Salvaterra do Miño: festival de poesía e música en homenaxe a Manolo Soto

Cuestionario Proust: Arturo Casas

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Arturo Casas:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Agora mesmo a paciencia, e moito me tardou. Tamén unha certa incapacidade para deixar de ver o aspecto cómico que se agocha en case toda acción humana.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A xenerosidade, a intelixencia, a discreción, a bondade, a educación, a valentía, o candor, o riso, a boa vocalización, todas por igual.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me fagan rir e que non o beban todo.
4.– A súa principal eiva?
– A descrenza en todo plan quinquenal. Pero iso mesmo vai a favor do momento e a favor da utopía.
5.– A súa ocupación favorita?
– Actual? Ver durmir certas persoas.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Igualdade, emancipación, pluralidade, viño, percebes e pel.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Ninguén sabe nada a ese respecto.
8.– Que lle gustaría ser?
– Contorsionista. No seu defecto, un río.
9.– En que país desexaría vivir?
– En Noruega, en Chile, nalgún país longo e marítimo. Neste mesmo, malia el ser cadrado. Pero con algún amaño, con bastantes amaños. Por poñer un, diría contarmos cunha esquerda medianamente lúcida.
10.– A súa cor favorita?
– A cor que recende, a do mar dos ártabros.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Papoula e memoria.
12.– O paxaro que prefire?
– O tucano, por me resultar inverosímil e serme simpático malia o exceso.
13.– A súa devoción na prosa?
– Bourbaki. Spinoza. Weil. Cunqueiro. Lotman. Arendt. Cervantes. Canetti.
14.– E na poesía?
– Safo e a poesía arcaica grega; en xeral, todos os arcaicos. E logo Celan. Tamén Pepe Cáccamo, Chus Pato e oito ou dez poetas máis do meu tempo e do meu país. Admiro igualmente quen traduce poesía e o fai ben. Poucas cousas se me ocorren máis complicadas.
15.– Un libro?
O bosque harmonioso, de Augusto Abelaira. Quen sabe por que?
16.– Un heroe de ficción?
– Lázaro. E, en xeral, os esdrúxulos.
17.– Unha heroína?
– Eurídice, por non desviarnos. Tamén Atenea, malia todo.
18.– A súa música favorita?
– Depende da hora, do sitio, da posición e de se estou só ou con xente. Algúns nomes e xéneros, por exemplo mentres conduzo, resultan inconfesábeis. Sendo dono de min, gústame Pärt, Mozart, Bach, Schubert. Tamén Abe Rábade, que hai uns días me conmoveu até un límite para min descoñecido. A música de Patricia Barber, Shirley Horn, Abbey Lincoln, Nina Simone e moitas outras compositoras e cantantes estadounidenses.
19.– Na pintura?
– Colmeiro e Seoane, para pensar no mito e para a alegría. E moita pero moita máis. De antes e de despois.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os que cruzan desertos e mares procurando algo que nós xa temos. As que se xogan a vida por falar en voz alta.
21.– O seu nome favorito?
– Ilduara, Artemio e algún nome eslavo, como Zbigniew ou Katarzyna.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Poñamos catro: a facundia, a pompa, a nugalla e a desorde. E un quinto: a incapacidade para poñerse no lugar do outro. E un máis, por ir á media ducia: a egolatría.
23.– O que máis odia?
– O colonialismo, a violencia física e simbólica contra as mulleres, a relixión de estado, a escravitude, o fascismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco e os seus xenerais, bispos, xuíces e banqueiros, por todo o que directa e sistematicamente nos fixeron (século XX) e nos seguen a facer a nós (século XXI).
25.– Un feito militar que admire?
– Calquera que implique a liberación de seres humanos sometidos por motivos étnicos, sociais, relixiosos ou doutra clase. A revolución haitiana de 1791 contra a escravitude e mais a colonización e a correlativa organización militar debida a Toussaint Louverture, por exemplo.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Beleza e intelixencia, por esa orde ou pola inversa. Fóra diso gustaríame ser negra e ter sentido do ritmo e da proporción. Tamén, con todo o anterior, ser mediofondista, danzarín e tocar o saxo alto ou o bandoneón. A miúdo querería, asemade, ser contorsionista, creo que xa o dixen.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen tortura, sen escenario, sen relixión e sen dar a lata. Pero asumo aquilo de Blanchot: morrín, vivín, morrín. Non se morre só unha vez nin só dunha vez.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A proxección individual e colectiva sobre o futuro, un principio esperanza menor que o que querería manter aceso.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A simpleza, agás cando vai unida a poder. Pero quen é un para perdoar?
30.– Un lema na súa vida?
– Nunca souben de lemas. Gustoume o resultado dunha enquisa do Times, el mesmo paradoxal: “No motto please, we’re British”.”

