Entrevista de Chus Gómez a Lois Pérez en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): A novela conta as historias do francés Olivier, dos ugandeses Moses e Denis, que escaparon das bestas do LRA do seu país natal e de Amira, historias que conflúen en Catar, a onde tamén vai parar a estrela mundial do reggaeton, Aluma, e a súa moza, Ann Drolla Ice. “Quixen escribir unha aventura que conecte coa infancia, coa adolescencia e a xuventude, o que buscaba eu daquela nun libro”, conta o autor. “Busco a aventura de escribir”.
Non foi casualidade que esta novela a creara xusto despois de A tribo do mar (Xerais, 2023), que conecta África e Burela. “Tiña o de África moi presente. Quería falar de certas cousas”. De aí que uns dos protagonistas sexan uns irmáns ugandeses, separados “nun contexto durísimo” no seu país natal. “Arrastran un pasado de nenos soldado”. O cerne foi o documental Invisibles, de Javier Bardem e Fernando León de Aranoa, “que debería ser visionada en Secundaria” e na que se fala “do grupo paralimitar fascista PRA”, do que Moses e Denis fuxen para evitar ser secuestrados e se refuxian na Arca de Noé. “Acaban en Catar”.
Chegan a este país de Oriente Medio en plena preparación do Mundial de Fútbol. Alí é onde vive Amira. “Se a situación da muller xa é difícil, en Catar moito máis” e esta rapaza é bo exemplo. “Olivier é un rapaz europeo fillo dun eurodeputado corrupto”, ao que acompaña ao Mundial.
Lois Pérez sinala que é unha aventura literaria “que pode enganchar ao potencial lector” nun tempo no que a literatura “ten que competir con outros estímulos como a tecnoloxía” e é “unha arma cargada de esperanza e utopía” para conseguir “un mundo distinto”. “Ler e escribir son actividades esenciais como respirar, comer e durmir”, sostén. (…)”
Arquivos da etiqueta: El Progreso
Fran Fernández Davila, escritor: “A poesía galega de hoxe é punteira”
Entrevista de Nerea Magide a Fran Fernández Davila en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): A composición coa que gañou chámase ×VO+, en que se inspirou para escribila?
– Fran Fernández Davila (FFD): Cada un dos símbolos representa as catro partes nas que se divide o poemario, cada unha é un sentimento da rapaza protagonista. O poemario é a historia dunha moza de instituto, que está marxinada e que se namora doutra rapaza. Eses catro sentimentos son a súa propia evolución: o comezo duro, o namoramento, a paixón e a ruptura.
– EP: Vostede traballa como enxeñeiro, como lle deu por achegarse á poesía?
– FFD: Gustoume dende neno, cando lin os meus primeiros poemas. Cando comecei a carreira e cando empecei a traballar, atopeime con que tiña menos tempo e necesitaba un entretemento, algo fóra do traballo. Así foi como comecei a escribir. Gústame, reláxame, dáme vida.
– EP: Cales foron eses primeiros poemas que leu de neno?
– FFD: Empecei a ler os románticos: Espronceda, Bécquer… Despois cheguei ás vangardas: Rubén Darío… E máis tarde a Alberti. Fun medrando e parei na carreira, que era moi esixente. Cando o retomei en 2017 descubrín as autoras galegas e alucinei: Emma Pedreira, Lupe Gómez, Estíbaliz Espinosa…
– EP: Como ve o panorama da poesía galega?
– FFD: A poesía galega de hoxe en día é punteira a nivel nacional, e incluso diría que tamén a nivel internacional. O que pasa é que temos unha lingua minorizada, cun estatus secundario, creo que se o noso idioma tivese un recoñecemento maior a poesía galega podería ser moito mellor considerada internacionalmente. (…)”
Toño Núñez: “Aínda que non exista unha gran tradición literaria, en Navia sempre hai un espazo para crear”
Tareixa Roca: “É unha homenaxe aos meus anos de bacharelato, e unha reivindicación do tempo libre”
Entrevista a Tareixa Roca en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): Veráns de misterio é a súa primeira novela. Resultoulle complexo?
– Tareixa Roca (TR): Eu dedícome un pouco a todo. Son moi dispersa e todo me chama. Aínda que ata agora nunca escribira narrativa, realmente todo ten unha continuidade. É certo que non é o mesmo escribir un ensaio que unha novela, pero tampouco me custou moito máis traballo que outras obras.
– EP: De onde xurdiu a idea?
– TR: Non é unha resposta fácil. Como dicía, doulle a todo, e todo me vale tamén. Esta era unha idea que me levaba moito tempo rondando pola mente, foi madurando pouco a pouco e quería compartila.
