Entrevista de Antón Escuredo a Ledicia Costas en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Despois de Infamia volta con Golpes de Luz, outra novela ben acollida por crítica e público. Cal é o seu segredo?
– Ledicia Costas (LC): Non coñezo a fórmula. Cada libro, cada escrita, cada proceso literario é un salto ao baleiro e non sabes o que vai a suceder. O deseño dunha obra literaria ten moito de incerteza. Eu non imaxinaba o que sucedeu con Infamia, como tampouco imaxinei o que está pasando con Golpes de Luz. O que pensaba eu constantemente era que estaba escribindo un libro que non tiña nada que ver coa novela anterior e non sabía o que pasaría. É certo que lle dedico moitas horas, esforzo e traballo, entreguei a miña vida á literatura. Non coñezo outra fórmula.
– ND: Ten algo que ver, tamén en Golpes de Luz, ese misterio sen resolver que deita nas páxinas?
– LC: Son moi instintiva. Como lectora, gústanme esas historias que non es quen de deixalas, motivan a que sigas lendo. Queres avanzar cara o final e logo dosificas para non saír desa historia. Por ese motivo eu sempre escribo as novelas baixo esa premisa. Quero que os meus libros tamén sexan así.
– ND: Como construíu o relato desta última obra póndose na pel de tres xeracións diferentes?
– LC: Son voces, a nivel xeracional, moi afastadas unhas das outras. Foi moi complexo construír ese triángulo de voces. Sobre todo a de Luz, que eu quería, por riba de todas as cousas, que soase auténtica, de verdade. Tiven que facer un profundo labor de escoita na miña propia avoa. A dunha muller maior, de ao redor dos 80 anos, que comparte barrio. Eu sabía que unha novela así, escrita a tres voces, tecnicamente era un reto máis complexo que facelo desde un só punto de vista.
Tamén sabía que se esas voces fracasaban, tamén fracasaría a novela. Por iso, o reto máis grande dese libro foi a construción desas voces. Non teñen nada que ver a voz de Sebas, que identificas inmediatamente, coa voz de Luz ou Xulia, con outros rexistros. Foi o traballo máis grande deste libro: conseguir que esas voces fosen autónomas. (…)”
Arquivos da etiqueta: Antón Escuredo
Francisco Castro: “Vivimos nunha sociedade machista e patriarcal, hai que dicilo con total claridade”
Entrevista de Antón Escuredo a Francisco Castro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Primeiro ensaio e moi persoal. Por que falar de feminismo?
– Francisco Castro (FC): Eu levo falando de feminismo moito tempo. Escribín moitos artigos reivindicándome como home feminista. Nos meus libros os meus personaxes masculinos son o que se adoita chamar “masculinidades moi disidentes”. Homes que se apuntan ao bo trato. Homes que están concienciados da necesidade de traballar xunto coas mulleres por un mundo en igualdade.
Ao mesmo tempo, nos últimos anos dei moitas charlas sobre esas outras masculinidades. Entón, pensei que era interesante tentar sistematizalo, partindo desde a experiencia persoal e dunha maneira moi divulgativa, reflexionar sobre a miña educación patriarcal, a miña toma de conciencia dese patriarcado que vive dentro de min e que segue moi presente.
Hai que loitar todos os días contra ese virus que nos meteron dentro sen vacina nin nada. Ademais, creo que é interesante que homes que temos unha certa presenza e voz pública a poñamos a favor do que é, probabelmente, o movemento revolucionario máis importante no que vai de século XXI: a forza do feminismo militante e con vocación de transformación do mundo.
– ND: Coincide en que vivimos nunha sociedade machista?
– FC: Vivimos nunha sociedade machista e patriarcal, hai que dicilo con total claridade. Se preguntas a Santiago Abascal vai dicir que non. Agora mesmo temos unha forte reacción patriarcal. Que haxa 52 deputados de Vox é unha maneira incontestábel de mostrar a forza do machismo.
Ese partido ten tres ideas básicas: unidade de España, sexa iso o que sexa, inviolabilidade das fronteiras e loita contra o feminismo. Polo tanto, unha das súas tres patas ideolóxicas é o antifeminismo.
