Arquivos do autor: asociacionescritoras-es

O máis destacado do 2016 cultural

Publicado o por

Desde Sermos Galiza:
“2016 foi un ano de efemérides (centenario das Irmandades, do nacemento de Cela, 150 de Valle-Inclán…) e de mortes demasiado precoces. Pero tamén houbo boas novas e aquí queremos facer un repaso do que nos pareceu máis salientable. Nos comentarios podedes facer as vosas propias achegas.
1. A morte de Agustín Fernández Paz e Narf. O 2016 foi un ano negro para a cultura en xeral e alén dos pasamentos de David Bowie, Prince, Harper Lee ou Leonard Cohen, en Galiza tivemos que lamentar a perda antes de tempo de Fernández Paz, un dos nosos escritores máis lidos e máis queridos; e de Narf, figura destacada da música galega. E non podemos esquecer tampouco a actriz Dorotea Bárcenas, o baixista de Zënzar ‘Tabe’ ou o poeta Fran Cortegoso.
2. Ano das Irmandades. Foi quizais o acontecemento cultural máis amplo do ano, celebrado tanto desde as institucións como desde a cultura de base, con congresos e actividades múltiples, entre elas a exposición Saúde e terra irmá(n)s!.
3. Ano Manuel María. O poeta chairego foi longamente homenaxeado -por terra, mar e aire- e a súa obra foi levada a todos os eidos: teatro, música, audiovisual, maxia…
4. Ano Castelao. Dúas exposicións destacables e unha morea de actividades arredor da súa obra por toda a provincia de Pontevedra, nunha programación levada adiante pola Deputación. (…)
10. Compostela, cidade convidada na Feira de Bos Aires. Co correspondente desembarco de empresas e autores e autoras, ademais da entrada de Galaxia no mercado español co selo Mar Maior. (…)
13. Unha nova editorial especializada en poesía, Chan da Pólvora. Á chegada hai pouco de Apiario hai que engadirlle esta nova editora, da man de Antón Lopo e compañía, con libraría compostelá incluída do mesmo nome. E outra libraría máis especializada en poesía: Linda Rama na Coruña. (…)
Bonus track: Neste 2016 o poeta Fernán Vello entrou como deputado da Marea no Congreso e o músico Mini fixo o propio no Parlamento galego.

Un ano de premios e de cambio de modelo na Deputación da Coruña

Publicado o por

Artigo en Sermos Galiza:
“Novos nomes e persoas xa coñecidas nos distintos ámbitos culturais déronse cita no acto de entrega dos premios das áreas de Cultura e Lingua da Deputación da Coruña deste ano que premiaron, entre outros e outras, as escritoras Eli Ríos e Lorena Conde e o escritor Vicente Luís Mora, ás bandas Bala e Colaxe en música infantil, a Pablo Carpintero e Lidia Neves en artesanía, a Emilio Fonseca en banda Deseñada ou a David Calle en arte. Os premios de lingua recoñecen o labor de Xabier P. DoCampo, a Semente e Correlingua. A lingua e a presenza de mulleres foron claras protagonistas no acto de entrega que se desenvolveu na mañá do xoves 22 de decembro na sede da Deputación.
Os premios recoñecen nesta edición, como destacou Goretti Sanmartín no acto, a persoas creadoras e investigadoras con xa importante tradición no noso país, como Pablo Carpintero, que gañou o premio de Artesanía cunha reprodución da gaita de fol dunha cantiga de Santa María ou o escritor Xabier DoCampo, “gran mestre e, sobre todo, mestre do entusiasmo en cuxo ronsel navegamos”, dixo. Descobren tamén novos nomes para a cultura como o caso de Emilio Fonseca, que con Fóra de Mapa resultou elixido polo xurado da décimo primeira edición do certame de Banda Deseñada Castelao, Lorena Conde, con longa traxectoria como actriz que se dá a coñecer como poeta co Premio González Garcés polo seu libro Entullo ou Eli Ríos, con obra como poeta mais que asina en Luns a súa primeira novela para público adulto que nace xa co Torrente Ballester. Esta é tamén a edición en que, por primeira vez, o premio de narrativa se convoca en dúas modalidades, unha para obras en lingua galega e outra para obras en lingua castelá, da que resultou gañador o escritor Vicente Luis Mora coa novela Cabeza de vaca. Con 25.000 euros cada un, o Torrente Ballester converteuse no certame con maior premio económico dos convocados en Galiza. (…)”

