Deixamos aquí parte das fotos do Paseo pola Coruña Literaria, da man de Dores Tembrás, que tivo lugar o pasado 17 de outubro. A Galería de Fotos completa pódese ver aquí.
Entrevista a Francisco Castro
Desde Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Que supõe para ti a literatura?
– Francisco Castro (FC): Para min a literatura é un xeito de vida. Unha maneira de respirar. O que me salvou da loucura. O que fai que non ande amargado. Luz.
Fun un neno, e sobre todo un adolescente, moi metido, digamos “para dentro”, moi introvertido e tímido. Non son orixinal nisto, pero na lectura atopei acubillo e unha maneira de evadirme. Moi cedo, decidín que quería tamén escribir. E a primeira tentativa foi a través da música. Pero trabuqueime. Fíxenme “cantautor” na época da Movida viguesa. Hai que ser parvo. Logo, aos 18 xa tiña claro que como músico non tiña futuro. E empecei a escribir. Primeiro poesía. Logo xa narrativa, pequenos relatos. E dende hai moitos anos concentrado só na novela.
Teño a fortuna, ademais, de dedicarme en exclusiva á literatura pois son editor. Máis que á literatura cumpriría dicir “ao literario”. E imparto dende hai moitos anos Obradoiros de Literatura e Escrita Creativa. Así pois, a literatura é a miña vida completa.
– P: Como entendes o processo de criação literária?
– FC: Reflexiono moito sobre isto e paréceme moi difícil de explicar. Diría que o proceso de creación literarira é, no meu caso, un complexo exercicio de comunicación artística. Eu sempre digo que escribo para comunicarme, para contarlle a alguén. Non para contar. O matiz é importante. Escribo para contarlle a alguén, para contactar con alguén, para estar presente na vida e no corazón dun outro alguén que me le. Así pois, cando escribo teño claro que quero contar algo, mais son moi consciente de que ten que ser dunha maneira artística, con vocación estética. Procurando a beleza aínda que se estea a contar unha historia dura (teño escrito sobre asuntos moi duros, tamén para crianzas).
Eu empezo sempre cunha idea xeral. A idea que pode resumir a novela logo nunha lapela. A partir daí vou construíndo un mínimo esquelete que muda seguido. O resultado final, na meirande parte das ocasións, nada ten que ver co que eu imaxinaba. (…)
– P: Que caminhos (estéticos, de comunicação das obras com a sociedade, etc.) estimas interessantes para a criação cultural e literária hoje -e para a cultura galega, em particular-?
– FC: No recente Congreso de Escritoras e Escritores da AELG tocoume coordinar o Seminario de Dereitos de Autoría e Profesionalización. Amosei, con toda a súa frialdade, os datos reais de vendas en galego, é dicir, a práctica ausencia dun mercado que nos permita vivir disto. Se falamos dun camiño, temos que falar da realidade, do país real, non do país que lle gustaría a moitas e a moitos. Un país que vive alleo, porque non lle importa, ás creacións culturais propias en galego. Non só da literatura. De todo.
Sen embargo, hai un camiño. E pasa por facermos a mellor literatura do mundo, en galego, pero buscando novos mercados. Creo que é necesaria unha actitude profesional, dunha vez, nos escritores e escritoras deste país. Hai que atreverse a buscar novas latitudes lingüísticas. Hai que implicarse máis como creadores na promoción da propia obra.
Á cultura galega, e aos seus creadores, e sinto se a a alguén lle parece mal, sóbralle autocomplacencia, sóbralle tanto choro e queixa e fáltalle ambición. (…)”
Entrevista a Gonzalo Hermo no Diario Cultural
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Aquí temos unha tradición poética propia que é de ruptura desde Rosalía”. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
A Coruña: conferencia de Xosé Ramón Mariño Ferro sobre A trabe de ouro e os mouros dos castros
A terza feira 27 de outubro, ás 20:00 horas, en Portas Ártabras (Rúa Sinagoga, 22, baixo), na Coruña, a Agrupaçom Cultural O Facho organiza, dentro do ciclo Economia, História da Galiza e Ciências Sociais, a conferencia A trabe de ouro e os mouros dos castros, pronunciada por Xosé Ramón Mariño Ferro.
