Arquivos da etiqueta: Ramón Nicolás

A máquina de escribir da “Alba de groria” de Castelao

Publicado o por

Desde o Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
“Se alguén me dixese que escollese un texto da literatura galega, de filiación oratoria ou discursiva, non dubidaría en sinalar que o discurso da “Alba de groria” (1948) que se pode ler premendo aquí nunha edición facsímile. Unha composición que deixou sempre en min unha fonda pegada de xeito que, un tanto inconscientemente, se espella estruturalmente nalgún capítulo da biografía de Celso Emilio Ferreiro que escribín hai algún tempo. Por estas razóns o traio aquí e manifesto a miña alegría por unha iniciativa que recuperou a simboloxía deste texto nun acto que se celebrou recentemente.
Ao fío deste día (25 de xullo), que moito me gustaría entender como o dunha precisa e nova “Alba de groria”, deixo aquí unha fotografía que conservo da máquina de escribir de Castelao depositada nun andel inferior dunha sala do Centro Galego de Bos Aires, a carón doutros obxectos que lembran ao escritor rianxeiro. Sempre me gustou pensar que dela saíron as follas do “Alba de groria”: algo máis ca un simple discurso ao que cómpre, sempre, volver.”

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Cuestionario Proust: Helena González

Publicado o por

DesdeHelena González Fernández o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Helena González:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O entusiasmo emprendedor. Abrir portas. Anoar redes. Lousar prazas. Resistir o baleiramento dos saberes e das prácticas que produce a factoría universitaria e alimenta o fordismo intelectual. Sempre co pensamento crítico atravesando corpos, comunidades, emocións…
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Promover o vínculo valorando a distancia. Pactar o común sen perder pé no lugar propio.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Risa e xogo. Complicidade e discrepancia. Terapia, cando cómpre. E partillar todo o que pasa pola boca e caricia.
4.– A súa principal eiva?
– A constancia, a paciencia, a prudencia… e todas as virtudes marianas.
5.– A súa ocupación favorita?
– Abrirlles rodeira á fascinación e á pregunta, aquí e acolá.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Prendo na felicidade pública de Hannah Arendt que turra polo presente e propicia os cambios. Prendo na “Penélope” de Xohana Torres como se fose unha bandeira ao nordés: “non terás medo”, “eu tamén navegar”.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Sucumbir ao medo (Sara Ahmed, Judith Butler). Esquecer a herdanza e os espazos de liberdade para as mulleres e os corpos (Fina Birulés, Rosi Braidotti). Sachar a penas na horta propia, sen procurar outros lugares de labor, outros horizontes (Marta Segarra). Facer do pasado un coxín confortábel de nostalxia ou proxección intereseira do presente (Encarna Sanahuja, Dolors Molas). Desatender a responsabilidade debida ás voces novas, á xente nova (Elena Losada, Rosa Rius).
8.– Que lle gustaría ser?
– Imposibilitada para formular identidades futuras… vou indo.
9.– En que país desexaría vivir?
– Antes respondería por Manuel Rivas: “aquel que dea boa sombra”. Agora vou pola Ana Romaní de Estremas: “unha urdidume líquida / para este tránsito de caudais”. Ou sexa, aquela comunidade que se rexe polo dereito a decidir, todiño.
10.– A súa cor favorita?
