Miguel Anxo Fernández: “Blues para Moraima mestura ‘thriller’ político e memoria histórica”

Entrevista a Miguel Anxo Fernández en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Alfonso, o protagonista, é un vello director de cine exiliado que decide volver a Galicia para un programa de televisión nos anos 80. Vostede dirixiu «Galicia no cine» na TVG naquela altura e un dos realizadores homenaxeados foi Carlos Velo. ¿Alfonso é Velo?
– Miguel Anxo Fernández (MAF): Podería, mais no protagonista da novela hai tamén cousas de Blanco Amor e de José Suárez. E a Moraima do título é unha chiscadela á dona de Celso Emilio Ferreiro. Todos eles intelectuais ourensáns exiliados, aínda que me coidei moito de non caer na trampa de servir ensaio histórico, de embarrancar na cousa ideolóxica ou na verborrea panfletaria porque entendo que o lector precisa de espazos de liberdade para interpretar o que lle contan.
– LVG: O regreso do realizador, que tivo que fuxir de Galicia para salvar a vida, reabre vellas feridas. Un político e un directivo da televisión son os seus antagonistas.
– MAF: Melitón e Ulpiano son os malvados porque foron historicamente malvados, así de claro. Non é maniqueísmo, son os vencedores da ditadura e punto. Que cada quen saque as conclusións que goste; iso si, son produto da miña imaxinación, non queda outra.
– LVG: Vellas historias que volven, represión, sucesos nunca contados que mudan o sentido da vida… ¿Como definiría a novela?
– MAF: É unha mestura de thriller político e de memoria histórica, no ambiente na transición do que tanto se fala agora. Semella un tema pouco tocado na narrativa galega, ou cando menos no ton que pretendo. Hai un xornalista de televisión empeñado en recuperar a un vello director exiliado, Afonso, ignorando que provocará unha singular catástrofe co seu empeño. O poder establecido, as institucións, mesmo a clase política, convulsionarán co regreso do director. (…)”

María Canosa: “Quero chegar ao corazón do lector”

Entrevista a María Canosa en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Vostede xa fora finalista do Merlín. ¿Que significa ganar este premio?
– María Canosa (MC): É o cuarto ano consecutivo que era finalista polo que, como podes imaxinar, era xa case unha afronta particular con el… Gañalo foi decatarme de que os concursos son concursos, que ás veces gañamos, e ás veces non, por múltiples circunstancias. Pero para min foi como quitar esa espiña de estar chamando á porta moito tempo a un lugar, e que sempre falta algo para que cha abran de todo. Por fin se abriu a porta. Claro, que isto fixo que me emocionara moito ao recibir a nova… Non puiden evitar que me desbordara o momento. Con todo, o mellor de todo foi recibir o cariño de moita xente, máis do que eu agardaba. Moito máis. Esa é a segunda parte do premio, impresionante. Eu tomeino, ademais, como unha recompensa ao camiño que fixen desde que comecei, hai moito tempo, ata hoxe. (…)
– LVG: De que trata Muriel?
– MC: Naceu da necesidade de dar voz á sinxeleza e complexidade simultánea de espir os sentimentos, ao calado, en voz baixa. Do mesmo xeito que fala o amor, a ledicia e a tristura. Con Muriel destaco tamén a combinación de fraxilidade e fortaleza dos que están tocados pola sensibilidade, os mesmos que se atreven a soñar e pintar un horizonte de cores. A amizade, e unha botella de leite une a todos os protagonistas, de diferentes xeracións e tamén entre humanos e animais.
– LVG: ¿Que xénero prefire?
– MC: Gústame probar, que é un xeito de probarme a min mesma. Cambiar é bo tamén porque me axuda a deixar unha obra e comezar outra nova, sen tantas interferencias. Pero si é certo que sempre volvo a escribir para a cativada. Por múltiples razóns. Primeiro, porque creo no importante que é a lectura nesa franxa da vida, porque son o futuro. Pero tamén porque me sinto cómoda non deixando de ser de todo unha nena eu tamén. Soñar é fermoso, e eu non sei deixar de facelo. (…)”

Noia: presentación de Carlos Casares. Un contador de historias, de Henrique Monteagudo

Luz Pozo Garza: “Teño case 95 anos e sigo namorada”

