Entrevista a Dolores Vilavedra na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen mellor o legado de Carlos Casares?
– Dolores Vilavedra (DV): Coido que, se nun primeiro momento tras o seu pasamento toda a sociedade galega gabou abondo os seus valores de estratega cultural, a súa capacidade de diálogo e mediación, e o seu labor institucional, hoxe resalta con rotundidade o valor da súa obra literaria.
– RAG: Cales son, ao seu xuízo, as súas achegas de maior interese?
– DV: Toda a súa obra narrativa e xornalística, a súa firme aposta dende Galaxia pola tradución e por una nova maneira de entender a literatura infantil e xuvenil; tamén o seu compromiso cuns determinados valores que o levaron non só ao Parlamento ou ás institución senón tamén a actos máis discretos: por exemplo -algo que non todo o mundo sabe- a acoller varios meses no seu fogar un escritor bosníaco durante a guerra dos Balcáns.
– RAG: Que pegada coida que deixou na cultura galega?
– DV: Moi fonda, polo seu talante e pola súa fidelidade ao galego como lingua de expresión literaria compatible cun europeísmo que el soubo converter na resposta que unha certa tradición do galeguismo podía dar aos desafíos da sociedade do seu tempo. Se nos centramos no seu labor xornalístico, as súas columnas de “Á marxe” demostraron como era posible achegar ao galego sectores sociais non militantes ou mesmo alleos na súa vida cotiá á práctica lingüística do noso idioma. (…)”
Arquivos da etiqueta: Dolores Vilavedra
Vigo: presentación de Grial. Seis achegas a Carlos Casares
Compostela: presentación de O porco de pé, de Vicente Risco (edición crítica de Olivia Rodríguez)
Diálogos Carlos Casares: Dolores Vilavedra
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Dolores Vilavedra nos Diálogos Carlos Casares. Pode escoitarse aquí.”
Compostela: presentación do número 212 da revista Grial
Apuntamentos para un estudo da literatura subalterna galega (e II)
Artigo de Xesús González Gómez en BiosBardia:
“Polo que se dixo na anterior entrega, acho que o lector pode deducir doadamente que o apartado IV está por estudar, e mesmo por catalogar. Penso que desde 1975 até o 2015 se publicaron case un milleiro, ou máis, deste tipo de libros. É máis, hai autores que teñen publicados varios libros, como Ramón Antonio Pérez Poza (Silabario), S. Alcalde Xil “O Rinxeiro” (Contra vento e marea; Follas murchas e serodias, etc.) ou Xaimín Hermida (A miña sogra vai ao muíño a cabalo dun porquiño; Que risa!, coa xente do meu pobo), que nunca apareceron nin en historias nin en dicionarios de literatura galega. Pero hai moitos: Sarcos (Un garabelo de contos), David Garrido Castromán (Da terra, do mar e do ceo), Daniel Hortas (Lerias do Leiras), Brais de Castro (Nomearte), Xosé Rodríguez Ferrer (Amencidas de Valdeorras, etc), Leopoldo González Agis (Os contos do tío Ramón, e algúns máis), E. V. Calo (Latexos dun aurosán, leva, como mínimo, tres entregas), Salvador Rodríguez (Fins do mundo), Xoán García López (Abonda coas palabras), Javier Rodríguez Vergara (Suspiros de un ceiderés, versos en galego e castelán), Ricardo Timiraos (Se Deus se namorase), Xoán Neira (Memoria e soño), Ramón Fernández López (Lembranzas dun poeta), Manuel Arias Gómez (Monta. Unha vaca unha vocación), Rosa Cortiñas Bóvedas (O ceo é unha beleza), Manuel Anxo Rei Chao (Tempo no espello, novela), María Magdalena Domínguez (A quen lle dou unha estrela?, Retrancas, Sementeira de Soños, etc., até un total de case 15 libros), Filomena Fraga (A cancela, contos, poesías e pezas curtas; coñécese unha segunda edición), Xosé Carlos O’Framinor (Alma de aprendiz), Xoán Corral (De todo corazón), Xosé Rois Froján (Anaquiños de min), e cito só estes porque senón este pequeno artigo debería reducirse a unha lista de autores e obras que acabaría aborrecendo o lector. Ou, caso curioso: en 1987, en Vigo, Ramón Fernández Lorenzo publicou un libro de poemas, O mar do cerne, conxuntamente con Xesús Pena Fernández, que no mesmo volume entregaba dous poemarios: Seis meses en altamar e Malenconía de terra firme. Pois ben, o primeiro publicou nunha editorial seria (sic) ou “institucionalizada” un libro desa cousa denominada literatura infantil, o que lle valeu aparecer no volume dedicado aos autores do Diccionario da literatura galega dirixido por Dolores Vilavedra (Galaxia, 1995); o seu compañeiro, que comparte nome en portada, non aparece por parte ningunha.
