Escritora Galega Universal 2023: Lydia Cacho

(Lydia Cacho (autoría da fotografía: Eneas MX, Wikipedia). A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega aprobou o nomeamento de Lydia Cacho, xornalista mexicana, con raíces galegas, activista feminista e defensora dos dereitos humanos, como Escritora Galega Universal en 2023, desde o profundo respecto e afecto á súa persoa e a valoración da altísima calidade da súa obra.

Durante a década de 1990 e principios dos 2000, a autora informou amplamente sobre o feminicidio en Ciudad Juárez. En 2000 cofundou o Centro de Atención Integral á Muller, un centro especializado na atención a mulleres, nenos e nenas vítimas de violencia doméstica e de violencia sexual.
En 2005 foi detida en Cancún, Quintana Roo, por axentes da policía xudicial de Puebla, por causas derivadas da publicación do seu libro Os demos do Edén, unha investigación que recolle os relatos testemuñais de sobreviventes dunha rede de prostitución infantil, dirixida por políticos e empresarios. O Comité de Dereitos Humanos da Organización das Nacións Unidas recoñeceu este suceso como unha vulneración dos dereitos humanos, especialmente das mulleres, no sistema de xustiza, ao tempo que solicitou ao Estado mexicano a reparación do delito de difamación causado á xornalista.
Forma parte da Rede Internacional de Xornalistas con Visión de Xénero.

Lydia Cacho ten escrito máis dunha ducia de 14 libros derivados dos seus coñecementos e experiencias, desde a poesía até a ficción, un manual para previr o maltrato infantil, ensaios sobre temas de amor e xénero con gran repercusión internacional sobre tráfico sexual, escravitude e pornografía infantil. A súa obra foi traducida xa a diferentes idiomas: francés, inglés, alemán, portugués, italiano, holandés, croata, sueco e turco, tendo sido publicados en México, Estados Unidos, Estado Español e países centroamericanos. Ten conseguido unha gran cantidade de premios e recoñecementos por todo o seu traballo.

Nas anteriores edicións recibiron este nomeamento as escritoras e escritores Mahmud Darwix, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro, Lídia Jorge, Bernardo Atxaga, Luiz Ruffato, Pere Gimferrer, Hélia Correia, Isabel-Clara Simó, María Teresa Horta, Mariasun Landa, José Luandino Vieira e Ana Luísa Amaral.

A autora recollerá o seu Premio honorífico como Escritora Galega Universal, no marco da Gala dos Premios Follas Novas do Libro Galego 2023, que terá lugar o sábado 22 de abril, a partir das 19:00 horas, no Teatro Principal de Santiago de Compostela.

Previamente, o propio sábado 22 de abril, a partir das 12:15 horas, na Libraría Lila de Lilith de Santiago de Compostela (Rúa Travesa, 7, baixo), terá lugar un coloquio coa presenza de Lydia Cacho, acompañada por Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Margarita Ledo Andión, escritora e membro da Real Academia Galega. O acto será de entrada libre até completar capacidade.

XIII Concurso de relatos de inspiración científica Inspiraciencia

O XIII Concurso de relatos de inspiración científica Inspiraciencia conta coa colaboración da AELG.

Inspiraciencia é un concurso de relatos de inspiración científica. É unha iniciativa que relaciona ciencia e escritura dun xeito lúdico, un espazo aberto para pensar e imaxinar a ciencia desde a ficción. O seu obxectivo é fomentar un achegamento ao pensamento científico, de forma libre e persoal, a través da creación literaria, e explorar realidades antes non imaxinadas.

As bases do concurso poden descargarse nesta ligazón.

1. Obxecto
Inspiraciencia é un concurso de relatos de inspiración científica. É unha iniciativa que relaciona ciencia e escritura de xeito lúdico, un espazo aberto para pensar e imaxinar a ciencia desde a ficción. O seu obxectivo é fomentar o achegamento ao pensamento científico, dunha maneira libre e persoal, a través da creación literaria, e explorar realidades antes non imaxinadas.
Pode participar calquera persoa que presente un relato orixinal, en calquera das linguas do concurso (catalán, castelán, éuscaro e galego), inspirado nunha temática científica.

2. Modalidade e categorías
Para participar no concurso, débese presentar un relato de temática científica cunha extensión máxima de 800 palabras.

Existen tres posibles modalidades de participación:
a. Temática libre, coa cal se pode optar ao premio institucional e ao premio do público.
b. Temática especial, variable en cada edición, cun premio especial. Concretarase oportunamente na web de Inspiraciencia.
c. «De ciencias e de letras», dirixido ao profesorado que promovese a participación do alumnado con polo menos un relato na categoría Mozo do concurso e co cal se poderá aspirar ao premio «De ciencias e de letras».

