Entrevista
a Xulio Pardo de Neyra en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Dis que es o autor da primeira novela pornográfica galega. Cales son os antecedentes da pornografía na nosa literatura?
– Xulio Pardo de Neyra (XPN): Dígoo, si; e non só o digo eu: mesmo algún “crítico literario” que se alporizou, escandalizado, pola miña aposta, apuntou este extremo. Con efecto, Intensa e quente é a túa humidade azul constitúe o primeiro exemplo de romance pornográfico na literatura galega, unha literatura incardinada nunha cultura especialmente atenta cara a todo tipo de manifestacións e novidades, mais por veces, e moitas, conscientemente tradicionalista e covarde debido á súa situación como espazo minorizado—e non só iso, senón que menoscabado, aldraxado e capado polo unitarismo, o centralismo e o imperialismo que, desde o españolismo, rexe non só fóra do que hoxe son as fronteiras da nosa casa—dentro do insistente proxecto, agora seica europeísta, que a sociedade galega ten aprendido dos ditados da ideoloxía española máis restritiva. Daquela, é certo —e ben rechamante contodo— que Intensa e quente sexa a primeira novela dunha literatura que, non en van e sobre todo no eido do acervo oral, conta con innúmeras probas de xorne pornográfico e que, ademais, se orientou atentamente cara á expresión do erotismo en chave literaria. Deste xeito, os antecedentes da literatura galega, como a maior parte dos nosos antecedentes culturais, áchanse na nosa traxectoria medieval: e non é nada curioso. (…)
– SG: Que persegues coa publicación de Literatura galega e pornografía?
– XPN: Perseguir non persigo nada. Gozo co meu traballo e, como crítico e analista literario, gozo con todos e cada un dos proxectos aos que me entrego, ben sexa o estudo da literatura infantil galega, o do vangardismo histórico da Galiza do novecentos, o da literatura barroca ou, por caso, o do tratamento da imaxe da muller acuática no espectro de literaturas europeas. Con este último ensaio, portanto, amais de encher una afección persoal —sempre dixen que son un grande amante da pornografía en case todas as súas direccións, canles e formatos— tratei de reflexionar sobre da liña temática pornográfica que habita na literatura da Galiza de todas as épocas. O que ocorre é que, tras terme eu posicionado publicamente no grupo dos e das pornógrafas —algo do que me sinto especialmente honrado—, este novo ensaio meu, que vén ser o trinta e tantos dunha serie iniciada aló por 1988 cando tan só era un adolescente; preocúpase dun tema proscrito na sociedade do noso Occidente—porque seica foder fódese, mais como que non se debe dicir cando, onde, con quen e como se fai—, o da esculca na dimensión literaria pornográfica galega. E se o considero como adoito xulgar todos os meus traballos, con Literatura galega e pornografía penso que podería contribuír á normalización da pornografía na nosa sociedade, en especial na literaria por suposto; a indicar outravolta a importancia de analizármonos nós mesmos e mesmas, a apostar de novo polo estudo do que ninguén antes afrontara e, en consecuencia, a dignificar o estudo da literatura galega, e facelo amais nuns especialísimos, por desgrazados, momentos. (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Rosalía Fernández Rial: “Na cabeceira da miña cama están Manuel Antonio, Rosalía de Castro e Lois Pereiro”
Entrevista
a Rosalía Fernández Rial en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Escrebe poesía máis mestúraa con musica e con pezas audiovisuais. Que lle engaden o vídeo e a música á súa escrita?
– Rosalía Fernández Rial (RFR): O que lle engaden é unha perspectiva interdisciplinar e a concepción de que a arte é unha e múltiple. O que importa máis é esa idea poética que logo ten diversos medios e linguaxes á súa disposición para se expresar. Un concepto que permite adaptar formatos distintos. Nese senso creo moito no diálogo entre as linguaxes que poden enriquecer a mensaxe e facer que chegue de maneira máis intensa ao lector ou espectador.
– SG: O feito de que un poema estea pensado para ser mesturado coa música fai que teña unhas características específicas ou é simplemente un poema ao que logo se lle adapta unha música que se lle adecue?
– RFR: A concepción musical para min ten moita importancia na composición do poema, é dicir, máis alá de que logo leve música para min o poema ten un compoñente musical imprescindíbel. Busco moito a musicalidade propia da palabara. A poesía é palabra, mais esa palabra é música, pois o poema ten ritmo e rima. Eu penso que desde esa concepción musical da poesía existe unha maior predisposición do poema para ser logo musicado. (…)
– SG: A musicalidade sempre estivo presente na lírica…
– RFR: Precisamente estaba a pensar na lírica medieval galega. Cando empezo co meu grupo a facer un espectáculo interdisciplinar musicando os poemas e facendo espectáculos baseados na arte contemporánea, nunca podemos esquecer que non somos outra cousa que xograres contemporáneos. A lírica medieval galega, para min, foi vangarda tamén no seu día.
