Xosé Henrique Rivadulla: “A xente de Chorente ten unha motivación poética”

Entrevista a Xosé Henrique Rivadulla en El Correo Gallego:
“(…) – El Correo Gallego (ECG): Gustaríame, en primeiro lugar que me falase da orixe deste libro, Chorente.
– Xosé Henrique Rivadulla (XHR): Este é un libro de relatos cunha singularidade, que están escritos dende hai moitos anos… arredor de 2006, porque eran unha colaboración no programa ‘As quimbambas’, da Radio Galega (RG). E este magazine acababa diariamente cun conto meu. Eses relatos quedaron aí, por sorte non se destruíron, e non sei moi ben por que, pero un día fun ver que me dicían eses relatos agora, despois de tantos anos. A min traíanme moitos recordos daquel tempo e iso suscitou que tivera ganas de editalos. Tamén me preguntaba se esa boa sensación que me causaran a min lla ía causar a alguén máis. Dinllos a Francisco Macías (editor de Positivas) e el considerou que si, que había e editalos. Por iso digo que é singular, porque son contos que non naceron para ser editados e ademais estiveron moito tempo sen pensar neles e agora saen á luz.
– ECG: A obra tamén ten unha estrutura un tanto curiosa…
– XHR: Os relatos naceron breves porque consideraba, que ao seren lidos na radio, o oínte podía perder a atención, que é o normal se é longo. Lidos na radio, cada un deles, tiñan unha duración duns dous minutos. Pensei tamén que estes contos tiñan que ter unha unidade, non era preciso que fosen todos distintos, así que se creou un pequeno universo. Todo pasa arredor unha vila que se chama Chorente, na radio non se chamaba así, e tamén arredor dunha lagoa, que é a que protagoniza o primeiro conto, o seu nacemento. Ao seren breves, moitas veces, o que se contaba necesitaba máis extensión e iso facía que esa historia se fose continuando noutros días. Hai por exemplo un relato, protagonizado por un almirante, que se chama o almirante Gagá, que chega a vivir a Chorente, sen que se saiba moi ben por que, xa maior. Pois ao longo de moitos días fomos contando a súa historia, a súa morte, a súa conversión en fantasma e a súa volta á vila, porque anque non estaba vivo seguíalle gustando estar alí. Así que, efectivamente teñen unidade, pero para quen o queira considerar así, tamén se pode ver coma unha novela, porque tamén conta a historia de toda unha vila con personaxes que se repiten. (…)”

Elba Pedrosa: “O máis importante para crear é o amor”

Entrevista a Elba Pedrosa en El Correo Gallego:
“(…) – El Correo Gallego (ECG): A túa vida é para non aburrirse. A cantas cousas te adicas?
– Elba Pedrosa (EP): Esa palabra non a coñezo, nin a quero! Pero tampouco son tantas cousas, non o vexo así. Todo o que fago forma parte do mesmo universo, o de “contar historias”. Levo contándoas desde pequena, na casa, na escola, só que agora dei coas linguaxes máis acaídas para min. Gústame moito aprender, teño moitas inquedanzas e tento facer todas as cousas que me dan a vida e me ilusionan. Sen ilusión non paga a pena, porque non habería compromiso nin tampouco implicación.
– ECG: De todas elas, cal prevalece?
– EP: Sen dúbida a escrita e a televisión están entre todas as miñas querenzas maiores. Eu sabía de sempre que por estes lares andaba a resposta, a realización persoal, pero ata hai uns poucos anos non tiven a afouteza de plantarlle cara á miña propia realidade. A vida levoume a unha situación na que tiven que decidir entre seguir a facer o de sempre ou dar un salto ao baleiro. Escollín saltar e penso que non errei. Gozo co que fago, ás veces mesmo sinto que non é traballo. Con todo, dedicarse á cultura é un reto complicado e doloroso, e as máis das veces aturámolo pola paixón que sentimos polo oficio. Hai moitas correntes de aire neste abismo cultural que te fan tremer.
– ECG: Corren malos tempos para o oficio de periodista. Que se pode facer?
– EP: Seguir a tentar cousas novas, darlle outra volta máis, arriscar e insistir coas teimas. Se estás cansa, repousar, durmir sen complexos nin culpas, e volverte levantar. Nunca se pode perder a esperanza, a pesares de todo. Pódense botar sapos e esconxuros, chorar se é preciso. Eu choro moito, moitísimo. Tamén desafogo coas amizades, digo parvadas, e sempre hai alguén que me dá unha palmadiña no lombo e… lista! Sei que hai que empezar un novo día e tentalo outra vez ata chegarmos a meta que ansiamos. Ou preto.
– ECG: A literatura, ficción, claro, é rendible? Dá para comer?
– EP: O oficio vén sendo de sempre incerto e inestable. O factor sorte ten que estar presente na fórmula, xunto co esforzo e o talento. Hai algunhas autoras e autores galegos que viven disto. Mais é certo que resulta agotador aturar a presión, o desgaste emocional e económico. Os artistas estamos en todo momento para facer que os demais pasen mellor a vida, temos disponibilidade total. E está máis que demostrado que a nosa función social é importante, pero sempre temos que estar a demostrar o noso talento, a procurar oportunidades de traballo, a desbotar inseguridades tamén. Disto falo no meu novo libro, Agora que cala a noite, desa precariedade inherente ao eido cultural, desa tolemia conxénita do mundo das artes e da nosa querenza cega polo que facemos. (…)”

