Desde a A. C. Alexandre Bóveda:
“Na segunda-feira 19 de maio às 19h30 apresentamos [Rua Santo André, 36, 1º, na Corunha] A história da Luz. Breve biografia politica e conversa com Luz Fandiño, de Antom Santos, publicado por Companha Editora.
Luz Fandiño (Santiago de Compostela, 1931 – 2024) tornara-se nas últimas décadas da sua vida umha figura central na vida cultural, social e política da cidade que a viu nascer. Sempre alegre, à vez que combativa, raro era nom vê-la em mobilizaçons e atos de todo tipo, sempre rodeada de gente várias décadas mais jovem do que ela mas com as que sintonizava dumha maneira especial e às que transmitiu umha maneira de militar.
Dumha conversa da Luz com esta mocidade que a admirava, no extinto Grupo de Estudos da Fouce, parte o texto que serviu de pau para erguer este palheiro. O historiador Antom Santos contextualiza este relato de vida com os momentos históricos que a atravessárom: a infância na Compostela obreira de pós-guerra —e a geografia popular da mesma— ; a emigraçom à Argentina do primeiro peronismo e ao Paris do Maio revolucionário; e o seu regresso à Galiza pós-franquista.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Henrique Monteagudo, novo presidente da Academia: “A política lingüística ten que ir alén de lexislar o galego no ensino”
Entrevista a Henrique Monteagudo en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): A súa foi a única candidatura á presidencia da Academia. Quere iso dicir que había unanimidade ou que ninguén quere asumir un posto que é un “marrón”?
– Henrique Monteagudo (HM): É o tradicional. Só excepcionalmente se presenta máis dunha candidatura porque a Academia non pode funcionar en clave de “goberno-oposición”. É unha entidade na que participamos de forma voluntaria e na que traballamos ad amorem. De feito, temos prohibido cobrar polo traballo realizado nela. Sendo así, e cuns recursos moi precarios, sería unha tolería traballar nun contexto de confrontación.
– ND: Prometeu unha política de continuidade.
– HM: Sería absurdo que dixese outra cousa, porque levo na dirección da Academia desde 2013. É lóxico que fale de continuidade, mais tamén é certo que estamos collendo as rendas da entidade persoas dunha xeración distinta e, polo tanto, tamén hai lugar para unha evolución. (…)
– ND: Daquela a política lingüística debe ir máis lonxe da escola.
– HM: Claro, hai que pensar nunha política global, pensar como difundimos referentes de prestixio en galego para a rapazada. Cando eses referentes son sólidos, hai ferramentas para resistir mellor a presión do castelán. É só un elemento, pero quero dicir que a política lingüística debe ir alén de leis e orzamentos –que son imprescindíbeis– para preocuparnos por aspectos de liderado social desde a nosa lingua.
– ND: E, neste debate, que papel debe e pode xogar a Academia?
– HM: A Academia non ten competencias na implementación de políticas públicas, nin debe telas, porque para iso están os mecanismos democráticos, empezando polo Parlamento. Pero si ten un capital simbólico importante –é escoitada– e un caudal de coñecemento –por definición, unha academia é unha reunión de xente sapiente–. Co primeiro pode influír nas elites sociais e políticas; e co segundo, pode elaborar propostas e críticas ben fundamentadas. Penso que iso é o que está facendo, na medida das súas posibilidades, e eu, que traballo directamente no tema, tratarei de ser máis incisivo nestas cuestións.
Desde a institución temos datos directos da situación da lingua e, realmente, son moi impactantes. Mais tamén temos coñecemento do que se fai noutros lugares para mellorar a situación de linguas minorizadas, e aí é onde eu penso que poderiamos actuar de forma máis efectiva. (…)”
Alberto González-Garcés. O libro galego entre a ciencia e a inventiva: Somos o que imaxinamos
Entrevista de Rubén Beiró a Alberto González-Garcés en gCiencia:
“(…) “Este libro foi creado coa idea utópica de ser feliz escribindo e de contribuír á felicidade dos demais”, resalta González-Garcés. Non era fácil para el escribir poemas desde a diversión, porque o sente moito, sofre. Por iso quería cambiar de rexistro cunha obra que fala moito sobre ciencia, apunta, pero iso si, “dun modo divertido e imaxinativo”. Un exemplo é a unificación dos horarios no mundo, coa complexidade que supón poñer todos os reloxos na mesma hora.
A creación deste galego xoga moito co tempo. “Ou non sei se é o tempo o que xoga conmigo”, di o autor, que cre que o pasado é algo estraño. O escritor destaca que as persoas sempre pensan no futuro, no día seguinte, nos plans que queren. Incluso con outras persoas, como poden ser os fillos.
O investigador mariño é máis optimista nesta segunda obra. A primeira, Alta mar, mar aberta, foi un poemario, e máis íntimo. Neste, reconstruía vivencias sobre o mar e exploraba sobre a identidade cunha profunda autobiografía. De momento, non descarta unha posible terceira peza, aínda que non pode aseguralo. (…)”
A Catapulta 21. Conversa de Samuel L. París con Tiago Alves Costa
Miño: conversa e presentación de Maxicamente vella, eternamente nova, de Carlos Callón
Xesús Constela celebra vinte anos de literatura en galego con Doce voz de Megafonía
Entrevista a Xesús Constela no Diario de Ferrol:
“(…) “Hai cinco anos todos diciamos o mesmo. Parecíanos incrible que estivésemos vivindo algo así”, sinala Constela, quen, aínda que en ningún momento do libro menciona nin tan sequera a palabra coronavirus ou covid, “quixen reflectir un pouco todas as sensacións que tivemos cando estabamos pechados en casa, e todos eses bulos que circulaban”.
