Entrevista
a Francisco Rodríguez en Sermos Galiza:
“(…) Falamos con Francisco Rodríguez, un dos autores do monográfico Rebeldía galega contra a inxustiza: Salcedo, Oseira, Nebra, Trasancos, Sofán e Sobredo. Rodríguez escribe o capítulo ‘A revolta de Trasancos de 1918’, uns feitos aínda descoñecidos en grande medida, embora a súa importancia. “Nas revoltas pola carestía de 1918 en Barcelona participaron 500 mulleres. En Ferrol, con moita menos poboación, foron máis de 500. E con cortes de accesos e asaltos a trens, o que non se deu en ningún outro sitio”.
– Sermos Galiza: Como explica que uns feitos desta gravidade, cun número tan importante de mortes, puideran estar practicamente 80 anos agochados tanto na historia de Galiza como na memoria popular da comarca?
– Francisco Rodríguez: Dáse pouca importancia na historia de Galiza ao que é historia política, é dicir, os fenómenos sociais entendidos desde a súa dimensión ideolóxica e contestataria; interesa dar a imaxe de Galiza como país resignado. Nese esquema xeral para a historia de Galiza de ocultación, de agochamento, hai tres cuestións específicas neste caso particular.
Primeiro: todo o que acontece nesta comarca dentro da historia xeral de Galiza é moi pouco considerado, pártese do prexuízo de que isto é menos Galiza ou, se queres, que é unha finca do Estado español.
En segundo lugar, e derivado disto, Ferrol non pode relocer na historia de Galiza nin de España nada máis que naquilo que o coloque como apéndice de España.
E en terceiro lugar, a represión brutal que se deu e que acaba converténdose en autocensura social. Hai que ter en conta que houbo un golpe militar que afondou máis no esquecemento. Na II República ergueuse en Sedes un monumento aos mártires da Revolta de Trasancos e cando chegou o franquismo iso destrúese, o que acrecentou o temor que xa había.
Pero tamén teño que dicir que queda xente, pouca, que por tradición ou memoria familiar quedoulle a idea de que algo grave pasara, de que houbera mortos. (…)”
Arquivos da etiqueta: Francisco Rodríguez
Ferrol: presentación de A revolta de Trasancos de 1918
Outeiro de Rei: representación de Mal de moitos
Ramil, Agolada: “Un tempo estelar e conflitivo na historia de Galiza”
Francisco Rodríguez recibe o Premio Nacional Galiza Cultura
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Entrevista a Francisco Rodríguez: “Non nos podemos contentar cunha cultura galega en guetos, marxinal, atomizada e de leiriñas”. Pode accederse aquí.”
A cultura de base do país homenaxea Francisco Rodríguez como unha “figura imprescindíbel”
Desde
Sermos Galiza:
“Hai un Francisco Rodríguez profesor mozo que se rebela contra a ditadura fascista non en nome dunha abstracción cosmopolita, senón dun país concreto, unha nación negada, unha nación anónima na súa infancia de Serantes. “Eu de cativo non ouvía pronunciar o nome do meu país”, evocou na emocionada intervención coa que fechou o acto. Hai un Francisco Rodríguez activista que aterra en Ourense a principios dos 70 do pasado século coa firme determinación de falar galego en toda a parte, custar o que custar, e que contribúe para revitalizar o asociacionismo cultural, a comezar pola Auriense da cidade das Burgas. Hai un Francisco Rodríguez que imparte maxisterio ás súas alumnas e aos seus alumnos, aos que non só lles transmite coñecimentos, senón tamén paixón por unha materia concreta chamada Galiza. Hai un Francisco Rodríguez investigador que resgata da deturpación e da mistificación os clásicos da literatura galega, Curros, Pondal e nomeadamente Rosalía, un dos motores da súa vida (non por acaso é del a primeira tese de doutoramento sobre a autora fundacional da literatura nacional galega). Hai un Francisco Rodríguez político que se nega a aceitar a negación do país e que dedica todos os seus desvelos á construción dun movimento nacionalista galego con capacidade para disputarlle espazos políticos ás organizacións de obediencia estatal.