– SG: Falando das referencias culturais, cal sería a autora ou autor que máis lle inflúe?
– RFR: Hai autores imprescindíbeis da literatura galega, cos que durmo ao meu carón. Na cabeceira da miña cama están Manuel Antonio, Rosalía de Castro e Lois Pereiro, quen nesta xeración de poetas novos e novas tivo unha repercusión fundamental. (…)”
Entrevista á escritora, poeta e tradutora Marilar Aleixandre
Desde 
a Televisión de Galicia:
“A Real Academia Galega ten unha nova incorporación. A escritora, poeta e tradutora Marilar Aleixandre que ocupará a cadeira do finado Neira Vilas. Unha muller das ciencias e da investigación. Bióloga, catedrática da USC, escritora para todos os públicos. Muller de ciencias e letras. Da educación. Tremendamente activa en todos os eidos. É a sexta muller na Real Academia Galega. Á entrevista, feita por María Solar, pode accederse aquí.”
Contos Estraños nº 1 (1ª parte)
Artigo 
de Xosé Duncan en Lermos.gal:
“(…) – Xosé Duncan: Por que enviaches un relato a Contos Estraños?
– Ana Raven: E por que non? Era e é unha iniciativa atractiva dentro do panorama galego de literatura, onde poucas editoriais ou iniciativas confiaban na fantasía e na edición de relatos curtos de temática romántica, misteriosa ou gótica e Contos Estraños era unha proposta fresca, nova e innovadora que me atraeu desde o primeiro momento.
– Jacobo Feijoo: Porque o pensamento debe expresarse en todos os idiomas do mundo para chegar á xente do xeito máis natural posible para eles. Quería apoiar a lingua galega co meu graíño de area, pese a que me custa un pouco expresarme neste idioma.
– Tomás González Ahola: Aínda que pareza estraño, malia a miña experiencia no sector editorial, naquela altura estaba cheo de inseguranzas en canto a publicar a miña propia obra. Achábame escribindo a miña primeira novela, Galiza Mutante. Poder Nuclear! e ocorréuseme que publicar un extracto ou un relato ambientado nela na revista Contos Estraños podía ser un bo xeito de lle tomar o pulso ao público. Así e todo, o máis estraño, sen ningunha dúbida, foi enviarme o relato a min mesmo. (…)”
Agustín Fernández Paz: unha retrospectiva contada por el mesmo (e II)
Agustín Fernández Paz: unha retrospectiva contada por el mesmo (I)
Diálogos Manuel María: Pilar García Negro
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Entrevista a Pilar García Negro nos Diálogos Manuel María. Pode accederse aquí.”
Manuel Bragado: “Agustín Fernández Paz demostrou que é posíbel facer unha literatura universal na nosa lingua”
Entrevista 
a Manuel Bragado en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Comezaría polo principio. Cando coñeciches Agustín Fernández Paz?
– Manuel Bragado (MB): Coñecino en 1981 cando eu era estudante de 5º de Pedagoxía e el membro do Colectivo Avantar. Un grupo de estudantes incorporámonos ao proceso de formación do que sería despois Nova Escola Galega. A partir de aí Agustín xa era un referente, partillamos distintos grupos de traballo desde que aprobei as oposicións en 1983 e mantivemos un lazo permanente. Creouse un vínculo que nunca rachou. (…)
– SG: Foron moitas as mostras de afecto e recoñecemento desde o día de onte mais nas capas da imprensa escrita apenas foi destacado o seu pasamento…
– MB: É entendíbel polo que está a acontecer co papel dos medios de comunicación e cos formatos. No ámbito dixital a acollida foi extraordinaria. Agustín era unha persoa antisectaria, inclusiva para a que o perímetro da aperta tiña que ser o máis amplo posíbel e iso foi recollido na rede. De feito, non puiden ler todo o que se publicou e iso é un éxito colectivo da comunidade leitora que el conformou. Débenos encher de esperanza, algo no que el sempre acreditou e ao que se referiu en Non hai noite tan longa coa cita de Shakespeare na que di que após a longa noite sempre aparece o abrente.
– SG: Sinalabas, como tamén o fixo Eulalia Agrelo, que a súa obra será máis valorada co paso do tempo.
