Entrevista a Manuel Ferreiro, especialista na obra de Eduardo Pondal

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
““As dificultades da reapropiación da obra de Pondal veñen por unha banda de que a súa poesía non é fácil e por outra da súa actitude misóxina que complica a súa recepción. Tamén é verdade que eses poemas misóxinos son unha parte minúscula da súa obra e ten outros onde a súa actitude é radicalmente a contraria”. Pode accederse á entrevista aquí.”

“Galiza Cultura pon en valor a actualidade de Pondal cun “acto de vida””

Desde Sermos Galiza:
“Pasadas as 17:00 h. do 7 de marzo decenas de persoas entraban no cemiterio coruñés de Santo Amaro, ao son do Himno do Antigo Reino da Galiza, para conmemoraren a vixencia do legado de Eduardo Pondal no centenario do seu falecemento. Cunha ofrenda floral, a federación Galiza Cultura de asociacións culturais lembraba que o bardo morría o 8 de marzo de 1917 na cidade da Coruña.
En declaracións a Sermos Galiza, a presidenta da federación, María Pilar García Negro, puxo de manifesto que “a celebración de efemérides nacionais como este caso non son actos funerarios, senón actos de vida vinculados a algo fundamental da nosa condición de humanos, que é a memoria, e non só en termos de homenaxes de vida a todas e todos aqueles que nos precederon na configuración e na representación da nosa nación, da Galiza, senón tamén no que hai de exemplo para o presente e para o futuro”.
En relación a Pondal, García Negro explicou que “as súas palabras non son defuntas, arqueoloxía, senón que manteñen unha vixencia esencial; como se dicía hai cen anos, a redención do pobo galego, e co vocabulario de hoxe, porque necesitamos que a Galiza se oia a si mesma e coñeza a súa historia e a súa cultura, e dispoña hoxe en día de todo o bo, rico e variado que se fai en todas as artes”. Engadiu que os medios, nos distintos soportes, “deben ofrecer unha imaxe do realmente existente na Galiza e non do prefabricado coa intención de que sigamos a ser elementos servos doutra condición, doutra política e doutra ideoloxía española, occidental ou global”. (…)
[Manuel Ferreiro] Puxo de manifesto que as Irmandades “recoñeceron a obra de Pondal e a súa entrega á misión de redención do pobo, coas súas luces e con algunhas sombras, coas súas contradicións e coas lecturas máis ou menos difíciles nas que actualmente nos temos que recoñecer”. “Espero que noutros cen anos outras Irmandades veñan entregar aquí unas flores perante a tumba de Eduardo Pondal e de todos os que viñeron detrás del”, agregou. (…)”

A Deputación da Coruña publicará unha escolma xeográfica da obra de Pondal, feita por Manuel Ferreiro

Desde a Deputación da Coruña:
“A área de Cultura da Deputación de Coruña publicará unha antoloxía xeográfica de Pondal elaborada por Manuel Ferreiro, o principal especialista na obra do escritor, con motivo do centenario da súa morte que se cumpriu o 8 de marzo. Ademais, a Deputación colaborará coa Fundación Pondal nos actos de conmemoración do centenario da morte do poeta nacido en Ponteceso.
Co título Esta é a terra dos eidos amigos, o escritor Manuel Ferreiro asina a “escolma xeográfica” da poesía pondaliana nun libro que sairá publicado en breve pola Deputación da Coruña, para conmemorar o centenario da morte do escritor.
A obra consiste mapa poético-simbólico do escritor do mundo galego que nace en Bergantiños. “A terra bergantiñá, e con ela as súas prolongacións pola terra de Xallas, Soneira e grande parte de Fisterra constitúe xa un universo xeográfico ligado definitivamente a Eduardo Pondal”, sinala Manuel Ferreiro no prólogo da antoloxía que publicará a Deputación da Coruña.
“A antoloxía elaborada por Manuel Ferreiro é un luxo de guía literaria, en especial, polas terras de Bergantiños; de Fisterra, Soneira e Xallas, mais tamén de cidades como Santiago ou a Coruña, con grande pegada literaria. A obra constitúe un modelo de relación do territorio coa literatura como ferramenta fundamental de identificación simbólica e promoción turística a través, neste caso, da poesía”, afirma a vicepresidenta e responsábel da Área de Cultura da Deputación da Coruña, Goretti Sanmartín. (…)”