Todos eses Francisco Rodríguez apareceron no acto de entrega do premio da Fundación Galiza Cultura, un xantar fraternal con máis de trescentos comensais, todas elas persoas con múltiples historias de Francisco Rodríguez que contar, todas elas unidas por un nexo común, o coñecimento dalgún aspecto da biografía do homenaxado e o compromiso pola conquista dunha Galiza distinta, dona de si, non satélite, senón planeta. (…)”
Ferrol: acto de entrega Premio Nacional Galiza Cultura a Francisco Rodríguez
Francisco Rodríguez: “Non entendo que se tiren pedras contra o propio tellado, e iso fano as institucións galegas oficiais”
Entrevista de M. Obelleiro a Francisco Rodríguez en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Que supón para ti a concesión do premio, con unanimidade e a participación de tantas entidades culturais?
– Francisco Rodríguez (FR): Eu agradezo ese premio, pero non como un premio á miña persoa. Agradézoo porque, primeiro, significa que hai un sector social do país que é capaz de valorar, sen discriminacións sectarias, o que as persoas fan. Segundo, porque hai un sector social e cultural nacionalista, e recibir recoñecemento daqueles cos que comparto esforzos e obxectivos, e dos que son produto, paréceme o mellor que me pode pasar. Terceiro, creo que se deixa constancia de que non todo é oficial e que non todo o que o oficial recoñece é o único existente e o único con valor. Nunha palabra, significa a existencia de recoñecemento social, á marxe das institucións oficiais ou oficialistas. Pero o máis importante é o feito de que se vexa que hai cultura de base nacional galega e de base popular e que pode estar máis ou menos debilitada, mellor ou peor, pero ten consistencia e criterio propios. Espero que o premio teña continuidade e se dea a persoas e organizacións que fan algo ben intencionado e valioso, contra corrente. (…)
– SG: E está tamén a túa preocupación por situar Rosalía no lugar que merece como escritora galega e como clásica universal.
– FR: Vén pola a sensación de que se estaba cometendo unha inxustiza brutal, e enriba a costa da deformación do propio país, como se aquí non se puidese facer nada que tiver unha transcendencia que non for puramente localista. Como é posíbel tanta literatura destinada a enterrala, acoutala nesa visión tan limitada? Para min a pregunta do millón era, entón Rosalía era nacionalista? Que era, unha parva que acertou por casualidade para facer dous libros? Nada casaba. Era tamén poñer en solfa se realmente o país non podía dar máis que unha imaxe enxebrista, limitada, choromiqueira, ou había realmente unha cousa máis complexa que se nos estaba furtando. E cada vez, o cabreo era maior. Teño a satisfacción de, a pesar de que no mundo académico máis penoso se fai un auténtico silencio da miña obra, unha persoa que si estudou o tema, e de maneira ben orientada, como Catherine Davies, no último congreso sobre Rosalía no Consello da Cultura Galega, dixera: “A min o libro que me gustaría ter escrito é o de Francisco Rodríguez Análise Sociolóxica da obra de Rosalía de Castro”, cousa que aquí non se di, senón que furtan, manipulan e aproveitan material e nin citan. Como pode escribir alguén agora “Rosalía escribía para vivir”, como novidade? Esa idea está estudada, traballada e publicada desde hai moitos anos, vostede non pode aparentar que é unha análise nova. (…)
– SG: Como ves o estado da cultura na actualidade?
– FR: Penso que no caso galego é moi difícil separar cultura do estatus e da situación do país. Na medida en que Galiza non avanza, senón que, máis ben, está nun impasse ou retroceso, pois todo se resinte. Caracterizaría o mundo cultural galego pola atomización, polas meritorias iniciativas individuais, polo intento de modernizala a través de internet, pensando que a presenza na internet é un bálsamo que vai solucionar o problema non só do salto á modernidade, senón o da popularización, e non é así. Penso que estamos facendo unha política de resistencia sen ser consciente moita xente de que é unha política de resistencia. A cultura de base, a popular, por exemplo, o que é o baile e o canto, a canción, a música en xeral, viven na marxinalidade. E iso non creo que o vaiamos superar unicamente cos medios tecnolóxicos. Isto esixe un traballo de base, e unhas mudanzas políticas, nunha dirección nacionalista. Creo que estamos despistados, desnortados e un pouco con leiriñas. (…)”
Ferrol: acto de entrega do Premio Nacional Galiza Cultura a Francisco Rodríguez
Galiza Cultura premia Francisco Rodríguez polos 50 anos de servizo á cultura galega
Desde
Sermos Galiza (foto de María Obelleiro):
“A Federación Galiza Cultura de asociacións culturais anunciou esta segunda feira a concesión do Premio Nacional Galiza Cultura ao profesor, escritor e investigador Francisco Rodríguez, a quen se lle recoñecen os seus cincuenta anos ao servizo da cultura galega. A entrega terá lugar o sábado 22 de abril en Ferrol, cidade natal do premiado.
