Desde a Fundación Plácido Castro:
“Reuniuse en Cambados, na sede da Fundación Plácido Castro, o 2 de setembro de 2024 o xurado da XXIIª edición do Premio de Tradución Plácido Castro, correspondente ó ano 2023.
O xurado estivo composto polos seguintes membros: D. Xesús Riveiro Costa (Xunta de Galicia), Dª. Patricia Buxán (Asociación Galega de Profesionais da Tradución e a Interpretación), Dª. Andrea F. Maneiro (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega), D. Xosé María Gómez Clemente (Departamento de Tradución da Universidade de Vigo), D. Xulio Ríos (Real Academia Galega) e D. Jacobo Domínguez Pedreira, quen actúa en calidade de secretario do xurado en representación da Fundación Plácido Castro, con voz pero sen voto.
Tras avaliar as obras presentadas, o xurado acordo outorgarlle o Premio Plácido Castro 2023 a Tamara Andrés e Oriana Méndez pola obra As iluminacións, de Arthur Rimbaud. O xurado destacou a especial dificultade da tradución que ofrece unha nova achega a un autor fundamental da literatura universal. Igualmente, mantén a capacidade de evocación das imaxes e textos orixinais así como a sonoridade. Por último, ofrece unha versión creativa particular que enriquece vivamente a compresión lectora. (…)”
Arquivo da categoría: Premios tradución: ditames
O VI Premio Xela Arias vai para a Asociación Galega de Editoras
Desde a AGTPI:
“Por unanimidade, outorgamos o Premio Xela Arias nesta VI edición á Asociación Galega de Editoras polo seu labor e dedicación na promoción dos libros en galego, un dos sectores que dá unha maior visibilidade á profesión da tradución, e no que o diálogo entre profesionais e empresas é máis aberto e directo.
O xurado analizou, nos últimos anos, o aumento do xurdimento de editoras que teñen a tradución como unha das súas principais áreas de traballo; polo que este premio é, tamén, a nosa forma de agradecer ese vínculo coa nosa profesión, cada vez máis profesionalizado.
As gañadoras das pasadas edicións foron a tradutora María Alonso Seisdedos (2018), a Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo (2019), o proxecto cooperativo NUMAX (2020) e a revista científica Viceversa e A Mesa pola Normalización Lingüística (2022). (…)”
Eva Almazán e Xosé Antón Parada Fernández, gañadores do Premio Plácido Castro de Tradución na súa vixésimo primeira edición
Desde a Fundación Plácido Castro:
“As obras premiadas son unha tradución da obra The Year of Magical Thinking, de Joan Didion e o clásico Código de Hammurabi, obra fundamental na historia da humanidade
Reuniuse o 7 de setembro en Cambados o xurado da XXIª edición do Premio Plácido Castro de Tradución, integrado por D.ª Ánxela Gracián (Xunta de Galicia), Dª. Beatriz Fariñas (Asociación Galega de Profesionais da Tradución e a Interpretación), Dª. Andrea Fernández Maneiro (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega), Dª. Ana Luna Alonso (Departamento de Tradución da Universidade de Vigo), D. Xosé Antón Palacio Sánchez (Real Academia Galega), D. Xulio Ríos (Presidente de Honra do IGADI), quen actúa en calidade de secretario do xurado en representación da Fundación Plácido Castro, con voz pero sen voto.
Tras avaliar as obras presentadas, o xurado acordou outorgar ex aequo o premio Plácido Castro 2022 á tradutora Eva Almazán pola obra O ano do pensamento máxico/The Year of Magical Thinking, de Joan Didion; e a Xosé Antón Parada Fernández, pola obra Código de Hammurabi e outras compilacións legais de procedencia babilónica.
No caso de Eva Almazán, o xurado destaca a excelencia da obra, de aparencia sinxela pero coa dificultade engadida dos diferentes cambios de rexistro. Salienta tamén a elegancia da tradución, por outra banda tan efectiva como a orixinal.
No caso de Xosé Antón Parada Fernández, destaca a excepcionalidade e dificultade da tradución directa dende unha lingua tan afastada do noso sistema como o acadio, realizada con enorme meticulosidade e numerosas anotacións complementarias. Resalta tamén que se trata dunha obra fundamental na historia da humanidade. (…)”
Resolto o IV Premio Realia de Tradución
Desde Hugin e Munin:
“Reunido en Santiago de Compostela ás 12:00 do xoves 10 de agosto de 2023, o xurado, composto por Manuel Arca Castro, Isabel Soto López e Carlos Valdés García, así como por Alejandro Tobar Salazar en calidade de secretario (con voz e sen voto), decidiu, por unanimidade, declarar deserto o Premio Realia de Tradución Literaria na súa cuarta edición.
