Actos do Día de Rosalía de Castro 2014 para o luns 24 de febreiro

BOIRO

CAMARIÑAS

A CORUÑA

A ESTRADA

FERROL

LUGO

MOAÑA

OURENSE

PONTEVEDRA

A RÚA DE VALDEORRAS

VIGO

Redondela salva o premio Blanco Amor

Artigo de Xesús Fraga en La Voz de Galicia:
“O Concello de Redondela convocará este ano o Blanco Amor, salvando deste xeito in extremis este premio de novela, xa que a entidade responsable da organización do 2013, o Concello de Ferrol, alertou de que a súa continuidade corría perigo. As delicadas circunstancias que vivía un dos galardóns senlleiros das letras galegas debíanse a que os tres municipios aos que lles tocara asumir a vindeira edición renunciaron a esta responsabilidade, xa que xa foran anfitrións do premio en ocasións anteriores. Ademais, un número considerable de concellos non fixeron as achegas económicas necesarias para acadar os 12.000 euros que recibe o gañador.
Ante esta situación, Redondela convocou onte unha reunión en Santiago para buscar fórmulas que garantan a supervivencia do Blanco Amor. No encontro o concelleiro de Cultura, Julio Alonso, comprometeu a organización e se sentaron as bases para estudar cambios que aseguren futuras edicións. Estas modificacións pasan por adaptar as achegas municipais ao tamaño dos concellos, así como adiantar o sorteo no que se elixe a entidade organizadora. Actualmente faise en novembro, «o que resulta moi tarde para poñer en marcha a maquinaria para o ano seguinte, e que ademais colle a moitos concellos cos orzamentos xa pechados», explicou onte Alonso. O concelleiro tamén expuxo a idea de crear unha especie de centro de documentación arredor do premio que facilite a quen lle corresponda asumilo as tarefas relacionadas coa organización.
Deste xeito, Redondela ten previsto publicar a convocatoria antes de rematar este mes, e o fallo producirase en novembro, aínda que se conta con adiantar o sorteo «para que o seguinte concello teña algo máis dun ano para organizalo» (…)”

Sabela González: “O obradoiro é a escusa perfecta para usar a imaxinación”

Entrevista a Sabela González en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Por que decidiu inscribirse no obradoiro de escrita creativa?
– Sabela González (SG): Creo que vin a convocatoria a través do Facebook e nese momento xa me apuntei. Pensei que sería a escusa perfecta para usar a imaxinación e ademais, por ser un obradoiro con máis xente, unha boa forma de perder a vergoña de amosar o que escribes. Tiña xa cousas a medio facer pero nunca daba conseguido acabalas, e nese sentido tamén foi unha axuda, igual que aprender a criticar o que escribes e saber criticar e apreciar o que escriben os demais.
– LVG: Daquela, o seu era xa un caso de vocación pola escrita.
– SG: Si, tiña vocación. O libro xa empezara a escribilo, pero as sesións no obradoiro foron unha axuda para atopar os camiños polos que tirar cando me atopaba perdida ou non sabía como seguir. Empezara no 2001 pero por traballo ou estudos sempre se demoraba. Os obradoiros tamén foron unha boa forma para obrigarme a rematalo e compartir as opinións foi moi útil, sabendo ademais que Francisco Castro é editor, polo que valoras os seus consellos xa non só como autor, senón tamén como alguén responsable de publicacións.
– LVG: Din que a escrita é unha actividade solitaria, pero tamén existe esa dimensión social e participativa.
– SG: É certo que escribes só, pero tamén son boas esas postas en común. Cada vez que remataba unha sesión saía con moitos ánimos, coas forzas necesarias para darlle un novo impulso ao que escribo. E tamén necesitas distanciarte, coller perspectiva e así achegarte mellor á túa propia escrita.”

Olivia Rodríguez: “Aguirre tivo moita influencia en Rosalía, recoñecible nos seus versos e imaxes”

Entrevista a Olivia Rodríguez en La Voz de Galicia:
“A revisión crítica do libro ca obra completa de Aurelio Aguirre (1833-1858), que vai ver a luz en febreiro, corre a cargo de Olivia Rodríguez.
– La Voz de Galicia: Que importancia ten Aurelio Aguirre na literatura?
– Olivia Rodríguez: Foi un poeta moi coñecido na súa época porque representaba xustamente a imaxe perfecta do romántico. Era un mozo liberal que morreu en estrañas circunstancias na praia coruñesa de San Amaro, con 25 anos. Era moi amigo de Murguía, Pondal ou Rosalía, na que tivo moita influencia, recoñecible nos versos da escritora de Padrón, nas formas, nas imaxes, moi parecidas. De feito, escribiu un poema sobre unha sombra que o persegue e que é o antecedente da Negra sombra. (…)”

Miro Villar: “A primeira vez que se reivindicou a poesía do mar na literatura galega foi con López Abente”