Pódese participar nunha das categorías seguintes:

a. Adulto (a partir de 18 anos: os participantes son maiores de idade ao finalizar o prazo de presentación dos relatos).
b. Mozo (de 12 a 17 anos: os participantes teñen menos de 18 anos ao finalizar o prazo de presentación dos relatos).

Os idiomas de participación son castelán, catalán, galego e éuscaro.

3. Presentación dos relatos
Os participantes deben rexistrarse en inspiraciencia.es para presentar os orixinais. A data de nacemento estabelece a categoría (Mozo ou Adulto) en que se participa.
Os participantes poden acceder á súa conta cun nome de usuario e un contrasinal. O pseudónimo é o nome co cal asinarán os relatos. A identidade real do concursante non se fará pública a menos que resulte gañador ou finalista. Durante o proceso de moderación e de avaliación dos relatos, o único nome visible do participante será o seu pseudónimo para manter o seu anonimato.
Os participantes deberán seleccionar a modalidade á cal optan no formulario de envío de relatos.
Unha vez que se envíe o relato, non será posible editalo. O relato pasa automaticamente a moderación. Cando se modere, e sempre que cumpra cos requisitos especificados no punto 5 das bases, publicarase na web.

Para optar ao premio «De ciencias e de letras», o profesorado deberá explicar o proceso seguido na aula para a preparación de relatos co alumnado e a participación no concurso. Os profesores deberán entregar a seguinte documentación nos formatos requiridos:
a. Un resumo do proceso seguido na aula (Word, máximo 150 palabras).
b. Unha desagregación do proceso seguido na aula de maneira visual (PDF, máximo catro páxinas).
c. Un vídeo curto (MP4, máximo dous minutos). Neste formato, os profesores poden contar o que consideren necesario. O vídeo poderá compartirse mediante unha ligazón a YouTube ou Vimeo. Os arquivos deben enviarse a través do formulario habilitado na web.

O prazo de presentación dos relatos publicarase na web da edición correspondente (do 21 de marzo ao 4 de xuño de 2023).

4. Condicións de participación
Os relatos presentados deben ser inéditos e non ter sido premiados noutra convocatoria, certame ou premio literario, nin publicados en ningún medio ou blog.
Cada participante pode presentar un único relato por cada lingua, cun máximo de catro relatos diferentes en linguas distintas. Todos os relatos dun participante deben ser orixinais e non se pode presentar un mesmo relato en diferentes linguas.
Os gañadores dunha edición anterior, nunha categoría e lingua, non poderán presentarse á mesma categoría e lingua nas dúas edicións seguintes.

5. Premios e acto de entrega dos premios
O acto de entrega dos premios é itinerante e consiste nunha cerimonia na cal se desvelarán e darán a coñecer publicamente os finalistas e gañadores de Inspiraciencia. A data e o lugar anunciaranse con antelación a través da nosa web e canles de difusión. As persoas candidatas a ser finalistas ou gañadoras serán contactadas previamente a través do enderezo de correo electrónico indicado no formulario de rexistro.

Os tipos de premios son os seguintes:
a. Un premio institucional por cada unha das categorías (Mozo e Adulto) e por cada unha das linguas oficiais do concurso (catalán, castelán, éuscaro e galego). Resultan, en total, oito premios institucionais.
b. Un premio do público por categoría (Mozo e Adulto). Resultan, en total, dous premios do público.
c. Un único premio «De ciencias e de letras» ao profesorado que participase cos alumnos no concurso.
d. Un premio especial para os relatos centrados nunha temática concreta, en cada categoría (Mozo e Adulto) e lingua (catalán, castelán, éuscaro e galego). Resultan, en total, oito premios especiais.

O contido dos premios especificarase nun apartado da web de Inspiraciencia.
Os candidatos a premio poderán optar a unha bolsa de viaxe para compensar os gastos ocasionados pola súa asistencia ao acto de entrega, sempre que este acto se realice fóra da súa provincia de residencia. As condicións e os importes comunicaranse convenientemente aos candidatos.
A organización resérvase o dereito de declarar desertos un ou máis premios se considera que as obras presentadas non acadan a calidade mínima requirida.

