Daniel Asorey: “É da carraxe de onde as comunidades tiran parte do seu futuro e da súa liberdade”

Entrevista a Daniel Asorey en Lecturafilia:
“(…) – Lecturafilia (L): Nordeste é a túa estrea literaria, que supón para ti este fito?
– Daniel Asorey (DA): É a miña estrea coma novelista, é certo, aínda que xa publicara relato curto en distintas revistas e nalgunha publicación colectiva. Nordeste supuxo principalmente darme a coñecer ao público e á crítica, pola repercusión que o Premio Repsol ten no sistema literario galego. Por suposto, para min é un orgullo compartires o que soñas con outra xente e recibir tanto agarimo e tantos azos. Agora, coa nominación ao Premio San Clemente deste ano, un premio fermoso, porque o xurado son as mozas e os mozos de varios institutos, ese agarimo, ese orgullo e eses azos aumentan. Daquela, só teño gratitude para as lectoras e os lectores.
– L: Como xorde a inspiración para crear este Nordeste?
– DA: A inspiración é, en boa parte, o mesmo Nordeste brasileiro, terra que amo e que coñezo. Hai agora dez anos, na primeira viaxe que fixen a esas terras, nunha exposición no Centro Cultural do Dragão do Mar, na cidade de Fortaleza, vin a foto das cabezas decapitadas dos canganceiros e cangaceiras, que dá inicio a toda a historia e que aparece ao comezo do libro. Estiven moito tempo remoendo nela, angustiado, e sabía que había escribir algo con aquilo. Por suposto, detrás todos temos lecturas e eu non podo deixar de nomear os inmensos escritores nordestinos Graciliano Ramos, co seu Vidas secas, ou Rachel de Queiroz, co seu O quinze.
– L: O Nordeste aparece en toda esta novela como un sentimento e unha sensación na que se une Galicia cunha parte do Brasil. Podes explicarnos que quixeches conseguir con esta novela, merecedora do Premio Narrativa Breve Repsol 2016?
– DA: Quixen denunciar as realidades subalternas que existen e tentei amosar os abusos que comete o poder, tanto económico como político, para manter o statu quo. De aí que apareza Galiza, pero, desta volta, con voz propia, convertida nunha República, dona dun destino que nos roubaron hai xa quiñentos anos. Mais procurei advertir que o poder económico do capitalismo sempre asexa, polo que nunca hai realidades idílicas. Ademais, se quería denunciar opresión, tiña claro que habían ser as mulleres as que a protagonizasen a historia, porque son ese 50% da poboación silenciado e maltratado. Por último, dentro deses mundos enmudecidos estaría o Nordeste brasileiro. Este é un territorio depauperado e esquecido historicamente por todos os gobernos centrais do Brasil, ata que isto mudou coa chegada do presidente Lula e as súas políticas de xustiza social, que, como era previsto, se están a desfacer tras o golpe de estado perpetrado o ano pasado contra a presidenta Dilma. O cangaço, que aparece na novela, é o berro das desposuídas e dos desposuídos nordestinos aos que lles foi tirada a voz. (…)”

Tres alumnas do CEIP Alcalde Xosé Pichel entrevistan a Carlos Negro e María Solar

Desde Xerais:
“No derradeiro programa de radio do CPI Alcalde Xosé Pichel de Coristanco neste curso, tres alumnas entrevistaron a Carlos NegroMaría Solar despois de ler Penúltimas tendenciasMasculino singular e As horas roubadas, a iniciativa da profesora Mercedes Queixas:
Nesta ligazón pode verse a visita de Carlos Negro ao centro, que participou no club lector. E noutrouta ligazón, vemos o peche da tempada radiofónica no centro.
O audio da entrevista radiofónica pode escoitarse ou descargarse nesta ligazón.”

Santiago Logo, Manuel Lourenzo González e María Canosa gañan os premios Xerais

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Santiago Logo, Manuel Lourenzo González e María Canosa gañan os premios Xerais. Pode accederse ás entrevistas aquí.”

