Ramón Villares: “A cultura serviu de argamasa na construción da autonomía”

Entrevista de Xesús Fraga a Ramón Villares en La Voz de Galicia:
“O Consello da Cultura Galega conmemora o venres 27 de setembro os seus primeiros trinta anos. Un período no que, segundo o seu actual presidente, o historiador Ramón Villares (Cazás, Xermade, 1951), a cultura desenvolveu un camiño parello ao da autonomía, a cuxa consolidación contribuíu. O Consello naceu en 1983 «coa vontade de facer institucións que acompañasen o proceso da autonomía», lembra. (…)
– La Voz de Galicia (LVG): Dende 1983 Galicia mudou moito. ¿Cales serían os logros principais no eido da cultura?
– Ramón Villares (RV): Como éxito global, creo que o de facer normal na vida institucional, algo menos na cotiá, a cultura galega. A lingua, o gusto polo patrimonio, a literatura, a arte, por todo aquilo que ten que ver con Galicia. Non é que antes non existise, pero creo que a autonomía favoreceu moito esa tendencia. Galeguizáronse moitas institucións, as propias universidades, ou os concellos. Nese sentido, a cultura foi un elemento substancial na construción da autonomía, porque a política, dende o punto de vista de partidos de maior ou menor orientación galeguista, foi, en certo modo, ausente nesa construción. A cultura serviu de argamasa da propia autonomía. Non foi todo feliz nin hoxe podemos dicir que estea todo correcto. Segue habendo moitos problemas e limitacións, pero iso é a vida mesma.
– LVG: ¿Cales son os esas materias pendentes que cómpre afrontar?
– RV: A fundamental é a percepción que a propia sociedade galega ten de si mesma e como quere facer o seu futuro. Creo que aquí hai unha disonancia entre os desexos da sociedade galega e a interpretación que dela fan as elites políticas, empresariais e sociais. O máis sorprendente da situación que vivimos agora é unha certa desafección da sociedade galega polos seus propios valores. Isto a min preocúpame un pouco, aínda que tamén hai que entender que vox populi, vox Dei. Aínda que ás veces se equivoque o pobo, pero se a sociedade vai nunha dirección, non se pode atallar. Podemos facernos algunhas autocríticas, que non sempre son fáciles, pero aínda así creo que o que hai que facer é que algunhas propostas de futuro sexan atractivas, sendo asumidas pola sociedade e que poidan modificar a situación. Pero é algo que está fóra do meu alcance e de institucións como o Consello da Cultura. Creo que en trinta e tantos anos que levamos de autonomía avanzamos moito no ámbito do consumo cultural, da democratización da cultura, pero non todo é perfecto e hai que ter en conta que hoxe a cultura atópase con problemas aquí e fóra, aínda existe unha visión elitista da cultura. (…)”

Compostela: novas conferencias no ciclo Escrita(s) 2013

O ciclo Escrita(s) 2013, coordinado por Claudio Pato, terá lugar en Almáciga(s), na Travesa dos Basquiños, 14, de Santiago de Compostela. Dentro do programa (que pode ser descargado aquí: Escritas-2013), destacamos estes actos para o venres 27 de setembro:

18:00 h. A fabricaçom de “terrorismo”: média e excepcionalidade, por Xoán & Aarón. Radicais que “comem de bocadilhos e menu do dia”, cérebros nas sombras… com etiquetas e ‘provas’ que rozam o risível, a elaboraçom do mito do ‘terrorismo galego’ exemplifica a vergonha dum panorama mediático vendido sem reservas à ‘razom de estado’ e a simpleza dum discurso que unicamente visa legitimar a militarizaçom da repressom política.
20:30 h. Dar voz, o pasado é aínda posible, por Brais Gonzalez Arribas. No momento da máxima expresión das sociedades abertas do control, onde este interiorízase, asumíndose, pola contra, como o exercicio individual da liberdade, semella que para a filosofía é xa non unha tarefa senón un deber amosar as fendas posibles polas que ese poder totalizador pode ser descuberto e deslexitimado. Facendo uso da ontoloxía da diferenza, de herdanza heideggeriana, intentaremos amosar o posible acontecer dos pasados agochados e silentes, do deixado á marxe, do sometido e acalado, mostrando que tal é un paso previo necesario para a proxección dun futuro posible onde os “sen-parte” poidan, por fin, ter voz. Dende tal vagar pola historia dos vencidos, na cal o tempo concíbese como apertura e posibilidade, intentaremos ofrecer como conclusión unha noción alternativa de filosofía, onde esta se entenda como o traballo a partires do cal constrúese un “pensamento en común pensando no común”, alén da lóxica do autor -e autoritaria- do individualismo consumista contemporáneo. Todo o cal permitirannos acadar, finalmente, unha confluencia posible entre filosofía, política e democracia.