[Estudando toda unha serie de libros, tanto poéticos como narrativos, do que denominamos literatura subalterna, talvez si se poderían tirar uns trazos diferenciais moi claros que os distinguirían da literatura “canónica” ou “institucionalizada”. Trazos estes dos que seguramente gozan moitos dos libros considerados como literatura “canónica” ou “institucionalizada”, xa que a literatura subalterna sería, ou é, en certa maneira, un pálido reflexo, ou unha mala imitación, das obras menores dos grandes nomes da literatura institucionalizada –por exemplo, de Rosalía imítase Cantares gallegos, nunca, ou raramente, Follas novas. Ora, os maiores trazos diferenciais que se dan na literatura subalterna son, serían sociolóxicos e, mesmo, psicolóxicos a “nivel” autorial. Explícome. Xa dixemos atrás que a literatura subalterna, os creadores desta literatura, aceptan, na súa máis ampla maioría, a dominación literaria. É dicir, non intentan introducirse no que un profesor de literatura bourdieniano –que ao mellor de socioloxía non ten a mínima idea– denominaría “campo literario”; noutras palabras, estes autores/as non intentan introducirse na institución literaria, conscientemente aceptan non pertencer a ela, aínda que nunca loiten contra ela e, por suposto, nunca a neguen, senón que, en verdade, a aceptan e perante ela se axeonllan: sería o seu escuro obxecto do desexo que nunca alcanzarán, e disto son plenamente conscientes. E aquí é onde entrarían os trazos psicolóxicos, trazos compensatorios. Trazos compensatorios porque ao seren conscientes do baixo nivel de aspiracións (literarias), este (o baixo nivel) axuda a reducir a frustración ou mesmo a superar a frustración que sufría como “poeta”, “narrador”, etc. É dicir, a simple publicación, aínda que sexa en autoedición, cumpre as súas expectativas. Todo o contrario que pode acontecer cun autor que quere institucionalizarse, ou mesmo se institucionaliza, máis non é “recoñecido”, non son recoñecidas as súas aspiracións: a frustración é grande e a publicación, aínda que sexa “institucionalizada” deixa de ser compensatoria, etc.] (…)”
A Coruña: mesa de debate Novos vieiros para a narrativa, o martes 20
O martes 20 de decembro, ás 19:30 horas, na Real Academia Galega (Rúa Tabernas), na Coruña, terá lugar a mesa de debate Novos vieiros para a narrativa, coa que a Real Academia Galega finaliza o ciclo No tempo das Irmandades: fala, escrita e prelos.
Modera a mesa: Fina Casalderrey.
Relatores:
– Ramón Nicolás. Liñas de sentido da narrativa curta das Irmandades. Algunhas calas.
– Camiño Noia Campos. A narrativa oral e costumista na época das Irmandades.
– Dolores Vilavedra. As coleccións de narrativa breve, ¿continuidade ou renovación? O caso da colección LAR.
