Desde
Euseino? Editores:
“No número 14 de Anotacións publicamos un artigo que reproduce o texto da conferencia lida polo novelista Xosé Monteagudo o día 15 de outubro de 2016 durante a sesión dedicada a “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos” das V Xornadas de Literatura e Ensino organizadas pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e celebradas no Instituto de Ensino Secundario das Fontiñas, en Santiago de Compostela. En A ficción narrativa na literatura actual: da escritura á lectura, o autor de Todo canto fomos pescuda na “orde xerárquica de valores (literarios e extraliterarios) que un autor segue á hora de concibir unha ficción” coa finalidade de intentar localizar onde reside o pulo do literario: “Na expresión da individualidade de quen crea? Na súa percepción particular e única da realidade? Ou na compracencia máis ou menos fiel dos gustos consabidos do público ao que se dirixe a obra?”
A situación dos escritores e escritoras galegos fronte ao seu público lector, o carácter intermediador das institucións académicas e os condicionantes de certa didascalia supostamente necesaria para achegarse a un público aparentemente tutelado son algunhas das cuestións que se tratan nesta análise feita por un escritor que percorre o traxecto que leva da escritura á lectura sen perder de vista en ningún momento as regras da ficción e a función da literatura na Idade Moderna.
Para descargar o artigo de balde: A ficción narrativa.”
Arquivos da etiqueta: Xornadas de Literatura e Ensino
Crónica videográfica das V Xornadas de Literatura e Ensino. Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016) (III)
O
15 de outubro tiveron lugar as V Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título de Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), organizadas pola AS-PG e a AELG, co patrocinio do Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO), en Santiago de Compostela.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa do acto, da que destacamos hoxe as seguintes intervencións:
– Presentación da mesa redonda “Que literatura galega nos piden os tempos?”, con Carlos Negro:
– Mesa redonda “Que literatura galega nos piden os tempos?”, con Camilo Franco:
– Mesa redonda “Que literatura galega nos piden os tempos?”, con Helena González Fernández:
– Mesa redonda “Que literatura galega nos piden os tempos?”, con Álex Alonso:
– Mesa redonda “Que literatura galega nos piden os tempos?”, con Camilo Franco, Helena González Fernández e Álex Alonso:
Crónica videográfica das V Xornadas de Literatura e Ensino. Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016) (II)
O 15 de outubro tiveron lugar as V Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título de Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), organizadas pola AS-PG e a AELG, co patrocinio do Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO), en Santiago de Compostela.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa do acto, da que destacamos hoxe as seguintes intervencións:
– Presentación da mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, por Mercedes Queixas:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, con Xosé Monteagudo:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, con Ledicia Costas:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, con Xosé Duncan:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”. Coloquio, con Xosé Monteagudo, Ledicia Costas e Xosé Duncan:
Crónica videográfica das V Xornadas de Literatura e Ensino. Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016) (I)
O 15 de outubro tiveron lugar as V Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título de Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), organizadas pola AS-PG e a AELG, co patrocinio do Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO), en Santiago de Compostela.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa do acto, da que destacamos hoxe as seguintes intervencións:
– Presentación da Xornada a cargo de Mercedes Queixas:
– Presentación da mesa redonda Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?, por Mercedes Queixas:
– Mesa redonda Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?, con Dolores Vilavedra:
– Mesa redonda Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?, con Isaac Lourido:
– Mesa redonda Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?, con Teresa Seara:
– Mesa redonda Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?, con Teresa Seara, Dolores Vilavedra e Isaac Lourido:
Santiago de Compostela: V Xornadas de Literatura e Ensino. Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016)
As V Xornadas de Literatura e Ensino levan o título de Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), están organizadas pola AS-PG e a AELG, co patrocinio do Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO). A coordinación corre a cargo de Mercedes Queixas Zas, secretaria xeral da AELG e Carlos Negro Romero, vogal.
Santiago de Compostela (IES Fontiñas – Rúa Estocolmo, 5) –como chegar–
15 de outubro
*
Matrícula
Dende o 15 de setembro até o 13 de outubro en www.as-pg.gal.
Homologación
Solicitada á Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria por 8 horas.
Prezos
Matrícula gratuíta, preferente para socias/os da AS-PG e AELG.
Nesta V edición, baixo o título Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), apostamos por partillar un menú completo e equilibrado que alimente os tempos de lectura, ociosa e formativa, pairando a nosa ollada na cartografía literaria máis actual, aquela que actúa como imprescindíbel activo, lector e coeducador, na escola construtora da utopía do futuro.