Constela profundiza na fórmula de escrita suxestiva que define a súa traxectoria. “Creo que As humanas proporcións marcou unha liña a seguir e, aínda que nestes anos pasaron máis cousas e probei outros camiños, nunca abandonei esa idea de xogar coa realidade e a ficción, con ámbalas dúas. Gústame porque nela estou cómodo tamén”.
Constela vive agora unha nova etapa. Recén xubilado, pode dedicarlle agora todo o tempo do mundo a viaxar e a escribir. “Teño que admitir que a faceta creativa nunca me fallou e non sei o que é sentar diante dunha páxina en branco e non saber que facer, pero si que botei de menos ter máis tempo para iso, aínda que seguín viaxando e escribindo. Agora si podo ter unha disciplina para contar historias, que é a miña paixón”.
Botando a ollada atrás ata aquel ano 2004, o escritor ferrolán radicado en Poio recoñece non laiarse de non ter comezado antes a escribir, cando menos para o público. “Non, antes daquela primera obra houbo outras cousas que foron moi interesantes e moi gratificantes”, explica, se ben aínda lembra “o inmenso pracer de ver ‘As humanas proporcións’ publicado foi unha sensación marabillosa. Débolle a el todo o que veu despois”. “
Alberto González-Garcés: “Se son quen de transmitir algo aos lectores, para min eso é a felicidade”
Abraham Pérez: “Na vida a lectura é fundamental, a escrita é accesoria”
Entrevista de Pilar G. Rego a Abraham Pérez no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“”Cómpre facer figuras, garabatos, debuxos, grafías, para entender, para entendermos”. Esta é unha das anotacións que compoñen Gaivotas manchadas de petróleo, un diario sen días, quizais un manual de instrucións para abordar a obra do autor, Abraham Pérez que publica a editorial Menino Morreu.
É un libro que quere ser un ‘work in progress’, un darlle voltas á vida, á morte, ao banal e ao politico, ao poético ou ao irónico, á escrita ou á lectura das lecturas.
A entrevista pode verse aquí.”
Yolanda Castaño: “Noutras épocas supostamente as mulleres aspiraban a seren mantidas, agora é a nosa fobia máis radical”
Entrevista de Ana G. Liste a Yolanda Castaño en Praza:
“(…) – Praza (P): Nestes poemas d’A falsa autónoma hai uns ecos moi presentes da pandemia e do que supuxo para vostede como creadora e como traballadora da cultura.
– Yolanda Castaño (YC): Creo que non só para min, que este libro apela a calquera creador ou creadora, pero tamén a calquera traballadora da cultura no sentido máis amplo posible. Incluso estou recibindo bastantes comentarios de traballadoras autónomas doutros sectores. Penso que a clase traballadora se está polarizando moito entre traballadoras indefinidas estables e inestables. En xeral, creo que todas temos claro que a pandemia serviu bastante para sacar a relucir todas as vulnerabilidades do sector cultural e de certos traballos efectivamente inestables. Que non puidésemos traballar e, polo tanto, non puidésemos recibir ningún tipo de diñeiro rebelouse como unha situación moi vulnerable para moitas persoas e provocou moitas reflexións.
– P: Agora que volve sobre o libro para presentalo, como o sente? Porque parece que hai moito ímpeto nestes versos, e moita forza.
– YC: Hai moitas emocións neste libro, dende a rabia ata o desespero; pero tamén reflexións que xa viñan de atrás e seguen vixentes que, máis alá da vivencia subxectiva, aluden ao sistema económico no que seguimos afogadas, inmersas e cun horizonte pouco esperanzador. Preocúpame profundamente a deriva deste turbocapitalismo voraz, salvaxe e perverso. Creo que libro fala moito sobre este sistema económico e a experiencia do traballo tal e como se entende hoxe: a autoexplotación, a débeda… cuestións que seguen aí.
– P: E esa obriga de ser produtiva constantemente, que menciona no poema Norias de obediencia.
– YC: Na que estamos absolutamente todas e todos inmersos. É como unha maquinaria insaciable, e iso é o perigoso. E as implicacións emocionais, que creo que se están vendo na taxa de problemas de saúde mental que se están acusando, é un saldo que nos ten que preocupar profundamente. É moi difícil escapar do imperioso mandato da produtividade, sobre todo por esa cara perversa do sistema que che fai como vítima e parte ao mesmo tempo.
– P: A falsa autónoma ten unha relación estreita con Economía e poesía. Rimas internas, premio Ramón Piñeiro de ensaio en 2023, que publicou en Galaxia?
– YC: Claro, están bastante emparentados. Foron bastante paralelos e as reflexións que están aí me acompañaron durante moitos anos. Pareceume un exercicio interesante e estimulante esa transcodificación que trata de levar os contidos por unha banda ao código ensaístico e pola outra á linguaxe poética, por forza bastante distante entre elas e con características moi de seu cada unha delas, pero que poden dalgún xeito ser complementarias. (…)”
Alberto González-Garcés: “Escribir faime feliz e quero que se sinta así quen me le”