Compostela: XVI Xornadas de Expresión Oral Tíralle da lingua, o sábado 21 de novembro
Desde a AS-PG:
“Matrícula: Desde 12/10/2015 até 20/11/2015 (o formulario de matrícula estará activo só entre esas datas).
Calendario: Desde 21/11/2015 até 21/11/2015.
Horario: De 10:00 a 14:00 e de 16:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: IES As Fontiñas (R/ Estocolmo 5, Santiago de Compostela).
Número de prazas: 100. Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25% Número máximo de prazas: 25%
Modalidade formativa: Xornadas.
Obxectivos previstos:
– Transmitir no profesorado a importancia que o factor oral ten na recuperación e uso da lingua.
– Proporcionar aos/ás asistentes técnicas básicas para estimular e traballar a oralidade nas aulas.
– Dar pautas para a creación de historias ou ben para recrear historias de carácter popular.
– Traballar aqueles aspectos básicos da comunicación oral e intentar introducir novas formas de comunicación.
Contidos: PROGRAMA
De 09:45 h. a 10:00 h. Recepción e entrega de material
De 10:00 h. a 11:00 h. En galego canto, en galego sinto. Paco Nogueiras, músico e actor. A incorporación da música e da nosa cultura a través das novas tecnoloxías de xeito lúdico e pedagóxico. O Brinca Vai: obxectivos, mecanismos e ferramentas nos que se basea, filosofía do mesmo. O Brinca Vai como ferramenta de acompañamento curricular.
De 11:00 h. a 12:30 h. A maxia da palabra. Andrea Bayer, actriz, guionista, contadora… de BaoBab Teatro. A palabra e o seu poder de sedución. Aspectos a ter en conta para traballar a narración oral. As posibilidade que ofrecen os contos como recurso para formentar a oralidade. Traballaremos a voz, a súa intensidade, modulación e proxección. O ritmo e a expresión corporal, elementos esenciais á hora de contar.
De 12:30 h. a 14:00 h. E que che hei contar!. Celso Fernández Sanmartín, contador de historias, poeta. En plena centrifugación tecnolóxica, as novas máquinas que nos axudan a comunicarnos, están cambiando como nunca os modos de contarnos as cousas, de conversar, de aprender, atender e entender. Xa non será o raposo, raposo, nen o lugar, lugar, nen a escoita, escoitar… Convivimos coa última xeración de persoas que se criaron sen televisión, e non lles estamos facendo moito caso.
De 16:00 h. a 18:00 h.. Poesía, Vídeo e Graffiti. Outras achegas para a palabra. Antía Otero e Dores Tembrás, poetas, impulsoras do proxecto Apiario. O obxectivo deste obradoiro é introducir o poético na aula incorporando outras linguaxes como vías de acceso. Que teñen en común o poema e o graffiti? Que acontece na procura do videopoema? Partimos da seguinte premisa: o poético está en todo. Abordaremos este encontro nas aulas dende unha óptica eminentemente práctica e cunha proposta que insiste no estímulo da capacidade creativa do alumnado.
De 18:00 h. a 20:00 h. Calquera parecido coa realidade é pura poesía, Lucía Aldao e María Lado, poetas e artistas. Tomando o xogo como punto de partida, tentaremos crear interese pola poesía desde a oralidade e a desacralización da mesma. A poesía é ubicua, e esta verdade é o camiño para perderlle o medo e ser todos e todas quen de gozar da escrita e do recitado. A colaxe serviranos para crear textos novos e efémeros con versos xa existentes e con reflexións ou ideas que se farán verso no momento do xogo.
Ás 20:00 h. Clausura.
Metodoloxía que se vai empregar:
– Realización práctica de actividades arredor da escrita creativa, da actividade escénica e a música como recursos nas clases de lingua e literatura.
