A Coruña: presentación de Manar, de Lino Braxe

O 15 de marzo, ás 19:30 h, na A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Santo André, 36, 1º), na Coruña, preséntase Manar, de Lino Braxe, publicado por Edicións Proscritas. No acto intervirán Alexandrina Fernández Otero, Sabela Hermida, Luma Gómez e Manuela Varela. As persoas asistentes a esta presentación levarán de agasallo un exemplar da publicación. Poden inscribirse aquí.

A Coruña: presentación de Poemas guardados, de Lino Braxe

Lino Braxe, nomeado Premio de Honra Marisa Soto a título póstumo

Desde Nós Diario:
“A Asociación de Actrices e Actores da Galiza (AAAG) anunciou que outorga o Premio de Honra Marisa Soto a título póstumo a Lino Braxe, todo un referente no sector teatral e un dos impulsores dos Premios María Casares.
Con este galardón, a entidade quere recoñecer a traxectoria e celebrar, segundo explican nun comunicado, “a vida dun autor multidiscipinar, un artista todoterreo cuxo compromiso coa cultura sempre foi un estandarte dende as diferentes frontes nas que militou”.
Braxe foi membro do grupo de persoas que a mediados dos noventa impulsou os Premios de Teatro María Casares e encargouse de contactar en varias ocasións para que a actriz, afincada en Francia, cedese finalmente o seu nome aos galardóns do teatro galego que neste 2022 alcanza a súa 26ª edición. (…)
Tamén estes días, Hércules Edicións presentou Sidi, unha viaxe cara a vida, o seu libro póstumo. No acto, realizado na Biblioteca do Fórum Metropolitano da Coruña, participaron María Braxe, irmá de Lino e autora das ilustracións; Xanina Fernández, viúva do escritor; a editora de Hércules, Laura Rodríguez, e Raúl Besada, delegado da ONG á que irán os beneficios da obra e coa que o Braxe mantiña colaboración.”

A Coruña: recital Florilexio: versos e poemas escollidos

A agrupación ACAB Teatro convídavos ao Recital Florilexio que terá lugar o vindeiro martes 22 de febreiro ás 20:00 horas no local da Agrupación Alexandre Bóveda (Rúa Olmos, 16-18, 1º), na Coruña. Como indica o título, o recital é unha escolla de diferentes poemas galegos por parte dos integrantes do grupo. A premisa foi escoller aqueles poemas ou versos que lles fixese sentir algún tipo de emoción que remexera dalgún xeito o seu sentir. Así, este o noso Florilexio vai dende o desfrute, gozo e celebración do nadal pasando pola beleza da choiva, o amor desexado ou ausente ata aqueles poemas mais reivindicativos. Autoras e autores como Rosalía de Castro, Lino Braxe, Ricardo Seixo, Luísa Villalta, Lorca ou Lupe Gómez foron escollidas e escollidos por estas e estes interpretes que porán o seu corazón neste recital. Se desexas asistir, envía antes este formulario cos teus datos.

Eurovision Fake Show: o último canto de Lino Braxe

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Nunha realidade paralela, as Tanxugueiras van a Eurovision e gañan. Polo tanto, ao ano seguinte, o certame celébrase en Galicia. O das Tanxugueiras é aportación extra, pero en Eurovision Fake Show preséntasenos esa situación, na que Galicia é a sede do certame. Ata aquí veñen representantes, xa non de toda Europa, senon de todo o mundo, como Francia, o Vaticano, a China ou os EEUU, para intentar levantar o micrófono de cristal. Eurovision Fake Show é o soño de calquera eurofán galego. Unha obra de Bucanero Teatro e Manarte, escrita por Lino Braxe, que faleceu sen rematala e ao que relevou na dirección Rebeca Montero. Como protagonistas temos a Sabela Hermida, Pedro Picos e Xosé Bonome. Para Montero, a representación desta obra é “unha homenaxe ao poeta Braxe”. A entrevista pode escoitarse aquí.”

A Coruña: inauguración da exposición Mardeceos

O 21 de xaneiro, ás 19:00 horas, na A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Olmos, 16-18, 1º), na Coruña, inaugúrase a exposicion fotográfica de Pilar Silva, Mardeceos, acompañada de poemas de Lino Braxe, Rodrigo Osorio e Teresa Ramiro. Son imaxes que nos falan do mar, da vida, da morte, a través dunha chalana habitante da ría. Outras do mundo invisibel dos e das mariscadoras, habitantes tamén da ría. E baixo uns ceos de confinamentos e a través dunhas imaxes de reflexos. A irreal realidade ou viceversa. Os encontros, a amizade. A Poesía. E unha pequena homenaxe a Lino Braxe, Poeta e amigo. Para asistir cómpre inscribirse mediante o seguinte formulario.