– O branco da cicatriz de Margarita Ledo. O negro de Rosalía de Castro, por Roger Mas e mais a Cobla Sant Jordi. O branco-azul da lámpada de tampóns de Joana Vasconcelos. Os Monocromos de Olga Novo. O laranxa na cuberta de Isué de Mercedes Peón. O violeta, e o verde, e o arco da vella…
11.– A flor que máis lle gusta?
– A do xenxibre, polo rizoma. A da árnica, para a dor.
12.– O paxaro que prefire?
– Entre as aves poetas: Chus Pato. Entre as paxariñas do tempo detido: a da “Cantiga CIII” de Alfonso X. Entre as aves rapaces que voan a gran altura: o cóndor que descende en O navio negreiro de Castro Alves. E ese Ave que me é tan familiar…
13.– A súa devoción na prosa?
– Non gasto devocionarios. Enriba da mesa: Carol Bensimon, Fran Lorenzo, María Reimóndez, Murasaki Shikibu e o epistolario francés de Maria-Mercè Marçal sobre Renée Vivien. E no ordenador: Galeg@s sen fronteiras de José Colmeiro,
14.– E na poesía?
– Nestes tempos éme imprescindíbel o poema á lingua “Lépida e leve”, da Gilka Machado. Enriba da mesa: Luz Campello García, Gonzalo Hermo, Miriam Reyes. E no ordenador: Poétic@ de Fran Alonso.
15.– Un libro?
– Un, só? Agora mesmo: Pretty Deadly, vol. 1, de Emma Ríos e Kelly Sue DeConnick (“queremos máis!”).
16.– Un heroe de ficción?
– A viúva de vivo de Rosalía de Castro, que ao final do libro V de Follas novas tamén decide emigrar. Ou sexa: aquela que abandona a espera e perde o medo. Léase o derradeiro poema.
17.– Unha heroína?
– A mesma.
18.– A súa música favorita?
– Mudo a miúdo. E procuro con ansia a posibilidade do silencio (vivo na cidade, móvome en metro, participo na educación sentimental das veciñas do primeiro andar polo patio de luces). Agora: Satie, Diana Krall, Madredeus, Elis Regina, Arvo Pärt.
19.– Na pintura?
– Os corpos de Claudia Rogge. Os retratos de Andrea Costas. As instalacións de Pipilotti Rist. As cadeiras de Antón Patiño. As colaxes de Rebeka Elizegui. O corazón de Francisco Remiseiro para Método cardiofónico. O naufraxio da memoria de Miguelanxo Prado. O Sinsonte de Víctor Escandell. As flores de Georgia O’Keefe… Sigo?
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Tantísimas nómades nos non-lugares. Nos desertos, nas fronteiras, no bandullo dos caiucos, nos centros de internamento, nos campos, nos barcos en augas internacionais…
21.– O seu nome favorito?
– Esmeralda: xitana en Victor Hugo, vampira labrega en Rosalía de Castro.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O uso de uniformes con naftalina.
23.– O que máis odia?
– Seguindo a Risco, “ascender de porco a marrán”. E seguir sumando nomes e homes ao listado de aportacións decisivas que Galicia fai á historia (carca) de España.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– O señor patriarca na cadeira (trincheira) de veludo. O homicida que é feminicida.
25.– Un feito militar que admire?
– “Que la música militar, / nunca me supo levantar”.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O olfacto do esquío. A xeolocalización da abella. A suavidade branca do croio.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Por vontade propia. Eutanasia. E lonxe, ben lonxe, das factorías do coidado que deshumanicen e amalloen os corpos e a vontade aos protocolos.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Centrifugada.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Indulxencia? Estou incapacitada para este termo eclesiástico, xerárquico, e chantado na lei.
30.– Un lema na súa vida?
– Un, só? “Nosoutras decidimos”.”