– Pautas concretas sobre usos das tecnoloxías para fomentar o uso oral nas aulas.
– Presentación de recursos útiles para a narración oral.
Plano de avaliacion da actividade:
– Asistencia ao 85% das horas.
– Seguimento do desenvolvemento da actividade.
– Cumprimentación dunha enquisa por parte dos/as asistentes.
Destinatarios: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Criterios de selección: Por rigorosa orde de inscrición en www.as-pg.com, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG.
Tipo e ámbito de difusión:
– Enviarase información aos socios/as da AS-PG e aos centros de ensino.
– Publicitarase na páxina web da AS-PG.
Importe da matrícula e tipos:
Matrícula gratuíta: 0 €”
Entrevista a Xesús González Gómez no Grupo Surrealista Galego
Desde o Grupo Surrealista Galego, entrevista a Xesús González Gómez:
“- Grupo Surrealista Galego (GSG): Que é para ti, hoxe, o surrealismo (ou surrealismos)?
– Xesús González Gómez (XGG): O surrealismo (e surrealismo só hai un), é para min o que foi sempre: unha utopía. Ou, se queredes que tempere un pouco a expresión, unha difícil, penosa, procura dunha disciplina que abra os camiños a esa utopía, que non é outra cousa que a total realización social, poética e política do home e da muller. (…)
– GSG: Como entendes a unión entre Arte(s) e Vida(s)? Que proxectos tes (ou quererías chegar a desenvolver nalgún momento) vinculados (da maneira que for) ao surrealismo?
– XGG: As artes e a vida, que non se confunden, sempre están unidas, mesmo no proxecto máis cutre ou máis elitista. Por outra banda, cómpre non confundirmos as cousas. Como moi ben dixo Terry Eagleton: «Non se trata de que a arte substitúa á vida social, senón, máis ben, de que represente unha excelencia de vida á que a propia sociedade aspira. E a arte define aquilo en aras do que vivimos, mais non vivimos en aras da arte. Un argumento, xa que logo, aberto e cerrado ao mesmo tempo: Que xeneroso é pór a arte ao servizo da vida, mais que parcial resulta imaxinar que a arte abonda para definir aquilo que merece a pena vivir!».
Proxectos? Do que se entende por proxectos, eu, na miña vida fixen ningún. Perdón, se fixen algún foi, digamos, por amor ou compaixón cara a algunhas persoas amadas, pero en realidade nunca puiden cansarme de ter proxectos, porque, que recorde, nunca tiven ningún. Por carácter, tendo ás rupturas. Iso si, sen vontade e sen ruído. Voume e, logo, non me acordo de regresar. Ora, en realidade talvez si que tivese, talvez si teño proxectos, se por proxectos se entende o que di o crítico italiano de arte Giulio Carlo Argan: Proxecto é o que se fai no presente pensando para o futuro: é dicir, o proxecto é sempre presente. «actuante», contraditorio, dialéctico, etc. O outro, o que moita xente entende por proxecto é, simplemente, programación, e eu estou en contra de calquera programación. Por outra banda, considero que todos os meus proxectos, no sentido que lle dá o italiano, estiveron, e están, vinculados, desde que o descubrín alá polo afastado 1969, ao surrealismo. Cando escribo algo, cando fago algo, cando actúo politicamente ou socialmente, sempre penso que iso que estou a facer entra dentro do que chamariamos as coordenadas ou parámetros do pensamento, e da acción, surrealista.”
O ribeirense Antonio Piñeiro Fernández gaña o Premio Lueiro Rey 2015
Desde Todogrove:
“Nado en Ribeira, Manuel Antonio Piñeiro Fernández, é profesor, editor e escritor. A súa obra O Noiro foi a gañadora do XXII Premio Manuel Lueiro Rey de Novela Curta, organizado polo Concello do Grove.