Os obxectivos xerais desta edición son achegar ao profesorado experiencias novidosas para o seu traballo na aula, ofrecer un mapa provisional da literatura galega contemporánea, facilitar un foro de reflexión a respecto da perspectiva literaria máis recente e incidir en prácticas que posibiliten a estimulación creativa escrita do alumnado.
En 2011 a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) abría unha nova porta, a Xornada de Literatura e Ensino, dentro da casa común que abeira o seu Espazo Didáctico, vinculada á necesaria reflexión sobre a relación comunicativa entre escola, literatura e pensamento/expresión creativa, que, desde perspectivas actuais, dinámicas e próximas á realidade vivencial do alumnado e mais do profesorado, reactualizase a pedagoxía da literatura de noso nas aulas.
Analizar o presente literario na escola, cada vez menos presente nos currículos escolares oficiais; adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos; concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na escrita, o alumnado; reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da literatura; partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento literario para a infancia e a mocidade, da man dos escritores e escritoras da literatura galega contemporánea ou valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa, foron algúns dos obxectivos que guiaron os pasos transitados nas sucesivas edicións das xornadas.
Programa
Café para tres
9:30 – 11:30
Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?
– Dolores Vilavedra
– Isaac Lourido
– Teresa Seara
Sesión vermú
11:30 – 13:30
Ficcións narrativas para conquistar novos públicos.
– Xosé Monteagudo
– Ledicia Costas
– Xosé Duncan
Sobremesa en acción
16:00 – 18:00
Obradoiros literarios con propostas de textos contemporáneos para as aulas
– Rosalía Fernández Rial (teatro / poesía)
– Antía Otero (poesía / videocreación)
– Francisco Castro (narrativa)
Hora da merenda
18:00 – 20:00
Que literatura galega nos piden os tempos?
– Camilo Franco
– Helena González
– Álex Alonso
*
Obxectivos
– Achegar ao profesorado experiencias novidosas para o seu traballo na aula.
– Ofrecer un mapa provisional da literatura galega contemporánea.
– Facilitar un foro de reflexión a respecto da perspectiva literaria máis recente.
– Incidir en prácticas que posibiliten a estimulación creativa escrita do alumnado.
Actividades a desenvolver no segundo semestre de 2015 na AELG
O
Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, reunido no día de hoxe en Santiago de Compostela, fixo balance da actividade da entidade no primeiro semestre do ano e anuncia o traballo a desenvolver no segundo.
Nos seis primeiros meses de 2015 a AELG desenvolveu unha ampla variedade de actividades. Entre as que teñen máis proxección pública está a renovación do esforzo por animar a celebración por parte da cidadanía do Día de Rosalía de Castro, que a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) promove desde 2010. A aceptación e impulso por parte da sociedade e, moi especialmente, polo sector educativo, pódese visualizar no arquivo audiovisual e de imaxes da web da AELG.
Os Premios AELG 2015 entregados na Gala das Letras celebrada en Lugo o pasado mes de maio foron un público recoñecemento do labor creativo conxunto de creadores e creadoras finalistas e gañadores no ámbito literario, testemuña da sementeira literaria que agroma para orgullo da sociedade galega desde a vindicación irrenunciábel da súa ferramenta máis prezada, a lingua galega; tamén se recoñeceu o labor do oficio do xornalismo, así como o legado das Mestras e Mestres da nosa memoria literaria e social e, finalmente, tamén posibilitaron o nomeamento como Escritor Galego Universal a Luiz Ruffato.
O poeta Xosé María Álvarez Cáccamo xa é socio de honra da AELG e Escritor na súa Terra, grazas á esta homenaxe da AELG que leva máis de 20 anos propiciando o contacto directo da sociedade coas súas escritoras e escritores. Un contacto tamén propiciado pola iniciativa Paseos Literarios, nos que cun escritor/a como guía se ofrece unha outra forma de ver as nosas cidades e vilas e dos que tiveron lugar seis no que vai de ano, aos que se sumarán ao menos outros sete até fin de ano, nas cidades da Coruña, Vigo e Ribadeo. Cun obxectivo parecido a AELG seguirá engadindo contidos á sección da web “O territorio do Escritor/a”, que suma máis de 40 roteiros que permiten coñecer o país desde o prisma do/a creador/a e que este ano actualizará os tramos que transcorren polas provincias de Lugo e Ourense da ruta Pelerinaxes I, que fixeran os escritores da Xeración Nós e relatou Otero Pedrayo nun libro publicado en 1929.