De vella a bella. Entrevista con Amauta Castro

Entrevista a Amauta Castro en De vella a bella:
“(…) – De vella a bella (DVB): Es un poeta cunha ampla formación cultural que adquiriches fundamentalmente de forma autodidacta e que non ten nada que ver coa túa profesión, podes contarnos como e cando xorde en ti esa necesidade de coñecer e indagar no mundo da cultura en xeral? Supoñemos que os anos que dedicaches a viaxar axudarían a complementar esa formación. Foi así? Practicaches a filosofía da maior parte dos escritores galegos do primeiro terzo do XX (nomeadamente os homes da Xeración Nós): a necesidade de europeizar a nosa cultura, de beber en máis fontes que as propias?
– Amauta Castro (AC): Non fun un bo estudante, bastante indisciplinado, nada organizado, etc. Pero a curiosidade e a necesidade de coñecemento téñoas desde neno. Sempre penso que tiveron que ver con ter desde sempre á miña disposición unha biblioteca. Xa fora a de meus pais ou a de meu avó. Porén o acceso aos libros alimentou moitas viaxes mentais.
Viaxei todo o que puiden desde 2004 até 2016, que naceu meu fillo. Logo viñeron as restricións pola pandemia, que tamén detiveron un chisco a miña urxencia viaxeira que xusto nestes meses estiven a retomar. Neste século que comezamos as posibilidades de desprazamento parecían case infindas. A pandemia reubicounos, e probablemente a crise do modelo enerxético incida con novas restricións nas nosas vidas. Pero as posibilidades de verdadeira viaxe non están ligadas á mobilidade unicamente.
Efectivamente tentei, sen ser unicamente europeo, ampliar as fontes da lingua na que escribo tentando romper cunha certa autorreferencialidade e autoconsumo existentes no sistema literario en lingua galega. De todos xeitos, isto de ampliar horizontes converteuse case nunha obriga no momento no que deixei Galiza. Decidín con convecemento non tentar perseguir a actualidade literaria galega senón tentar aportar algo diferente e en certo grao desapegado das liñas de escrita maioritarias, que naquel momento (e neste!) xulguei que era preciso crebar.
– DVB: Sempre te defines como poeta, un poeta que escribe en galego desde Catalunya. Pregúntome cando comezaches a escribir? Sempre poesía? Sempre en galego?
– AC: Comecei a escribir na pre-adolescencia. Pero non o fixen dun xeito sistemático e continuado até tranquilamente os 26 anos. Sempre escribín poesía, nun primeiro momento puido haber uns cantos poemas en castelán pero axiña apareceu o galego e sorprendentemente o achado foi moi sorprendente. É curioso que malia ser o castelán a miña lingua materna, no poema todo funcionara dun xeito tan áxil en galego. Así que perseverei, porque ademais estaba a dar o cambio de idioma e porque tamén descubrira poetas en lingua galega que me impactaran (desde a lírica medieval até os poetas que se levaban daquela, que eran as poetas dos 90, e como precedente quizabes Rompente). Así que entrei de cheo na poesía en lingua galega a través dunha colección que fixera Xerais, e que se chamaba “Ablativo Absoluto” e que moitas de vós lembraredes. Alí estaban Olga Novo, Eduardo Estévez, María do Cebreiro, unha retrospetiva de Rompente, Rafa Vilar, Lino Braxe, etc.
Reitero, sempre escribín poesía. Non entendín a escrita desde outras posibilidades, quizabes porque é a miña forma de expresión máis fluída; esa estraña condensación, o símbolo, a linguaxe como posibilidade infinda. (…)
– DVB: Amosas unha clara preferencia polo poema breve, mesmo de un verso ou dous. O bo se breve…?
– AC: Ao comezo os meus poemas eran de verso moito máis longo, algo barrocos, requintados mesmo. Se cadra froito de lectura de poetas que funcionaban neses metros dun xeito natural: Lezama Lima, Olga Orozco, Pablo de Rokha, Whitman, Oroza, …
Logo dei o paso cara ao destilado poético, cara á compresión. Unha vez comecei a reducir, sentín que me atopaba moito máis perto do que verdadeiramente precisaba expresar. Foi unha identificación froito dun proceso nada inmediato. Foron anos de escribir e cortar, de tirar poemas á papeleira ata que finalmente un acada a voz que cre que se achega máis a esa liberación total da linguaxe. No meu caso inflúen varias cousas, o contacto coa poesía oriental, con certos casos de compresión na poesía en lingua galega (Baldo Ramos, Uxío Novoneyra), e a lectura dalgúns poetas que proveñen do misticismo relixioso. Un día descobres, ou redescobres, que un simple verso pode ter un sentido pleno. Para que tanta palabra inexacta? “Non escribas páxinas innecesarias, non escribas versos innecesarios, non escribas palabras innecesarias” [en Poesía (modelo para romper)].
– DVB: Dis que a escrita é resultado do traballo, non cres na inspiración?
– AC: Creo que obviamente pode existir un momento de claridade, e que mesmo existe xente talentosa que é quen de expresarse dun xeito moi espontáneo. Trátase de equilibrar a forza inicial que move un poema co traballo que hai de depuración do mesmo. Velaí a miña teima. (…)
– DVB: Falas da complexidade da creación do poema “Crear un poema é complexo para o poeta”. E que me dis da complexidade da súa comprensión por parte do posible lector? É necesaria esa comprensión para gozar do poema?
– AC: Obviamente debe haber un diálogo. O bo do poema, a diferenza doutras expresións, é que o intérprete é o lector. E na medida en que eses versos se incorporan ou non á súa aprendizaxe vital, o poema trunfa ou fracasa. Trátase diso, dese eu-plural que acada o poema. “Adiós ríos, adiós fontes”, sinxelo, non si? (…)”