Entrevista a Luz Pozo Garza en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Carmen Blanco distingue na súa obra «unha vivencia sensual da comuñón coa natureza».
– Luz Pozo Garza (LPG): O paraíso está na terra. Eu chamo paraíso a todo o que é fermoso, e todo o move o amor. A natureza (as árbores, as flores, as froitas) están feitas a propósito para a nosa felicidade. Podemos chamarlle natureza, Deus, o que queiramos… segundo as crenzas e ideoloxía.
– LVG: Na Rosa tántrica fala disto. Do que temos diante e ás veces nin vemos. Cal é o noso maior pecado?
– LPG: Ignorar iso. Non vivilo. Non dar as grazas cada día. Temos todo e non damos nada a cambio. E dar a cambio é, só, agradecelo. E ser felices. (…)
– LVG: É condición do artista, non ser capaz de conformarse, de acougar?
– LPG: Si. Cando escribo, no momento, o deixo como está, pero despois tomo distancia e son máis obxectiva. Pasa un tempo, volvo sobre o poema, léoo como se fose unha persoa estraña e véxolle defectos. (…)
– LVG: Escribir é vivir dúas veces, díxome.
– LPG: Escribir é volver a vivir doutra maneira. Escribir é vivir o que pasou máis o que está pasando agora.
– LVG: Que ten que ter un bo poema?
– LPG: Ten que acertar! [risos] Comunicar. (…)”

Boiro: presentación de Produtos da civilización perfeccionada, de Nicolas Chamfort, en tradución de Raúl Gómez Pato

Raúl Gómez Pato: “Cando escribes poesía para nenos, tes que entrar no seu universo e amoldarte”

Entrevista a Raúl Gómez Pato en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Que sentiu ao escoitar os seus poemas musicalizados por primeira vez [Cousas de papá]?
– Raúĺ Gómez Pato (RGP): Cando vou recitar un poema sempre digo que a música de Héctor o mellorou sustancialmente. Ao escoitalo por primeira vez, pensei que o poema estaba moi mellorado. Se a iso lle unimos as ilustracións, a sensación que tes como escritor é o dobre de gratificante.
– LVG: É profesor. ¿Len os nenos menos do que deberían?
– RGP: Na actualidade hai moitas actividades vinculadas coa lectura como os contacontos, que acostuman a estar cheas. Ao que non están acostumados, sen embargo, é a poesía. É curioso porque os nenos quédanse moito mellor cos versos. Pode verse nas cancións, facilítalles moito a tarefa de memorizar.
– LVG: ¿Son un público esixente?
– RGP: Para min e moito máis difícil escribir para o público infantil. Se escribes para adultos falo pensando no teu propio universo pero cando escribes poesía para nenos tes que introducirte no seu universo e amoldarte. A maiores, os nenos teñen moi claro o que lles gusta e o que non. (…)”

Entrevista a Siro López sobre Cervantes e o Quixote. A invención do humorismo

Entrevista a Siro López en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Por que o «Quixote» representa o humorismo?
– Siro López (SL): É un personaxe ridículo, un tolo que fai tolerías. E os tolos, aínda que nos inspiren piedade, pola súas tolerías son personaxes cómicos. Se hai un personaxe cómico é don Quixote. Pero no momento no que deixa de falar de cabaleirías, cando se pon a falar doutras cousas, é un personaxe completamente sisado, é unha persoa boísima, culta, progresista. É un personaxe tan excepcional que nos crea mala conciencia da risa cando fai tolerías. Chegamos a solidarizarnos, a identificarnos con don Quixote, todos somos un pouquiño don Quixote.
– LVG: ¿Iso é o humorismo?
– SL: Ese é o humorismo. É que o lector chegue a identificarse con este personaxe que é cómico nun determinado momento pero é sublime noutro. Non podemos deixar de rir porque é un tolo, pero non podemos deixar de admiralo porque cando non fai tolerías é a persoa máis cabal, máis intelixente, máis boa, máis nobre e máis xenerosa que coñecemos. Ese é o primeiro personaxe humorista da literatura universal, antes non había ningún. Despois serve de modelo para moitos máis: Charlot é un quixote, un ser desvalido, inocente, un don quixote moderno. E moitísimos máis personaxes da literatura, do cine, do teatro, seguiron despois o modelo de don Quixote. (…)”