Arquivos da etiqueta: Antonio Reigosa
Lugo: Letra das Festas: Historias e anécdotas do pulpo -tamén chamado polbo-, o martes 10 de outubro
Letra das Festas: Historias e anécdotas do pulpo -tamén chamado polbo- é unha actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, co apoio da Concellaría de Cultura, Turismo, Xuventude e Promoción da Lingua do Concello de Lugo e a colaboración do Centro Cultural Vello Cárcere.
Esta é a sétima edición desta revista oral que ten lugar polo San Froilán, que terá lugar no Salón de Actos do Centro Cultural Vello Cárcere (Rúa Alcalde Anxo López Pérez, 34), en Lugo, o martes 10 de outubro, ás 18:00 horas. A entrada é de balde.
Contan:
- Fernando Arribas
- Xosefa Anllo Fernández
- Aida Soengas
- Aurora do Carballiño
- Amador Porta Alfonsín
Ambientación musical:
Coordinan e presentan:
Conclusións dos grupos de traballo do Congreso de Poesía da AELG. 40 anos de poesía galega. Nós tamén navegar
Estas son as conclusións dos grupos de traballo do Congreso de Poesía da AELG. 40 anos de poesía galega. Nós tamén navegar.
Grupo de traballo 1: Nós tamén navegar, a poesía galega de 1976 a 2016.
Coordinadora: Marta Dacosta
Relatoras: Helena Villar, Rosa Enríquez e Yolanda Castaño
Comezamos este Congreso falando do que consideramos o cambio de rumbo desta fin de século: a contribución das escritoras. A poesía galega de hoxe é como é, porque as autoras anovaron os temas, introduciron novos materiais poéticos e desmontaron a imaxe que lles reservaba a ideoloxía patriarcal falando coa súa propia voz.
Con todo, as escritoras seguen a ocupar un papel secundario na edición e nos premios e seguen a ser xulgadas, elas e a súa obra, de maneira prexuizosa con argumentos extraliterarios.
E, aínda así, a situación ten mudado de maneira positiva nestes corenta anos, como as intervenientes expuxeron, e foi enormemente beneficioso para a poesía galega, pois a contribución das escritoras foi e segue a ser esencial. Unha contribución en que desaparecen os límites xeracionais e hai unha coincidencia de obxectivos e arelas entre todas as autoras en activo desde 1990.
No congreso, subscribiuse novamente a idea que Manuel María expresara naqueles seus versos: a poesía desvela e crea a realidade. É, por tanto, o xénero que reclama para si o dereito de enunciar este tempo en que vivimos e a facelo con garantías de liberdade e de respecto para a nosa lingua.
En coherencia con isto, o Congreso expresou a súa solidariedade coas escritoras e os escritores cataláns que denunciaron recentemente os impedimentos para continuar coa súa actividade.
Grupo de traballo 2: Teatro e outras formas de comunicación do poético (oralidade, popular, etc.)
Coordinador: Afonso Becerra
Relatoras/es: Miguel Sande, Antonio Reigosa e Silvia Penas
A importancia desta mesa radica, en primeiro lugar, en poñer en foco unha manifestación artística e cultural como é o teatro, sobre a que se ten xerado pouca reflexión nos ámbitos comunitarios e tamén nos literarios. En segundo lugar, porque cómpre revisar e construír, cada certo tempo, un discurso arredor da poesía escénica en Galiza e dos desafíos e límites respecto ao texto literario.
Para abordar, de maneira heteroxénea e ecléctica, esa reflexión foron convidados a participar nesta mesa dous escritores e unha escritora que nos ofreceron cadansúa testemuña directa de tres maneiras de modelar o poético:
Entre outros aspectos, Miguel Sande expuxo que só a poesía pode salvar o teatro e reivindicou o teatro fóra dos edificios teatrais para poder expandirse cara a outros horizontes. Reivindicou, tamén, o valor e a fortaleza da palabra núa. Sinalou que, para el, a poesía é unha árbore primixenia e que dela saen diferentes pólas, como pode ser a novela, o poema ou a peza dramática. A poesía como unha mirada humanizadora sobre o mundo.
Antonio Reigosa apuntou que na poética da fala sempre hai unha vontade de estilo, co emprego de todos os recursos posibles. Falou das vantaxes de “oralizar” ou “dicir”, fronte a ler algo escrito, como o xeito mellor de chegar ao ouvido. Tamén nos fixo pensar en como cando escribimos violentamos a poética da fala e, incluso, como a cultura escrita inflúe na nosa oralidade.