Obxectivo de 2016: vincular o centenario das Irmandades co ano de Manuel María

Desde10995389_669615503171946_2441754798931090968_n Sermos Galiza:
“Tras o xantar popular no que participaron ao redor de 500 persoas, representantes das Directivas dunha vintena de asociacións culturais de base participaron nun encontro que tivo lugar na propia carballeira de Santa Isabel de Outeiro de Rei para trazar as liñas de acción nas que traballarán o ano que vén. Entre os principais acordos aos que chegaron as persoas participantes destaca a vinculación da conmemoración do centenario das Irmandades da Fala coa elección de Manuel María como escritor ao que se lle dedicará o Día das Letras de 2016.
Precisamente, nunha conversa con Sermos Galiza (que pode consultarse no último número do semanario), Saleta Goi, presidenta da Fundación Manuel María de Estudos Galegos, sinalaba que “a Manuel María encantaríalle coincidir no tempo coa celebración do centenario do nacemento das Irmandades da Fala”. Tamén o ratificaba esta mañá Manuel Ferreiro, que como chairego representante do Padroado da Fundación tomou a palabra na ofrenda floral coa que as persoas participantes no convivio lembraron o poeta de Outeiro de Rei.
O segundo acordo adoptado na xuntanza desta tarde ten a ver coa necesidade de elaborar un estudo concreto -tanto sobre as Irmandades como sobre Manuel María– das actividades e persoas relacionadas coas vilas do país e socializalas a través de conferencias, roteiros…
Ademais, as persoas representantes das Directivas das entidades culturais que formaron parte do convivio determinaron editar a publicación co corpo central do manifesto das Irmandades da Fala, do que se salientou a súa actualidade tantos anos despois.
Tamén se resolveu conferirlle un enfoque didáctico para a escola ás accións que se desenvolvan en 2016, co fin de contar con unidades didácticas para traballar no ensino.
Co fin de avanzar no traballo acordado na tarde de hoxe e de estendelo a outras entidades que quixeren sumarse, as asociacións culturais marcaron un novo encontro para o mes de setembro.”

Manuel Ferreiro: “A responsabilidade sobre o uso do galego é de todos, tamén das universidades”

EntrevistaManuel Ferreiro a Manuel Ferreiro en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): Cal foi o detonante para que as tres universidades asinen un manifesto en defensa do galego?
– Manuel Ferreiro (MF): O primeiro que hai que matizar e que non é un manifesto das tres universidades, qué máis nos gustaría aínda que se cadra si o asinarían, senón dos tres departamentos. É algo que xa hai tempo que se está xestando porque a universidade ten unha función crítica na sociedade e ten que facer unha chamada de atención cando o cre necesario. Nos tres departamentos somos unhas cens persoas que aprobamos este texto como unha chamada de atención a sociedade, as administracións e os poderes públicos pola preocupante situación que vive o galego.
– LO: Cal é a situación da lingua galega na actualidade?
– MF: O documento tenta que todo o mundo reflexione porque se aprecia un retroceso polo inclumplemento do Plan de Normalización Lingüística e especialmente desde a aplicación do decreto de plurilingüismo. O Plan de Normalización establece un mínimo do 50% das materias en galego e co decreto, no mellor dos casos, impártense o 30% das asignaturas. Ademais, na realidade hai centros que non chegan nin o 20 nin o 10%.
– LO: O Goberno da Xunta suspende, polo tanto, en política lingüística?
– MF: A lingua é de todos, pero son os poderes públicos os que por lei teñen que tomar medidas para garantir os dereitos das linguas. Está claro que se nota unha reducción drástica na defensa e promoción da lingua galega. No ano 2008, o departamento de normalización lingüística da UDC recibía 90.000 euros desde a Xunta e agora, só recibe 20.000.
– LO: Que cifras manexan noutras comunidades con lingua propia?
– MF: En Galicia, as tres universidades teñen 60.000 euros da Xunta para normalización lingüística -20.000 cada unha- mentres que no País Vasco reciben dous millóns de euros. Na comunidade galega traballan catro persoas na área de normalización das tres universidades, mentres que en Valencia, por exemplo, son 30. Están a desmantelar a industria cultural, hai cartos para todo menos para garantir a defensa da lingua propia. (…)”