Premio Xosé Neira Vilas de novela curta para o escritor Álvaro Domínguez

Desde El Correo Gallego:
“O xurado da sétima edición do Premio Xosé Neira Vilas de Novela Curta decidiu, e por unanimidade, concederlle o galardón á obra Cristais rotos, de Álvaro Domínguez. A sesión celebrouse no compostelán Pazo de San Roque e o xurado estivo integrado por Juan Andrés Fernández e Rosalía Morlán, membros da Fundación Xosé Neira Vilas, así como polo investigador, crítico literario e profesor universitario Armando Requeixo.
O tribunal argumentou a súa decisión na forza narrativa dun relato que profunda nas luces e sombras dunhas vidas golpeadas polo destino. Así mesmo, salientou a habelencia na orquestración estrutural da obra, na que conflúen tramas alternas as e complementarias, escritas cunha prosa brillantemente perfilada de diálogos áxiles e cheos de verosimilitude. (…)
O galardón será entregado o vindeiro 3 de novembro nun acto público na sede da Fundación Xosé Neira Vilas en Gres, que comezará ás 18.30, e que coincide coa conmemoración do Día do Lector. O premio está dotado con 1000 euros e a publicación do traballo seleccionado. O obxectivo deste certame, dirixido a público infantil e xuvenil, é estimular a creación literaria, fomentar a lectura en lingua galega e proporcionar obras de calidade ao público mozo que lle permitan achegarse ao engaiolante mundo da novela. (…)”

María Solar, Victoria Carballo-Calero e Manuel Bernárdez, entre os Premios Insua dos Poetas 2019

Desde El Correo Gallego:
“O Padroado da Fundación “Insua dos Poetas” decidiu outorgar o premio “Insua dos Poetas” 2019 na categoría de Creación Literaria a María Solar, xornalista e escritora, polo seu traballo no mundo da comunicación, sobre todo, no programa cultural Zig Zag diario da TVG e na Revista Fin de Semana, así como pola súa contribución como creadora no eido da literatura infantil e xuvenil.
Na categoría de Artes Plásticas, o premio desta edición recaeu na profesora María Victoria Carballo-Calero, catedrática de Historia de Arte Contemporánea da Universidade de Vigo e numeraria da Real Academia de Belas Artes de Galicia, polo seu incesante traballo desde Ourense a prol da pintura, escultura, arquitectura e arte urbana. Salientando o seu labor no estudo da ilustración da Revista Nós do ano 1983.
Na categoría de Lingua e Cultura Galega na diáspora, o premiado desta edición foi o Centro Galicia de Bos Aires, institución que agrupou o 25 de xullo de 1979 aos catro centros provinciais (ourensán, pontevedrés, lucense e coruñés) que existiu na capital arxentina desde os anos 40. Esta institución, unha das de maior alcance, patrimonio e prestación de servizo de toda a emigración galega en América, agrupa na actualidade a case 10.000 socios e cumpre 40 anos de andaina.
O premio “Insua dos Poetas” 2019, na categoría de Acción Social, foi para a Asociación de Veciños da Parroquia de Madarnás, no Carballiño. O xurado quere premiar a esta entidade por estar a Insua dos Poetas enclavada en dita parroquia e polo súa constante colaboración coas actividades que alí se realizan, sobre todo, salientando o libro Historia de Madarnás, promovido pola asociación e do que son autores: José Luis Sobrado, Juan Álvarez e Francisco Fumega. O premio “Insua dos Poetas” 2019 na categoría de Iniciativa Empresarial foi para o empresario natural de Dacón, Maside, Manuel Bernárdez Otero, polo seu mecenado desde o grupo empresarial Cer & Ber, creado en 1983 coa finalidade de outorgar un servizo de asesoramento inmobiliario e asegurador a toda a comarca do Carballiño, sendo a súa actividade un exemplo de normalización na lingua propia de Galicia e contando cunha plantilla de profesionais que transcenden o marco peninsular para atender ás demandas de emigrantes galegos residentes en Francia, Suíza, Panamá e México. Na categoría de Imaxe e Audiovisual, nesta edición, o premio foi para a Asociación Fotográfica O Potiños, nada en 1965 polas inquedanzas dun grupo de persoas que ao redor da memoria do fotógrafo Gabriel Alonso, alcumado “O Potiños”, téñense preocupado en varias etapas de actuación da difusión, promoción e da vertente artística da fotografía, salientando a colaboración de diversos membros desta entidade que fotografan a Insua dos Poetas, nas diversas estacións do ano. Por último, na categoría de Medios de Comunicación, o premio deste 2019, foi para a Cadena SER do Carballiño, polo labor informativo en lingua galega que se realiza desde esta emisora de radio e pola súa preocupación constante polas actividades culturais da bisbarra. A entrega dos galardóns (que será uhna peza escultórica de Acisclo Manzano, realizada expresamente para este evento) tivo lugar o sábado, 20 de xullo, ás 12.00 horas, no transcurso da celebración da XI Festa da Palabra, na Insua dos Poetas, en homenaxe ao escritor Antón Tovar, falecido en Ourense en 2004.
Na xuntanza na que se decidiron os premios estiveron presentes Luis González Tosar, presidente do Padroado da Fundación “Insua dos Poetas”; Xabier Castro Martínez, secretario; Patricia Torres, deputada provincial de Cultura en representación da Deputación de Ourense; Anxo Lorenzo, director xeral de Industrias Culturais en representación da Xunta de Galicia; Acisclo Manzano, escultor; Antón Pulido, pintor; Miguel Anxo Fernández; Xosé Ricardo Rodríguez; Celso Sánchez González e Gisela Barbeito. “

