Crónica videográfica do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela (III)

Estes son algúns dos vídeos do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela, que tivo lugar o 22 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en San Domingos de Bonaval, organizado pola AELG, co apoio de CEDRO. A crónica videográfica completa pode verse aquí.

Recital poético. Xaquín Rubido Muñiz (Plataforma en Defensa da Ría de Arousa).

Recital poético. Olaia Novo (música, ensinante e mediadora cultural).

Recital poético. Ana Díaz Freiría (Ecoloxistas en acción).

Recital poético. Felín Romero Lorenzo (Comunidade de Montes de Mosende -O Porriño-, escritor).

Recital poético. Paz Fernández Pereiro (veciña de Mos).

Crónica videográfica do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela (II)

Estes son algúns dos vídeos do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela, que tivo lugar o 22 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en San Domingos de Bonaval, organizado pola AELG, co apoio de CEDRO. A crónica videográfica completa pode verse aquí.

Recital poético. Xosé Manuel Beiras. Profesor e escritor.

Recital poético. Pilar Astray (Asociación do Traxe Galego).

Recital poético. María Precedo Castro (Asociación Cultural e Musical Solfa).

Recital poético. Zoe IriArte (Plataforma Ulloa Viva).

Recital poético. Leire Prieto Orjales e Irene Sampedro Fuentes (alumnas do IES Rosalía de Castro de Santiago de Compostela).

Crónica videográfica do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela (I)

Estes son algúns dos vídeos do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela, que tivo lugar o 22 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en San Domingos de Bonaval, organizado pola AELG, co apoio de CEDRO. A crónica videográfica completa pode verse aquí.

– A Rosalía e Soia! Interpretación musical da Coral da A. C. Solfa:

Saúda da presidencia da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias:

Lectura do Manifesto, por Marga do Val:

A AELG congratúlase pola concesión do Premio CEDRO 2025 a Manuel Rivas

A AELG congratúlase polo premio CEDRO 2025 a Manuel Rivas, concedido pola Xunta Directiva de CEDRO, da que forma parte a AELG a través do seu presidente, Cesáreo Sánchez Iglesias.

Con este galardón, recoñeceuse o seu firme compromiso coa cultura, así como a súa contribución á defensa dos dereitos de autoría e a propiedade intelectual.

Carme Riera, presidenta de CEDRO, destacou que «este ano, quixemos recoñecer a Manuel Rivas o seu activismo e compromiso público coa promoción e defensa da creación literaria, dos valores culturais e dos dereitos de autoría».

«Ao longo de toda a súa traxectoria profesional, tanto literaria como xornalística, Rivas sempre estivo a carón da cultura e das súas creadoras e creadores», sinalou Riera, lembrando a constante defensa de Rivas dos dereitos de escritoras/es e tradutoras/es ante o uso non autorizado das súas obras por parte dos desenvolvedores de intelixencia artificial xenerativa.

Así mesmo, a presidenta de CEDRO salientou que «Manuel Rivas non dubidou nunca en reivindicar publicamente a necesidade de preservar a autoría e a xusta retribución das escritoras e escritores na era dixital». E tamén destacou «o carácter solidario de Rivas», lembrando a súa participación en 2022 nunha iniciativa impulsada por CEDRO para dar a coñecer as axudas que a Entidade ofrece a escritoras/es, tradutoras/es e xornalistas que pasan momentos de dificultade.

O Premio CEDRO, que se concede con motivo do Día Internacional de Propiedade Intelectual, naceu en 2017, co obxectivo de recoñecer anualmente, e de maneira simbólica, a traxectoria dunha persoa ou institución que destaque por defender a cultura en xeral e os dereitos de autoría en particular. Desde entón foron premiadas/os, entre outras/os: Lorenzo Silva, Rosa Montero, José María Merino e Antonio Muñoz Molina.

Crónica fotográfica do acto do Día de Rosalía de Castro 2025 na Coruña

Estas son algunhas das fotografías do acto na Coruña do Día de Rosalía de Castro 2025, que tivo lugar o domingo 23 de febreiro, en colaboración coa A. C. Alexandre Bóveda. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.

Crónica fotográfica do acto do Día de Rosalía de Castro 2025 en Vigo

Estas son algunhas das fotografías do acto en Vigo do Día de Rosalía de Castro 2025, que tivo lugar o 22 de febreiro, ás 12:00 horas, na Imprenta de Juan Compañel e Centro Social A Revolta, coorganizado entre a AELG e a Asociación Cultural O Castro. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.