– MB: É un fío dun novelo do que hai que tirar. É un autor profundamente moderno, con obras moi elaboradas e que ten un enorme futuro. A literatura demostrou con el e con outros nomes como o de Manuel Rivas, que é perfectamente posíbel facer unha literatura universal na nosa lingua.
– SG: Foi ademais unha persoa comprometida, coa lingua e co país.
– MB: Agustín é un galeguista que defendeu a construción nacional, ese proceso de construción colectiva, desde o ámbito educativo, da promoción da lingua, da creación literatia, da edición… Nunca desistiu e só podemos abeizoalo por ter feito iso. (…)”
Entrevista a Marilar Aleixandre na Radio Galega
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Marilar Aleixandre entra na Academia. A RAG nomea á escritora académica numeraria electa. Pode accederse á entrevista aquí.”
Eulalia Agrelo: “Agustín Fernández Paz foi unha persoa nobre, clara e de conviccións transparentes”
Entrevista
a Eulalia Agrelo en Sermos Galiza:
“Emocionada. Así colle o teléfono Eulalia Agrelo, autora da tese doutoral Da institución escolar ao centro do canon: Agustín Fernández Paz. “Foron moitas horas de traballo, de convivencia persoal”, lembra. Durante a conversa véñenlle á cabeza “imaxes, recordos” do partillado co escritor mais tamén coa persoa. “É un día ben triste para todos, para quen o coñecía persoalmente como para quen o coñecía polas súas obras”. O seu alumnado, pois Eulalia Agrelo é ensinante, “chamoume” para lembrar Agustín no día do seu pasamento.
Tras do nome, da sinatura e da escrita había unha persoa “moi humana” e inmensamente comprometida coa lingua e co país. Un “mestre” como lembraron centos, milleiros de persoas no día de hoxe através das redes sociais. Mais por riba de todo, un autor que deixa un ronsel de obras para ler e reler. “Agustín facía lectores”, asegura Eulalia Agrelo. Unha “meta”, subliña, para calquera persoa que traballe a escrita.
– Sermos Galiza (SG): Como era o Agustín Fernández Paz escritor?
– Eulalia Agrelo (EA): Para comprendelo temos que facer referencia a moitos elementos. Foi renovador en dous sentidos. Dunha banda, recuperou matices da literatura infantil e xuvenil e soubo darlles unha volta. Ao mesmo tempo, incorporou outros novos como o tratamento da marxinalidade ou a memoria histórica. Salientábel é o tratamento que facía das personaxes, sobre todo femininas, pondo as mulleres como protagonistas activas, que se rebelan e descobren como loitadoras defendendo o seu xeito de ser. Mulleres silenciadas no eido escolar mais tamén no conxunto da sociedade. Agustín soubo traballar coas distintas fariñas literarias, facer collages con distintos tipos de texto incorporando cartas, novas dos xornais ou mesmo anuncios por palabras. Un dos aspectos máis fascinantes da súa obra é que cando a les abre camiño a outras moitas obras e a coñecer o contexto sociocultural galego que está sempre no fondo dela. É un espello no que deberían verse moitos escritores.
– SG: Ti pasaches moitas horas con el para faceres a tese, como era o Agustín no plano humano?
– EA: É unha persoa fascinante como o é a súa literatura. Unha persoa moi próxima que sabía escoitar e aconsellar sempre con espírito crítico e construtivo. Nos últimos anos mantivo unha crítica moi aceda cara á política lingüística do goberno galego. Era unha persoa moi humana que realmente cría e estivo comprometido con Galiza até o último momento. (…)
– SG: Era un escritor incansábel?
– EA: Nunca atopaba a perfección na súa obra. Estaba sempre a reconstruíla a re-escribila. Sempre que re-editou aproveitou para mellorala e lograr unha mellor escrita, unha prosa máis lixeira, máis melódica coa que acadar a vontade do leitor. Cando un le a Agustín desenvolve a capacidade de ulir, de ouvir e de tocar o que está a narrar. É unha prosa sedutora. De aí que teña unha lexión de leitores e acadase o recoñecemento através dos premios e as traducións. Mais para el os premios, dicía, eran bons por suporen un impulso para a nosa literatura e dar visibilidade e valorización á nosa cultura. Agustín foi, sen dúbida, un motor cultural por facer leitores e por facer país.
– SG: E fíxoo nun xénero como o infantil e xuvenil, moitas veces minusvalorado.
– EA: Sempre estivo comprometido coa visibilización da literatura infantil e xuvenil cando este xénero estivo moi desprestixiado. Ora ben, sempre dicía que as súas obras poden ser lidas por calquera lector porque tiñan distintas lecturas.”