Cuestionario Proust: Alfonso Álvarez Cáccamo

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Alfonso Álvarez Cáccamo:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Son optimista pero cos pés na terra. Sinto curiosidade por todo. Góstame aprender, e sinto unha enorme satisfacción cando aprendo e comprendo, especialmente no eido da Historia.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A fidelidade e a xenerosidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– O mesmo que eu tento dar: un trato comprensivo e xeneroso.
4.– A súa principal eiva?
– Teño moitas. Non sei dicir cal é a máis notábel. Quizais a dificultade para comprender a Física, a Astrofísica e as Matemáticas.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, pintar ao óleo e tocar o piano.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Polo que atinxe á miña persoa, manterme en aceptábeis condicións mentais e físicas, nesa orde. Polo que atinxe ao mundo, que se cumpran definitivamente, catro séculos despois, as tres máximas da Revolución Francesa: igualdade, fraternidade e legalidade.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Enviuvar.
8.– Que lle gustaría ser?
– Xa son maior para ser outra cousa, pero se volvese nacer, cousa que vexo difícil, o meu soño sería ser director de orquestra, compositor e un pianista capaz de interpretar con mestría, e para propio goce, todas as partituras dos clásicos.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nunha Galiza dona do seu destino.
10.– A súa cor favorita?
– Anil.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A gardenia.
12.– O paxaro que prefire?
– O papagaio.
13.– A súa devoción na prosa?
– Valle Inclán, Méndez Ferrín, Cunqueiro, Torrente Ballester, García Márquez, Dostoievski, Tomás Mann, Irene Nemirovsky… Imposíbel citar un só autor/a.
14.– E na poesía?
– Xosé María Álvarez Cáccamo, Xavier R. Baixeras, Xosé María Álvarez Blázquez, Celso Emilio Ferreiro, Rosalía de Castro, Baudelaire… Imposibel citar un só autor/a.
15.– Un libro?
– Dificilísimo quedar cun só libro. Quizais Crime e castigo.
16.– Un heroe de ficción?
– Asterix.
17.– Unha heroína?
– Pipi Calzaslargas.
18.– A súa música favorita?
–  Beethoven.
19.– Na pintura?
– Édouard Manet entre moitos outros/as.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Alexandre Bóveda.
21.– O seu nome favorito?
– Non teño un nome favorito. Os nomes favoritos veñen dados polas persoas favoritas que os leven.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A desorde.
23.– O que máis odia?
– O egoísmo e a prepotencia.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco, Videla, Pinochet, Hitler…
25.– Un feito militar que admire?
– A resistencia de Stalingrado.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Nos sentidos, unha boa vista. Na forma de ser, a capacidade de transmitir acougo aos demais.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen sufrimento, entre a xente amada.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ilusionado por facer cousas.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os excesos dos larpeiros. A indecisión en aspectos superficiais.
30.– Un lema na súa vida?
– Tentar ser feliz.”

Compostela: III Xornadas de Literatura e Ensino, Versos pintados no pupitre, os 13 e 14 de decembro

Horario: Venres 13 de decembro, de 16:30 a 20:00 horas; sábado 14 de decembro, de 10:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia (Monte Gaiás), Santiago de Compostela.
Destinatarios-as: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Matrícula: Gratuíta, por rigorosa orde de inscrición, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG e da AELG, a través da web da AS-PG: entre os días 11/11/2013 e 10/12/2013.
Número de prazas: 100.
Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25%
Número máximo de prazas: 25%.
Obxectivos previstos:
– Valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa.
– Adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos.
– Achegarse aos contidos didácticos e interactivos que as TIC ofrecen para o profesorado.
– Coñecer o Espazo Didáctico que a AELG ofrece aos profesionais do ensino, en particular, e á sociedade, en xeral.
– Reflexionar sobre a necesaria revisión e actualización da transmisión didáctica da poesía no ensino obrigatorio e posobrigatorio.
– Reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da poesía.
– Coñecer e analizar as estratexias de sedución que faciliten a descuberta e o achegamento á lectura poética por parte do público infanto-xuvenil.
– Partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento da linguaxe poética para a infancia e mocidade xunto con escritores e escritoras da literatura galega e mais coas figuras mediadoras.
– Coñecer o potencial creativo e expresivo da expresión lírica subxacente na literatura galega de tradición oral.
– Concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na expresión escrita, o alumnado.

