Compostela: Abril Oteriano. Os anos máis felices: Otero en Compostela

Francisco Castro: “Hai tempo que o lector en galego xa non é o ‘lector militante’, e esa é unha moi boa nova”

Entrevista de Marcos Pérez Pena a Francisco Castro en Praza:
“Este luns Galaxia nomeou a Francisco Castro novo director xeral da editora, en substitución de Víctor Freixanes, que ocupou esa responsabilidade nos últimos 14 anos e que continuará na empresa como conselleiro, director da revista Grial (compartida con Henrique Monteagudo) e presidente da Fundación Otero Pedrayo. (…)
O relevo xeracional que supón a entrada de Francisco Castro (Vigo, 1966) busca afondar consolidar a aposta da editorial polos novos formatos e a procura de novos lectores e lectoras para a literatura e o ensaio galegos. O propio Consello de Administración sinalou que o nomeamento “pretende continuar co espírito co que naceu o proxecto en 1950 e, ao mesmo tempo, abrir unha etapa de renovación marcada polos novos tempos e desafíos editoriais”.
– Praza (P): Como recibiches a noticia? Máis alegría e orgullo ou tamén unha pinga de sensación de responsabilidade ante o nomeamento, tendo en conta que Galaxia é unha empresa, pero é tamén unha institución da cultura galega?
– Francisco Castro (FC): Recibín a noticia, primeiro, cunha enorme alegría, porque é unha honra que pensasen en min para que me puxese á fronte deste proxecto. Con orgullo, tamén. Galaxia non é simplemente unha editorial e unha empresa: é tamén unha institución e un dos símbolos importantes do noso país. Para calquera editor profesional, e máis no meu caso como editor formado na casa, isto é unha gran responsabilidade.
– P: O mundo editorial leva tempo en transformación: novos formatos e soportes e tamén unha certa reformulación do seu modelo de negocio. Cales son os retos inmediatos que ten Galaxia?
– FC: O reto é dobre. Por unha banda é certo que o mundo da cultura o está a pasar mal, pois a cultura é un dos grandes damnificados pola crise. Pero ao mesmo tempo eu vivo este momento como unha oportunidade: estamos nun momento de mudanza e estamos nun horizonte dixital que cada vez ofrece máis posibilidades. Por unha banda, hai que afianzar a saúde económica da empresa, pero ao mesmo tempo hai que abordar os novos formatos, novas liñas de colección. Por unha banda hai que coidar ao actual lectorado en galego, para que siga fiel a nós, pero ao tempo hai que insistir moito no traballo que levamos anos facendo co lectorado infantil e xuvenil. Imos ter futuro se hai lectores e lectoras dende pequenos e pequenas. (…)
– P: Como pode chegar Galaxia a novos lectores e lectoras, tanto á mocidade á que xa fixeches referencia coma a aquel público adulto que non é lector ou comprador de libro galego?
– FC: Hai moito tempo que o lector en galego xa non é o lector militante, e esa é unha moi boa nova. Quizais nos anos 80 podíase dicir que unha boa parte de lectores e lectoras en lingua galega lían por militancia, por fortuna hoxe xa non é así. Cada vez máis lese pola calidade obxectiva da literatura galega. Igual que dicimos que haberá futuro para o galego como lingua se os e as que non son galegofalantes de nacemento deciden incorporarse, nós temos que tentar chegar a moitos máis lectores e lectoras que os que xa len na actualidade en galego. Temos que conseguir convencer á sociedade de que a literatura galega é dunha altísima calidade. De que é importante ler boa literatura e que, ademais, resulta que está en galego.”

Trasalba, Amoeiro: “A represión franquista contra os intelectuais galegos”

13626353_1749782468642402_1249564711790796989_n

Sobre Camilo, por Suso de Toro

DesdeCamilo Nogueira Sermos Galiza:
Reproducimos a seguir o discurso de laudatio que pronunciou o escritor Suso de Toro durante o acto de entrega a Camilo Nogueira do Premio Trasalba, recoñecimento que institúe a Fundación Otero Pedrayo.
(…) Non acredito no pupilato de mestre ningún, mais acredito no maxisterio. Cada quen debe procurar onde achar o maxisterio que precise e logo mirar de recibilo a certa distancia, ter sempre unha reserva para garantir a liberdade de criterio. Precisamente o maxisterio máis proveitoso, o que nos fai libres é o que se recebe de quen vive o seu destino libremente, sen ollar para as costas e sen pretensión de ter pupilos. Por iso digo con naturalidade que considero a Camilo Nogueira o meu mestre para cousas fundamentais, e mais digo tamén que é mestre para min pola admiración que libremente lle teño. (…)
Mais como debo explicar o motivo e os fundamentos deste recoñecemento que se lle fai hoxe aquí, teño que precisar que esas capacidades o rapaz do barrio vigués do Calvario púxoas de modo absoluto ao servizo dun soño chamado “Galiza”, máis concreto, “a nación galega”. Unha nación que pode ser interpretada de moitas maneiras mais tan fecunda, ancha e real que nela poderían convivir e conviviron aquel don Ramón Otero Pedrayo, a quen coñecimos como o oficiante dun vello rito aveso, co fillo daquel Camilo Nogueira Martínez, o escultor do agrarismo e o galeguismo e dirixente do Partido Galeguista vigués. Otero ofrecíanos unha visión persoal e sentida dun pasado tan real como imaxinado, os Nogueira ofrecían e ofrecen a continuidade xeracional dun futuro posíbel. O galeguismo cara atrás e cara adiante. E no caso do noso Camilo, ao soño nacional hai que lle sumar a utopía da esquerda. O galeguismo é unha forza creadora de realidades diversas.
Hai quen crea realidades históricas a través da capacidade destrutora da guerra e quen crea a través da paz, o Camilo é desta xente. É da xente que inventa técnicas e tecnoloxías que cambian a vida, da xente que agrupa e organiza as capacidades económicas, da que crea organizacións sociais para avanzar, da que analiza o que ten diante e ofrece solucións, da que fai todo iso alimentada por un soño utópico….
Camilo por natureza é un intelectual, aínda que a súa figura non encaixe nunha cultura modelada polo academicismo borbónico e campe fóra de calquera linde. O seu campo é o pensamento, mais non é un pensamento estático que dea voltas sobre si mesmo, senón que se dirixe a realidade que o rodea para transformala. (…)”

