A Coruña: entrega do Facho de Ouro a Francisco Carballo, o sábado 28 de xaneiro

“A Directiva da Agrupaçom Cultural O Facho acordou outorgar O Facho de Ouro ao homem de bem, teólogo e historiador, Francisco Carballo Carballo, como testemunha e reconhecimento a sua longa trajectória na defesa da dignidade e da cultura do País. O acto cívico celebra-se o sábado dia 28 de Janeiro ás 7 do serám no Salom de Actos da Real Academia Galega (Rua Tabernas nº 11, A Corunha). Posteriormente, ás 9 da noite o homenageado será acompanhado numha ceia de estima a sua pessoa que se celebrará no Hotel Riaçor da Corunha. Prezo por pessoa: 30 euros. Para as reservas é preciso contactar con Rafael (telefone 698.147.851 ou mail: lobezan@yahoo.es).
No mesmo dia e na lembrança dos Precursores e, Mártires, a Agrupaçom Cultural O Facho convida-o a assistir à tradicional oferenda floral nos jardins de Méndez Núñez diante do monumento a Curros Henriquez as 12 e ½ da manhá. Na cerimónia haverá musica de gaiteiros.” Vía A. C. O Facho.

Armando Requeixo: Día de feira XVI

Artigo de Armando Requeixo no seu blogue, Criticalia:
“Hai tres semanas propuxen no Día de Feira unha pregunta: Que a Real Academia Galega designe polo mes de xuño o autor/a ao que se dedicará o seguinte Día das Letras Galegas, ¿cres que fai diminuír a atención prestada ao autor/a do ano en curso no resto da anualidade? Partía eu da sospeita de que o anuncio temperán da nova ou novo homenaxeado restaban atención á autora ou autor do ano en curso, á vista do que leva ocorrendo nos últimos tempos. Pois ben, está claro que esa miña dedución é secundada en parte si e en parte non.
Algo máis do sesenta por cento (o 61% exactamente) opinades que, efectivamente, o feito de que cada mes de xuño se anuncie a vindeira ou vindeiro homenaxeado no Día das Letras Galegas faille fraco favor ao protagonismo da autora ou autor distinguido no ano en curso. E probablemente os que así pensades tivestes na mente acontecementos tan notorios como o aínda recente Congreso Lois Pereiro, que foi cualificado por algúns, non casualmente, como congreso secreto, secuestradamente arrombado como estivo na súa publicitación institucional, clandestinamente esquecido da visibilización que merecían unhas xornadas dedicadas a quen era, enténdese, o autor do ano.
Mais case un corenta por cento de vós (o 39% para máis precisión) coida que ese anuncio estival da nova ou novo homenaxeado en absoluto estorba a celebración en curso. Neste sentido, debo aclarar que consultei algún amigo académico e que me confirmaron que é preceptivo que, na primeira reunión plenaria posterior ao 17 de maio, a RAG nomee a nova ou novo homenaxeado. Por tanto, na súa actuación a Academia non fai senón cumprir coas regras estatutarias. O que non impide, engado eu, que esa norma se cambie se o conxunto dos membros chega a estimar que un desprazamento temporal na designación axudaría a optimizar o sentido da celebración. (…)”.

A Real Academia Galega sinala que non todos os anos se pode “ter un Lois Pereiro”