Cuestionario Proust: Ramón Neto

Publicado o por

DesdeRamón Neto 2013-06-11 Prague o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Ramón Neto:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A empatía.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A sinceridade, condimentada cun bo sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Nada en particular, chega con que estean aí.
4.– A súa principal eiva?
– A dispersión e a falta de orde.
5.– A súa ocupación favorita?
– Estar con amigxs, viaxar e, entre unha cousa e outra, escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder compartila.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Prefiro nin sequera pensalo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Gustaríame ter feito estudos de medicina e exercer algún tipo de profesión médica.
9.– En que país desexaría vivir?
– Onde vivo.
10.– A súa cor favorita?
– O negro.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Calquera das flores ventureiras que medran nos terreos baldíos da miña cidade. E, en concreto, unha das poucas á que que lle sei o nome: a papoula.
12.– O paxaro que prefire?
– O corvo mariño.
13.– A súa devoción na prosa?
– Teño certa predilección pola prosa norteamericana: Raymond Carver, Scott Fitzgerald, Carson McCullers, Paul Auster, Faulkner, ou Hemingway, sobre todo a súa narrativa curta.
14.– E na poesía?
– Paul Celan e Lois Pereiro.
15.– Un libro?
– Anamnese, de Eli Ríos.
16.– Un heroe de ficción?
– Poñamos un de traxedia shakespeariana: o rei Lear e a reinterpretación que del fai Kurosawa no seu filme Ran.
17.– Unha heroína?
– Edna Pontellier, en The Awakening de Kate Chopin.
18.– A súa música favorita?
– Ten New Songs de Leonard Cohen.
19.– Na pintura?
– As máscaras e os esqueletos de James Ensor.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As persoas que lle fan fronte na vida cotiá a calquera tipo de discriminación, sexa racial, de orixe ou de xénero.
21.– O seu nome favorito?
– O nome de toda persoa que me brinde a súa amizade convértese nun nome favorito.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Cos anos vou aprendendo a soportalos máis ou menos todos.
23.– O que máis odia?
– A discriminación social, de orixe, de xénero, ou de calquera outro tipo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Calquera ditador ou gobernante absolutista, independentemente da suposta ideoloxía utilizada como pretexto.
25.– Un feito militar que admire?
– Non admiro feito militar ningún, pero si teño un interese particular polo acontecido nas trincheiras da Primeira Guerra Mundial e nos seus no man’s lands.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Ter maior habilidade con cousas de números.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Preferiría que non fose dunha enfermidade dexenerativa que me fixera perder a capacidade da memoria e da palabra.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Un optimismo de base matizado con pequenas doses variábeis de escepticismo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Aqueles que teñen que ver coa dispersión e a falta de orde…
30.– Un lema na súa vida?
– Precísase ir moi lonxe para saber até onde se pode ir (Heinrich Böll).”

Manuscrito: Rosalía de Castro

Publicado o por

Desde Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
“Para lembrar o seu 130 cabodano traio a esta sección, onde xa viron algúns manuscritos da autora, unha carta do seu puño e man dirixida a Luís Tobío Campos. A carta está incorporada na web do Consello da Cultura Galega, onde se pode consultar xunto con outras recuperadas. Con todo, velaquí o orixinal, cortesía da Fundación Penzol.”

rosalc3ada01rosalc3ada02

Manuscritos: Daniel Cortezón

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Supoño que nun futuro non moi lonxano cumprirá revisar a achega literaria -nomeadamente narrativa, ensaísta e dramatúrxica- de Daniel Cortezón (1927-2009). A súa traxectoria vital é ben merecente de atención como, sobre todo, o seu perifl creador marcado, como el deixou dito, polo devezo de saber: “Eu son absolutamente autodidacta. Apenas fun á escola para aprender as primeiras letras. Da biblioteca de Ribadeo lin, ao longo de vinte e tantos anos, no mostrador da farmacia, os máis de 3000 volumes cos que contaba”.
Deixo aquí unha mostra dun manuscrito seu pertencente a unha carta que lle enviou, desde o seu Ribadeo natal, a Ramón Piñeiro, o 4 de outubro de 1953 (a miña gratitude á Fundación Penzol pola colaboración).

daniel-cortezc3b3n

Vigo: actividades destacadas do xoves 9 de xullo na Feira do Libro

Publicado o por

OFeira do Libro de Vigo 2015 xoves 9 de xullo continúa a Feira do Libro de Vigo (na Rúa Progreso, xunto ao MARCO), con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para este día:

– 19:00 h. Antonio García Teijeiro asina Detrás do horizonte, na caseta de Librouro.
– 19:00 h. Agustín Fernández Paz, asinará exemplares da súa obra, publicados por Xerais.
– 20:00 h. Silvestre Gómez Xurxo presenta De cristal, publicado por Xerais, coa participación de Ramón Nicolás e a actuación musical de Magoia e Paulo, de Treixadura.
– 21:00 h. Xabier Paz presenta A galera de Xelmírez, publicada por Xerais. Participará no acto, xunto ao autor, Camino Noia.