Que exista un partido votado por millóns de persoas que ten como un dos seus alicerces a loita contra o feminismo é a demostración de que esta sociedade nosa é profundamente machista.
– ND: Cal é a razón de que moitos homes non dean ese paso que explica no libro?
– FC: Hai moitos factores. En primeiro lugar, é moi difícil renunciar aos privilexios. Nós somos a parte privilexiada polo feito de nacermos homes e polo tanto custa renunciar aos privilexios. Non coñezo moitos ricos que falen mal do capitalismo, están moi cómodos nese sistema.
Despois por unha cuestión, no fondo, de ignorancia. Hai moitos homes que consideran que o tema da explotación sexual é algo que teñen que solucionar as mulleres. Cren que o machismo teñen que solucionalo elas, que a desigualdade é unha cuestión que compete ás mulleres. E non. Falo no libro, basicamente, da decencia. O que explico é que unha persoa decente é feminista.
O feminismo é a ideoloxía que promulga a igualdade entre homes e mulleres. Polo tanto, quen non sexa feminista non cre nunha sociedade igualitaria e iso é indecente. Por que os homes non dan o paso? Por levar o patriarcado dentro.
– ND: A responsabilidade neste tema é da sociedade e das Administracións?
– FC: Hai unha interpelación á cidadanía para que saia dese sono feliz que é o patriarcado para os machistas. Logo están tamén as institucións. Aí vese ben o triunfo do feminismo. Hoxe non hai ningún partido que se atreva a definirse como machista abertamente. Polo 8-M, agás os trastornados de Vox, todo o mundo en Concellos, Deputacións e outras Administracións fan actos e lense manifestos.
O feminismo conseguiu que, polo menos, pareza que lles preocupa a cuestión. Se permitimos que un partido claramente antifeminista ocupe as institucións iremos cara a atrás. Todo o que as feministas gañaron pódese perder. Está todo relacionado, sociedade e Administracións. Os políticos de Vox non chegan ao poder a través dun golpe de Estado… é a cidadanía quen os pon aí. Temos moito que traballar.”
Felipe-Senén: “A cultura queda reducida a días determinados con cerimonias varias que non serven para nada”
Entrevista de Antón Escuredo a Felipe Senén en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como se chega á aculturación na Galiza?
– Felipe Senén (FS): A través da ditadura dos supermercados que se meten polo medio en aspectos tradicionais. Por exemplo, no botellón, ou mesmo no asfaltado de lugares de expresión, como son as campas, que converten en aparcadoiros. Ademais, esas reunións fomentan o machismo e o clasismo, nada que ver coas festas populares. Dexeneran os lugares de espazo e invaden, outro exemplo, un lugar inmaculado e ecolóxico como son as praias nas fogueiras de San Xoán.
– ND: E non se teñen en conta referentes culturais históricos?
– FS: Toda a filosofía de crear unha imaxe do país -que sae de Murguía e pasa por Vicente Risco, por Castelao e que retoma no laboratorio de formas Sargadelos, Isaac Díaz Pardo e Luís Seoane- parte dunha base moi consolidada vinculada á tradición e á modernidade da arte e a industria. Semella que non se entendeu ao cabo do tempo. Mesmo o Seminario de Estudos Galegos segue dentro do que é o Consello Superior de Investigacións Científicas, unha solución franquista e centralista.
Mentres, aquí, descoñecendo toda esa historia, dedicámonos a entorpecer toda esa liña que viña de antes creando outras confrarías como, por exemplo, o Consello da Cultura Galega e outras que dificultan un labor que viña de antes. Mesmo agora, tradicións e festas como o Entroido están en función dos bazares estranxeiros onde acodes a mercar o disfrace. Terminaremos por deixar de comer filloas para rematar no McDonald’s!
A cultura queda reducida a días determinados con cerimonias varias que non serven para nada. Cando, en realidade, a cultura é o que o ser humano cultiva e o que leva posto. A tradición galega, efectivamente, hai que repasala diante dese folclorismo inútil e estéril que entende que non se pode vincular o mundo panceltista, que é o mundo humanista, fronte ao xermanismo. A cultura galega está feita de camiños e portos, como toda tradición non é nada estática.
