos!
MULLER:
Ateigada de abrochos e froitos,
De sorrisos cálidos nas dores,
Ser que exhala recendos de vida,
Non consintas que onda aloucada
Crave en ti a súa serra de escuma
Enlamada!

***

 
 

como xustificar os mortos da Historia? pódese comprender, aínda que sexa dun xeito
frío e aproximativo e case baleiro, o xenocidio no que enraíza esta nova cultura?
son
parte da condición espectral e feroz da imitación.

unha teoría para os espectros (Toxosoutos, 2021: 2º Premio do III Certame de Poesía Torre de Caldaloba)

***

Xavier Queipo

Desequilibrio tenso

(Lendo a Clausewitz)

Imaxes duplicadas cando do fondo do abismo xurde o desexo.
Beizos carnosos dun vermello aterrecedor,
dunha sensualidade húmida.

Húsar e lanceiro tiran as casacas:
vermello e azul que se disolven no albor da neve.
Ataque sensual á gorxa do adversario.
Verde esmeralda contra azul ultramarino.
Corpo a corpo nun delirio de lambetadas,
de doce sobre salgado,
de acre sobre acedo,
de amargo de suor de tres días de batalla.
Turrar e bicar, lamber e chuchar,
mentres na distancia soan os canóns da artillería pesada.

Húsar e lanceiro, cal placas tectónicas,
remexen na continuidade dos corpos.
Verde esmeralda contra azul ultramarino.
Logo do duplo desafogo (a guerra como desequilibrio tenso),
logo do axuste de contas do destino,
visten os uniformes de gala,
envaíñan os sabres de asalto,
bican os beizos aínda ansiosos do inimigo potencial.

Húsar e lanceiro funden a neve nunha aperta demorada.
Verde esmeralda contra azul ultramarino.
Soan disparos, ascenden urros das cargas de cabalería,
escoitase o piafar dos cabalos feridos.

Húsar e lanceiro, tocados polo engado da paixón
regresan as súas retagardas.
A guerra coas súas dádivas inauditas.
A neve que borra as pegadas da batalla dos corpos.
Verde esmeralda contra azul ultramarino.

***

Mercedes Queixas

Baten (n)os corpos
badaladas de vida
estouridos paz.
***

Carmen Rivero Gallego

I have a dream

Soñar con paxaros de ás transparentes
con noites de estrelas,
de mans limpas, de berros de silencio,
coa música pura da harmonía do aire.

Soñar cun mundo en paz,
non máis guerras,
nin sangue alimentando a terra murcha,
secando o futuro e a esperanza,
apreixando soños fuxidíos.

Fóra liortas, fóra miseria,
non máis intereses capitalistas segando vidas,
Non máis mísiles, nin bombas.
Que unha nova Grándola amañeza caraveis  de fraternidade
para un tempo novo.
Destruamos tódalas armas!
En prol da PAZ.

***

Medos Romero

Ter un fillo sen patria,
sen fogar algún,
morto nun brazado de area.

Parir fillos sen nome
para enterralos no mar
entre costas de ningures.

Fillos mouros da friaxe
e da noite, da fame
e das pateras.
Fillos…

***

Recoñecinme nun campo
de refuxiados
coa roña na roupa
e o mirar vivo.

Eu, carrexando auga
coas miñas maos
diminutas de muller,
coa dor que o meu
nome proclama,
pobre, desposuída e feble.

O pozo da ferida, Premio Miguel González Garcés, 2006

***

Eva Teixeiro

***

Pura Tejelo

O guerreiro ás portas do convento

Teño respirado o fume e o ulido  fatigoso da morte
velado ante candeas  acesas.

A multitude.
O medo de que finasen coa miña vida e a dos meus
e non tivese o agasallo de vivir o presente.

A asfixia que pervive no aire
a ferida das costas  mandando mensaxes funestas.

Retumbaba o chan da terra
pedín auxilo desolado
e vendemos caro o valor nos asedios.

O bafo das fogueiras cubría os cadáveres,
a canseira daquela marcha de horas sen consolo.

Camiñaban as xentes en sentido contrario buscando o fío da vida.

Queimados os campos
fervían as medas en focos candentes.

A verticalidade da dor.

Mais a verdadeira morte foi que ela emprendeu  
o camiño do esquezo.

                                         As horas de Hanna, Urutau

***

Patricia Torrado Queiruga

Recordo

O sentido marchou
hai xa moitos bicos
pero, cada ano,
coas festas do pobo
chega o cáustico son dos foguetes,
e con cada golpe
algo sacode
o seu pequeno e murcho corpo.
As mans,
                na cabeza,
os ollos,
              dunha cuarta.
-Que os matan!!!
A tristeza,
                coma unha lousa
                                            na alma.

De Herdar a fala.

***

Clara Vidal

Folla de alcatrán

Púxose a natureza no medio
e ficou.

Eis a resistencia no alcatrán quente.
Coma quen non se esmaga
cando pisan.

***

Fidel Vidal Pérez

Nai
Aquí me tedes
-horizontal de auga-
a zoarme flores os ouvidos
aleitando fillos
para nada.
***

Montserrat Yoldi Sanmartín

Colirio

Árdenme os ollos
nesta terra seca
azoutada pola furia de todos os ventos.

Árdenme os ollos
de ver a miña terra erma.

Hai casas que aínda fumegan
e algún tarro esnaquizado
con sementes que non xerminarán
nos campos preñados de minas
e botas militares.

Xa nunca se oirán
as conversas cotiás na aldea
nin o riso dos nenos
nin o ritmo do sacho
abrindo regos.

Hai mortos por machete
e mortos por fusil.
Hai corpos rebentados
mutilados
apodrecendo ao sol.

Só quedan as moscas.

Inspeccionan as pozas de sangue seco
e pronuncian unha monocorde oración
por todos os ollos callados
de horror.

Fundido en negro.
Apagan a cámara.

– Árdenme os ollos, doutor.
– Xa. O conduto lacrimal está obstruído.
Precisa un colirio e…
a próxima guerra
nun clima húmido.

Do libro Cinsa na boca. Ed. Medulia.

A AELG celebra o Día Mundial da Poesía con poemas de Xela Arias #PalabrasDeXelaNoDíaDaPoesía

A de quen comprende non é
palabra feliz.
A de quen transmite é
terminoloxía útil.
Se na vida cotiá o balazo
non rebenta en estourido a estupidez,
pouco importa intelixencia ou sentimento.

Xela Arias

A poesía non entende de marxes. Non as precisa. Non delimita espazos. Ten efectos secundarios. Provoca rebeldía, ama todos os corpos, todas as cores de pel. Todas as identidades.

Da memoria delas, o berro xorde na rúa, traspasa, derruba, para tecer novos versos sobre as súas pegadas. Das que seguen a sachar nas palabras desde a soidade. Para desordenala.

O domingo 21 de marzo, Día Mundial da Poesía, comparte poemas ou versos de Xela Arias nas redes sociais, acompañando co hashtag: #PalabrasDeXelaNoDíaDaPoesía

Beatriz Maceda Abeleira