Xabier Quiroga: “Se queremos estabilizar un sistema literario propio, non difamemos títulos”

Entrevista a Xabier Quiroga en El Correo Gallego:
“(…) – El Correo Gallego (ECG): ¿Está Xabier Quiroga nese momento de gracia no que todo o que fai cae bien?
– Xabier Quiroga (XQ): Pero o primeiro que teño que aclarar é que a consideración de éxito é algo tan relativo e baleiro que non quero que me afecte. Ante todo pretendo seguir facendo a miña vida e sendo eu mesmo. Por outra banda tampouco son nada consciente de quen me le, en parte porque, como dicía Manolo García con aquilo de “hago pájaros de barro y los echo a volar”, o que escribe e ten a sorte de publicar, por un lado está contento de que voen, pero por outro non sabe en maos de quen acabarán os seus paxaros. En canto ás modas, esas, téñoo clarísimo, son pasaxeiras, efémeras, e eu non quero ser así, máis ca nada porque levo boa parte da miña vida escribindo, incluso sen publicar, e procuro non seguir ningunha moda nin tendencia. Mesmo esta novela empeceina hai seis anos, e saíu primeiro en galego como Izan o da saca, no 2015, así que non me poden vir agora co da moda nazi e esas lerias. En fin, remato con iso que dis do momento de graza: só agardo que sexa o momento e non o tiro.
– ECG: Neste país, vender moito é un reclamo para certo tipo de críticas. ¿Cómo anda de cintura?
– XQ: En galego as edicións son moi cativeiras porque se merca pouco libro, así que as catro que leva Izan o da saca, aínda representando moito para a novela, non son nada en cantidade. E en castelán acaba de saír a súa tradución como La casa del nazi, así que non sei se se merca moito ou pouco. Pero diso que dis das críticas se vendes, non sei quen o fará. De ser así, pareceríame non só inxusto, tamén unha infamia. Se queremos estabilizar un sistema literario propio, noso, algo polo que sempre loitamos e nunca conseguimos de todo, non podemos difamar títulos que chegan a moito público porque algunha grande editorial se fixou nela ou porque se traduce a outras linguas. Sería dun pailanismo demoledor. Pretendamos que o feito cultural galego salte fronteiras. Axudémonos a medrar e non acurrunchar a nosa creatividade. Se a obra pode ser difundida noutros idiomas, celebrémolo, non o tomemos en plan negocio, senón como fortaleza da cultura dun país e dun pobo. Dito isto, son consciente de que cando fas público algo teu, xa deixa de ser teu e está na boca de todos, como o paxaro de antes. Así que asumirei as criticas, pero agardo que sexan porque non lles vai a historia que lles conto nin como llela conto, non porque se traduza e se venda noutra lingua nin porque fale do que non se sabe de min. Ademais, neste xeito de vida actual no que todo o mundo opina, moitas veces sen saber, e a desconsideración campa e prolifera con axilidade nas redes sociais, eu son o primeiro que digo o pouco que sei. Voucho dicir. Sei que son un escritor galego e en galego, que escribe historias da nosa terra e das nosas xentes e ao que sempre lle foi ben para a propia saúde mental manter certa clandestinidade, falo de vivir illado de moita movida literaria. (…)”

As flores, de Helena Salgueiro, gaña o II Premio de poesía Rosalía de Castro do Concello de Padrón

DesdeRosalía de Castro El Correo Gallego:
“A segunda edición do premio de poesía Rosalía de Castro, promovido polo Concello de Padrón para honrar a figura da autora de Cantares Gallegos suma xa unha nova gañadora. Trátase da compostelá Helena Salgueiro Golán. A súa obra poética, presentada baixo o lema Lilith e que leva por título As flores, logrou o favor do xurado tanto polo tema que afronta como polas referencias literarias que manexa a autora no poemario gañador.
O xurado, presidido por Lorena Couso, reuniuse para valorar a trintena de traballos poéticos que se presentaron este ano ao certame literario. Entre os membros do xurado encontrábanse Anxo Angueira, Dores Tembrás, María Xesús Senín Fernández, María López Sández e Elvira Ribeiro Tubío.”