A Escola de Escritores e Escritoras da AELG, que tamén establece pontes entre creadores/as e sociedade, levou un obradoiro á cidade de Santiago e organizará outro no que resta de ano para seguir transmitindo a experiencia apaixonante do acto creador como complementario na formación da persoa e para ofrecerlle a oportunidade de gozar do seu sistema lingüístico, literario e cultural. Tamén se engadirán ás xa existentes na web novas unidades didácticas que faciliten ao profesorado o labor de mediación entre o alumnado e o acto creativo, así como co seu sistema literario. Tamén neste ámbito, a AELG renova o seu esforzo coas V Xornadas de Literatura e Ensino, que terán lugar en outubro.
Actividades con menos proxección pública pero que a AELG considera tamén importantes e que continuará no que resta de ano son a adaptación da súa web (que superou os 17.000.000 de entradas), para que os seus contidos sexan visualizados con maior calidade e en calquera dos novos dispositivos móbiles, alén de incluír novos contidos, particularmente documentación, fotos e vídeos dos seus asociados e asociadas de modo que a súa voz e obra sexa máis accesíbel. A isto tamén contribúe no plano da actualidade a Axenda Cultural da AELG, que no que vai de ano publicou máis de 1.000 novas relacionadas especialmente coa traxectoria literaria dos seus asociados e asociadas pero que tamén acolle outras novas do resto de autores, e a colaboración semanal sobre temas de actualidade literaria na versión impresa do periódico Sermos Galiza (no que tamén se están publicando grupos de palabras do tesaurus acumulado até a data na sección da web Palabras con Memoria), así como colaboracións estritamente literarias na revista O salmón oval.
En setembro terá lugar en Pontevedra a VI edición do Congreso de Escritores/as, unha actividade na que a AELG toma o pulso da nosa literatura e das preocupacións das escritoras e escritores co ánimo de lles buscar solucións e instrumentos para a necesaria visibilidade social do noso sistema literario. Para estes efectos, a asociación xa abriu un proceso de participación entre todas as súas asociadas para perfilar os temas a debater.
A recentemente ampliada Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG organizou unha polafía en Ponteceso, coa participación activa de tres xeracións arredor da regueifa, e ten prevista outra, así como a oitava edición das Xornadas de Literatura de Tradición Oral, que terá lugar en outubro co lema Sexo e obscenidade na literatura galega de tradición oral, e da que se editarán as actas antes de rematar o ano.
A voz das creadoras tamén se achegará á Universidade de Vigo co Ciclo Escritores/as na Universidade, concretamente nas facultades de Filoloxía e Tradución de Vigo e na de Ciencias da Educación de Ourense. Tamén na Universidade de Santiago, entre setembro e outubro, a AELG colabora nunha nova edición do Curso de formación continua «As literaturas infantís e xuvenís ibéricas. A súa influencia na formación lectora», que este ano falará das Obras imprescindibles para o Ensino Primario o Secundario sobre conflitos bélicos.
Finalmente, en novembro, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega renova o seu compromiso cos asociados non vinculados á escrita estrictamente creativa e celebrará unha Xornada de Ensaio e Pensamento na cidade da Coruña.
Crónica videográfica das IV Xornadas de Literatura e Ensino: mesa redonda O pensamento escríbese con -As (o ensaio no século XXI)
O sábado 18 de outubro
, no Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia, tiveron lugar as IV Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título A Xeración Nós-outr@s, organizadas pola Asociación Socio-Pedagóxica Galega en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.
Esta á e crónica videográfica do acto, onde se poden ver as seguintes intervencións:
– Presentación da mesa redonda O pensamento escríbese con -As (o ensaio no século XXI), con Mercedes Queixas.
– Intervención de Rebeca Baceiredo.
– Intervención de Montse Dopico. Tamén pode consultarse a versión escrita aquí.
– Intervención de María Reimóndez.
– Coloquio da mesa redonda O pensamento escríbese con -As (o ensaio no século XXI). Con Rebeca Baceiredo, Montse Dopico e María Reimóndez.