Entrevista de Ramón Nicolás a Miro Villar en La Voz de Galicia, desde o seu blogue, Caderno da crítica:
– (…) Ramón Nicolás (RN): Que significa a súa obra [de Gonzalo López Abente] para a literatura galega?
– Miro Villar (MV): Gonzalo López Abente é un dos poetas máis interesantes das primeiras décadas do século XX, con Cabanillas e Victoriano Taibo. Todos tres representan a poesía das Irmandades da Fala. Alén diso, Abente era moi valorado na súa época, por Antón Vilar Ponte ou por Vicente Risco que o definiu como «o noso mellor poeta do mar» e devecía polos seus sonetos de Do Outono (1924). De feito, Abente foi elexido en 1936 polos seus coetáneos para presidir a primeira Asociación de Escritores Galegos, outro proxecto fanado pola golpe fascista de 1936 e a guerra (in)civil. (…)
– RN: Cal é a orixe desta Poesía completa?
– MV: Constituída en 2010 a Fundación López Abente en Muxía, da que fun unha das persoas fundadoras, principiou a valorizarse a reedición da súa obra para o seu mellor coñecemento. De primeiras levei adiante a edición literaria de Bretemada (Alvarellos, 2011), poemario mecanoscrito inédito que se atopaba depositado na RAG e do que souben polo investigador Ernesto Vázquez Souza. E axiña a Fundación pediume que traballase na compilación da súa Poesía completa, labor ao que me entreguei decontado e que rematou nesta edición de máis de 600 páxinas, que xunta oito libros, textos inéditos e dispersos e a súa breve poesía en castelán, pois Abente foi por vontade propia un poeta monolingüe. (…)”

O que vén en 2014 (efemérides literarias), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Non é difícil conxecturar que boa parte da actualidade cultural do 2014 estará ocupada por dous escritores que, sen dúbida, suscitarán unha abondosa atención mediática en forma de actualización e posta ao día da súa obra literaria. Eles son Xosé María Díaz Castro e Eduardo Blanco-Amor, mais talvez non sería desaxeitado atender aniversarios e datas simbólicas doutras voces, igualmente significativas para a nosa cultura.
Son dúas as circunstancias que este 2014 ofrece en relación ao poeta de Guitiriz. Por un lado a celebración, o 19 de febreiro, do centenario do seu nacemento e, polo outro,  a decisión da Real Academia Galega para que protagonice o Día das Letras Galegas.
Díaz Castro ben merecía este recoñecemento, malia ser un autor dun único libro publicado en vida ou mesmo talvez por esa mesma razón pois Nimbos é deses poemarios que honran e dan brillo a unha literatura. O mesmo ocorreu con autores que faleceron cun único libro publicado, véxase De catro a catro de Manuel Antonio, Fírgoas de Manuel Luís Acuña ou Proel de Luís Amado Carballo. Neste ronsel é onde, ao meu xuízo, cómpre situar a Díaz Castro: o que quixo dicir deixóunolo nun excelente poemario e logo calou, ou gardou silencio. É evidente que este ano traeranos necesarias biografías, a edición do resto da súa obra literaria que sospeito abondosa e interesante e outras iniciativas. Benvido, pois, este 2014, ano Díaz Castro para a cultura galega.
Tamén a RAG dispón xa diversas actividades que se vincularán co 35 aniversario da morte do autor de A esmorga; o mesmo aniversario, por certo, que lle corresponde a Celso Emilio Ferreiro ou Luís Seoane.
Respecto a Eduardo Blanco-Amor xa se programan tanto a celebración dun plenario extraordinario na cidade de Ourense como un simposio que afonde en diversos aspectos da súa produción literaria. O perfil do escritor ourensán cómpre evocalo sempre, entre outras causas porque viviu moitos anos como un outsider, ignorado e maltratado tantas veces polo oficialismo. Gústame esta homenaxe porque posibilitará outra nova ollada á súa biografía –insuperable a que nos deixou Gonzalo Allegue co título EBA diante dun xuíz ausente– e, asemade, á súa obra.
Descoñezo se algunha institución pública ou asociación privada planifica algunha actividade ao fío das posibles celebracións que as circunstancias cronolóxicas fan cadrar, mais así debía ser. Entre elas salienta a do cincuenta aniversario do falecemento tanto do político sadense Ramón Suárez Picallo, que viviu axitadamente entre Galicia e América toda a súa vida, como do político e arquitecto vigués Manuel Gómez Román, que desenvolveu un labor aínda hoxe escasamente recoñecido tanto no ámbito do Partido Galeguista como, anos despois, na resistencia cultural no franquismo no seo da editorial Galaxia e da Fundación Penzol.
Por último, tamén este 2014 cumpriría cen anos o mestre, político e ensaísta Avelino Pousa Antelo, falecido hai tan só ano e medio, que foi presidente da Fundación Castelao durante moito anos e exemplar modelo de fidelidade ao seu país e á súa lingua. Neste mesmo grupo cumpriría citar a Celestino Fernández de la Vega, outro ilustre tradutor e ensaísta, especialmente coñecido polo seu intemporal O segredo do humor (1963) e mais a Ramón de Valenzuela, quizais unha das voces narrativas máis precisadas de difusión e revisión, tamén pola dificultade de atopar libros clave como Non agardei por ninguén ou Era tempo de apandar…, obras que non deben faltar para este 2014.

Este artigo publicouse nas páxinas do suplemento Culturas de La Voz de Galicia, o 4 de xaneiro de 2013, baixo o título de O ano de Díaz Castro e Blanco Amor.

P. D. Dous días despois da publicación infórmanme que neste 2014 hai 110 que naceu Arturo Cuadrado e cen anos do escritor murgardés Xosé Rubia Barcia. Deixo constancia aquí deles. Grazas.”