Cuestionario Proust: Xosé Antonio Perozo

Publicado o por

DesdeXosé Antonio Perozo o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xosé Antonio Perozo:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A xenerosidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A nobreza.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Afecto.
4.– A súa principal eiva?
– A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– A creación literaria.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir namorado.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A morte dun fillo.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son.
9.– En que país desexaría vivir?
– Naquel no que teña un romance.
10.– A súa cor favorita?
– O arco da vella.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Quizais a rosa branca.
12.– O paxaro que prefire?
– Pode que o pardal.
13.– A súa devoción na prosa?
– Gabriel García Márquez, Mario Benedetti, Álvaro Cunqueiro, Camus, Kafka…
14.– E na poesía?
– García Lorca, Celso Emilio Ferreiro, Gabriel Celaya, Juan Ramón Jiménez, Walt Whitman…
15.– Un libro?
– Un só? Cien años de soledad.
16.– Un heroe de ficción?
– Lázaro de Tormes
17.– Unha heroína?
– Emma Bovary
18.– A súa música favorita?
– A barroca.
19.– Na pintura?
– Zurbarán, Velázquez, Goya, Picasso, Granell, Canogart…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– O camareiro que me serve o café cada día.
21.– O seu nome favorito?
– Podería ser Llerena, o da miña vila natal.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A preguiza.
23.– O que máis odia?
– ¿?
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Adolf Hitler, Nerón…?
25.– Un feito militar que admire?
– Ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A creatividade musical.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– De infarto do corazón como meu pai, meu avó, meu bisavó…
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Entusiasta.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A falta de talento, as picardías, o desánimo…
30.– Un lema na súa vida?
– Todo final sempre é un principio.”

Vigo: actividades destacadas do luns 6 de xullo na Feira do Libro

Publicado o por

OFeira do Libro de Vigo 2015 luns 6 de xullo continúa a Feira do Libro de Vigo (na Rúa Progreso, xunto ao MARCO), con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para este día:

– 18:30 h. Miguel Ángel Alonso Diz asinará exemplares de O valente coello que quixo soñar e outros libros seus na caseta da Libraría Andel.
– 19:45 h. Xosé María Álvarez Cáccamo e Fernando Casás, presentan Arqueoloxía da memoria, publicado polo selo editorial Niké de Urco Editora.
– 20:30 h. Antonio Piñeiro presenta A identidade fascinada, publicada por Galaxia. Participan, xunto ao autor, Ramón Nicolás e Carlos Lema.
– 21:15 h. Concerto presentación do CD Aprendendo a ladrar, por Xardín Desordenado recollendo a poesía musicada de poetas galegas.

Taboleiro do libro galego XXXV (xuño 2015), por Ramón Nicolás

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Última entrega do  “Taboleiro do libro galego”, correspondente ao mes de xuño 2015, que contou coa colaboración de dez librarías galegas:  Libros para Soñar de Vigo, O Pontillón de Moaña, Andel de Vigo, Miranda de Bueu,  Aira das Letras de Allariz, Lila de Lilith de Compostela, Biblos de Betanzos, Librouro de Vigo, Suévia da Coruña e mais Cartabón de Vigo. Grazas a todas elas e esta sección despídese até despois do verán..

NARRATIVA
1º-. Cabalos e lobos, de Fran P. Lorenzo, Xerais.
2º-. Un animal chamado néboa, de Ledicia Costas, Xerais.
3º-. A música dos seres vivos, de María Reimóndez, Xerais.
4º-. Antípodas, de Xosé Vázquez Pintor, Xerais.
5º-. Funambulistas, de Mercedes Leobalde, Xerais.
6º-. O ocaso da familia Portela, de Noa Pérez González, Barbantesa.
7º-. Instrucións para tomar café, de Manuel Núñez Singala, Galaxia.
8º-. O viaxeiro radical, de Xerardo Quintiá, Galaxia.

POESÍA
1º-. oso, mamá, si?, de María Lado, Xerais.
2º-. Celebración, de Gonzalo Hermo, Apiario.
3º-. Atravesar o fantasma, de Carlos Callón, Xerais.
4º-. Bazar de traidores, de Elías Portela, PEN Club.
5º-. Transfusión oceánica, de Xosé Iglesias, A. C. Caldeirón.
6º-. Palavras a Espártaco, de Vítor Vaqueiro, Através.

ENSAIO-TEATRO
1º-. O Piloto. O último guerrilleiro, de Afonso Eiré, Hércules de Edicións.
2º-. Historia de Galicia, de David Pérez, Edicións do Cumio.
3º-. Nacionalismo galego aquén e alén mar, de Uxío-Breogán Diéguez, Laiovento.
4º-. No tempo de Follas Novas, de Pilar García Negro (ed.), Alvarellos Editora.
5º-. Xosé Filgueira Valverde. Biografía intelectual, de Xesús Alonso Montero, Xerais.