Daniel Asorey: “Interesábame plasmar de que forma un pobo que acaba de se liberar da opresión é quen de oprimir”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Daniel Asorey en Praza:
“A República das Santas Irmandades da Galiza, estado independente que xurdira do triunfo da revolución irmandiña, agocha as miserias da Compañía Galega de Indias no discurso sobre a prosperidade nacional. Galiza aliárase cos indíxenas do Brasil, unha das súas colonias, para deter as pretensións portuguesas. Vencera a Portugal e Castela mais, moito tempo despois, os fascismos portugués e castelán ameazaban a república galega, gobernada por Castelao. Todo isto e moito máis pasa en Nordeste, a novela coa que Daniel Asorey gañou o Premio de Narrativa Breve Repsol. Unha ucronía que imaxina un pasado distinto a unha realidade “subalterna e silenciada” como a galega. Mais sen idealizacións. E rompendo, malia que se cadra non o pretenda, uns cantos mitos.
– Praza (P): A República das Santas Irmandades de Galiza é un Estado independente, mais imperial, cunha historia colonial. Por que darlle a volta a historia así? Quero dicir, poñerlle a un país cuxa historia foi negada un pasado colonial, imperial…
– Daniel Asorey (DA): Cando escribín esta novela tiña claro que pretendía darlles voz aos que non tiveron nin teñen voz, entre eles, por suposto, a miña nación, unha matria que leva vivindo séculos silenciada nunha situación de subalteridade. Para iso inventei a República das Santas Irmandades da Galiza, unha terra que cando comeza a novela semella ser o que moitas e moitos quixeramos que tivese acontecido. Unha República próspera nacida dunha revolta, que existiu, contra os señores feudais, e que aquí, na novela, triunfou. Mais eu non pretendía facer unha utopía, non quería contar un conto de fadas. O que hai nunha das tramas do texto é unha ucronía que consiste en responder á pregunta: Que acontecería se os irmandiños gañasen? (…)
– P: Que escribiches antes? Desde cando escribes e por que e a primeira vez que publicas unha novela?
– DA: No ámbito de ficción, antes desta novela escribín relatos que resultaron premiados en distintos certames como o da Asociación Cultural Cidade Vella, en 1988, o de Relato Curto Terra de Melide 2001 ou o Manuel Murguía en 2002 e tiña publicado en revistas e en obras colectivas. Escribo dende cativo, por necesidade, para respirar no medio dunha realidade que moitas veces abafa, aínda que nunca falei diso en público, por pudor e porque un nunca está seguro da calidade do que fai e, por suposto, aspiraría a facelo mellor.
Creo que por iso lle chamou a atención mesmo a xente coñecida. Alén diso, eu para escribir unha novela preciso un tempo continuado que ao traballar resulta difícil de atopar. Penso que escribir ha ser semellante a ser unha tecelá que debe ir devagar, ao xeito. Na cabeza hai unha idea e tes que atopar e unir os fíos para construíres eses mundos novos. Nese sentido, o premio Repsol supón unha axuda, un ánimo grande e aporta unha certa confianza nun mesmo.”

Preséntase en Galiza o Protocolo de Donostia para a garantía dos dereitos lingüísticos

Publicado o por

Desde a Mesa pola Normalización Lingüística:
“O pasado 17 de decembro presentábase en Donostia o texto final do Protocolo para a Garantía dos Dereitos Lingüísticos. Asinado por centos de entidades sociais de toda Europa e promovido por organizacións internacionais como ELEN, CIEMEN, Linguax, UNPO, PEN International e Kontseilua de Euskaherría. Hoxe as entidades sociais galegas que xa se adheriron ao documento presentárono publicamente co obxectivo de comezaren un amplo proceso de difusión dun texto que pretende dotar de capacidade de exercicio práctico a dereitos lingüísticos recoñecidos mais “coa condicionados a non se exerceren”.
O Protocolo de Donostia é froito dun proceso de acordo desenvolvido nos anos previos por diferentes grupos de traballo, combinando os enfoques científico, académico e social, para construír unha ferramenta que permita reverter a situación das linguas minorizadas e construír unha Europa baseada na igualdade entre as comunidades lingüísticas, de maneira que este protocolo foi trasladado a foros e instancias internacionais para que institucións de diferente carácter o utilicen como instrumento práctico do seu compromiso coa diversidade lingüística. Continúa así co establecido en 1996 coa aprobación en Barcelona da Declaración Universal dos dereitos lingüísticos.
Segundo explicou Pilar García Negro, membro do Comité científico do documento internacional, o protocolo é fillo da Declaración Universal dos dereitos lingüísticos aprobado en 1996 e que pretendía dotar de contido o artigo 2 da declaración de dereitos humanos que contempla a non discriminación, entre outros motivos, por razón de lingua.
O protocolo consta de catro obxectivos principais: reivindicar a garantía da diversidade lingüística e o desenvolvemento das linguas; crear unha ferramenta efectiva para a igualdade lingüística e o desenvolvemento das linguas en situación de desvantaxe; presentar as comunidades lingüísticas como suxeitos dentro deste proceso e reivindicar o seu papel de garantes dunha xestión xusta da sociedade.
Pilar García Negro interviu acompañada de representantes de diversas entidades con práctica continuada de defensa e promoción da lingua galega: Marcos Maceira (A Mesa pola Normalización Lingüística), Anxo Louzao (CIG-Ensino), Romina Bal (ProLingua), Queca Carballo (Coordinadora de Traballadoras e Traballadores pola Normalización da Lingua), Andrés Bellas (Asociación de Profesionais da Rama Artística da Dobraxe de Galicia, APRADOGA), Mercedes Queixas (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, AELG) e Séchu Sende (A Semente Escolas de ensino en galego). Sigue lendo →

Fina Casalderrey: “A mellor empanada é a miña”

Publicado o por

Entrevista a Fina Casalderrey en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Comezou a publicar tarde…
– Fina Casalderrey (FC): Si. Xa escribía, claro. Pero é que antes nin che ofrecían a posibilidade de publicar. A verdadeira eclosión foi a primeiros dos 90. Lembro cando lle deron a Paco Martín o primeiro Premio Nacional de Literatura Infantil. Foi un ruído necesario o daquel premio, porque fixo visible algo que naquel momento era invisible.
– LVG: Agora lese máis, lese menos… Preocúpalle?
– FC: Eu son das que penso que se le máis, pero non da mesma maneira. Están lendo nunha pantalliña a cotío. A lectura nunca foi unha afección de masas. É un gozo, si, pero un gozo que esixe un esforzo. Se antes non había nin libros na maioría das casas! Ler é un pracer, pero require esforzo. Esa é unha verdade que hai que dicir. O que si é certo é que agora temos máis libros, máis oportunidade de lelos, pero menos repouso para gozalos. (…)
– LVG: Quen é o maior contista que coñece?
– FC: Fole, por exemplo, ou Poe, aínda que pode que teña máis mérito o que non tomou alucinóxenos para escribir. (…)”