Neste sentido, creo que hai que recuperar a gran figura dese creador europeísta e panceltista que foi Vicente Risco. Nunca entrou no xermanismo que, pola contra, era racista. A súa fundación é unha alternativa na Galiza para esconxurar vellos lentes mentais que levamos postos en relación á cultura galega. Esa parte de humanismo e espírito que é a tradición galega é o que lle falta á política galega actual, vese agora no Parlamento galego. A cultura lévase posta.
– ND: Non ten boa difusión a cultura galega?
– FS: Hoxe quen educa ou maleduca, movémonos nunha dialéctica, xa non é a escola nin a casa, son as novas tecnoloxías e os medios de comunicación. E niso a Galiza anda atrasadiña. Dentro do fenómeno da aculturación está a burocratización administrativa. É un escándalo o que está acontecendo en casos como o de Muxía e os secadoiros de peixe. Sanidade prohibe e multa un paisano por seguir unha tradición que se perde nos séculos e explica as relacións da Galiza con Aragón e Catalunya.
É etnoarqueoloxía pura e podía ser un ecomuseo como teñen nos países nórdicos que presumen das súas tradicións de secado, salgado e afumado. Alí véndeno como un recurso.
Fáltanos sedución e o predicamento que estaba no espírito de Otero Pedraio. Pola contra outros levan a aculturación posta. É o caso de certos humoristas que fan moito dano tratando sempre a xente humilde e nunca ríndose dos banqueiros como fixo no seu momento Chaplin. Pasa o mesmo co noso patrimonio.
Estes días A Coruña perdeu un cadro esencial do pai de Picasso que irá a Barcelona. Era unha icona ao tratar o tema das pombas, o símbolo que despois o seu fillo fixo universal nacera aquí. Mentres, aquí preparan o “pailanismo” dunha grande exposición sobre Picasso, o gran pintor que se formou aquí.”
Manuel Castelao: “Comparado con nós, Otero Pedraio era un xigante e iso é perceptíbel para calquera”
Miro Villar: “A Delgado Gurriarán xa lle preocupaba algo tan actual como a transmisión do idioma”
Entrevista de Antón Escuredo a Miro Villar en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como chega á obra de Florencio Delgado Gurriarán?
– Miro Villar (MV): A min sempre me interesou a poesía da emigración e do exilio. Penso que é unha débeda que aínda temos pendente. Están a saír estudos mais hai moito que facer nese terreo. A Florencio cheguei, fundamentalmente, da man do profesor Alonso Montero nun curso de doutoramento sobre Guerra Civil e literatura galega. Tiña o costume, neses cursos, de chegar cuns libros e falaba de autores que non estaban no currículo.
Despois coincidiu que o meu primeiro destino docente foi no Barco de Valdeorras e alí profundei máis no interese por toda a súa obra. Alí preparei unha palestra para o Instituto de Estudos Valdeorreses do que saíu un artigo que foi a cerna deste libro.
– ND: Cal é a razón de que non se tratara antes o exilio galego en México?
– MV: Hai moitos estudos sobre o exilio americano, sobre todo nucleado ao redor da Arxentina. Ten que ver con que alí estaba o núcleo do galeguismo, entre eles un persoeiro como Castelao que concitaba ao seu redor todo o galeguismo militante na altura. Probabelmente tamén habería unha maior comunicación entre ese exilio e o que se denominou exilio interior.
O exilio mexicano ten nomes moi importantes. Ademais de Delgado Gurriarán ten poetas pouco coñecidos, como Serafin Ferro que morreu novo. Tamén hai cineastas como Carlos Velo ou músicos como Jesús Bal y Gay. Coido que México estaba chamado a aparecer nas Letras Galegas cando xa se tratou, dalgunha maneira, o exilio na Arxentina. Haberá que pescudar no de Uruguai, Chile e Paraguai, máis pequenos e con voces importantes.
– ND: A obra de Delgado Gurriarán vai parella coa súa biografía?
– MV: É indubidábel. Poderiamos estabelecer tres etapas claras. Hai un Florencio de preguerra, outro da guerra e un máis da posguerra. Na primeira mesmo confesa que está moi na liña dunha das correntes de vangarda daquela época, o hilozoísmo de Amado Carballo, e confésase debedor da súa obra.