Silvia Penas, pola súa banda, falou do traballo colaborativo no grupo poético musical Cintaadhesiva, no que ela achega os textos. Contounos como eses textos poéticos nacen e se mesturan coa música e, incluso, coa videoarte, sen que ningunha das linguaxes predomine ou prevaleza sobre a outra. Falounos de como a performance fai saír a poesía do espazo privado e como se converte nun feito comunitario. A performance e a poesía como maneira de construír novas subxectividades. O contacto, a cinta adhesiva, que é o nome do seu grupo, como metáfora de xuntar o diverso e tamén de resistencia.
Grupo de traballo 3: Interaccións poéticas: ensino, lingua, ciencia
Coordinadora: Mercedes Queixas
Relatoras/es: Ramón Caride, Ramón Nicolás e Estíbaliz Espinosa
A perspectiva diacrónica permite detectar puntos febles que actuaron como resistencias para un maior avance en positivo da práctica da poesía nas aulas.
A escola como reprodutora dos hábitos sociais, máis influenciados pola praxe consumista e material, non é allea ao afastamento das humanidades, da lectura e da poesía.
Para alén da falta de normalidade cultural, a rixidez dos currículos escolares, máis centrada en ítems cuantificadores numéricos, desatende a vontade ou vocación expresiva, creativa e emotiva do alumnado, que fica á vontade daquel profesorado preocupado polo achegamento da literatura ao alumnado, desde unha perspectiva vital contemporánea e complementaria da formación do ser humano en construción.
Asemade, a lexislación lingüística tan restritiva e penalizadora na actualidade da docencia de certas materias do ámbito científico, ademais de reforzar a diglosia e promover o non achegamento ao galego do alumnado máis novo das áreas castelanófonas, limita o desenvolvemento das habilidades propias da lectura e da comprensión en galego, o que impide o coñecemento e a posterior fixación na lingua propia.
Con todo, a firme vontade creadora das poetas converteu os puntos febles en resistencias positivas para a evolución da poesía vinculada ao ensino, ao coidado da lingua e ao convivio intercomunicador coa ciencia.
A elaboración de novas ferramentas didácticas bibliográficas, o maior achegamento aos propios autores e autoras, a impartición de obradoiros de escrita, o desenvolvemento de múltiples metodoloxías de transmisión poética (blogues, redes sociais, poesía visual, música…) colocan a poesía en diferentes rexistros próximos ao tempo das novas xeracións.
A poesía galega ten futuro porque a precisamos.
Grupo de traballo 4: Traducións e diálogos con outros sistemas poéticos
Coordinador: Ramiro Torres
Relatoras/es: María Reimóndez, Raúl Gómez Pato, Tiago Alves Costa
As principais conclusións ás que se chegaron son as seguintes:
A relevancia de cuestionar e superar a perspectiva patriarcal hexemónica que lastra a tradución no noso sistema.
O recoñecemento da importancia da tradución como medio de enriquecemento da lingua e a poesía galegas, compensando a demora histórica en chegar a interiorizar no noso sistema a creatividade das demais culturas.
Analizáronse tamén as conexións de Galiza coa Lusofonía como espazo de encontro poético bidireccional non suficientemente visibilizado, constituíndo un exemplo das potencialidades existentes de diálogo con outros sistemas culturais.
Grupo de traballo 5: 40 anos de poesía aos ollos da crítica
Coordinadora: María Xesús Nogueira
Relatoras/es: Vicente Araguas, Teresa Seara e Mario Regueira
Nesta mesa debateuse sobre o papel que a crítica desempeñou no relato da poesía galega destas catro décadas: a súa relevancia, as súas achegas, a súa influencia na construción do discurso historiográfico, as súas tarefas pendentes. As tres intervencións suscitaron un intenso e prolongado debate que se centrou, entre outros asuntos, en como a crítica abordou ao longo deste período a periodización (a cuestión xeracional) e o xénero.
Grupo de traballo 6: Innovación poética, trans-xénero, novas modalidades
Coordinador: Carlos Negro
Relatoras/es: Fran Alonso, Antía Otero e Celia Parra Díaz
A poesía galega contemporánea significa tamén unha aposta polo hibridismo e a fusión artística, converténdose nun campo expandido que, desde a palabra, interacciona coa imaxe, a plástica, a música, a danza, a perfomance e o videopoema. Existe, por tanto, un entorno de exploración onde se funden voz e mirada, para procurar novas linguaxes en múltiples soportes tecnolóxicos, que posibilitan tamén novos códigos expresivos (ciberpoesía).Trátase, en definitiva, de aceptar que a poesía é un ser mutante, unha especie de fotosíntese creativa que nos conecta co universo a través da perturbación das formas.
“Xeografías do polbo”
Lugo: presentación de Charamuscas, de Suso Lista
Obras finalistas do Premio Mondoñedo10 2017. Poesía
Nós tamén navegar. 40 anos de poesía galega. Congreso de Poesía da AELG
Nós tamén navegar. 40 anos de poesía galega é o título deste Congreso de Poesía organizado pola AELG, co que se pretende facer unha revisión da poesía galega nos últimos catro decenios, un exame da súa situación actual e do peso da poesía no sistema literario e na sociedade galega, tendo en conta a relevante diversidade de propostas, achegas e temáticas que mostran as diferentes poéticas existentes, e tamén analizar colectivamente os retos para o futuro.