Vigo: acto contra a megaminaría no Bou Eva

O sábado 20 de xullo ás 19:30 horas.

Agustín Fernández Paz e Suso de Toro: “Os libros triunfan na rúa”

Reportaxe de Faro de Vigo, con fotografía de José Lores:
“”A pesar de los feroces ataques que sufre, el sector editorial sigue estando ahí. Existe y va a ser difícil de ahogar.”Agustín Fernández Paz responde así a las dificultades a las que se enfrenta el sector editorial gallego durante su paseo diario por la Feria del Libro de Vigo, minutos antes de atender a sus lectores para una firma de libros. Fernández Paz, Premio Iberoamericano SM de Literatura Infantil y Juvenil 2011 y autor de más de una cuarentena de títulos, señala como causantes de la crisis la subida del IVA, el descrédito permanente en la cultura y el fomento de los prejuicios contra la cultura gallega. Esta última sería la causa de que, a su entender, gran parte de los lectores potenciales pudiesen llegar a alejarse de la literatura gallega. (…) Afirma que la creatividad y concienciación de los autores aumenta en situaciones como la actual. “En épocas de crisis se tiene una concienciación mayor del trabajo propio, la única arma que tenemos los autores es hacerlo cada vez mejor y tenemos que ayudar en la medida de nuestras posibilidades”. (…)
Para Suso de Toro, la situación que se está viviendo en estos momentos se debe a la falta de instrumentos que tiene la sociedad gallega para defender lo suyo, para crear un territorio propio, problema, que afirma no afecta solo al sector del libro sino también a muchos otros. A pesar de los malos tiempos, ambos autores coinciden en destacar que el triunfo de los libros está en acercarlos a la ciudadanía. “Igual que la gente sale a la calle a protestar como un estímulo de que están vivos, sacar los libros a la calle es similar. Es un símbolo de que existimos. Cualquier manifestación que suponga poner a los libros en contacto con la gente es una manifestación de vida”, afirmaba contundente Fernández Paz. El autor ya trabaja en su próxima novela en la que adelanta, tendrá una gran importancia el “cosmonauta” Yuri Gagarin.
(…) Es más, de Toro destaca el papel de las Ferias del Libro como un elemento clave para la resistencia del sector. “Hay un único error en las estrategias de supervivencia y es la desesperanza. Hay que dar la batalla cada uno en su ámbito. También en las Ferias del Libro”.”

Manifesto SOS Cárcere da Torre!

Desde o Proxecto Cárcere:
“Axúdanos a divulgar o manifesto copiando o link da barra de navegador desta páxina e enviándollo ás túas amizades e contactos. Cantas mais persoas asinen o manifesto mais forza teremos para conseguir salvar o cárcere.

Este é un S.O.S. dende o noroeste atlántico de Galicia.
A antiga Prisión Provincial de A Coruña, un edificio de gran valor patrimonial, arquitectónico e histórico, construción integrada como referente memorial no senlleiro espazo do faro de Hércules, declarado patrimonio da Humanidade pola Unesco, está nunha situación de perigo de ruína por causa do abandono institucional en que se encontra.
Entre outros elementos da construción, os tellados e cubertas ameazan derrube se non se fai unha intervención de urxencia. Este abandono ostensíbel non só pode acelerar o deterioro dun ben público de gran valor histórico e simbólico, con grave dano para a imaxe da cidade, senón que condicionaría de xeito pesaroso a súa recuperación para o uso da comunidade.
O vello cárcere de A Coruña ten que ser conservado polo seu grande interese arquitectónico e polo que representa como lugar de excepción na memoria da cidade e de todo o país galego, mais tamén debe ser rehabilitado e transformado nun espazo de liberdade creativa, coa participación cidadá, onde primen os usos sociais, culturais, educativos de carácter independente e, dada a significación do propio edificio, onde a memoria histórica do mesmo estea sempre presente.
Cada día, cada mes, cada ano de abandono é un tempo precioso que se perde. As persoas que asinan este manifesto esiximos das institucións, e en particular do Concello de A Coruña, Xunta de Galicia e Goberno de España, unha actuación inmediata para pór fin ao proceso de deterioro e ruína do edificio da antiga Prisión Provincial de A Coruña e a apertura dun proceso de recuperación para o seu uso cívico e cultural.