Artigo de Camilo Franco en La Voz de Galicia:
“A Real Academia Galega está a punto de pechar o libro Lois Pereiro para abrir o libro Valentín Paz Andrade. A institución clausurou onte o congreso sobre o poeta case como punto final a un ano que distintas voces sinalaron como diferente no histórico das celebracións do Día das Letras Galegas. O presidente da Academia, Xosé Luís Méndez Ferrín, apuntou ao finalizar o congreso que a institución «escolle ben aos homenaxeados, pode haber autores menos divertidos, pero todos son importantes e todos os anos non podemos ter un Lois Pereiro».
Para o presidente da RAG o congreso finalizado onte culminou un ano intenso arredor do poeta e no que se demostrou que a academia «pensa ben». Ferrín explicou que dedicarlle o día «a Lois Pereiro non era ningún risco, risco foi cando llo dedicamos a María Mariño». Admitiu que este ano foi distinto «como é cada ano» engadindo que os autores poden gustar máis ou menos, pero a academia «é un tanque de pensamento dos mellores do país». Puxo de exemplo a importancia de Valentín Paz Andrade con que, explicou, «imos poder repasar case todo o século XX en Galicia e creo que é un asunto moi importante aínda que pareza menos divertido».
Na valoración do Congreso, o presidente apuntou dúas características fundamentais. «A participación maioritaria no mesmo foron poetas, co que temos a interpretación da poesía desde dentro e por tamén tivemos a ollada externa que nos deu Gimferrer e que colocou a Pereiro como un dos grandes de Europa».
Para o escritor Manuel Rivas o congreso e as celebracións de Lois Pereiro demostraron que era un poeta que ligaba «o individual e o colectivo, unha ponte entre o eu e o nós» e este carácter da poesía de Pereiro «escenificouse dunha maneira na que as celebracións non foron un culto á personalidade, senón un campo fértil e moi creativo e participativo».”

Congreso Lois Pereiro, do 15 ao 17 de decembro

Entre o xoves 15 e o sábado 17 de decembro, desenvólvese o Congreso Lois Pereiro, organizado pola Real Academia Galega, coa colaboración da Consellería de Cultura e Turismo e da Universidade da Coruña. O comité organizador está formado por Xosé Luís Méndez Ferrín, Xosé Luís Axeitos Agrelo, Luís Caparrós Esperante e Manuel Rivas Barrós. A inscrición é gratuíta e pódese formalizar no correo secretaria@realacademiagalega.org. O congreso está recoñecido cun crédito de libre configuración pola Universidade da Coruña. O programa é o seguinte:

XOVES, 15 DE DECEMBRO. Cidade da Cultura de Galicia (Santiago de Compostela).
9:30 h. A organización do Congreso pon a disposición dos participantes un autobús para o desprazamento á Cidade da Cultura de Galicia. Saída da Coruña {Porta Real) do autobús con destino a Santiago de Compostela (Cidade da Cultura de Galicia).
10:30 h. Entrega de documentación.
11:30-12:45 h. Visita guiada á Cidade da Cultura de Galicia.
12:45 h. Inauguración do Congreso Lois Pereiro.
13:00 h. Lección inaugural. Pere Gimferrer: Un poeta europeo.
16:30-17:00 h. Antón Lopo: A culpa foi de Lou Reed.
17:00-17:30 h. María do Cebreiro: Na miña alma e nas alleas. Políticas do desacougo en Rosalía de Castro e Lois Pereiro.
17:30-18:00 h. Luis Cochón: Vira a morte e terá os teus ollos. Os derradeiros poemarios de Alexandre Cribeiro e Lois Pereiro.
18:00-18:30 h. Arturo Casas: Suxeito estético, suxeito político”.
18:45 h. Saída do autobús de Santiago de Compostela (Cidade da Cultura de Galicia) con destino á Coruña (Porta Real).

VENRES, 16 DE DECEMBRO Real Academia Galega. A Coruña.
10:00-10:30 h. Daniel Salgado: Lois Pereiro, o século curto.
10:30-11:00 h. Anxo Angueira: Lois Pereiro lírico.
11:00-11:30 h. María Xesús Nogueira: Conversa ultramarina. Epistolario de amor e enfermidade de Lois Pereiro.
12:00-12:30 h. Miguel Mato Fondo: Dúas cancións e unha elexía para Lois Pereiro.
12:30-13:00 h. Olivia Rodríguez: A recepción crítica de Lois Pereiro.
13:00-13:30 h. Coloquio.
16:30-17:00 h. José Luís Calvo Vidal: Rimbaud / Pereiro. As belezas do abismo.
17:00-17:30 h. Xabier Cordal: Lois Pereiro, a xeración sen rede.
17:30-18:00 h. Carlos Gegúndez López: Náufragos do paradiso. Monstruo osimorónico sen ataduras
18:15-18:45 h. Antón Patiño: A porta xiratoria.
18:45-19:15 h. Mercedes Queixas: Por unha canonización (que non beatificación) da obra pereiriana.
19:15-19:45 h. Coloquio.