Logo hai un Florencio combatente que publica nas revistas antifascistas cando xa está exiliado, despois dunha fuxida desde Valdeorras cara a zona republicana e nos primeiros anos do exilio. Poemarios como Cancioneiro da loita galega, aínda que os textos estean asinados con seudónimo, sabemos que son da súa autoría.
Ten esa musa cívica, combatente, antifranquista, republicana. Despois, a partir de 1963 co seu gran libro Galicia infinda e todos os que virán con posterioridade, hai un Florencio máis plural, que trata todos os temas. Dialoga cos nosos poetas, como Rosalía e Curros, mais tamén coa poesía simbolista que incorpora toda a cultura mexicana do exilio que xa está vivindo. Ten os que chamou “poemas mexicanos” que incorporan moito da cultura indíxena, mesmo coas súas voces. Temos un poeta máis poliédrico, con moitas caras e que coñece moito máis o oficio. (…)”
Beatriz Maceda Abeleira: “Rosalía situounos na sociedade galega da súa época desde un punto de vista feminista”
Entrevista de Antón Escuredo a Beatriz Maceda Abeleira en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como afrontou a realización do manifesto do Día de Rosalía da AELG?
– Beatriz Maceda Abeleira (BMA): Recibino como unha honra. Era honrar a quen tanto nos honrou. Rosalía é unha icona para a literatura moderna galega. Levamos moitos anos con manifestos por esa data e entendín que era difícil ser orixinal. Centreime en como sería Rosalía se vivise hoxe.
Desde o meu humilde punto de vista o que máis falta na sociedade actual é pensamento e reflexión. Pensei que Rosalía, se vivise, falaría deste tema, unha cuestión da que xa falara no seu momento. Relacioneino coa súa flor preferida, os pensamentos, facendo un dobre xogo que nos levaría á ética que estamos perdendo.
Nun manifesto non se pode lembrar todas as mulleres mais quixen recordar as nosas devanceiras. Non debemos esquecer o pasado para poder facer un presente e un futuro mellor. É algo urxente nestes momentos tan insolidarios, cun capitalismo tan atroz e individualista, cando Rosalía non o era. Foi rompedora e estaba sempre coa xente máis humilde. A través dos seus poemas situounos na sociedade galega da súa época desde un punto de vista feminista. Tentei provocar ese pensamento.
– ND: Quedan aspectos por actualizar da figura de Rosalía de Castro?
– BMA: Si. Hai unha imaxe de Rosalía que pouco a pouco imos rachando na sociedade, que era triste e melancólica. Creo que era todo o contrario. Para min era atrevida, ousada. O tema da melancolía vén da propia paisaxe galega e, en todo caso, sería reflexiva.
Niso están as publicacións que dos últimos anos, como as da Fundación Rosalía de Castro ou Pilar García Negro, que dan a visión dunha Rosalía forte fronte á idea dunha muller débil. Tivo valentía para escribir o que escribiu no seu momento. Debemos axudar a entendela e interpretala.
– ND: A sociedade actual interiorizou esta nova imaxe de Rosalía?
– BMA: Pouco a pouco estase a conseguir. Eu son optimista. A AELG, que leva moitos anos realizado o Día de Rosalía e foi a gran promotora desta homenaxe, ten sacado moitos carteis cunha imaxe moi moderna e actualizada. Agora está pensando en facer obradoiros nos centros educativos que transmitirán, a través da música e do feminismo, unha Rosalía moderna.
Os centros educativos son fundamentais neste labor. Son os que máis realizan actos o Día de Rosalía. Todas as crianzas están a coñecer a Rosalía desde unha perspectiva feminista, de muller que contemplaba todos os eidos da sociedade e que foi rompedora no seu momento. Será, iso si, un proceso lento. Vivimos nun momento de rapidez nas noticias e nos traballos que se fan e falta de dedicarlle tempo á lectura.
Por outro lado, están a saír moitos grupos de rapazas e rapaces que cantan versións de Rosalía moi contemporáneas. En todo caso habería que apoialos. O ensino é o mellor vehículo. Aínda así, os programas literarios que hai nos centros educativos ou son obsoletos ou transmítense de maneira obsoleta.