A 10 de abril de 2013″

As sinaturas pódense facer aquí.

Sinatura de convenio de colaboración entre Galiza co Galego e a Mesa pola Normalización Lingüística

O luns 17 de xuño, na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6) de Santiago de Compostela, a Mesa pola Normalización Lingüística e a asociación Galiza co Galego asinaron un convenio de colaboración, co obxectivo de contribuíren á divulgación das actividades das dúas entidades e dos seus obxectivos comúns, nomeadamente a promoción do ensino en galego. Pola Mesa pola Normalización Lingüística interveu Susana Méndez, vicepresidenta da entidade, e por Galiza co Galego Francisco López, da súa Comisión Reitora.
Susana Méndez, vicepresidenta da Mesa, indicou durante o acto da sinatura que para a entidade que representa é moi positivo abrir novas vías de colaboración con entidades de obxectivos coincidentes e aposta por que o acordo sexa frutífero para as dúas asociacións. Pola súa banda, Francisco López, coordinador de Galiza co Galego, afirmou que para esta entidade é un novo paso que agarda contribúa a aumentar a súa rede de apoios e, en consecuencia, contribúa a afortalar o seu proxecto de Rede de Escolas. Os dous representantes coincidiron en que o ensino é fundamental para a pervivencia e futuro do noso idioma, polo que calquera iniciativa que se poña en marcha neste sentido debe contar con todo o apoio posíbel por parte das entidades que xa traballan neste ámbito.

María Xosé Queizán: “A ideoloxía de que as mulleres estamos para parir non é unha volta a 25 anos atrás, senón a hai séculos”

Entrevista de Montse Dopico a María Xosé Queizán en Praza:
“(…) – Praza (P): En todos os teus libros hai protagonistas femininas que se rebelan contra os roles que lles impoñen. A túa Antígona galega enfróntase co poder, Diana de Meu pai vaite matar líbrase dun home que a maltrata, igual que a moza de Ten o seu punto a fresca rosa se enfronta co seu pai pederasta. A idea é, supoño, que si se pode…
– María Xosé Queizán (MXQ): É que para iso escribo. E falo de mulleres que existiron no pasado ou de mulleres do presente, pero mulleres que si, que se rebelaron contra o que lles era imposto. É certo que os homes non adoitan facer a mulleres protagonistas das súas novelas. Ou que cando o fan o fan moitas veces seguindo un paradigma determinado de muller. Falabas antes do meu modo de tratar o tema do lesbianismo. En Meu pai vaite matar a cuestión non é que Diana e Odile sexan dúas mulleres. Non é que a parella de Diana sexa un home ou unha muller. A cuestión non é esa, senón ter unha relación igualitaria ou non. O que ocorre é que, como na literatura, en xeral, parece que as lesbianas non existen, eu fago que existan, e fágoo deliberadamente. Parece que na vida real só existen as parellas heterosexuais, e desde logo non é así.
– P: En relación con iso, o teu proxecto poético ten moito que ver con recuperar a palabra das mulleres. A palabra que se lles negou na historia. Os homes como donos da palabra están en Fóra de min, como en Metáfora da metáfora está o falso amor a mulleres inventadas, idealizadas, mitificadas pero negadas como suxeitos.
– MXQ: É que así foi na historia. Os homes eran os donos da palabra. A palabra da muller era desprezada, considerada cháchara… Porque a palabra que se valoraba era a palabra pública, a das leis, a do espazo público que lles era vetado ás mulleres. Ás mulleres correspondíalles só a palabra dirixida ao marido, aos fillos, a da expresión dos sentimentos. A palabra foi masculina e temos que recuperala. Pero creo que niso o feminismo non vai por bo camiño. Creo que non é necesario dicir “nenos e nenas” cando podemos dicir “infancia”. Non fai falta dicir “boas tardes a todos e todas” cando podemos dicir “boas tardes”. Mesmo antes se dicía máis “médica” que agora. Non sei cal pode ser a solución, pero a min o a/o non me convence. (…)”