Entrega, traballo e dedicación foron as palabras máis salientadas e reiteradas na rolda de prensa en que se comunicou o fallo do Premio Nacional Galiza Cultura, que outorga por vez primeira a federación de asociacións culturais homónima e que recaeu en Francisco Rodríguez Sánchez (Serantes-Ferrol 1945), profesor, escritor e investigador e, sobre todo, traballador, tal e como salientou a presidenta da Federación Galiza Cultura, María Pilar García Negro.
As asociacións culturais que forman parte da Federación decidiron por unanimidade a concesión do premio a Francisco Rodríguez, que o recibirá na súa terra natal, Ferrol, o 22 de abril, nun xantar aberto á participación de quen o desexar. Aliás, máis de trinta entidades adheríronse á adxudicación do recoñecemento ao escritor e estudoso baixo o título “50 anos ao servizo da cultura galega”. O proceso de adhesión, tal e como se informou na rolda de prensa, segue aberta en Galiza Cultura, web en que nos próximos días tamén se activará o formulario de inscrición ao xantar.
Após salientar a unanimidade ao redor do premiado, García Negro ofreceu unha radiografía sobre a cultura que non é de base, “o campo da cultura está por veces moito contaminado de ostentación, de representación clientelar, mesmo caciquil, e estas modalidades que acabo de citar teñen asento, coñecémolas na nosa sociedade”. “Doutra banda, observamos unha importante mingua nos orzamentos destinados á produción cultural por parte dos departamentos correspondentes e, en concreto, por parte dunha consellaría de Cultura que, por certo, non existe de maneira individual como tal, e algo peor aínda, unha falta de vontade e interese político real”, engadiu. (…)
Ao inicio da rolda de prensa, Xosé Manuel Sánchez Rei, vicepresidente da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda (A Coruña) –en cuxo local tivo lugar a presentación do premio-, deu conta das entidades que convocaron o recoñecemento e das que se adheriron.
Convocan: Agrupación Cultural Alexandre Bóveda (A Coruña), Asociación Cultural Maio Longo (Pontevedra), Asociación Cultural Vagalumes (A Estrada), Sociedade Cultural Medulio (Ferrol), Asociación Cultural A Pomba do Arco (Foz), Agrupación Cultural Francisco Lanza (Ribadeo), Asociación Cultural Auriense (Ourense), Asociación Cultural O Castro (Vigo), Asociación Cultural e Musical Solfa (Compostela), Asociación Cultural Altofalante (Ribeira), Agrupación Cultural O Galo (Compostela) e Universidade Popular de Corcubión.
Adheríronse: Asociación Veciñal Agra do Orzán (A Coruña), Asociación Cultural Alba de Gloria (Soutomaior), Asociación Cultural Almuinha (Marín), Asociación Cultural Arrincadeira (Riotorto), Asociación Veciñal Atochas-Montealto (A Coruña), Agrupación Cultural Avantar (O Carballiño), Asociación Cultural Barbantia (Boiro), Asociación Cultural A Cabana (Moraña), Frente Cultural Canlear (Mos), Asociación Cultural e Veciñal Os Carrilanos (Castrelo de Val), Asociación Veciñal Os Castros (A Coruña), Sociedade Cultural e Desportiva do Condado (Salvaterra de Miño), Asociación Cultural Correlingua (Compostela), Fato Cultural Daniel Castelao (Pasaia, Euskal Herria). Asociación Cultural A Devesa (Noia), Asociación Cultural Eira Vella (Betanzos), Asociación Cultural LugoPatrimonio (Lugo), Asociación Cultural Lumieira (Carballo), Colectivo Cultural Ollomao (Barreiros), Colectivo Pensamento e Sementeira (Viveiro), Sociedade Cultural e Deportiva de Raxó (Poio), Asociación Cultural Rosalía de Castro (Barakaldo, Euskal Herria), Asociación de Mulleres Galegas no Exterior Rosalía de Castro (Madrid, España), Asociación Cultural Roxín Roxal (Paderne), Asociación Cultural As Sobreiras do Ulla (Touro), Asociación Cultural Os Tres Pés (Trabada), Associaçom Cultural Xebra! (Narón) e a Asociación Cultural Xermolos (Guitiriz).
Aliás, apoian o premio a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), Asociación Socio-Pedagóxica Galega (AS‑PG), Confederación Intersindical Galega‑Ensino (CIG‑Ensino), Fundación Galiza Sempre e A Mesa pola Normalización Lingüística.”