Manuel Esteban: “A ira dos mansos naceu como un cabalo de Troia para falar da síndrome de Down”

Entrevista a Manuel Esteban en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (PG): De onde vén o seu interese pola literatura?
– Manuel Esteban (ME): Penso que o camiño é sempre o mesmo e pasa por ler. Ler moito e de todo. A paixón pola lectura, descubrir a capacidade que outorga para comprender o mundo, para tomar perspectiva, é a base mínima sobre a que se sustenta calquera exercicio literario. Pero a iso debe sumarse unha intención comunicadora, a necesidade de explicar a outros a visión propia do mundo. Esa necesidade non sempre existe e, na miña experiencia, acostuma a ser consecuencia de feridas interiores nas que agroma a necesidade de falar, de explicar, de resarcir.
Por outra banda creo que a novela, dentro da literatura, cumpre ademais unha función simbólica para o autor. Como eses xogos dos nenos nos que se proxectan e subliman mediante monecos as frustracións, os desexos, as aspiracións ou as necesidades dos rapaces. A novela é un xeito adulto e elaborado de facer o mesmo: construír personaxes e poñelos contra as cordas para facer aquilo que non podes facer na vida real. Darlle unha válvula de escape ás tensións interiores.
– PG: Que supuxo escribir A ira dos mansos para Manuel Esteban?
– ME: Un alivio. Coido que precisaba botar fora moita carraxe tras o nacemento do meu fillo maior, que ten síndrome de Down. Cando empecei a poñelo sobre o papel non sabía que estaba a escribir unha novela (diso decateime ao final, cando a xente da miña contorna mo fixo ver). O que estaba a facer, como dicía ao principio da entrevista, era xogar cos personaxes, proxectar nesa construción as miñas pantasmas para conxuralas. Foi un autotratamento, se se quere ver así. De feito se te das conta as dúas historias falan de dous pais de rapaces con síndrome de Down. Un deles paradigma do rexeitamento e o outro do contrario, ao seu xeito. E no medio, o inspector Manso, alleo a todo pero intentando atoparlle o sentido a todo iso. Quería librarme de moita morca e contarlle á miña contorna a visión que eu tiña sobre a discapacidade intelectual.
– PG: Por que decidiu acudir ó xénero da novela negra?
– ME: Por tres motivos. Por unha parte o xénero era un vello coñecido meu como lector. Coñecía os códigos e o canon. Por outra banda eu pretendía quebrar a arbitraria regra de medir o que valen as persoas e propoñer eu unha nova unidade de medida. Quería desfacer moito paradigma relacionado coa falsa “normalidade” dunha sociedade aferrada a simplificacións morais e estéticas. Para iso a novela negra ou policial pareceume un territorio axeitado: as convencións morais non aguantan ben nesa fronteira na que para atrapar a un asasino tes que cometer ilegalidades. Nese contexto é máis doado desfacerse dos arquetipos cómodos que funcionan ben cando nada os abanea. (…)”

Iria Misa: “Escribir o mundo de Ánxela foi botar unha ollada a aqueles anos intensos e cheos de sensacións”

Entrevista a Iria Misa en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (PG): Xa non estou aquí continua liderando o ranking dos máis vendidos en literatura xuvenil galega. Agardaba esta boa acollida?
– Iria Misa (IM): Non agardaba nada, a verdade. Ao partir de cero, todo o que foi chegando resultou marabilloso e un premio extra. De todas as cousas boas que foron pasando estes meses atesouro xa moi boas lembranzas. Lembranzas que me sacan sorrisos e me animan a moverme cara adiante cando me sinto feble.
– PG: Que teñen en común Ánxela e Iria Misa?
– IM: A experiencia da adolescencia, supoño. Escribir o mundo de Ánxela foi botar unha ollada a aqueles anos intensos e cheos de sensacións, boas e malas. Pode que os sentimentos sobre o valor da amizade, as experiencias do amor e o desamor…pero non é que sexan cousas que teño eu en común con ela. Son sentimentos e experiencias universais. Tenas Ánxela en común comigo e con calquera persoa que algún día, aínda que xa non o pareza, tivo dezaseis ou dezasete anos.
– PG: En esencia, esta novela é coral. Foi complexo para vostede crear unha voz persoal para cada un dos personaxes?
– IM: Foi un reto moi estimulante. Para facelo tiven que compoñer unha imaxe de cada un dos personaxes, crear una idea global deles moi rica e completa. Gustábame que fosen distintos. Que tivesen unha voz de seu e reflexasen a diversidade que existe dentro de cada grupo. Isto parecíame determinante nun libro para adolescentes, xa que ás veces parece que hai que conformarse a certas normas e que se non o fas es “raro” ou quedas á marxe. A diversidade enriquécenos. Ademais, a nivel técnico era un bo recurso para narrar a historia. Todo o que pasa en Xa non estou aquí enténdese mellor cando tes a imaxe completa, e iso pasa ao achegarse a cada un dos personaxes e o seu xeito de afrontar os feitos. (…)”