OBXECTIVOS
Preténdese facer un debate aberto sobre o estado actual e recente da poesía galega, unanimemente recoñecida pola súa grande valía literaria, mais que padece unha certa invisibilidade social no seu propio territorio, o que fai máis necesario que nunca un Congreso onde se debatan diversas perspectivas sobre ela, como un punto de encontro onde reflexionar serena e abertamente arredor das experiencias vinculadas ao feito poético.
INSCRICIÓN
A asistencia ao Congreso para o público interesado é libre e de balde, mais pedimos que fagan a inscrición previa, a efectos organizativos, no correo electrónico oficina@aelg.org ou ben no teléfono 981133233 (neste caso, en horario de 09:30 a 14:00 horas, de luns a venres).
FORMATO
O Congreso dividirase en seis mesas redondas, en formato de grupos de traballo, sendo a idea fundamental o debate aberto e a intercomunicación fluída de propostas, análises e perspectivas. Tamén terá lugar un recital poético con voces representativas destes últimos 40 anos de creación poética.
PROGRAMA
VENRES 6 DE OUTUBRO
Pazo da Cultura de Pontevedra (Rúa Alexandre Bóveda, s/n. –como chegar-)
Tarde
– 16:00 Recepción dos/as congresistas.
– 16:15 Inauguración do Congreso, coa presenza do presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, e a Concelleira de Cultura, Carme Fouces.
– 16:30 Mesa redonda (grupo de traballo) 1. Nós tamén navegar, a poesía galega de 1976 a 2016.
Coordinadora: Marta Dacosta.
Relatoras: Helena Villar, Rosa Enríquez e Yolanda Castaño.
– 18:30 Mesa redonda (grupo de traballo) 2. Teatro e outras formas de comunicación do poético (oralidade, popular, etc.).
Coordinador: Afonso Becerra.
Relatoras/es: Miguel Sande, Antonio Reigosa e Silvia Penas.
Espazo Multidisciplinar Nemonon (Rúa Marqués de Riestra, 11, 1º –como chegar-).
– 21:15 Recital de poesía e música, coa participación de: Rosalía Fernández Rial, Xulio López Valcárcel, Antón Lopo, María do Cebreiro, Baldo Ramos, Ana Romaní, Daniel Salgado, Susana Sánchez Arins, Dores Tembrás e Vítor Vaqueiro, xunto á música ao vivo de César Morán. Presentado por Lucía Novas.
SÁBADO 7 DE OUTUBRO
Pazo da Cultura de Pontevedra
Mañá
– 10:30 Mesa redonda (grupo de traballo) 3. Interaccións poéticas: ensino, lingua, ciencia.
Coordinadora: Mercedes Queixas.
Relatoras/es: Ramón Caride, Ramón Nicolás e Estíbaliz Espinosa.
– 12:30 Mesa redonda (grupo de traballo) 4. Traducións e diálogos con outros sistemas poéticos.
Coordinador: Ramiro Torres.
Relatoras/es: María Reimóndez, Raúl Gómez Pato, Tiago Alves Costa (Lusofonia).
Tarde
– 16:30 Mesa redonda (grupo de traballo) 5. 40 anos de poesía aos ollos da crítica
Coordinadora: Chus Nogueira.
Relatoras/es: Vicente Araguas, Teresa Seara e Mario Regueira.
– 18:30 Mesa redonda (grupo de traballo) 6. Innovación poética, trans-xénero, novas modalidades.
Coordinador: Carlos Negro.
Relatoras/es: Fran Alonso, Antía Otero e Celia Parra Díaz.
Bolboreteando con… Antonio Reigosa
Entrevista a Antonio Reigosa en Bolboretas no bandullo:
“(…) – Bolboretas no bandullo (B): Antonio Reigosa representa o respecto e o amor pola cultura popular galega ao que se leva dedicando toda a súa vida. De onde vén este apego á nosa tradición?
– Antonio Reigosa (AR): Supoño que esa querenza nace, como tantas cousas, na infancia. Mesmo, incluso, da necesidade de comprender eses dous mundos sempre en conflito: o chamado culto e o popular, substrato este último sobre o que se constrúen ou recrean novas formas culturais.
– B: Nas investigacións feitas ao longo de tantos anos imaxinamos que será clave o contacto directo con xeracións que testemuñen ou recorden certas lendas ou contos. Como é a achega a estas persoas para tirarmos proveito dos seus recordos, das súas experiencias, da súa imaxinación?