Foron unicamente dúas as obras presentadas que cumprían cos requirimentos estipulados nas bases. Unha vez lidas con rigor polas anteditas persoas, acordouse reflectir na presente acta as seguintes consideracións:
O xurado desexa facer constar o seu sincero agradecemento polo traballo, interese, tempo e dedicación dos tradutores candidatos e asemade felicitalos polas súas escollas, que xulga orixinais e pertinentes e que sen dúbida responden aos criterios esixidos nas bases do certame en canto á transcendencia e ao feito de cubrir un oco no sistema literario galego. Ofrecéusenos, por unha banda, unha novela curta sen grandes artificios nin complicacións dun premio Nobel centroeuropeo, e, pola outra, unha peza da literatura nativa estadounidense inédita nas linguas ibéricas e cun salientable peso histórico.
Porén, e tamén como establecen as bases, o xurado considera que as traducións candidatas ao premio non presentan o nivel de calidade necesario en aspectos como a corrección ortotipográfica e gramatical na lingua meta, a fluidez do texto, a riqueza expresiva e a creatividade das solucións. Neste sentido, ningún dos membros do xurado percibiu en ningún momento o grao de excelencia que cabe esixirlle á obra gañadora dun certame destas características e que o lectorado de noso reclama.
Con todo, non é ningún desatino pensar que algunha das traducións –cando non as dúas– poidan nun futuro, tras un intenso proceso de cribado e corrección de erros e grallas, de modulación das frases, de cambios en determinadas solucións e dun imprescindible traballo de edición, pasar a formar parte do corpus de literatura traducida ao galego, cousa que xa sucedeu no pasado con obras que, malia aspirar a gañar este premio sen conseguilo, atoparon tempo despois acubillo noutras editoriais galegas.
Por outra banda, convén sinalar que, na liña das edicións previas, os membros do xurado e mais o representante da editorial se mostraron de acordo en que, dende un punto de vista xeral, o problema non estaría tanto na competencia e dominio da lingua de partida dos tradutores coma nas dificultades á hora de trasladar con éxito un texto foráneo a un galego correcto, ou polo menos correcto dabondo para acadar un premio.
A editorial convocadora quere facer constar o seu agradecemento aos membros do xurado e aos responsables do Concello de Santiago de Compostela e reiterar, outra volta, o seu recoñecemento aos tradutores que, de forma xenerosa, permitiron a avaliación dos seus traballos. A estes últimos desexámoslles a mellor das sortes profesionais e remitímolos ao documento anexo a esta acta, onde, coa discreción debida e espírito construtivo, facilitamos unha mostra dos erros recorrentes detectados.
10 de agosto de 2023,
Os membros do Xurado”
María Alonso Seisdedos, Premi Internacional Ramon Llull 2022
Desde o Institut Ramon Llull:
“(…) El Premi Ramon Llull de traducció literària reconeix la millor tasca de traducció literària del català publicada l’any 2021. Aspiren al guardó professionals que no hagin publicat més de cinc títols de la literatura catalana. El premi té una dotació de 4.000 euros.
El jurat ha decidit atorgar el premi a María Alonso Seisdedos en reconeixement de la seva traducció al gallec del llibre Canto jo i la muntanya balla, d’Irene Solà, sota el títol Canto eu e a montaña baila. El jurat ha valorat molt positivament que la traducció d’aquesta obra de la literatura catalana contemporània s’hagi apropat al públic gallec “mantenint l’estil i la tonalitat lírica i resolent amb encert la tria dels registres”, sobretot en l’oralitat. La novel·la premiada forma part de la col·lecció de narrativa per a adults Libros K (Faktoría K), en què trobem altres noms de les nostres lletres com Eva Baltasar, Jordi Sierra i Fabra, Quim Monzó o Tina Vallès. (…)”
María Alonso Seisdedos, gañadora do Premio Plácido Castro de Tradución na súa vixésima edición
Desde a Fundación Plácido Castro:
“Reuniuse o 2 de setembro en Cambados o xurado da XXª edición do Premio Plácido Castro de Tradución, integrado por D.ª Olga López López (Xunta de Galicia), Dª. Beatriz Fariñas (Asociación Galega de Profesionais da Tradución e a Interpretación), D. Ramón Caride Ogando (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega), D. Alberte Álvarez Lugrís (Departamento de Tradución da Universidade de Vigo), D. Xavier Senín Fernández (Real Academia Galega), D. Xulio Ríos (Presidente de Honra do IGADI), quen actúa en calidade de secretario do xurado en representación da Fundación Plácido Castro, con voz pero sen voto.