Antía Otero: “Reivindico a emoción, unha das poucas cousas que aínda non puideron negarnos”

Entrevista de Montse Dopico a Antía Otero en Praza:
“(…) – Praza (P): Emocións, sensacións e lembranzas parecen o punto de partida de O cuarto das abellas.
– Antía Otero (AO): Neste libro era importante para min, sobre todo, traballar co concepto de eco. O eco que provocan as palabras. O eco, e a emoción, foron dúas liñas moi importantes na construción de O cuarto das abellas. Moita xente di que o libro lle resultou moi sonoro. E é verdade que están moi presentes os sons, tamén porque aparecen os sons da casa, a música… Mais para min o máis relevante era o concepto do eco como son, e como son no presente. Por iso non é, en realidade, un libro sobre lembranzas -que tamén están-, senón sobre o eco do recordo máis que sobre o recordo en si mesmo.
– P: A estrutura de O cuarto das abellas é coma unha colmea. A editora que creaches con Dores Tembrás chámase Apiario… Por que a abella e a colmea como metáfora?
– AO: O libro comeceino antes da posta en marcha de Apiario. Cando buscabamos un nome para a editora decatámonos de que as abellas estaban presentes tanto na miña escrita como na de Dores. Nas nosas casas familiares facíase a esmelga. Iso foi o punto de partida, máis alá do contido simbólico: a comunidade, o traballo en común, a idea de tecer rede… Tamén era un símbolo moi presente na literatura. Foi natural, por todo iso, chegar ata aí.
En canto á estrutura do poemario, é, si, unha abellariza. Como as partes dun cuarto, sen que ningunha estea por enriba da outra. Sen relacións xerárquicas, senón horizontais. E con isto volvemos á idea do espazo transitado desde o presente. Comprendo que o libro poida ser interpretado como un poemario sobre a infancia, que nos leva ao pasado. Tamén está a morte, que nos remite ao futuro. Pero a miña idea era tratar os temas desde o presente.
Se está o pasado, é desde o eco do que vén de atrás. O rebote do eco. Tamén a morte: un rebote do eco sobre o que vai chegar, sobre o que sabemos que, indefectiblemente, está aí. A morte como algo intuído no presente. Interesábame, en relación cos tempos, mover os marcos do esperable entre o pasado e o futuro. O que quería era o presente da palabra. A presenza da palabra. A presenza e o presente na escrita. (…)”

Carlos Labraña, premiado na Gala do Libro por Moito Morro Corporation

Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“O dramaturgo Carlos Labraña vén de ser galardoado pola mellor obra teatral na pasada Gala do Libro, pola súa obra teatral infantil Moito Morro Corporation, unha comedia circense protagonizada por unha compañía de pallasos, trapecistas e domadores. Pode accederse á entrevista aquí.”

Entrevista a Xosé Ballesteros, presidente da Asociación Galega de Editores

Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
Zigzag Eirado recibe a visita de Xosé Ballesteros, presidente da Asociación Galega de Editoras, que con motivo da recente Gala do Libro Galego, fala do estado en que se encontra o sector. Pode verse a entrevista aquí.”