Entrevista de Belén Bouzas a María Alonso en Nós Diario:
“- Nós Diario (ND): A que necesidade responde a publicación de Migrantas?
– María Alonso (MA): Migrantas, en feminino, é un libro de conversas só con mulleres, galegas, que viven ou que viviron nalgún momento fóra da Galiza por algún motivo. Con estas historias, con estas conversas, a intención principal do libro é a de cuestionar a imaxe da emigración galega, masculina, clásica, ou da emigración de mediados do século pasado ao norte de Europa.
Nesta nova vaga migratoria, que xurdiu a partir da crise de 2008, cambiou radicalmente. Xa non só porque agora emigran máis mulleres que homes, senón sobre todo polo perfil destas mulleres. Tamén pola actitude de cara á vida, ao presente e ao futuro, que teñen todas elas.
A intención de Migrantas era a reflexión. Unha reflexión a través de conversas que tiveron lugar en liña entre outubro e novembro do ano pasado. Neste sentido, o volume está condicionado pola situación de pandemia e alerta sanitaria.
– ND: Cales son, para vostede, as características desta nova emigración?
– MA: Considero que hai varios aspectos que se repiten de forma constante en todas as conversas. O primeiro que xorde de modo natural é a idea de retorno, que está presente en todas e cada unha. Ese retorno, que aparentemente non é posíbel, obsesiona esas mulleres. Mais todas elas son conscientes de que, polo de agora, non é posíbel. Algunhas delas levan 20 anos emigradas e outras levan menos tempo, mais todas son conscientes de que a volta á casa non será factíbel nun futuro próximo.
Despois, a motivación para emigrar na maioría dos casos foi a precariedade laboral que atoparon ao terminar as súas carreiras. Todas elas son licenciadas, moitas teñen mestrados, doutoramentos… Son científicas, investigadoras… Mais as condicións laborais de precariedade, mesmo no ámbito científico, foron brutais… Así, esa precariedade é outra característica bastante común entre todas elas.
Por outra banda, a maior parte das historias teñen unha evolución en positivo. É dicir, deixaron a precariedade na Galiza, emigraron e atoparon tamén precariedade no país de acollida, mais pouco a pouco foron encontrando o seu sitio na emigración e melloraron. Porén, tamén hai algunhas historias de frustración, de plans que non acaban de funcionar, que cuestionan a idea de que emigrar é igual a éxito.
– ND: En Transmigrantes (Axóuxere, 2017), o seu anterior ensaio, xa pousaba o ollar na emigración.
– MA: Transmigrantes escribino cando eu era transmigrante. Nesa época, cun título de doutoramento na man, atopei bastante precariedade. É un ensaio diferente a este libro novo. Unha obra moi crítica sobre aquela época, de 2014 a 2016, cando máis comecei a notar as consecuencias da crise de 2008. Regreso a esa temática porque creo que é necesario e urxente comezar a falar sobre a nova vaga migratoria.
Seguimos ancoradas na idea de que a Galiza migrante é do século pasado e non é así. As características da nova vaga migratoria son diferentes das anteriores. Xa non se emigra nin en familia nin en barcos todos xuntos, agora emigramos de xeito máis particular, máis individual, pero é un fenómeno masivo.
A través destas conversas o que noto é que as persoas migrantas, coma min, teñen ganas de falar. Teñen ganas de que lles dean voz, de ser escoitadas… E agradecen moito, polo menos neste caso, que lles deran a oportunidade de falar e compartir as historias.
Considero que é necesario e importante que tomemos consciencia de que existe un fenómeno migratorio e que detrás de todos eses números, de todas esas cifras, hai persoas reais, con nomes, con historias e con circunstancias que necesitan ser compartidas.”
Arquivos da etiqueta: Transmigrantes. Fillas da precariedade
Conversa con María Alonso sobre Transmigrantes, fillas da precariedade
“Escuras andoriñas”, por Arancha Rodríguez Fernández
Artigo 
de Arancha Rodríguez na Sega:
““Eu quería entender que estaba a acontecer. En que momento me equivoquei.” Así definía María Alonso, a autora, o propósito de Transmigrantes nunha entrevista no Diario Cultural.
E é ese “equivoquei” o que marca un peso invisíbel pero omnipresente que acompaña á lectora ao longo de todo ese traxecto, de ida (e de volta?).