O xurado, reunido na tarde do sábado 24 de outubro no Concello, formado por Manuel Quintás, Francisco Martínez Bouzas, Armando Requeixo e Ánxela Gracián, todos eles especialistas en literatura que estiveron acompañados polo gañador do pasado ano, Antonio Pichel Beleiro, encargouse de valorar os quince traballos presentados e escoller o gañador do ano 2015.
O premio de novela curta Manuel Lueiro Rey é convocado polo Concello do Grove dende o ano 1992. A súa finalidade última e promover e recoñecer a vida e a obra do escritor e xornalista Manuel Lueiro Rey e permite “manter ao Grove na vangarda literaria galega”. O galardón está dotado con 3.000 euros e a obra gañadora é publicada por Sotelo Blanco Edicións.”
Entrevistas sobre Morena, perigosa e románica, de Pedro Feijóo
Desde o Galicia por Diante, da Radio Galega:
“O escritor vigués preséntanos o seu novo libro, Morena, perigosa e románica. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
E entrevista en Tempo de Lecer.
Vigo: presentación de Por que as sombras non teñen ollos, de Luís Manuel García Mañá
A Coruña: Roteiro literario pola cidade con Xurxo Souto: “Tras das pegadas do Antigo Gremio de Mareantes”
Para participar deste itinerario non é necesaria inscrición previa, unicamente cómpre achegarse á coruñesa igrexa de Santo Andrés o sábado 24 de outubro ás 11:00 horas e sumarse ao percorrido para coñecer un pouco máis da Coruña literaria e mariñeira. Dende alí principiarase un percorrido pola Pescadería e a Cidade Vella na procura dos elementos -de tan cotiáns invisibles- que seguen a significar a importancia na Coruña do antigo gremio. Terá unha duración aproximada de dúas horas.
Este percorrrido fai parte das actividades do obradoiro de creación literaria Historias da cidade-Barco. A Coruña e o mar, que está a impartir o escritor Xurxo Souto no local da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, e que se inscribe dentro do programa Escola de Escritoras e Escritores da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), financiado pola Deputación Provincial da Coruña e a Consellaría de Cultura, iniciativa coa que se pretende animar a escribir textos literarios mediante a manipulación de formas lingüísticas e a imitación de modelos expresivos da nosa tradición literaria, particularmente a relacionada co mar, aos que podemos chegar mediante o xogo e a descuberta da nosa propia creatividade. Outro dos obxectivos é o de dar a coñecer o sistema literario como elemento configurador en sentido amplo do concepto de cidadanía e de pertenza a un sistema cultural. Considerando, pois, que o benestar persoal e colectivo non descansa unicamente na suficiencia económica, e que se basea principalmente no goce dunha cultura normalizada, respectuosa coa tradición para, desde aí, abrirse ao futuro.
DO ANTIGO GREMIO DE MAREANTES
Durante toda a Idade Media a agrupación gremial máis poderosa da Coruña foi a dos mariñeiros: o Antigo Gremio de Mareantes. A comezos do século XVI participaban nel máis de 600 confrades coas súas respectivas familias. A súa igrexa deu nome á rúa máis importante da Pescadería: Santo Andrés. E o día do patrón –conforme recollían as ordenanzas- corenta mariñeiros novos alí bailaban unha danza gremial na súa honra.
No ano 1589 o corsario Drake queimou o hospital e a igrexa dos mareantes. No incendio perdéronse arquivos, ordenanzas e privilexios, e con eles a propia memoria da importancia deste gremio. No século XIX un home de negocios comprometeuse a restaurar a igrexa para os mariñeiros, mais ao final quedou coa propiedade do templo. Chamábase Eusebio da Guarda.
Afortunadamente nos últimos anos do pasado século o historiador Santiago Daviña, tras múltiples pescudas polos arquivos, foi quen de recuperar documentos e ordenanzas. Claves preciosas para poder interpretar as pegadas que os mariñeiros deixaron polas rúas da Coruña. A cidade, ese libro que, como di Agustín Fernández Paz, se le camiñando.