– ND: Debería coñecerse máis o seu período histórico?
– BMA: O maior perigo que corremos é que se está a mentir e transformar a historia. Hai un problema no ensino, non se dá chegado á historia contemporánea. Non teño nada en contra da Prehistoria mais neste momento é máis oportuno comezar pola Historia Contemporánea e ir avanzando cara ese período.
Teño na mente unha anécdota que me aconteceu na rúa. Atopei un grupo de rapazas e rapaces que paseaban cantando o “Cara al sol”. Pareime e pregunteilles se sabían o que cantaban e non tiñan nin idea. Cando lles expliquei o seu significado causoulles abraio e comentaron que estaban en contra desas ideas. Temos un ensino obsoleto que non conecta co alumnado actual.”
Moncha Prieto: “Algunhas amizades literarias catalás preferían que lles falase galego e copiaban palabras”
Entrevista de Antón Escuredo a Moncha Prieto en Nós Diario:
“Moncha Prieto entra no mundo editorial galego coa súa primeira obra en solitario, o libro Alma de barro. Relatos da Ribeira Sacra. En realidade sempre estivo presente a través dos seus programas de radio en galego en Catalunya ou en numerosas publicacións colectivas realizadas na emigración. As duras experiencias da súa contorna, a maioría en tempos de guerra e posguerra, xorden da memoria e pasan polo seu torno para chegar a ser literatura.
– Nós Diario (ND): De que maneira marcou a súa vida a experiencia da emigración na Catalunya?
– Moncha Prieto (MP): Marchei de Gundivós, Sober, até Barcelona cando tiña quince anos por motivos familiares. Volvín un ano para rematar os estudos e marchei outra vez até a miña volta definitiva á Galiza. Deixei a miña adolescencia no mundo rural para atoparme nunha gran cidade. En Catalunya non tiven contacto coa emigración até pasados os trinta anos, coincidindo coa creación de entidades galegas a partir do Centro Galego de Barcelona.
Débolle á emigración aprender a amar a terra e a cultura que deixara. Non con saudade, máis ben con orgullo. Lembro que algunhas amizades literarias catalás preferían que lles falase galego e mesmo copiaban palabras que, pola súa sonoridade, lles parecían fermosas. Valorábannos e seguen a facelo agora. (…)
– ND: Cando comezou a escribir?
– MP: Antes de marchar a Barcelona. Era unha necesidade intrínseca de expresión. A través da escrita podes ceibar sentimentos de toda índole. Coas palabras podes verter nunha páxina o estado de ánimo, escribir sobre diferentes temáticas, revivir o vivido,… A partir da miña entrada na radio, comecei a participar en certames literarios e levei varios premios de poesía e relato. Colaboraba nalgunhas publicacións, sobre todo galegas en Catalunya. Foi unha vocación temperá mais con froitos tardíos e tamén con algúns maduros que me mantiveron no camiño.
Nunca pensei en ter unha publicación en solitario mais ás veces ese desexo de levar a termo unha vocación non se realiza por motivos laborais, de familia,… ou por escusas que nos poñemos a nós mesmos. Quizais non temos a forza para loitar polo que queremos e polo que soñamos. O motivo chegou agora e deume a entender que somos moi fráxiles e a vida corre demasiado rápido e se non o facemos hoxe ao mellor mañá xa non podemos. Ese motivo deume forza para loitar e recompilar toda a documentación e seguir adiante.
– ND: Que é Alma de barro?
– MP: Naceu coa idea de apresurarme en escribir e transmitir todas as vivencias. Todas as temáticas do libro estaban na miña memoria. Houbo un traballo de investigación previo no que tiven que escoitar moito. En total son 18 relatos e cada un deles está baseado nun feito real. Chegáronme a través da memoria colectiva e da memoria individual das e dos habitantes desta zona da Ribeira Sacra. Aínda que parten da realidade despois pasaron polo tratamento literario. Aínda que foron desta zona coido que poden ser extrapolábeis a calquera outra parte da xeografía.