A Coruña: mesa de debate Novos vieiros para a narrativa
O martes 20 de decembro, ás 19:30 horas, na Real Academia Galega (Rúa Tabernas), na Coruña, terá lugar a mesa de debate Novos vieiros para a narrativa, coa que a Real Academia Galega finaliza o ciclo No tempo das Irmandades: fala, escrita e prelos.
Modera: Fina Casalderrey.
Relatores:
– Ramón Nicolás. Liñas de sentido da narrativa curta das Irmandades. Algunhas calas.
– Camiño Noia Campos. A narrativa oral e costumista na época das Irmandades.
– Dolores Vilavedra. As coleccións de narrativa breve, ¿continuidade ou renovación? O caso da colección LAR.
Compostela: mesa redonda Os nenos de Neira Vilas e doutras literaturas
María do Cebreiro, Blanca Roig, Uxía, Observatorio da Mariña pola Igualdade, Gabriel Tizón, Teatro do Atlántico, Alberte Pagán e Artesáns da Pesca, Premios da Crítica Galicia 2016
No Hotel Os Escudos de Vigo deuse a coñecer no decurso dun do xantar do sábado 19 de novembro o ditame da trixésima novena edición dos Premios da Crítica Galicia na súas modalidades de Creación Literaria, Investigación, Música, Iniciativas Culturais e Científicas, Artes Plásticas, Artes Escénicas, Cine e Artes Audiovisuais e Cultura Gastronómica. (…)
O Deserto de María do Cebreiro, Premio de Creación Literaria
O xurado da modalidade de Creación Literaria, formado por Ana Acuña Trabazo, crítica, profesora UDV; Dolores Vilavedra, crítica, profesora USC; Teresa Seara, crítica, profesora UDC; Malores Villanueva, crítica; Marta Neira Rodríguez, crítica, profesora UDV; David Otero Rodríguez, escritor e Afonso Vázquez Monxardín que actuou como secretario, en representación da Fundación Premios da Critica Galicia, acordou declarar finalistas as obras Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo (Xerais), O Deserto de María do Cebreiro (Apiario) e O último día de Terranova de Manuel Rivas (Xerais). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio á obra de María do Cebreiro O Deserto, editada por Apiario.
O xurado salientou que “a alta calidade do libro radica tanto na súa autenticidade, propia dunha voz tan persoal como é a da autora, como na integración de diversas referencias culturalistas que aínda así non impiden a intelixibilidade da mensaxe poética. Tamén se fixo referencia ao diálogo coas imaxes que conforman o libro, así como o coidado estético deste como produto artítico”.
Historia da literatura infantil e xuvenil galega de Blanca Roig, Premio de Investigación
O xurado da modalidade de Investigación, formado por Xosé Ramón Pena, escritor, gañador da edición anterior; Juan Ramón Vidal Romaní, director do Instituto de Xeoloxía de Galicia, catedrático da UDC; Celia Vázquez, profesora da Facultade de Tradución da UDV; Marilar Jiménez Aleixandre, catedrática de Didáctica das Ciencias da USC; Antonio Rodríguez Colmenero, arqueólogo; Ramón Lourenzo, catedrático da USC, e Modesto Hermida García, que actuou como secretario en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia acordou declarar como finalistas ás obras Medo político e control social na retagarda franquista de Lucio Martínez Pereda (Xerais); Historia da Literatura Infantil e Xuvenil Galega do equipo coordinado por Blanca Roig Rechou (Xerais) e Juan Rof Codina, de Diego Conde Gómez (Xerais). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Historia da literatura infantil e xuvenil galega do equipo coordinado por Blanca Roig Rechou (Xerais).
O xurado destacou que a obra gañadora “ten moito interese para a comunidade educativa e para novos investigadores sobre literatura infantil. Así mesmo que o equipo investigador realizou un grande esforzo na recompilación de materiais nunha área decisiva para o futuro das letras galegas, ao tempo que serve de base para outras investigacións e e exercicios críticos máis detallados”. Sigue lendo