Artigo de Attilio Castellucci sobre a memoria de Lino Braxe

Desde Insula Europea (tradución de Inma Otero Varela):
“Nos últimos anos acendeuse en Lino unha paixón profunda, non só por Italia e máis concretamente por Roma, senón máis ben pola historia da Roma antiga. Os seus últimos textos recollían o pasado do Imperio romano e a súa decadencia, desde aquel Romano. I giorni della Puglia, texto bilingüe que publicamos aquí en Italia, ata o último traballo, “Itálica”, aínda sen completar, sobre o que estabamos traballando xuntos e no cal que pararei máis adiante. Por iso me permitín usar o latín no título desta lembranza, non por presumir de erudición, senón por honrar o seu amor pola vella lingua, aínda que deixei o nome de Lino sen declinar, e pido a venia aos amigos latinistas polo meu macarrónico atrevemento.
Coñezo a Lino desde hai tantos anos que o recordo do noso primeiro encontro xa está moi esluído. Confeso que cando decidimos convidalo ao Centro de Estudos Galegos de Roma a primeira vez sabía moi pouco del e da súa obra, pero tiña grande confianza en Inma Otero, lectora do Centro nese período e coñecedora profunda da cultura da súa Galicia. As poucas cousas que lle lin gustáronme e gustábame a idea de non facer a consabida conferencia académica, un tanto ríxida, polo que entre Inma, Carlo Pulsoni e eu organizámonos para facer unha sorte de libreto de produción propia cos textos –traducidos ao italiano por Roberta Maschi e ilustrados por Enrico Pulsoni- que Lino presentaría logo ao seu xeito, distinto e divertido. O propio Lino –para alén de autor foi un actor moi prezado e coñecido en toda España– leunos en público acompañado, coma sempre, de Rómulo Sanjurjo, cómplice excepcional en tantas angueiras.
A Lino e a Rómulo gustoulles a idea e a simpatía entre nós naceu de maneira inmediata e recíproca, sen dúbida coa axuda das enxurradas que escorregaban de Peroni, cervexa que inexplicablemente Lino adoraba cando aínda bebía. Inmediatamente a maxia xurdiu e Lino preguntoume se, á parte do espectáculo presentado no curso académico de Lingua e Literatura Galega, non sería posible sacar aquela pequena actuación fóra dos muros da universidade. Así era Lino, sempre fóra de rego, coa vontade de levar a cultura onde menos se esperaba por ela. E comigo esa porta sempre ía estar aberta. Aínda que a Inma e a min colleunos un pouco de sorpresa, non perdemos os folgos. Atopamos, aínda non sei moi ben como, un pub en San Lorenzo ao que adoitaban acudir moitos estudantes e onde estaban dispostos a darnos acubillo de balde e organizamos todo en poucas horas. Non podo dicir que houbese unha multitude oceánica, xa que obviamente non a había, pero o local estaba cheo e aínda se foi enchendo máis cando se correu a voz de que naquel pub había uns tolos, un deles recitando poemas nunha lingua estraña en compañía doutro que tocaba un acordeón rockeiro e un terceiro (eu mesmo) que traducía de maneira simultánea mentres bailaba cos outros dous. Todo isto ocorría na noite do oito de maio de 2007, ou mellor dito, entre o 8 e o 9, porque aproveitamos ben as horas que dividen dous días, para repetir en Perugia dous días despois e en Padova logo doutros dous máis. E eu decidín acompañar a Lino e Rómulo durante esta tournée pequena e improvisada, porque xa abrollara o vencello que nos tería unidos. Coido que estas escasas liñas son suficientes para bosquexar o home, ademais do poeta, o autor e o actor.
Divertímonos tanto naquela semana xuntos que vimos como ía nacendo unha amizade que nos uniría ata o final. Decidimos que tiñamos que repetir a experiencia canto cantes con textos novos e novos encontros. (…)”