Cuestionario Proust: Xabier Quiroga

DesdeXabier Quiroga o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xabier Quiroga:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Ter claro o que non quero.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Sinceridade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que estean aí.
4.– A súa principal eiva?
– Individualismo.
5.– A súa ocupación favorita?
– Matinar.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Estar sempre ocupado en algo que semelle interesante.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a cabeza.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son, con retoques.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– Hoxe, o verde. Mañá quen sabe.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A chorima.
12.– O paxaro que prefire?
– A curuxa.
13.– A súa devoción na prosa?
– O Vargas Llosa de hai décadas.
14.– E na poesía?
– Celso Emilio.
15. – Un libro?
El cuento o la vida.
16.– Un heroe de ficción?
– Asterix.
17.– Unha heroína?
– Pepa a Loba.
18.– A súa música favorita?
– Pink Floyd e Fuxan os Ventos
19.– Na pintura?
– Ecléctico.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As nais que cada día sacan adiante a xornada familiar.
21.– O seu nome favorito?
– Non teño.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Prepotencia.
23.– O que máis odia?
– Non son rancoroso.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Calquera político que ao chegar ao poder deixa de sentirse pobo.
25.– Un feito militar que admire?
– A guerrilla galega a partir do 36.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Elocuencia.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen fragor.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Disposto a sentir.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A torpeza.
30.– Un lema na súa vida?
– “Que nada humano me sexa alleo”.”

Na presentación de Rastros con enrugas, de X. C. Domínguez Alberte en Escudeiros (Ramirás), por Ramón Nicolás