– EP: Entón esta obra contén algo especial para vostede. De que trata?
– TR: É unha homenaxe aos meus anos de bacharelato, e unha reivindicación do tempo libre. Ademais, aproveito tamén para conmemorar á miña terra, Guitiriz. Relato os meus últimos anos de instituto a través de mil aventuras e fago fincapé na importancia do tempo libre para a autonomía dos rapaces, por iso se centra no verán, que era a época na que máis vacacións tiñamos os rapaces. (…)”
Yolanda Castaño: “Fun reducida ao meu corpo moitas veces”
Toño Núñez e Camilo Gómez Torres: “Xistral cumpriu co seu espírito fundacional e deu voz xa a 227 poetas”
Xurxo Alonso: “Este poemario ilustraríao Sendeiros de gloria“
Entrevista de Cristina Pérez a Xurxo Alonso en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): Cun pouco máis de repouso sobre a impresión inicial, que sensación deixa nun o gañar o XLIX Certame Literario de Vilalba?
– Xurxo Alonso (XA): Síntome moi honrado polo premio, por suposto, e cun profundo agradecemento aos membros do xurado pola confianza posta nestas Cartas de Conxo.
– EP: Que recompensa é mellor para o escritor, os 7.000 euros cos que está dotado este premio ou a publicación da obra?
– XA: O pracer dun escritor está en escribir, non en publicar. Cada libro de poesía ten unha tirada media de 500 exemplares. Os dereitos de autor por cada título poden supoñer, no mellor dos casos, 300 euros. Comprenderá vostede que este escritor, despois de nove libros no mercado, se tivese que escoller, prefire a dotación económica por riba da publicación.
– EP: Acumula xa uns cantos galardóns en concursos literarios, que o move para presentarse a este tipo de convocatorias?
– XA: Caballero Bonald dicía que os motivos que o levaban a presentarse a premios ao longo da súa carreira foron tres: por vaidade persoal, por estímulos económicos e por coxuntura editorial, unha apetencia, unha necesidade de publicar. A vaidade persoal para un escritor é coma o valor ao soldado, hai que supoñerllo. Pero hai que mantelo a raia. Moito valor pode matarte. Os outros dous motivos sempre están aí e ás veces un pesa máis ca outro.
– EP: Que función cumpren estes certames?
– XA: Son moi necesarios para aumentar o número de creadores que poidan dedicar máis tempo á escrita, e para que ao fin, o galego teña un corpus literario máis amplo. Aquí cobra razón unha divisa do superrealismo, a frase célebre de Lautréamont: “Golpe a golpe, revelación a revelación, é como a poesía se está a facer por todos”. Todos os poetas importan, non só os bos. Todos importamos. Todos podemos aprender de todos.
– EP: Ao recibir a chamada dun novo premio, mantense aínda a emoción daquel primeiro recoñecemento hai xa máis de 20 anos?
– XA: Antes era unha emoción ilusionante, que abría expectativas, agora é unha emoción máis madura, que axuda a consolidar unha traxectoria.
– EP: O xurado elixiu Cartas de Conxo por unanimidade, que cre que viron na súa obra? E que lle gustaría a vostede que visen eles e os lectores?
– XA: A primeira parte da pregunta habería que facerlla ao xurado. A min gustaríame que encadrasen o poemario na definición de poesía que fai Coleridge: “As mellores palabras na mellor orde” (…)”.
Antón Baamonde: “O localismo non o vexo mal pero é como o colesterol, hai malo e bo”
Entrevista a Antón Baamonde en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): A tese que defende no seu libro parte de que Galicia debe pensarse a si mesma como unha soa cidade, superando os localismos. Non parece fácil romper con séculos de consolidación da Galicia dos marcos e as leiras.
– Antón Baamonde (AB): No libro comezo dando uns apuntamentos dos procesos de urbanización mundial. En 2008, máis da metade da poboación do mundo pasou a ser urbana. Ese é o proceso que se viviu no século XX e que seguirá vivíndose no XXI. Non se trata xa de que se crean cidades, senón megaurbes, con millóns de habitantes na súa contorna. Fago ese apuntamento para enmarcar a situación de Galicia: é un territorio que está a perder poboación, un problema demográfico con transfondo económico, non hai postos de traballo apetecibles e os mozos formados emigran. É un país que, a pesar de ter certa riqueza e ser urbano, está nunha curva de descenso. Ao final, do que se trata é de que a economía sexa potente, e unha posible oportunidade de crecemento económico é aproveitar a trama urbana de Galicia das sete cidades, un modelo policéntrico urbano que non se parece ao da España centralista con organización radial, senón que se parece máis ao modelo holandés: un armazón de cidades ben comunicadas, sobre todo por tren. Doutra banda, a economía galega é moi aberta e cun peso do sector primario moi pequeno. Se quere competir ten que pensar as cousas a outra escala. Por exemplo, como fan os portugueses, que teñen toda a política de Estado dirixida a iso.