Xosé Manuel Sánchez Rei: “Parece que o galego é a única lingua do mundo que non ten dereito a un estándar culto”

EntrevistaXosé Manuel Sánchez Rei 2 de Montse Dopico a Xosé Manuel Sánchez Rei en Praza:
“O profesor titular na Área de Filoloxía Galega e Portuguesa da Universidade da Coruña Xosé Manuel Sánchez Rei é o coordinador do libro Modelos de lingua e compromiso (Baía Edicións), que se presenta na Libraría Pedreira de Compostela o vindeiro 14 de abril. A obra dá acubillo a traballos realizados polos profesoras e profesores da Facultade de Filoloxía da UdC Goretti Sanmartín, Laura Tato, Manuel Ferreiro, Xosé Ramón Freixeiro Mato e o propio Sánchez Rei, integrantes, asemade, do Grupo de Investigación Lingüística e Literaria Galega da Universidade coruñesa. Na publicación, os expertos defenden que “dificilmente se pode pensar nunha restauración social da lingua cando o que se pretende restaurar está fortemente erosionado polo español, cando se confunde autenticidade idiomática soamente con variedades coloquiais ou cando se parece tolerar con certa normalidade, mesmo en ámbitos académicos, inquietantes doses de hibridación con aquela lingua”.
– Praza (P): Hai compromiso dabondo pola calidade da lingua galega?
– Xosé Manuel Sánchez Rei (XMSR): Non se lle pode pedir o mesmo a unha persoa que non puido falar galego ou a quen lle foi prohibido ou que non tivo acceso a el que a un profesor da Universidade ou un profesor de ensino medio… Ou mesmo aos políticos, que teñen entre unha das súas principais encomendas, segundo o Estatuto, a de velaren pola saúde, calidade e proxección social da lingua. Pensamos que hai que facer ver que as autoridades políticas, académicas e instucionais teñen un primeiro grao de responsabilidade en que a lingua se promocione cunha certa calidade lingüística. Non coñezo ningún país normal no noso ámbito onde os poderes políticos ou académicos fagan gabanza de que non falan ben o seu idioma ou de que o falan mal. E tampouco coñezo ningunha serie de televisión neses países onde os propios personaxes fagan un uso inadecuado da lingua, como pasa aquí con programas como A Casa da Conexa, que é un verdadeiro esperpento para o galego. Hai dous niveis: a responsabilidade que teñen os políticos e os poderes públicos e logo a sociedade, que debe, na medida do posible, empregar a lingua da mellor maneira posible. (…)
– P: Como pode desaparecer [a lingua galega]?
– XMSR: Pode desaparecer a través de dúas vías: a primeira a través da confluencia co español, porque se cada vez o galego é máis español e menos galego, acabará sendo un dialecto español con catro cousas folclóricas; e a segunda por substitución, cando en vez de galego se fale español. Conflúese tanto co español que hai veces que escoitamos algún político e temos dúbidas de en que lingua está a falar.
– P: Reivindica que hai que atender á tradición galego-portuguesa.
– XMSR: Son dos que pensa, como o resto de compañeiros que participan no libro, que o galego ten o mundo aberto grazas ao portugués. Non hai nada polo que desaproveitar esa tradición galego-portuguesa e xa dicía Dieste que unha palabra galega no medio do portugués é como unha pinga de auga no medio dunha cunca de auga. É o mesmo. Para ter unha lingua de calidade debemos acudir a esta tradición galego-portuguesa, que non está moi lonxe de como fala a nosa xente. Todos coñecemos xente que ten expresións totalmente galego-portuguesas, pero que se van utilizando cada vez menos. Debemos conectar con esa fala auténtica, popular e enxebre e defender esa unidade básica dialectal entre galego e portugués. É de tolos non aproveitar ese gran recurso. Xa o quererían para eles os cataláns! (…)”