Crónica videográfica das IV Xornadas de Literatura e Ensino: mesa redonda Imaxinarios narrativos para o século XXI
O sábado 18 de outubro, no Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia, tiveron lugar as IV Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título A Xeración Nós-outr@s, organizadas pola Asociación Socio-Pedagóxica Galega en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.
Esta á e crónica videográfica do acto, onde se poden ver as seguintes intervencións:
– Presentación da mesa redonda Imaxinarios narrativos para o século XXI, con Carlos Negro.
– Intervención de Rosa Aneiros.
– Intervención de Inma López Silva.
– Coloquio da mesa redonda Imaxinarios narrativos para o século XXI, con Rosa Aneiros e Inma López Silva.
Crónica videográfica das IV Xornadas de Literatura e Ensino: conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega?, con Chus Nogueira
O sábado 18 de outubro, no Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia, tiveron lugar as IV Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título A Xeración Nós-outr@s, organizadas pola Asociación Socio-Pedagóxica Galega en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.
Esta á e crónica videográfica do acto, onde se poden ver as seguintes intervencións:
– Presentación da conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega?, con Carlos Negro.
– Conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega? (primeira parte), con Chus Nogueira.
– Conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega? (segunda parte), con Chus Nogueira.
– Coloquio con Chus Nogueira.
Compostela: III Xornadas de Literatura e Ensino, Versos pintados no pupitre, os 13 e 14 de decembro
Horario: 
Venres 13 de decembro, de 16:30 a 20:00 horas; sábado 14 de decembro, de 10:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia (Monte Gaiás), Santiago de Compostela.
Destinatarios-as: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Matrícula: Gratuíta, por rigorosa orde de inscrición, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG e da AELG, a través da web da AS-PG: entre os días 11/11/2013 e 10/12/2013.
Número de prazas: 100.
Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25%
Número máximo de prazas: 25%.
Obxectivos previstos:
– Valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa.
– Adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos.
– Achegarse aos contidos didácticos e interactivos que as TIC ofrecen para o profesorado.
– Coñecer o Espazo Didáctico que a AELG ofrece aos profesionais do ensino, en particular, e á sociedade, en xeral.
– Reflexionar sobre a necesaria revisión e actualización da transmisión didáctica da poesía no ensino obrigatorio e posobrigatorio.
– Reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da poesía.
– Coñecer e analizar as estratexias de sedución que faciliten a descuberta e o achegamento á lectura poética por parte do público infanto-xuvenil.
– Partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento da linguaxe poética para a infancia e mocidade xunto con escritores e escritoras da literatura galega e mais coas figuras mediadoras.
– Coñecer o potencial creativo e expresivo da expresión lírica subxacente na literatura galega de tradición oral.
– Concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na expresión escrita, o alumnado.
VENRES 13 DE DECEMBRO
– 16:30 h. Entrega de material.
– 17:00 h. Conferencia: Poesía para xente miúda. Música e xogo de palabras, de Xosé Mª Álvarez Cáccamo.
– 18:00 h. Mesa redonda: O Club d@s poetas viv@s, con Fran Alonso, Antonio García Teijeiro, Elvira Riveiro.
SÁBADO 14 DE DECEMBRO
– 10:00 h. Mesa redonda: Enredando versos nas aulas, con Montse Penas, Anxos Rial, Romina Bal.
– 12:00 h. Obradoiros de expresión escrita (simultáneos):
* Quen teme a poesía feroz?, con Antía Otero.
* Fascinio poético no proceso de creación, con Dores Tembrás.
* Versos transformers, con Carlos Negro.
– 16:00 h. Conferencia: E-memoria. Contidos e aproveitamento do arquivo de tradición oral da AELG, con Antonio Reigosa.
– 17:30 h. Mesa redonda: Voces de Rosalía, con:
* Uxía: Rosalía pequeniña.
* Najla Shami: Na lingua que eu falo.
* Aid: Rapoemas.
– 19:15 h. Actuación de Uxía, Najla Shami e Aid.
– 20:00 h. Clausura.
Metodoloxía que se vai empregar:
– Conferencia inaugural que centre o estado da cuestión con carácter informativo e analítico.
– Mesas redondas que faciliten a intercomunicación con ópticas diversas segundo os diferentes relatores que participan nelas.
– Interacción e participación co público nos coloquios finais das mesas redondas.
Entrada libre até completar aforo.