Os acontecementos históricos e a forma de vivir serían semellantes. Lembro unha frase que me dixo un poeta catalán unha vez que lle dicía que me daba como vergonza escribir segundo que poemas, ás veces escribes dunha maneira moi espida, cos sentimentos directos… Daquela dicíame que non me dese vergonza, pois todos estabamos feitos do mesmo barro. No meu caso, ficción e realidade forman unha amálgama necesaria, mais difícil de saber onde remata unha e comeza a outra.”
Xabier Domínguez, Antela Editorial: “Hai pais e nais que falan castelán mais queren que os seus fillos coñezan a nosa lingua”
Entrevista de Antón Escuredo a Xabier Domínguez en Nós Diario:
“- Nós Diario (ND): Como nace esta editorial?
– Xabier Domínguez (XD): Xunto a un grupo de amigos e a miña compañeira, Alba de Evan, escribimos literatura infantil e xuvenil, con varias publicacións, e notamos que faltaba unha editorial 100% galega. Hoxe en día moitas empresas, sobre todo as grandes, externalizan todo e producen fóra para abaratar custos. A nosa intención foi, desde un principio, que desde o deseño até o prelo, todo o proceso, se fixese na Galiza.
Alba mais eu somos mestres e queriamos desenvolver a parte educativa. Libros hai moitos, mais non predominan aqueles que traballen en valores, que fomenten a solidariedade e o respecto polo medio ambiente. Por iso, pretendemos que os nosos libros sexan reciclados. De feito, a caixa de envío das obras fíxose con cartón reempregado e a propia caixa convértese nunha casiña para que xoguen as nenas e os nenos, para dar unha segunda vida.
Os custos de edición son maiores mais como a idea non é facernos ricos, queremos un produto que nos veña de dentro e poida achegar algo… facémolo con agarimo. Tamén queremos mudar as porcentaxes tan baixas que levan as autoras e os autores así como as e os ilustradores, todas agora mesmo ao redor dun 10%. Para conseguilo aforramos en distribución. (…)
– ND: Como ven o momento actual da literatura infantil e xuvenil galega?
– XD: A literatura infantil e xuvenil ten un tratamento como “de segunda división”. Colle cada vez máis importancia e é fundamental o seu papel porque se non se le desde pequenos non haberá lectores adultos. É moi importante para as cativas e os cativos a nivel emocional e de crecemento persoal.
– ND: Aínda así, ese segmento de lectoras e lectores é o que máis vende, non?
– XD: Si. Cada vez hai máis editoriais de adultos que se meten na literatura infantil e xuvenil. Hai moi boas escritoras e escritores e estase a pór en valor. Quero crer que hai pais e nais que falan castelán, mais están sensibilizados e queren que os seus fillos coñezan a nosa lingua. As estatísticas din o contrario, non sei, é contraditorio.
– ND: É difícil crear e manter unha editorial no rural?
– XD: Por un lado temos moitas dificultades, partindo da propia calidade de internet no rural, que é mala. Despois, en Vilar de Barrio non dispomos de servizos básicos como correos e temos que desprazarnos a Xinzo de Limia ou até Ourense, cando facemos os envíos. Mais iso si, notamos que para a xente é algo positivo. Alégranse de que haxa vida no rural máis alá de dedicarse á agricultura e á gandaría. É importante que se saiba que hai posibilidades de traballo alén das máis coñecidas.”
Carmen Conde, narradora oral: “Os temas teñen que ver case sempre cunha dúbida que permanece sen responder na miña vida”
Entrevista de Antón Escuredo a Carmen Conde en Nós Diario (foto de Laura Pernás):
“Humorista, guionista, escritora e, sobre todo, narradora oral. Carmen Conde recolle historias e fainas súas para que poidamos entender un pouco mellor como somos. Forma parte do colectivo Narración Oral Galega (Noga) que seguiu activo nesta pandemia a través das pantallas, unha arma de dobre fío contra a que entende que se pode loitar coas novas xeracións. Da propia emerxencia sanitaria e a nova realidade asegura que quedarán linguaxes diferentes mais nada pode substituír ao contacto, aínda que sexa coas medidas sanitarias actuais, co público.
– Nós Diario (ND): Está ben de saúde a narrativa oral galega?