Tras avaliar as obras presentadas, o xurado acordou outorgar o premio Plácido Castro 2021 á tradutora María Alonso Seisdedos pola obra Canto jo i la muntanya balla/Canto eu e a montaña baila, de Irene Solá.
O xurado salientou o valor da novela, de aparencia sinxela pero de construción complexa, con pluralidade de voces narrativas, que sinala unha perfecta adaptación dos rexistros da lingua de orixe, reflectindo a súa oralidade con altas doses de precisión. Así mesmo, destaca que logra manter o ritmo da narración respectando a atípica puntuación do orixinal. (…)
A cerimonia de entrega do premio terá lugar o próximo 30 de setembro, Día Internacional da Tradución, no concello de Vilagarcía.”
Alberto Álvarez: “Recibir o premio Xela Arias foi un recoñecemento á revista e ao seu labor como tradutora”
Desde Nós Diario:
“A revista Viceversa. Revista galega de tradución vén de recibir o Premio Xela Arias 2021, outorgado pola Asociación Galega de Profesionais da Tradución e a Interpretación. A publicación é editada polo Servizo de Publicacións da Universidade de Vigo e coordinada polos docentes da Facultade de Filoloxía e Tradución Alberto Álvarez Lugrís e Ana Luna Alonso. Polo seu consello de redacción pasaron persoeiros tan importantes das letras galegas como a propia Xela Arias ou o seu pai, Valentín Arias.
– Nós Diario (ND): Cal foi o punto de inicio da revista?
– Alberto Álvarez Lugrís (AA): Viceversa fundouse no ano 1995. Nese proceso participaron un grupo de persoas que estaban vencelladas ao Departamento de Filoloxía da Universidade de Vigo e á asociación de tradutores galegos. Naceu porque xurdira a necesidade de ofrecer textos académicos para a formación do alumnado en galego, e dar saída á produción científica que se comezaba a elaborar sobre a tradución na Galiza e vista desde o país… A revista preocupouse desde o principio de que todos os textos, tanto os de aquí como os de fóra da Galiza, fosen en galego. A normalización da lingua no ámbito académico era un dos obxectivos dos seus fundadores. Nese primeiro equipo estaban, entre outras, María Camiño Noia Campos, que foi a súa primeira directora, e Valentín Arias.
– ND: Como evolucionou a revista desde o primeiro número?
– AA: A estrutura básica da revista e as seccións son as mesmas. Porén, ampliouse a variedade dos traballos que se publican. A revista ten unha sección sobre ferramentas para facilitar o traballo de tradución e interpretación de textos, e ultimamente démoslle unha volta para incluír máis contidos relacionados coa didáctica. Nos vinte e cinco anos de vida que ten a revista, o número de profesionais que viven do sector da tradución en galego non fixo máis que aumentar. Dáselle cabida á mirada destes profesionais sobre a propia profesión e sobre a situación actual do sector. Ademais, intentamos ampliar a nómina de profesores do resto do Estado español e doutros países.
– ND: Como se fai a escolla de persoas colaboradoras para cada número da revista?
– AA: Temos a convocatoria de recepción de artigos aberta todo o ano, pero o número de cada ano féchase en setembro do ano anterior, para que se poidan levar a cabo os labores de edición e maquetación. Máis que escoller colaboradoras, recibimos propostas de textos que despois pasan por un comité de avaliación. Se hai algún tema de relevancia que consideremos que se debe tratar, o consello de redacción contacta coa profesional que máis coñecemento para que escriba sobre el. Temos outro apartado, chamado Traducións Xustificadas, no que as propias tradutoras fan unha reflexión sobre como traduciron unha determinada obra.
– ND: Que supón para Viceversa recibir o Premio Xela Arias da Asociación Galega de Tradutoras?
– AA: É o recoñecemento a toda unha traxectoria de vinte e cinco dedicados ao sector da tradución. Para a revista e para as persoas que entregaron o seu esforzo para sacar adiante o proxecto. Ademais, supón unha gran ledicia, xa que Xela participou do consello da revista desde a fundación de Viceversa até o seu pasamento. Para nós é un duplo recoñecemento. Tamén é unha oportunidade para dar a coñecer todo o traballo que hai detrás do sector da tradución.
– ND: As institucións galegas coidan e apoian o suficiente o sector da tradución?