6. Xurado e criterios de valoración
Todos os relatos enviados avalíanse mediante un sistema de dobre moderación. Tras este proceso, os textos que cumpran os criterios definidos neste mesmo apartado publicaranse na web de Inspiraciencia. Ademais, a partir destas valoracións, a comisión organizadora encargarase de levar a preselección de relatos ao xurado segundo a puntuación obtida.
A comisión organizadora designa un xurado para valorar as contribucións e propor as obras gañadoras. O xurado estará formado por persoas do ámbito da ciencia, a literatura, a arte e a divulgación. Os membros que o compoñen anunciaranse previamente a través da web de Inspiraciencia.

Premio institucional e premio especial
Para valorar os relatos do premio institucional e do premio especial, tanto o equipo de moderadores coma o xurado terán en conta os criterios seguintes:
1. A adecuación á temática do concurso.
2. A calidade literaria e o estilo.
3. A orixinalidade, creatividade e imaxinación.
4. A estrutura e a coherencia da narración.

Premio «De ciencias e de letras»
Terase en conta o seguinte:
1. A calidade do proceso de creación e selección de relatos na aula.
2. O grao de interdisciplinariedade e de motivación do alumnado.

Premio do público
Outórgase por votación popular, que se realizará sobre os relatos que seleccionase a comisión organizadora para a súa valoración polo xurado. Prémiase o relato máis votado de cada categoría, independentemente da lingua en que se presentase. Cada persoa que se rexistrase previamente na web do concurso poderá votar mediante o formulario habilitado.

7. Participación
A participación neste concurso presupón a aceptación das bases.
Os relatos gañadores poderán publicarse en medios físicos e dixitais, sempre mencionando a autoría.

Para conmemorar Sant Jordi, desde Inspiraciencia, proxecto coordinado pola Delegación do CSIC en Cataluña e financiado pola FECYT, ofrécese este obradoiro de escritura creativa científica gratuíto en liña.
A profesora será Estíbaliz Espinosa, escritora galega de poesía, ensaio e tradución, cantante, comunicadora de ciencia e astrónoma amadora. A actividade realizarase grazas á colaboración da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.
O obradoiro repetirase en dúas sesións diferentes. As prazas son limitadas!

NARRATIVAS DO CARBONO. OBRADOIRO PARA HUMANOS SOBRE LITERATURA E CIENCIA

Formato: en liña – Zoom. A ligazón enviarase o día da sesión
Prazas: 10 por sesión
Data sesión A: martes 25 de abril | 18:30-20:30
Data sesión B: mércores 26 de abril | 18:30-20:30
Inscrición sesión A (25/4/23): https://www.eventbrite.com/e/617010413757
Inscrición sesión B (26/4/23): https://www.eventbrite.com/e/617013904197

Podes atopar máis información sobre os obradoiros nesta noticia.
Contacto: info@inspiraciencia.es / ana.yeste@dicat.csic.es

Acta do xurado do XXI Certame Literario de Relato de Aventuras Antón Avilés de Taramancos

“En Noia, sendo ás 12:30 horas do día 28 de decembro de 2022, reúnese o xurado do XXI Certame Literario Relato de Aventuras Antón Avilés de Taramancos, constituído polos seguintes membros:
D. Santiago Freire Abeijón, alcalde-presidente do Excmo. Concello de Noia, como Presidente de Honra.
Dona Concepción Allut Vidal, técnica de cultura do Concello de Noia que actúa en calidade de secretaria deste xurado, con voz e sen voto.
Dona Pilar Sampedro Martínez, escritora.
Don Miguel Anxo Seixas Seoane, profesor e escritor.
Don Antonio Piñeiro Fernández, profesor, editor e escritor.

Rematadas as deliberacións e por UNANIMIDADE, o xurado decidiu declarar DESERTO”

María do Cebreiro: “Parece incrible que para algo que leva estando aí dende que o mundo é mundo tamén vaiamos necesitar o algoritmo”