DesdeCartel_presentacion_Rastros_Escudeiros-1 o Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
O sábado 20 de xuño participei na presentación de Rastros con enrugas, de X. C. Domínguez Alberte, que acolleu o local social de Escudeiros (Ramirás). Foi un acto cheo de emoción, de música -grazas ao gaiteiro Manuel Ferro- e mais, loxicamente, de poesía no que estiven encantado de participar. Deixo aquí o texto ao que dei lectura.
“Bo serán. Grazas a todas as persoas que aquí estades convocados pola creación do noso veciño Xoán Carlos. Cando hai uns meses presentamos este libro na cidade de Vigo creo que xa se comezou a xestionar a necesidade de presentalo en Escudeiros. Ao meu ver era unha necesidade, non só porque o libro, como en xeral todo o que escribiu Xoán Carlos, estea inspirado aquí, e transluza a realidade singular e deste lugar, senón porque eu penso que, en primeira instancia, o libro foi escrito para todos vós, para todos nós. Quero así pois agradecer a vosa presenza e mais tamén facer fincapé na miña especial satisfacción de ocupar este sitio para dicir unhas palabras limiares: é para min un privilexio poder estar aquí canda Xoán Carlos e canda vós.
Este libro, editado nas Edicións Corsárias, nome que moito me gusta, é un libro atemporal, isto é, resulta operativo tanto para hai xa uns meses como para agora, de feito talvez resulte aínda máis actual porque, curiosamente, pasados uns meses desde a súa aparición, e con todo o que ocorreu ao noso arredor, os seus contidos aparecen, a cada momento, máis cargados de razóns como logo explicarei.
Máis antes quérome referir ao autor: moitas persoas das que estades aquí sabedes de Xoán Carlos, e sabedes mesmo do seu perfil como poeta, ensaísta, autor teatral ou columnista, por simplificar esta faceta. Non hai máis que abrir a lapela do seu último libro e nese espazo sempre limitado no que cómpre facer un exercicio de síntese aparecen os seus ensaios, a súa peza teatral, e mais o seu labor como poeta, eido máis prolífico, contido en Material de outono, As horas luminosas, Incivil e Materia infinita. Nesa mesma lapela indícanse algúns títulos que responden a iniciativas de coordinación de moi diversas publicacións, quer poéticas, quer ensaísticas. Isto é o que resulta público, o que calquera que poida acceder a calquera información do autor o poderá atopar, incluso, talvez, con máis amplitude. Este labor literario, ao meu ver, atopa acubillo, condénsase e adquire novos matices en Rastros con enrugas, pero non só. Talvez sexa este o libro máis confesional e persoal de Xoán Carlos, aquel no que converxen querenzas e influencias literarias moi evidentes con esoutra parte da súa vida cotiá que non aparece nas lapelas, nin tampouco se recolle nas webs de escritoras e escritores galegas.
E cal é este vector, poderedes preguntarvos. Sen dúbida ese espírito que de Xoán Carlos unha persoa especialmente atenta a cultivar o espírito solidario, a ollar cos ollos ben abertos aquilo que ocorre ao seu arredor, a esculcar nas causas do que acontece, a defender naquilo no que cre a través dun compromiso político intenso, que nace da máis íntima convicción. Xoán Carlos analiza as causas polas que as cousas pasan e, logo, nun último paso, é quen de transformar en discurso poético unha ollada crítica que evidencia as eivas, o incomprensible, os rastros que a vida deixa, que el trata como ourive, que decodifica, reestrutura e converte en linguaxe poética, sen pechar a porta a erixir un discurso marcado pola reivindicación, un berro –literario- diante do que acontece agora, do que nos acontece e que ás veces ignoramos ou mesmo esquecemos.
Disto hai, e ás mancheas, neste libro que hoxe aquí se presenta. O autor, como bo filólogo, como coñecedor asemade dos recursos que a propia lingua ofrece, articula xogos de palabras, nunca inocentes, que xa sitúa no frontispicio do seu libro cando na dedicatoria lemos “A todas as vítimas da probreza do capitalismo do capitalismo da pobreza”. A ironía, que tantas veces acompaña a súa intervención, tampouco se ignora en tantas composicións como “Afecto invernadoiro”, como tampouco unha sección especialmente suxestiva -“Enfermismos”- onde de novo recrea o uso capcioso, intereseiro e falaz que en diversos medios de comunicación se realiza dunha realidade disfrazada, cruelmente disfrazada. Velaquí o punto de partida a ter en conta porque os paratextos, isto é, as citas, referencias, fragmentos poéticos e doutro tipo semellante que poboan este libro fan que camiñemos, en moitos casos descubramos, voces que fan, á fin e ao cabo, que o poeta non se sinta só. Velaí como reactualiza voces, todas unidas polo compromiso co que se escribe, pola vontade de evidenciar, e denunciar, aquilo que non nos gusta do tempo que vivimos. Xoán Carlos, así, apela á memoria e á palabra de Ernesto Cardenal, Nazim Hikmet, Patrick Kavanagh, Pero da Ponte, Joseba Sarrionandia, Valentín Lamas Carvajal, Antón Cortizas, José Saramago, Rosalía de Castro, Francisco Castro, Manuel María, Castelao, Mahmud Darwix, Wislawa Szymborska, Seamus Heaney, Orfila Bardesio, Hilude Domin, Airas Nunes ou do propio Celso Emilio Ferreiro, a quen moito lle gustaría este libro, inserido nese ronsel de poesía contestaria e belixerante, tan presente en Viaxe ao país dos ananos, na Longa noite de pedra ou no Cemiterio privado.
Xoán Carlos, así pois, deita unha ollada crítica, por veces operando limpamente cun escalpelo afiadísimo, a situacións e experiencias do día a día, que sufrimos ou vivimos xa, que coñecemos, que podemos sufrir hoxe ou mañá, e enfróntase á violencia a que somos sometidos, reacciona coa palabra e coa invitación á reflexión e á reacción diante das políticas neoliberais que ben coñecemos e sufrimos. Poucos espazos deste humus que retrata quedan sen visitar neste libro: experiencias hospitalarias, o contraste entre as vivencias migratorias e o capitalismo tan ben espellado no poema “Comida de Nadal” onde lembra a morte de Mercedes Veiga, percebeira; a visión crítica de posicións lingüísticas e mesmo dogmáticas carpetovetónicas e folclorizantes; o desasistimento do rural; o trato que recibe o ensino laico e público, en resumo, e isto está agora tamén lamentablemente ao día como a exhibición de actitudes pro-fascistas…, todo denunciado con rotundidade.
Alén dos “enfermismos” aos que antes aludín, o libro complétase con tres seccións máis como son “Adolescencia en nomes de horizontes” onde bota a ollada para recuperar fragmentos do pasado, as terras natais, aquelas que todos e todas as que aquí estamos nos resultan familiares e queridas, é aquí onde está a fonte de todo o que é e que percorre desde o Surrego familiar e querido, pasando pola Levada, as Avesadas, a Corredoira, o Alcouce e a Loba, a Poza da Canle ata A Tapadiña. Textos aos que se engaden tres poemas “Maleta viaxeira”, unha homenaxe particular a Luís Pimentel e, por último, “Caderno de crueldade”, nove composicións que naceron ao fío do accidente do tren Alvia ocorrido hai agora camiño de dous anos preto de Compostela.
Conclúo a miña lectura facendo unha mención, ben o merece, ao labor de Baldo Ramos, o noso común amigo, como responsable tanto da ilustración da cuberta como dalgunha ilustración do interior. Na cuberta está a rosa vermella, tamén posuidora do valor subversivo e revolucionario e o arame que fai pensar no sufrimento dos oprimidos: aí está contida a vibración de todo o libro. Convido a que leades, porque aquí sei que a lectura, aquí, é outro deses tesouros que sempre agarimades. Este libro ben o merece.”