– Carmen Conde (CC): Creo que hoxe está nun momento moi saudábel. Sobre todo pola cohesión que hai e a sorte de contar na Galiza co colectivo Narración Oral Galega (Noga) que fai que haxa moito diálogo. Galiza é unha terra que ten moita tradición de narración oral. Agora estamos organizados e con moitas ganas.
– ND: Que pode sacar como narradora oral da experiencia que pasamos coa pandemia?
– CC: Crear a resposta de non perder a conexión co público. Por iso a “pandemia de contos” nas redes sociais en vídeo. Era unha maneira de manter o público. Aprendemos a instalar novas linguaxes. Nós estamos acostumados ao escénico, ao vivo, á reacción directa. Esta nova realidade froito da pandemia trouxo novos códigos que estamos aprendendo a asimilar e sobre os que debatemos para facelos convivir. (…)
– ND: Como se pode conservar a transmisión oral entre tanta oferta audiovisual?
– CC: A escoita activa do que está pasando ao teu arredor pérdese cando están diante dunha pantalla, toda a enerxía vai para ese aparello. Mais por experiencia con sobriñas e sobriños que están na adolescencia, cando escoitan meu pai explicar as súas historias, como lles soa a un mundo tan alleo, un universo tan épico e imposíbel, rematan por facer preguntas e deixar de ver a pantalla. A xente nova de hoxe non ten medo a preguntar, a indagar. Pasoume a min.
Cando fago Tabú diante de público desas idades aínda que fale de historias que aconteceron hai 50 ou 60 anos resóalles como se fosen súas. En parte non mudaron moito os códigos. Teño esperanza na escoita activa da xente nova aínda que é certo que hai que competir duramente coa teconoloxía, pois non se conversa como se conversaba.”
A AELG apoia a iniciativa #NonNosCanceles
A AELG apoia a iniciativa #NonNosCanceles, que se divulgou desde o 6 de abril en internet.
Recollemos aquí o artigo de Antón Escuredo, publicado en Nós Diario:
“O sector da cultura galega lanzou esta segunda feira polas redes sociais un S.O.S, un berro de socorro. Baixo o cancelo #NonNosCanceles, numerosas profesionais que traballan no mundo da cultura expresaron o seu temor a un futuro incerto e reclamaron que se lles teña en conta agora que se comeza a falar do “dia despois” da pandemia.
“Xurdiu de maneira casual, foi unha acción espontánea, non hai manifesto nin liñas estratéxicas de traballo en perspectiva”, explica a Nós Diario unha das persoas promotoras da idea.
Queren “marcar un vínculo entre o sector e o seu público” como un “golpe de atención” ás institucións que están agora mesmo tomando decisións. “O propio Ministro dicía que a cultura vai tardar en entrar e nós fomos os primeiros en saír”, relata a mesma fonte.
A idea comezou en Portugal, un país que está a vivir a mesma situación. O pasado 16 de marzo a União Nacional Empresas Fornecedoras de Audiovisuais lanzaba o #MovimentoCancelado que en pouco tempo se espallou a través das redes sociais.
Os motivos da súa protesta figuraban nun manifesto a modo de resposta ao Goberno portugués após o anuncio de medidas de feche de eventos con máis de cen persoas.
No texto do documento sinalábase como “coma profundo” da industria a situación que vivía este sector estruturado nun ecosistema complexo de empresas individuais independentes (de pequena, media e grande dimensión), empresas de servizos e empresas de técnicos especializados para a área de eventos.
Traballadoras e traballadores da cultura en Portugal explican que as súas perdas non son de 50% como no comercio, “son de 100%”. Lembran que levaron a imaxe de Portugal ben alta “e contribuímos de forma decisiva” no sector da cultura e o turismo.
Demandan que o Estado se implique e tente “impedir que esta crise hipoteque” de forma irreversíbel a súa industria.
“A cultura achega máis de 2% do Produto Interior Bruto (PIB) e xera moitos postos de traballo”, explican desde Galiza, “e entendemos que o público tamén estea amolado”, engaden.
Teñen claro que seguirán expresando como se senten nunha situación tan extrema como esta aínda que non queren adiantar novas accións. “Polo de agora desatrancamos ese peche que temos nas nosas casa, como toda a xente, para comunicarnos con esta sinxela acción”.”