Crónica fotográfica do acto do Día de Rosalía de Castro 2025 en Lugo

Estas son algunhas das fotografías do acto en Lugo do Día de Rosalía de Castro 2025, que tivo lugar o 21 de febreiro, ás 11:30 horas, no Parque de Rosalía de Castro, organizado pola AELG, coa colaboración da Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo. O acto consistiu na lectura do Manifesto da AELG, elaborado neste 2025 por Marga do Val, a lectura pública da obra de Rosalía de Castro por alumnado do CEIP Veleiro Docampo de Castro Ribeiras de Lea e escritoras/es da cidade de Lugo, e unha ofrenda floral en homenaxe á autora. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.

Crónica fotográfica do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela

Estas son algunhas das fotografías do acto central do Día de Rosalía de Castro 2025 en Compostela, que tivo lugar o 22 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en San Domingos de Bonaval, organizado pola AELG, co apoio de CEDRO. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.

Manifesto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega no Día de Rosalía de Castro 2025

SAÚDE E TERRA!

Saúde e forza, animais terrestres!

Saúde e forza, para reclamarmos o dereito de vivirmos en galego, para sermos Galiza, esa palabra que nos sinala.

Cantarte hei Galiza, na lingua galega, que así mo pediron, que así mo mandaron.

Saúde, para a lingua pola que somos e seremos na terra que camiñamos, cuberta de palabras en todas as estacións do ano, de herbas e flores, de ventos que zoan cantigas e ríos e regatos pequenos, fervedoiros de arte a remexer pelouros… Palabras que nadan mares e bican cons, furnas e puntas sinaladas… Palabras, rapaciñas do lugar, palabras, toleirona mocidade.

Saúde para a lingua!

A lingua de Nós que quere facer bárbara e que con razóns e coñecementos espurios despreza, quen deserta da lama, da area, da laxe, da curota, por un banco de plástico dourado na opereta madrileña, que confunde coa antesala das portas do Parnaso. Tristes e vellos entes literarios, de vós, nada aprenderán en Terras de deserto, e nada tendes que ofrecer, tan lonxe da forza sedutora, da innovación na palabra travestida en cabaleiro das botas azuis, trasno lúcido e único… Tristes entes, que querendo repenicar e bailar na festa ao mesmo tempo, regresan en texto traducido, agora pola IA e, sen vergoña, entran nos concursos literarios para representaren a nosa cultura.

Entes de lingua bífida, da Galicia boi de palla, que imploran coa súa vasalaxe a mercé na casa do amo, na sedución dun poder que non terán, aínda que poidan mover cada unha das dúas partes do seu músculo seccionado.

Esa casa do amo, que Rosalía de Castro nunca ocupou.

Pobre Galiza, non debes chamarte nunca española!

Saúde, para pronunciarmos Gaza.

Pola memoria de todas as Cándidas de Sobredo, sementes de vida, mártires asasinadas en Palestina.

Pola memoria de todos os meniños de manteiga, bonitos coma caraveis, asasinados en Palestina.

Pola memoria de todas as raparigas gabaxeiras e lindas, Estreliñas, asasinadas en Palestina.

Pola memoria de todas as Siñas Sinforosas, que levan as contas das mortes do lugar, asasinadas en Palestina.

Pola memoria de toda a mocidade, de todas as alboradas, asasinadas en Palestina.

Saúde, para non sermos cómplices deste xenocidio, despois de Armenia, despois de Auschwitz, despois de Rwanda…

Saúde para Nós, na Terra de Galiza, para reclamarmos o dereito de vivir en harmonía co lugar que desexamos traballar, suco vai, suco vén; onde queremos que vivan todos os outros animais e sexan libres todas as marxes coloridas.

Saúde, desde o Ortegal ao Miño, desde o Pico de Trevinca ao Aloia, desde o Careón ao Tegra.

Saúde, pola banda de Laíño, pola banda de Lestrove, por cada lugar que mediu Fontán e situou con precisión no mapa, rostro do país.

Saúde, para defendermos a paisaxe e a vida, contra os pirómanos do monte, coa voz de Pura Vázquez, contra o brazo armado do neoliberalismo máis letal, polas bestas e as vacas, polos soutos, as fragas e as carballeiras, porque aquí os muíños do vento son xigantes que nos mudan o sentido.

Saúde, para impedirmos o espolio, ese franquismo no interior da mina de Touro, toxicidade que mata, para berrarmos alto e claro: Non, Mina de Touro, Non!

Saúde, para impedirmos a destrución da terra que queremos e labramos, do país dos mil ríos, para contra todo, nun abrazo popular, de mans dadas polo Ulla, berrarmos até a Ría de Arousa, alto e claro: Altri, Non!

Porque vencerse é cousa de se tratar.