Transmigrantes, publicado por Axóuxere Editora, preséntanos unha realidade tan palpábel como escondida: a dunha mocidade emigrada para “medrar profesionalmente” que remata servindo copas ou limpando váteres en (inserte grande metrópole do imaxinario occidental); poñamos, Londres. O mérito deste libro reside precisamente nesa ansia de dinamitar o mito da emigración actual como unha panacea chea de oportunidades, unha mentira construída á medida do aparello do poder e a ideoloxía neoliberal. E iso consegue facer desde a primeira páxina.
Se ben a análise compartida –e por suposto, aparente– da falla de políticas públicas que incentiven o emprego no noso país (e raianos), así como a falla de oportunidades e precarización das máis mozas que dá lugar a situacións insostíbeis, Transmigrantes pon en dúbida que a solución a esa situación sexa unha fuxida. E non fala Alonso de fuxida no senso pexorativo (alomenos, non para quen foxe), senón da idea da procura desesperada dun futuro nun lugar que é vox populi que é “máis avanzado”, que ten “máis oportunidades”, que é “máis cosmopolita”. Así, miles de mozas e mozos, título en man ou en pendrive, rematan sen saber moi ben como en Inglaterra, en Alemaña, en Canadá ou en Australia. Alentadas pola idea consabida de que alí atoparán algo “do seu”, así como por unha frustración inherente aos anos de paro e precariedade posteriores aos estudos. Atopando, no mellor dos casos, traballiños na hostelería, en hoteis ou en academias, se teñen moita sorte, estas comunidades transmigrantes (trans, porque migran sen saber ben onde, con que obxectivo, ou cando voltarán; considéranse en transición) van palpando pouco a pouco unha nova decepción: a de sentírense estafadas por esa idea competitiva e neoliberal do “home feito a si mesmo”. E sen teren conseguido o que ían buscando. (…)”
Rianxo: presentación de Transmigrantes, de María Alonso Alonso
Tabela dos Libros de maio de 2017, por Armando Requeixo
Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Como cada mes, chega a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”
Booktrailer de Transmigrantes, de María Alonso
Entrevista a María Alonso no Diario Cultural sobre Transmigrantes
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Hai unha invisibilización dunha realidade menos amable da nova diáspora”. María Alonso publica con Axóuxere Editora o ensaio Transmigrantes. Fillas da precariedade. Pode escoitarse a entrevista aquí.”
Compostela: presentación de Transmigrantes, de María Alonso
Vigo: presentación de Transmigrantes, de María Alonso Alonso
Transmigrantes, fillas da precariedade, por María Alonso
Artigo de María Alonso en Palavra Comum:
“(…) Transmigrantes, fillas da precariedade é un ensaio que intenta explicar o devir dun grupo moi concreto de persoas de entre trinta e corenta anos que, durante a década da mal chamada ‘crise’ non foi quen de se asimilar no tecido laboral do país de orixe, e que ve na emigración un modo de supervivencia. Este colectivo, ao que me refiro como o ‘precariado transmigrante’ caracterízase por ter unha importante bagaxe formativa pero que, en canto cruza a fronteira, sofre unha depreciación como capital humano. Trátase da mesma depreciación que forza a súa saída. Esta xeración non é unha xeración perdida; senón que é a xeración das oportunidades perdidas para o país que as e os expulsa. (…)
A maioría destas novas e novos emigrantes non ve a migración como un fenómeno natural, probablemente porque xa non se lembra do noso pasado máis próximo. Isto sabémolo ben as e os galegos: quen non ten ou coñece a alguén que teña un familiar en América Latina, Suíza ou Alemaña? E agora, quen non ten un amigo ou unha compañeira da carreira en Londres, Berlín ou mesmo Nova York? Para calquera persoa migrante, a alienación tanto do país de orixe coma do de acollida convértese nunha carga difícil de levar; mesmo hoxe en día, a pesares das novas tecnoloxías que nos permiten estar ‘aquí’ e ‘alí’. Esta ansiedade ontolóxica é tan familiar para as e os galegos que até temos unha palabra para a describir: ‘saudade’. Manuel Forcadela, no seu libro Dama saudade e cabaleiro sombra, considera a saudade coma o construto cultural dunha comunidade e dunha época en particular de crise económica e inestabilidade política, facendo referencia á España de posguerra e aos corenta anos de ditadura. Seguindo esta liña de investigación, Transmigrantes, fillas da precariedade suxire que a nova diáspora galega tamén está condicionada por elementos similares, mais a situación, tanto histórica como económica, é diferente, polo que é necesario postular un paradigma alternativo para achegarse a este fenómeno do precariado transmigrante. No libro considérase á e ao novo transmigrante como un suxeito político que reinterpreta as metáforas e estereotipos existentes arredor da emigración como manifestación da súa revolta. (…)”