Na presentación de A neve interminable, de Agustín Fernández Paz, por Ramón Nicolás

Desdedsc_0130 o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Constituíu un privilexio asistir onte á presentación da última novela de Agustín Fernández Paz na Casa do Libro de Vigo pois, alén desa sorte de atmosfera afectuosa que sempre paira nas presentacións dos libros do autor chairego supuxo, sen que talvez ningunha das persoas que falaron o tivese en mente, unha magnífica oportunidade para falar arredor da relevancia e consolidación da literatura xuvenil entre nós. (…)
Apuntou Manuel Bragado un dos grandes asuntos que circulan na novela e que logo rexurdiría na presentación con certa recorrencia, isto é, a homenaxe literaria que na novela se rende á xuntanza que, xustamente o 18 de xuño de 1816 (hai 199 anos) tivo lugar nunha casa perto de Xenebra, onde pasaban o verán na chamada Villa Diodati, onde xermolaron algunhas grandes obras de Lord Byron, Polidori ou Mary Shelley .
Pola súa parte, Ledicia Costas, alén de dar lectura a un texto inspirado na experiencia da lectura da obra que se presentaba mercé ao que afondou nos mecanismos que se activaron nese exercicio e o que foi descubrindo nas súas páxinas, abriu unha quenda de preguntas ás que Fernández Paz deu cumprida resposta e que xiraron arredor da arquitectura e a andamiaxe da novela, retomándose a relevancia dese encontro de grandes voces literarias arriba aludido no que hai unha recoñecida homenaxe neste libro. Falouse tamén de Bram Stoker e de Lovecraft, sobre a literatura de medo e de terror, arredor do feito de que estas pezas literarias adopten unha perspectiva de primeira persoa para dar conta da experiencia propia e ir creando unha espiral de cara ao agardado estoupido final, para volver –last but no least– a ollada cara á alquimia que xera a literatura infantil e xuvenil e reivindicar a súa necesaria presenza e cultivo.”

Crónica videográfica da Gala das Letras e a entrega dos Premios AELG 2015 (II)

DentroConviteGalaLetrasAELG2015a da Gala das Letras que tivo lugar o sábado 9 de maio no Círculo de las Artes do Concello de Lugo, déronse a coñecer as persoas e entidades gañadoras dos Premios AELG 2015.

Esta é a crónica videográfica do acto, onde se recollen as seguintes intervencións:
Premio de Teatro.
Premio Blog literario.
Premio de Ensaio.
Premio de Narrativa.

Cuestionario Proust: Xabier Paz

DesdeXabier Paz o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xabier Paz:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Non sei.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A honestidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– O perdón.
4.– A súa principal eiva?
– A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Pasmar e ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Ver rir a xente que quero.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A morte dos seres queridos.
8.– Que lle gustaría ser?
– Amante.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– Amarelo xesta.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A xesta.
12.– O paxaro que prefire?
– A lavandeira.
13.– A súa devoción na prosa?
Ánxel Fole; Valle Inclán; Rafael Chirbes; Lezama Lima…
14.– E na poesía?
Mendez Ferrín, Vítor Vaqueiro; Francisco Quevedo, César Vallejo…
15.– Un libro?
– Tantos: Con pólvora e magnolias; A morte de Virxilio; Poemas humanos
16.– Un heroe de ficción?
– O indio Zacarías, de Tirano Banderas.
17.– Unha heroína?
– A nai de Gorki.
18.– A súa música favorita?
– Tantas como estados de ánimo: Led Zeppelin, Bach; Zeca Afonso…
19.– Na pintura?
– Por escoller: Tiziano, Goya, Miquel Barceló, Menchu Lamas.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Un pai sen estudos con familia numerosa.
21.– O seu nome favorito?
– Carme.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A ruindade.
23.– O que máis odia?
– A violencia, o abuso do poderoso.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Tantas, por próxima Francisco Franco.
25.– Un feito militar que admire?
– Non sei admiro pero digo a batalla de Dien Bien Phu.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da música.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Durmindo.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Farto.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os excesos relativos ao corpo.
30.– Un lema na súa vida?
– Non fales mal de ninguén, amece.”