– EP: Xorde aí outra das bases das súas propostas, aproveitar as sinerxias co norte de Portugal.
– AB: Si. Se colles o mapa da Península, ves que a poboación está no centro e nos eixos costeiros, particularmente no Mediterráneo. Todo ao redor de Madrid e a súa contorna é un deserto demográfico. Pero do eixo atlántico fálase menos que do mediterráneo, desta continuidade sociolóxica, económica e demográfica. Moitas empresas de Vigo están realmente situadas no norte de Portugal e Portugal é o principal investidor estranxeiro en Galicia. Hai que dar continuidade urbana desde Ferrol ata Porto porque, de feito, as relacións son xa enormes. Hai que requerir de quen corresponde, do Estado, os investimentos correspondentes para logralo. (…)”
“Domitila e a fenda baixo os pés”
Xavier Queipo: “Este libro contén a ‘queipostura’, a miña postura ética e estética”
Reportaxe de Santiago Jaureguizar en El Progreso:
“”Cando eramos rapaces cortababamos a mondadura completa dos kiwis para lanzala ao chan. Mirabamos a forma na que quedara porque a letra que se podía ler era a inicial do nome da futura namorada”, conta Xavier Queipo.
O escritor compostelán, asentado en Vigo tras unha vida de biólogo da Unión Europea en Bruxelas, fai súa unha frase do editor Constantino Bértolo: “Os algoritmos son a ideoloxía do noso tempo”. Seguindo esa premisa, escribiu Algoritmos (Galaxia), que presentou en Lugo. “O libro é fragmentario, multuiforme, contén varios estilos e tamén microcontos, notas, poesías e reflexións”, indica.
Todo contén esa secuencia de datos que é un algoritmo sometidos a un caos controlado, como pode ser a influencia da gravidade na caída dunha mondadura para conducir cara ao amor. O texto de Queipo móvese de xeito aleatorio. “Falo das librerías de vello, onde podes atopar unha obra excepcional”, como lle aconteceu a el con Prehistoria dos estiarios do francés Hubert Nyssen, “un poeta que coñecía”.
Salta dese asunto de tesouros de segunda man a contar sobre outros tesouros, como os descubertos en persoa por Marco Polo. O explorador veneciano “nunha escribiu un libro, o relato das súas viaxes contoullo no cárcere a alguén que sabía escribir en francés, que era o idioma da época para estas cousas”. Os tesouros conviven coa descrición que Xavier Queipo fai do día “no que morreu Julio Cortázar”, o 12 de febreiro de 1984, “cando me sentín tan mal como se perdera un amigo meu”, ou coa estadía de Hemingway en Cuba.
O escritor, xubilado este ano, viaxou incesantemente durante a súa vida laboral. “Había tempadas nas que collía tantos voos que non sabía se vivía nun avión ou na miña casa”. A única vantaxe de estar continuamente desprazándose dun país a outro era que aproveitaba “os resquicios de tempo para escribir textos, unha boa parte deles recollidos neste libro”.
Ese condicionante determina que Algoritmos teña carácter fragmentario, conectado sen solidez. “Hai notas de lectura, artigos, entradas sobre cinemas, exposicións; iso vai acompañado de digresións culturais e políticas”.
Xavier Queipo define o ton do seu libro como “prepandémico pola ledicia coa que escribo, ao estar redactado entre 2011 e 2018, cando pensabamos que viviamos no mellor dos mundos posibles”. Polo que “non ten a angostura”, en referencia a medicina que se usa como licor, “senón a queipostura, que é a posición ética, estética e política do seu autor”.
Daquela, “estaba lendo a autores franceses, como Pascal Quignard e o seu Vida secreta, a Roland Barthes, a Jean Daniel e mesmo a Fernando Arrabal, co seu O enterro da sardiña; uns libros que, entende, influíron en que “a sintaxe de Algoritmos teña máis que ver co francés e mesmo co inglés” que co galego no que foi escrito orixinalmente.
A maiores do idioma, hai presenza galega no volume a través de “pizzicatos de Cunqueiro“. Aclara que, a maiores da técnica para tocar o violín, “a palabra pizzicato fai referencia en italiano ao acto de esparecer un condimento, como pode ser o pirixel, sobre unha comida”.”