– AA: En absoluto. Estivemos moitísimo mellor hai anos. O sector literario en galego ten un público potencial reducido, polo que necesita axudas e financiamento que, coas contías actuais, fan imposíbel acadar o obxectivo de cultivar a lingua e a literatura en galego. No caso da tradución, vivimos unha situación semellante. Necesitamos financiamento, non tanto para as tradutoras senón para enriquecer a cantidade de textos que a sociedade ten á súa disposición. Nestes últimos anos, as axudas descenderon drasticamente, e as que se outorgan fanse dunha maneira que, como mínimo, poderíamos considerar como opaca e carente de total criterio. A tradución é o último interese da Administración.”
Laureano Araujo recibiu o Premio Plácido Castro de Tradución
Desde a Fundación Plácido Castro:
“En Cambados foille entregado a Laureano Araujo o Premio Plácido Castro de Tradución que na súa XIXª edición gabou a súa tradución de Schlump, Erwin: Homicidio, do escritor suizo Friedrich Glauser.
No acto, conmemorando o Día Internacional da Tradución, Constantino Cordal, padroeiro da Fundación e concelleiro de Cultura en Cambados, recordou os obxectivos do premio, é dicir, recoñecer o esforzo dos nosos tradutores e estimular a universalización da nosa lingua, destacando a importancia desta iniciativa na axenda da Fundación.
Xavier Senín, en nome do xurado, destacou as singularidades da obra e do labor tradutor do premiado, significando a importancia dada á contextualización e ao fornecemento ao lector de claves informativas e interpretativas precisas para unha mellor comprensión da obra.
Valentín García, Secretario Xeral de Política Lingüística, destacou a importancia da tradución para a normalización do noso sistema literario e cultural e alentou á Fundación a proseguir no seu labor.
Nun emotivo discurso, o premiado, Laureano Araujo, nacido en Suíza, agradeceu o galardón e destacou o significado persoal do seu “volver” a Galicia, un reencontro anos andados no que a tradución desempeñou un atributo transcendental, que a maiores vese honrado agora con este recoñecemento.
A presidenta Susi Castro entregou ao premiado a escultura de Xaquín Chaves, o “Babelio”, e o diploma acreditativo. O premio está dotado con 2.000 euros.”
Alfonso Blanco Quintela gaña o III Premio Realia de Tradución Literaria
Desde o Concello de Santiago de Compostela:
“Alfonso Blanco Quintela acaba de gañar o III Premio Realia de Tradución Literaria, pola tradución, ao galego, da obra As consecuencias da vella historia, escrita por Georgios Viziinos, e publicada orixinalmente en lingua grega en 1884. Blanco Quintela, que se presentou baixo o pseudónimo de Asier Ortegal, percibirá unha contía en metálico de 1.500 euros. A maiores, a súa tradución será publicada nos vindeiros meses nunha das dúas coleccións da editorial Huguin e Munin.
O xurado considera que a tradución asinada por Blanco Quintela é digna vencedora por varios motivos. Entre eles a riquez do seu léxico, cun uso adecuado da sinonimia, así como por escolmar con acerto a literatura grega de finais do século XIX até dar cun texto e cun autor ben coñecidos pero escasamente representados no ámbito ibérico. En consencuencia, segundo explican os membros do xurado na acta, “recoñéceselle ao tradutor non só que saiba traer de maneira eficaz un texto en tradución directa do grego ao galego, senón tamén a súa contribución ao encher un pequeno baleiro no corpus galego de tradución”. Tamén salientan que, “se ben é certo que a obra aínda precisa dun traballo de edición, este parece asumible, pois á calidade do orixinal cómpre sumarlle, en definitiva, unha tradución competente, que cos procesos de revisión aínda por chegar pode converterse nunha estupenda proposta literaria para os lectores e lectoras en galego”.
Os premios Realia de tradución, convocados polo concello de Santiago a través da concellaría de Acción Cultural, en colaboración coa Editorial Hugin e Munin, teñen unha periodicidade bianual. Os seus obxectivos son difundir e recoñecer traducións inéditas á lingua galega de obras narrativas, circunscritas ao xénero da novela e da novela curta; e outorgarlle visibilidade e recoñecer o traballo dos profesionais da tradución, coa publicación da obra nalgunha das coleccións da editorial. A obra gañadora será cedida á Biblioteca Virtual (BIVIR) da Asociación de Tradutores Galegos pasado un ano da súa publicación en papel. (…)”
Laureano Araujo é o gañador da XIX edición do Premio Plácido Castro de Tradución