O galeguismo agasalla a Camilo Nogueira en Trasalba

DesdeCamilo Nogueira Galaxia:
“Unha xornada emocionante. Amigos, compañeiros de andaina política, xente vencellada á cultura galega e ao galeguismo, mesmo de distintas xeracións, confluíron o domingo en Trasalba, na Casa Grande de Cimadevila, para homenaxear a Camilo Nogueira Román (Lavadores, Vigo, 1936), por toda una vida comprometida con Galicia e o galeguismo. O espírito de Otero Pedrayo e da Xeración Nós deixábase sentir no ambiente, coa idea de Europa en primeiro plano, idea tan querida por Camilo, igual que o foi no seu día por Castelao, Otero, Vicente Risco, Villar Ponte…
O escritor Suso de Toro encargouse da laudatio. Unha intervención documentada e sentida, entregada á personalidade da figura a homenaxear, á que no anos 80 dedicou un libro de conversas: Camilo e outras voces (Xerais). “O optimismo da vontade e da intelixencia. A Idea de Galicia sempre en positivo, sempre para avanzar, porque a vontade das persoas é fundamental para construir o futuro dos pobos”, en palabras de Suso de Toro.
Camilo agradeceu o Premio e fixo una chamada á ilusión, a unidade de esforzos para seguir construíndo o país, porque as ideas seguen vivas “e non debemos deixarnos levar por circunstancias que debemos analizar e superar. Galicia é hoxe moito máis forte que hai cincuenta ou sesenta anos, ten moitísima máis creatividade, dispón de moitos mais recursos. Só temos que sabelo organizar e activar”. A continuación, recibiu de mans do Presidente de Honra da Fundación Otero Pedrayo, Xesús Alonso Montero, a figura en bronce de Otero Pedrayo, realizada polo escultor Manuel Buciños,
Actuou no acto o grupo musical Tundal, e presentáronse dous novos títulos da Fundación: a primeira entrega das memorias de Otero Pedrayo, Lembranzas do meu vivir, que comentou o profesor Ramón Villares, autor do limiar; e a recuperación de Parladoiro, escolma xornalística de Otero que no seu día, en vida do autor, realizou o profesor Carlos Baliñas. O presidente da Fundación, Víctor F. Freixanes, fixo tamén referencia ao Premio de Ensaio Ramón Piñeiro, que este ano se concedeu ao libro de Alfonso Mato e Santiago Lamas, De camiños, viaxeiros e camiñantes, unha homenaxe á viaxe a pé que en 1927 realizaron a Santo André de Teixido Otero Pedrayo, Vicente Risco e Ben-Cho-Shey.”

Camilo Nogueira (Galaxia xuño 2016)(Fotomontaxe publicada por Galaxia)

Camilo Nogueira, recoñecido co Premio Trasalba

DesdeCamilo Nogueira Sermos Galiza:
“O economista, enxeñeiro, ensaísta e político galego Camilo Nogueira Román (Lavadores, Vigo, 1936) recibirá o próximo 26 de xuño o Premio Trasalba que todos os anos concede a Fundación Otero Pedrayo a unha personalidade destacada no galeguismo. O escritor Suso de Toro, que en 1991 publicou o libro de conversas Camilo Nogueira e outras voces, será o encargado de pronunciar a correspondente laudatio, e a Fundación, como vén sendo habitual, publicará un libro-homenaxe ao premiado.
A Fundación valora a personalidade de toda unha vida entregada á causa de Galiza, da súa identidade nacional e cultural, salientando de xeito especial a vocación e compromiso europeísta de Camilo Nogueira, na mellor tradición dos homes da xeración Nós e, máis en concreto, de Ramón Otero Pedrayo.
A xeración Nós comprometeuse moi decididamente na dimensión europea e europeísta de Galicia como nación. Castelao, Vicente Risco, Otero Pedrayo, entre outros, pronunciáronse moi conscientemente por este vencello histórico, que enmarca Galiza na construción do grande universo europeo mesmo desde as primeiras concepcións da Europa moderna. Como ensaísta, ademais de como político, Camilo Nogueira desenvolveu e desenvolve unha intensa actividade nesta dirección, con libros como Europa, o continente pensado (2008) e Galiza na Unión (2008). (…)”