Entrevista de Ana González Liste a María do Cebreiro en Praza:
“(…) – Praza (P): Por que decide xogar coa ironía no título?
– María do Cebreiro (MC): Eu creo que o humor é un recurso non demasiado explorado no pensamento crítico pero moi valioso. De feito, creo que na totalidade do libro o é. Quizais non a ironía e o sarcasmo, que si se ven no título, pero si outros tipos de humor, a parodia, para buscar a complicidade dos lectores a través deses guiños porque creo que o libro lle pedía bastante aos lectores a nivel de uso dun determinado aparato conceptual, dunha tentativa de rigor analítico… Entón, eu quería que ese modelo de crítica que está moi presente ao longo de todo o ensaio, ao mesmo tempo se vira acompañado desa outra lixeireza que son como cambios de ton, que diría que axudan tamén a facer máis amena a lectura e a non plantealo todo desde o enfado. Porque a nosa época tende moito a iso, dá a sensación de que todo o mundo está enfadado todo o tempo. Para min o sorriso é totalmente compatible coa filosofía, co pensamento, aínda que moitas veces non se vexa así.
– P: Avanza no limiar por que apostou polo ensaio en lugar da auto-ficción para abordar a maternidade e coa lectura do libro parece que en gran medida foi para fuxir deses “excesos retóricos do sentimentalismo” que tamén apunta.
– MC: Totalmente. Penso que no libro hai dúas dimensións: unha de crítica aos modelos maternofiliais no neoliberalismo impostos un pouco por esta sociedade de consumo, que é realmente o núcleo duro, pero logo hai outro tipo de reflexións que son máis poéticas e máis a futuro porque a min tamén me preocupaba moito escribir unha crítica na que non houbera esperanza. Eu penso que cando un fai unha crítica tamén está case obrigado –ou invitado, polo menos– a propoñer outro mundo posible, creo moito niso e dende que son nai, máis. Creo que para moitas mulleres seren nais é como un brinde ao futuro, un amor ao que a vida pode chegar a ser, máis alá do que o mundo é; case como unha tensión entre o mundo e a vida. Unha amiga miña que non é nai dicíame que non sabía por que traemos fillos ao mundo e eu contesteille: traémolos á vida, non os traemos ao mundo. Se os quixésemos traer ao mundo non os quereríamos traer porque non somos parvos ninguén, sabemos como son as cousas, pero ao final no desexo maternal hai un elemento tamén de confianza e esperanza.
Entón, esa outra dimensión do libro, a máis esperanzada, expresouse dunha maneira máis poética e menos analítica e, polo tanto, máis confesional. Pero, dado que creo que no libro predomina máis a parte analítica, creo que é así porque faltaba. Eu creo que faltaba un discurso sobre a maternidade a favor da maternidade, non en contra, feito dunha maneira rigorosa e analítica, case científica en certo sentido. É certo que nos últimos hai tanto moitos libros celebratorios da maternidade escritos dunha maneira máis confesional, moitos deles feministas e moi interesantes; como tamén hai moitos libros científicos e académicos cuestionadores da maternidade. Quixen buscar un xeito de falar desde o rigor a favor da maternidade. Por suposto, en contra de moitas realidades que a rodean, pero a favor dese compromiso coa vida que implica a maternidade.
– P: No libro dálle voltas a que existe un “xiro discursivo” sobre a maternidade, relacionado intimamente co sistema capitalista no que vivimos, onde entran tamén as redes sociais. Cando decide se quere formar parte dese “xiro discursivo” ou non e como o enfoca para poder contalo?
– MC: Eu vía que había unha produción verbal extensísima pouco coidadosa coas palabras e coa propia vida. Pensaba que un fenómeno como o da maternidade, que é tan marabilloso, que nos transforma tantísimo e que moitas das que o habitamos xa non concibimos a nosa vida sen ser nais, como vén acompañado de tan mala produción discursiva? Hai moito lixo e molestábame pola súa carga ideolóxica, non é unha cuestión elitista de valor –hai literatura boa e literatura mala– senón de lixo mental. Un lixo ideolóxico que contamina moito a percepción que a xente ten dese proceso, e que o contaminan dun xeito moi tendencioso para meter medo, asustar, manipular… Ou ao mellor sen ningunha desas intencións, pero o resultado é moi pobre como debate e como produción intelectual. Falo en xeral, pois eu tamén saquei cousas moi valiosas dos foros de nais e de pais, por iso tamén me metín.
Utilicei a maternidade para pensar sobre certas tendencias discursivas do noso mundo. Creo que isto non é privativo da maternidade, o que pasa é que isto é unha experiencia tan forte e que afecta a tantas persoas dunha maneira tan intensa que todo se ve moi potenciado. Para min foi un campo de probas para unha exploración case sociolóxica na que era investigadora e participante, e na que atopei moitos indicios para entender en que tipo de sociedade estamos e o xeito tan pouco amoroso e sensible no que usamos ás veces as palabras. Porque as palabras poden servir para unirnos, pero tamén para censurar, para xulgar, para meter medo… (…)”

Antía Otero: “A memoria é ese lugar desde o que podemos contarnos”

Entrevista de Susana Pedreira a Antía Otero en Onda Cero:
“Esta semana tomamos a última coa poeta estradense Antía Otero. Rodeámonos de arte e palabras para adentrarnos en Barroco, o seu último poemario editado por Apiario. (…) Neste enlace directo pode escoitarse a entrevista en “Máis de Un Pontevedra” con Susana Pedreira.”