PROGRAMA

VENRES 13 DE DECEMBRO
16:30 h. Entrega de material.
17:00 h. Conferencia: Poesía para xente miúda. Música e xogo de palabras, de Xosé Mª Álvarez Cáccamo.
18:00 h. Mesa redonda: O Club d@s poetas viv@s, con Fran Alonso, Antonio García Teijeiro, Elvira Riveiro.

SÁBADO 14 DE DECEMBRO
10:00 h. Mesa redonda: Enredando versos nas aulas, con Montse Penas, Anxos Rial, Romina Bal.
12:00 h. Obradoiros de expresión escrita (simultáneos):
* Quen teme a poesía feroz?, con Antía Otero.
* Fascinio poético no proceso de creación, con Dores Tembrás.
* Versos transformers, con Carlos Negro.
16:00 h. Conferencia: E-memoria. Contidos e aproveitamento do arquivo de tradición oral da AELG, con Antonio Reigosa.
17:30 h. Mesa redonda: Voces de Rosalía, con:
* Uxía: Rosalía pequeniña.
* Najla Shami: Na lingua que eu falo.
* Aid: Rapoemas.
19:15 h. Actuación de Uxía, Najla Shami e Aid.
20:00 h. Clausura.

Metodoloxía que se vai empregar:
– Conferencia inaugural que centre o estado da cuestión con carácter informativo e analítico.
– Mesas redondas que faciliten a intercomunicación con ópticas diversas segundo os diferentes relatores que participan nelas.
– Interacción e participación co público nos coloquios finais das mesas redondas.

Entrada libre até completar aforo.

Cuestionario Proust: Xosé María Álvarez Cáccamo

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xosé María Álvarez Cáccamo:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O entusiasmo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A xenerosidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Unha boa comunicación.
4.– A súa principal eiva?
– A tendencia ao exceso.
5.– A súa ocupación favorita?
– A creación de poesía visual e obxectual.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Ideal e felicidade son conceptos demasiado monumentais. Sobardan as coordenadas da miña visión do mundo.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A perda dun fillo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Artista en París no tempo das vangardas.
9.– En que país desexaría vivir?
– Na Galiza liberada.
10.– A súa cor favorita?
– Certas tonalidades entre verde e azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As cerdeiras en flor.
12.– O paxaro que prefire?
– A garza.
13.– A súa devoción na prosa?
– Valle Inclán.
14.– E na poesía?
– A lírica galegoportuguesa medieval.
15. Un libro?
Pedro Páramo.
16.– Un heroe de ficción?
– Guillermo Brown, o protagonista dos relatos de Ritchmall Crompton.
17.– Unha heroína?
– Alejandra, a protagonista de Rayuela.
18.– A súa música favorita?
– Beethoven.
19.– Na pintura?
– Antoni Tàpies.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Non sinto atracción ningunha por heroes nin heroínas da vida real. Non son reais.
21.– O seu nome favorito?
– Beatriz.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A indolencia.
23.– O que máis odia?
– O fascismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco.
25.– Un feito militar que admire?
– Son incapaz de admirar feitos militares.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da interpretación musical.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– De ningunha maneira. Morrer é algo que non me gusta nada.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Un expectante estado de tranquilidade.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os da xente a quen quero.
30.– Un lema na súa vida?
– Fago meu este lema de Jean Cocteau: «Conseguírono porque non sabían que era imposíbel.».”

Dez anos sen Xela Arias

Artigo de Marga Do Val en Sermos Galiza:
“Hai dez anos a morte de Xela Arias con só corenta e un anos, moitas ganas de vivir e quizais no mellor da súa vida, nai dun fillo, conmocionaba o mundo cultural galego. Unha delegación de escritores e escritoras atopábase no marco da reunión anual da Federación Galeusca, en concreto no Museo da Paz de Gernika, cando esta mala nova chegou a través dunha chamada telefónica do poeta Xosé María Álvarez Cáccamo á escritora Yolanda Castaño, a noticia batía coma un mazazo.
Profesora de literatura de ensino medio nos últimos tempos, ligada desde o inicio a Edicións Xerais de Galicia, onde realizara traballos de corrección de estilo, poeta e recoñecida tradutora, nacera en Lugo en 1962, aos sete anos trasládase cos seus pais a Vigo que será xa o seu lugar de residencia. Xela Arias tamén foi un dos rostos que se levantou contra a burla negra do Prestige a súa voz estivo presente en moitos actos de protesta e queda reflectida en publicacións como Alma de Beiramar (2002).
Desde unha perspectiva actual aínda sorprende no panorama literario o poemario publicado en 1986 Denuncia do equilibrio, innovador de forma e transgresor de contido, como abraia en 1990 Tigres coma cabalos, quizais un dos libros máis fermosos como obxecto da poesía galega, quizais un dos espellos-pozos nos que caer ou dos que fuxir para indagarmos sobre a dependencia e a liberdade, o ser ou non ser, unha ousadía.
En 1994 ofrécenos a súa experiencia da maternidade e preséntanos unha nai inédita no seu entrañábel Darío a diario. Todos estes poemarios circulan hoxe de man en man, ás veces en exemplares fotocopiados, hai quen aínda consegue dar con algún en librerías de vello, todos, agardan unha reedición. Unha autora que xa cumpre todos os requisitos para ser homenaxeada co día das Letras Galegas, incluso o das obras esgotadas. (…)”