XUVENIL
1º-. A neve interminable, de Agustín Fernández Paz, Xerais.
2º-. Dragal IV, de Elena Gallego, Xerais.
3º-. Como unha áncora, de Iria Collazo, Galaxia.
4º-. Tes ata as 10, de Francisco Castro, Galaxia.
5º-. O solpor dos deuses. As crónicas de Bran 3, de Xosé Duncan, Contos Estraños.
6º-. Non hai luz sen escuridade, de Andrea Barreira, Urco.
7º-. As palabras poden matar, de Marcos Calveiro, Xerais.

INFANTIL
1º-. O valente coello que quixo soñar, de Miguel Ángel Alonso Diz – Luz Beloso, Nova Galicia Edicións.
2º-. Os libros da merenda, VV. AA., Urco Editora.
3º-. Escarlatina, a cociñeira defunta, Ledicia Costas – Víctor Ribas, Xerais.
4º-. Amizades secretas, de Agustín Fernández Paz, Edebé.
5º-. Gatiño e as vacacións, Joel Franz Rosell e Constanze v. Kitzing, Kalandraka.
6º-. A historia de Parche, Concheiro, Os Biosbardos.

LIBROS CD-DVD
1º-. Alegría!, Sérgio Tannus – Luís Barbolla (ilustracións), Galaxia.
2º-. Non hai berce coma o colo, de Paulo Nogueira e Magoia Bodega (ilustracións de Mariona Cabassa), Kalandraka.
3º-. Brinca vai!, de Paco Nogueiras e David Pintor, Kalandraka.
4º-. Gatuxo, de Magín Blanco, Fol Música.
5º-. Té, chocolate, café, Golfiños, Gestión Cultural.

BANDA DESEÑADA
1º-. O bichero V, de Luís Davila, Edición do autor.
2º-. Marcopola e a illa remeira 3. Dragoneta!, de Jacobo Fernández Serrano, Xerais.

Cuestionario Proust: Érica Esmorís

Publicado o por

DesdeÉrica Esmorís o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Érica Esmorís:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A sensibilidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A capacidade de rirse dun mesmo.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Novas e divertidas aventuras.
4.– A súa principal eiva?
– Son moi despreocupada (pola miña aparencia, pola miña saúde, polo estado da miña conta bancaria, a desorde xeral na miña casa). Tan só se salva o ordenador que, de ordenado, non parece meu.
5.– A súa ocupación favorita?
– A praia en todas as estacións do ano.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Amar e ser amado e vivir como eu quero (e se é nunha casa na praia e rodeada de animais, mellor).
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A enfermidade ou perda dun dos meus.
8.– Que lle gustaría ser?
– Escritora e libre.
9.– En que país desexaría vivir?
– En todos os que me leve a miña vella furgoneta.
10.– A súa cor favorita?
– A amarela.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As que tinguen de cores os campos, as silvestres.
12.– O paxaro que prefire?
– Calquera das aves de mar.
13.– A súa devoción na prosa?
– As historias que narran vidas enteiras.
14.– E na poesía?
– As que dan para imaxinar vidas enteiras.
15.– Un libro?
– Cien años de soledad.
16.– Un heroe de ficción?
– Agora mesmo non se me ocorre ningún.
17.– Unha heroína?
– Pippi Langstrump.
18.– A súa música favorita?
– Jam e Eddie Vedder en solitario.
19.– Na pintura?
– Turner.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Miña nai.
21.– O seu nome favorito?
– Momo.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Os asubíos. Non soporto as melodías asubiadas.
23.– O que máis odia?
– O único que realmente odio son os pementos.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Non sei se son ás que máis desprezo pero a figura dun toureiro é, para min, incomprensible.
25.– Un feito militar que admire?
– Ningún pero, falando de Turner, gustaríame poder ver, por exemplo, ao xeneral Aníbal cruzando os Alpes para atacar Roma, simplemente por curiosidade
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don da boa caligrafía.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– De ningunha maneira. Espero que non sexa obrigatorio.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A alegría.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non desestabilizan os meus valores.
30.– Un lema na súa vida?
– Por que non?”