Saúde, para defendermos quen nos cura e nos atende, para reclamarmos un ensino de calidade, neste mundo onde mingou a verdade.

Saúde para Nós, e para ti, que vés de fóra, que chegas de duras travesías, agora connosco. Quero que veñas da man de Castelao, aínda que non te chames Panchito… Quero que me contamines, para ennobelar as túas palabras coas miñas e aprendermos os nomes dos paxaros, os das árbores e atoparmos a flor do xilmendro, e que cando eu che diga: come, neniña come, Ti me digas: iso é Teranga, alimento das palabras entre linguas.

Saúde, para en alegre veciñanza dicirmos: Ola, ríos, Ola, fontes, Ola, regatos pequenos, vista dos meus ollos en que sempre nos veremos…

Porque aquí, a festa facémola Nós: Arriba, toleirona mocidade! Que atruxaremos cantaremos o ala… lá!

Saúde e Terra!

Marga do Val
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG)
#_rdc2025 #SaudeeTerra!

O sector literario exixe que o uso da intelixencia artificial respecte as autorías

Desde Nós Diario:
“Nunha época de revolución tecnolóxica continua, a intelixencia artificial (IA) está mudando as dinámicas actuais en case todos os aspectos da vida e, por suposto, nin a cultura en xeral, nin a literatura en concreto, son unha excepción.
Precisamente, a oposición do sector cultural, que demanda pór couto ás tecnolóxicas no seu abuso da propiedade intelectual, obrigou a pasada semana o Ministerio de Cultura a retirar o Real Decreto para regular a intelixencia artificial xenerativa.
Neste sentido, Jorge Corrales, director xeral do Centro Español de Derechos Reprográficos (Cedro), impartiu esta sexta feira no Museo do Pobo Galego, en Compostela, unha conferencia titulada A Intelixencia Artificial. Retos actuais para a creación cultural.
Pouco antes de comezar este acto, no que estivo presente Nós Diario, Corrales atendeu este xornal. Segundo sinalou, “a propiedade intelectual, os dereitos de autor e a intelixencia artificial son aspectos cruciais no futuro inmediato da cultura escrita”.
Ao respecto, explicou, “o actual desenvolvemento dos sistemas de IA e os usos que se derivan disto deixan fóra actualmente un recoñecemento xusto dos dereitos dos autores e das autoras, xa que estas colaboran, sen ningunha dúbida, na xeración de valor que estes modelos achegan”. Porén, acrecentou, “as titulares vense rexeitadas do reparto de valor que se produce no emprego destas ferramentas”.
“É fundamental que se entendan todos os amplos espectros dos defectos que xeran as novas tecnoloxías e que, independentemente do tipo de cada unha delas, haxa unha máxima no uso de obras nestes produtos que sexa: Autorización, remuneración e transparencia na declaración dos usos”, defendeu.
O presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), Cesáreo Sánchez Iglesias, foi o encargado de introducir o relator, e tamén atendeu Nós Diario antes de comezar o acto. “A preocupación da AELG polas lóxicas que ten a intelixencia artificial é que traen dificultades para unha cultura como a nosa se non hai unha lexislación protectora que incorpore as novas formas de empregar a tecnoloxía dunha forma respectuosa co noso idioma e co noso sistema literario”, expuxo.
“Unha cultura como a nosa precisa estar nesta nova maneira de traballo e de ver o mundo, porque a IA crea formas de ver o mundo, mais é determinante que sexa respectada a propiedade intelectual nos fondos cos que hai que prover o software da intelixencia artificial”, engadiu.
“Temos que ter en conta que isto pode acabar nas mans das grandes plataformas, de feito é o que ten máis posibilidades de acontecer, sen que teña ningún beneficio para os creadores e as creadoras nin para a cultura”, afirmou o presidente da AELG.
Por este motivo, sinalou, “é un momento clave no que nos debemos achegar ao que significa todo o que está a pasar, algo que pode revolucionar as distintas artes e culturas, mais tendo claro que os dereitos de autor, aínda que sexan individualizados, tamén son garantes de que é respectada unha cultura e un idioma, así como de non descapitalizar a creación de maneira que haxa toda unha serie de plataformas que fan negocio”.
“A intelixencia artificial é algo que se compra e que se vende, así como os produtos que se elaboran con ela, e non se poden obviar todas as leis que existen sobre propiedade intelectual”, acrecentou. Ao respecto, concluíu Sánchez Iglesias, “pedimos que haxa autorización dos autores e das autoras, que haxa unha valoración económica do traballo de aquelas persoas que queiran ceder os seus contidos, e que haxa transparencia na trazabilidade do que se entrega á IA”. (…)”