– AR: Precisamos dese alento que nos dá a tradición e a literatura que se transmite oralmente. Cambian os temas, mesmo a forma de dicilos ou de cantalos pero sempre precisaremos narrar o que sabemos para auto-recoñecernos. Todas as xeracións intentamos, seguramente inconscientemente, perpetuarnos e as sociedades usan tradicionalmente as lendas, os mitos, cantos e contos para testemuñar ese seu pasar polo mundo. Un saber que é a memoria decantada de moitos séculos. (…)
– B: Seguindo coas lendas, cal cres ti que é a que mellor representa o espírito místico e de imaxinación da Galiza? E cal a túa figura popular favorita?
– AR: Non hai, non pode haber, unha soa lenda que acumule por si soa ese espírito representativo, como non hai un só sentir á hora de narralas ou de escoitalas. Aínda que formemos parte dun sistema cultural bastante uniforme cadaquén, desde as nosas experiencias e crenzas, interpretamos os relatos de forma diferente. Hai que se apaixona co lendario relixioso cristianizado, e quen o fai cos relatos que sobreviven do que a igrexa oficial chama mundo pagán. Por exemplo, lendario do mar e o de terra son diferentes, como o son os referidos a xacementos arqueolóxicos da prehistoria se os comparamos co relacionado con construcións medievais ou coa natureza. Eu creo que cada lugar xeográfico ou imaxinario con referencia lendaria é un centro singular, único, do noso universo cultural, unha especie de santuario. E como personaxe referencial eu diría que o é a Moura, as mouras, a vella deusa que se manifesta como deusa do mundo pagán ou transformada en santa ou virxe cristiá. Un sincretismo perfectamente coherente, capaz de que, sen que o personaxe Moura perda a súa identidade, se adapte aos novos modelos de poder.
– B: Ao noso ver, como docentes, o proveito didáctico da fantasía e mitoloxía é inmenso e debe integrarse nas aulas. Como ves a actitude das novas xeracións cara ao corpus popular galego?
– AR: Creo que podería ser moi útil achegar o coñecemento da nosa mitoloxía popular ás xeracións máis novas. Sería útil para que entendesen, comparándoa con outras mitoloxía populares, que todos entendemos este pasar pola vida de forma idéntica. Que hai unha cultura popular universal, que atende ás preocupacións básicos dos humanos, sexan de onde sexan: de onde vimos, que facemos e que nos agarda despois da morte. E tamén sería moi útil para que entendesen que esa mitoloxía forma parte de todo o que nos rodea, desde a toponimia ata o que chamamos Máis Alá. Claro que esa actitude precisa de propostas didácticas concretas, de interese por parte do profesorado e de amor compartido polo que nos identifica no máis íntimo: o afán de transcender como colectividade cultural. (…)”
Burela: actos destacados na Feira do Libro 2017 para o sábado 26 e domingo 27
O domingo 27 de agosto finaliza a Feira do Libro de Burela, que terá lugar na Praza da Mariña, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 17:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para estes dous días:
Sábado 26
– 12:30 h. Pregón a cargo de Marica Campo.
– 17:30 h. Presentación de O misterio de Portomarín, de Antía Yáñez, publicada por Galaxia.
– 18:30 h. Presentación de Soños como Xógaras, de Xaime Oroza e Otero Regal, publicado por Círculo Rojo.
– 20:30 h. Mesa debate “A cultura como investimento produtivo (I)”, con Antonio Reigosa, Matías Escalera, Antonio Gregorio e Pablo Mosquera, moderados por José Díaz.
Domingo 27
– 12:00 h. Contacontos Xa voooou! (Editorial Bululú).
– 13:00 h. Caxoto contacontos: “Contos a pé de rúa”.
– 19:30 h. Presentación do libro Os nomes do terror, publicado por Sermos Galiza, con Xosé Ramón Ermida Meilán e Carlos Nuevo.
– 20:30 h. Mesa debate “A cultura como investimento produtivo (II)”, con Carlos Nuevo, Ramón Ermida, Vicente Míguez e Manuel Miranda, moderados por Pepe Peinó.
Foz: actos destacados da Feira do Libro do venres 18
O venres 18 de agosto continúa a Feira do Libro de Foz (na Praza Conde do Fontao), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 17:30 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa:
– 19:00 h. Presentación de Celebración de Mondoñedo, de Antonio Reigosa, publicado por Embora. No acto participan, xunto ao autor, Paco Piñeiro, Martín Fernández Vizoso e Miguel Toval.
– 20:00 h. Presentación de Badaladas de Anllóns, de Farruco Graña, editado por Embora.
– 21:00 h. Presentación do libro Os nomes do terror, publicado por Sermos Galiza, coordinado por Xosé Ramón Ermida Meilán. Participa Carlos Nuevo.