SÁBADO, 17 DE DECEMBRO. Real Academia Galega. A Coruña.
10:00-10:30 h. Manuel Rivas: O compañeiro da noite.
10:30-11:00 h. Xosé Manuel Pereiro: Un mundo chamado Lois. Revisando os danos.
11:00-11:30 h. X. Manuel Outeiriño: Esteticismo e terribilitá na obra poética de Pereiro.
12:00-12:30 h. Luz Pozo: Se queredes amigos, deixade unha flor.
12:30-13:15 h. Lección de clausura, por Chus Pato: Da vida e furia necesaria.
13:15 h. Clausura e entrega de diplomas.

Desde a páxina oficial de Lois Pereiro. Recollido tamén en Cultura Galega.

Recensións posteriores en La Voz de Galicia (venres 16, sábado 17, domingo 18), La Opinión (venres 16), El País (venres 16), Galiciaé (xoves 15).

A Coruña: homenaxe a Nicomedes Pastor Díaz no seu bicentenario

“Hai agora cen anos a Real Academia Galega rendía homenaxe a Nicomedes Pastor Díaz (Viveiro, 1811-Madrid, 1863) cunha ofrenda na súa vila natal e dedicándolle ao intelectual o número 50 do seu emblemático Boletín. Naquel exemplar de setembro de 1911 escribían enormes eloxios ao poeta e político de Viveiro Manuel Murguía, entón presidente da RAG, e Uxío Carré Aldao. Tamén se recuperaban para os lectores da época discursos e poemas de Pastor Díaz, mesmo unha curiosa peza en francés titulada Vie et mort. Un século despois, a Academia mantén viva a súa memoria e volverá lembrar ao autor de Alborada. Nesta ocasión a homenaxe non terá lugar no Viveiro de Pastor Díaz, senón na sede da Real Academia Galega na Coruña (Rúa Tabernas, 11). A Academia contará tamén coa colaboración da Universidade, que se sumará aos actos programados para o 1 de decembro. A xornada arrancará ás 17:00 horas cunha ofrenda floral na rúa Nicomedes Pastor Díaz, na que intervirán o sucesor de Murguía na presidencia da Academia, Xosé Luís Méndez Ferrín; o reitor da Universidade da Coruña, Xosé María Barja, e a poeta Luz Pozo Garza. Ás 18:00 h. terá lugar o acto central da homenaxe na sede da RAG, na coruñesa rúa Tabernas. Luís Caparrós, vicerreitor da UDC e editor da poesía de Pastor Díaz, analizará o seu labor poético, faceta literaria na que afondarán tamén o investigador Emílio Xosé Ínsua e o académico Henrique Monteagudo. O doutor Fausto Galdo, pola súa banda, lembrará a relación do intelectual coa súa vila natal e, por último, o académico e historiador Xosé Ramón Barreiro Fernández dará conta da intensa actividade política do deputado Pastor Díaz.” Vía La Voz de Galicia e Cultura Galega.