Vigo: acto contra a megaminaría no Bou Eva

O sábado 20 de xullo ás 19:30 horas.

Un souto do Val do Mao leva xa o nome da escritora Marica Campo

Desde Sermos Galiza:
“Acompañada e querida tívose que sentir a escritora Marica Campo ao ir recibindo ás máis de duascentas persoas que se trasladaron de todas partes da Galiza para partillar na xornada que a República das Letras lle tributou. E non só desde o país. Desde Granada desprazáronse Aurora López e Andrés Pociña e desde o País Vasco chegou o amigo Xosé Estévez. Amigas e amigos da poesía como Xosé Mª Álvarez Cáccamo, Xavier Rodríguez Baixeras, Marta Dacosta, Medos Romero, Margarita Ledo ou o propio Cesáreo Sánchez Iglesias participaron nos actos durante toda a xornada nos que tamén tomaron parte coñecidas figuras non só das letras senón tamén da política e o sindicalismo. Polo Incio estiveron Pilar García Negro, Bautista Álvarez, Francisco Rodríguez, Xosé Manuel Beiras, Mario Outeiro, Cosme Pombo, Silverio Rivas, Montse Prado, Mercedes Queixas, Estravís, Carme García Negro, Ramón Varela, Saleta Goi, Anxo Louzao, David Otero, Xosé Ramón Freixeiro Mato -autor da laudatio- e moita familia e veciños do Incio, a terra na que naceu Marica Campo e na que garda lembranzas da súa infancia e do seu achegamento á literatura.
Por aí discorreron os seus dous discursos, o primeiro na Casa do Concello, coa alcaldesa como anfitrioa e o segundo no Campo da Festa que leva xa o seu nome, pola relación co Val do Mao que fixo que se remitise á infancia feliz no que a literatura comezaba a gañar espazo. Marica Campo falou de maneira íntima e persoal, lembrando episodios familiares para os amigos e amigas, recoñecendo a súa intensa relación da lingua que coñeceu no Incio, o seu compromiso co idioma e as primeiras achegas a un mundo literario que a había acompañar ata hoxe. En diversas ocasións, a escritora tivo que parar, interrompida polas palmas que se manifestaron, de maneira especial, nos fragmentos nos que a autora reparaba na reivindicación do uso da lingua en tempos nos que as dificultades se incrementan.
No souto, o Campo da Festa, xa queda prendida unha placa que lle dá o nome da escritora a ese espazo que tantas lembranzas ten para ela, boas e malas, intensas fixo, daquelas que quedan para toda a vida porque forman parte da biografía de cada quen. Ao pé da igrexa, do singular camposanto cuberto e do campo de lecer e encontro, no que a música ecoa a través do tempo. Alí queda tamén o monolito cun poema da autora labrado na pedra, o Val do Mao, primeira composición do primeiro libro, poema inaugural da traxectoria literaria da ilustre veciña do Incio.
“Na súa traxectoria literaria e cívica transparece o firme compromiso coa Galiza, patria asumida e sempre reivindicada, e coa causa da xustiza e da solidariedade. Espírito libre, aberto e xeneroso, Marica Campo comprométese en cada texto coa calidade e dignificación artística da lingua, máis outra forma, en fin, de fidelidade e amor á Terra” dixo Xosé Ramón Freixeiro Mato, autor da laudatio coa que homenaxeou á autora.
Tamén Cesáreo Sánchez, que pronunciou dous discursos nos dous actos da xornada, se dirixiu a Marica Campo para dicir: “Na túa palabra que é idioma na súa máis fonda raíz vai a tranparencia do río primeiro de primavera, vai o noso presente que escoitamos nos ecos da memoria que son patria. E no teu Eu cabe o Nós que contén todos os seres que somos sen nós saber”.”