Cuestionario Proust: Raúl Gómez Pato

DesdeRaúl Gómez Pato o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Raúl Gómez Pato:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A tranquilidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Un café con risos.
4.– A súa principal eiva?
– A preguiza.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler e ver cine. Ouh.., esquecíame, ler e ver cine despois de gozar dun intre de bo sexo.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Non o sei, ando na busca del. Pero quizá puidese ser vivir o suficiente para poder disfrutar de toda a arte que o ser humano ten producido e ter alguén con quen compartilo.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Estar permanentemente canso.
8.– Que lle gustaría ser?
– Reloxeiro.
9.– En que país desexaría vivir?
– Por deus, Galiza.
10.– A súa cor favorita?
– Azul turquesa.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Narciso.
12.– O paxaro que prefire?
– Merlo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Cervantes e Cunqueiro.
14.– E na poesía?
– Virxilio e Ronseltz.
15.– Un libro?
– A Eneida.
16.– Un heroe de ficción?
– Quizais Sherlock Holmes.
17.– Unha heroína?
– Antígona.
18.– A súa música favorita?
– Toda sen exclusión.
19.– Na pintura?
– Turner, pero cen mil pintores máis, polo menos.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Rosalía de Castro e Rosa Parks.
21.– O seu nome favorito?
– Aroa e Loaira.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A pedantería.
23.– O que máis odia?
– Nada.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– A Manuel Fraga, moito, pero moito moito. A algúns outros, tamén.
25.– Un feito militar que admire?
– Ningún. Pero claro, literariamente, A guerra de Troia.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don da palabra.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Non querería, pero postos a escoller…; definitivamente, non querería.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Irónico.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A impuntualidade.
30.– Un lema na súa vida?
– O día peor empregado da miña vida é aquel no que non rin.”

Con Carlos Negro no Club de Lectura “Lendo no Galiñeiro” (IES Valadares), por Ramón Nicolás

DesdeCarlos Negro Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
“Acompañounos hoxe, na derradeira sesión dos encontros do Club de Lectura Lendo no Galiñeiro programados para este curso, o escritor Carlos Negro, e a súa visita supuxo unha experiencia fascinante e ben suxestiva para as persoas que tivemos a sorte de asistir.
O motivo deste man a man co autor veu dado pola lectura de Penúltimas tendencias e de Makinaria e todo foi axiña un rodopío de preguntas devecentes por saber máis. Saber máis do autor, saber máis da orixe dos libros, da concepción da literatura que defende e doutros temas nun diálogo continuo de ida e volta. Falouse de “probar” a poesía, de ir coñecendo os seus diversos sabores até que algún destes nos diga algo; da poesía como a posibilidade que temos de “dar respostas inesperadas a preguntas difíciles”, tamén para expresar as cousas dunha maneira “distinta, especial e única”.
Falouse, polo medio e medio, dos poemas de Olga Novo, de Fran Alonso e de Neorrabioso; tamén da dinámica creativa que exercita Carlos Negro, amosando parte da documentación que empregou para elaborar Penúltimas tendencias, sen esquecer facer una revisión dos estereotipos contra os que se erixe este libro, do uso paródico de moitos elementos que nel aparecen e tamén das “paredes invisibles” que creamos e que se crean. Como conclusión do encontro quedo tanto cunha sentenza de Negro: “medrar é facerse preguntas, non dar todo por suposto” como do final apoteósico que veu da man dun poema de Kirmen Uribe que nos fixo valorar e degustar a poesía coma se fose un onza de chocolate, doce e amarga a un tempo. Un auténtico pracer escoitar a Carlos Negro, todo o que di e como o di. Grazas!”