Pegerto Saavedra: “É unha falsidade dicir que Galicia non ten pasado industrial”

Entrevista a Pegerto Saavedra en La Voz de Galicia:
“- La Voz de Galicia (LVG): ¿Como definiría a relación entre lingua e historia?
– Pegerto Saavedra (PS): Desde a fundación da Academia foi habitual que os historiadores formasen parte dela, e eu fun elixido precisamente para ocupar a vacante producida polo falecemento do xeógrafo e historiador Francisco Río Barja, de quen tiven ocasión de aprender moitas cousas. No tocante ás relacións entre lingua e historia, hai que dicir que son disciplinas que teñen que camiñar xuntas (lingua e historia son atributos dos humanos) e máis no caso de Galicia: a historia explica o nacemento e traxectoria da lingua desde o século XIII ata hoxe, e ao mesmo tempo a lingua, escrita e falada, constitúe un capítulo fundamental da nosa historia.
– LVG: ¿Como encara o seu traballo como académico?
– PS: Eu son un historiador dedicado ao estudo dos séculos XVI-XIX. A Academia ten unha sección de Historia e conta xa con historiadores (os profesores Xosé Ramón Barreiro e Ramón Villares) aos que considero mestres, porque verdadeiramente o son. Eu tratarei de facer aquelas tarefas que se me encomenden no ámbito da miña especialidade, como poden ser investigacións sobre a onomástica, sobre o uso do galego e en xeral sobre os diversos problemas que presenta a cultura galega nos “séculos escuros”. E por suposto, apoiarei, na medida das miñas posibilidades, á Academia no cumprimento de todas as súas finalidades, pois o galego, e polo tanto a nosa cultura, atravesa unha situación moi difícil e que aínda pode ir a peor. Todo o que se faga é pouco. (…)”

Chegou xa ás librerías Bretemada, poemario inédito de Gonzalo López Abente

Chegou xa ás librarías Bretemada, un poemario inédito do escritor muxián Gonzalo López Abente publicado conxuntamente pola Fundación López Abente e a Editorial Alvarellos na Colección Rescate. O manuscrito orixinal do ano 1922, integrado por cen poemas, atopábase na Real Academia Galega, que permitiu a edición a cargo de Miro Villar con limiar de Xosé Luís Méndez Ferrín. Gonzalo López Abente, escritor e activista cultural a quen en 1971 se lle dedicou o Día das Letras Galegas, escribiu os poemas de Bretemada (unha metonimia de Galicia) entre os anos 1917 e 1922.

O historiador Pegerto Saavedra ingresará na Real Academia Galega

Pegerto Saavedra Fernández (A Fonsagrada, 1951), catedrático de Historia Moderna da Universidade de Santiago de Compostela, será o novo membro da Real Academia Galega. A entidade tomou esta decisión no plenario desenvolvido o venres 30 de setembro, no que decidiron que sexa este historiador o que ocupe a vacante deixada por Francisco Xavier Río Barja. Nesa mesma xuntanza, o plenario tamén acordou facer oficial as propostas de Giulia Lanciani como Académica de Honra, e de Ana Isabel Boullón Agrelo, Xosé Henrique Costas González, Gonzalo Navaza Blanco e Antón Palacio Sánchez como Académicos Correspondentes.” Vía Cultura Galega.

Un libro inédito de Gonzalo López Abente chegará ás librerías o próximo mes

“A Fundación López Abente e a editorial Alvarellos porán nas librerías Bretemada, un poemario inédito do escritor muxián Gonzalo López Abente. Trátase dunha obra escrita en 1922 e que, por causas que se descoñecen, o autor non chegou a editar en vida. O manuscrito gardábase na Real Academia Galega, que permitiu o acceso ao documento para a realización dunha edición a cargo de Miro Villar e cun prólogo de Xosé Luís Méndez Ferrín, presidente da RAG. A obra será presentada en Muxía a mediados do mes próximo. En outubro chegará tamén ás librerías. Ademais, antes de que finalice o ano, sairá á luz a reedición de seis novelas curtas do mesmo autor, impulsada tamén pola fundación que leva o seu nome. Baixo o título A narrativa mariña de López Abente, agrúpanse seis relatos que, cun estudo introdutorio de Suso Sambade, porá nas librerías a editorial Xerais recuperando obras hoxe descatalogadas.” Vía La Voz de Galicia.