Desde Sermos Galiza:
“Chan da Pólvora “estará centrada na poesía, que será o seu eixo, o que non impide que publiquemos textos teóricos relacionados coa poesía ou outros que se movan nos lindeiros do xénero”, segundo nos explicou o escritor e xornalista Antón Lopo, promotor do proxecto, xunto cos tamén poetas Eduard Velasco e Alicia Fernández, que levarán a parte da libraría.
A nova editora sairá á rúa con dous poemarios este xuño. O primeiro será a opera prima de Antón Blanco, un poeta vilagarcián de 20 anos, gañador do Premio Minerva. En opinión de Lopo, “é unha das voces máis orixinais dos poetas novos. Queremos que a editorial teña unha liña de aposta por explorar o que se está construíndo e á vez ofrecer espazos a voces que xa teñen unha traxectoria consolidada”.
A este segundo obxectivo responde Urania, a segunda obra a publicar por Chan da Pólvora. Trátase dunha reedición do primeiro poemario de Chus Pato, publicado en 1991 nunha “edición case de autor”. “É un expoñente dunha Chus Pato en ebulición, que é unha illa nova e que hoxe conserva toda esa forza primixenia”, defende o monfortino.
O terceiro libro, que sairá a luz o 28 de xuño (Día Internacional do Orgullo LGBT), verá a luz a correspondencia de Eduardo Blanco Amor con Ramón Suárez Picallo dentro da colección Rabo de Egua, “que acollerá textos que non están estrictamente encadrados na poesía”.
Outra das coleccións será Caniveliñas, que editará plaquettes (pequenas edicións), que botará a andar coa tradución dun poema de Pere Gimferrer.
A outra vertente do proxecto, homónima, é unha libraría que abrirá na compostelá Rúa de San Pedro número 74, tamén especializada en poesía e que inclúe espazo de creación poética e de presentación de libros.
O nome da editorial e das coleccións remiten a topónimos da illa de Ons. “Nunha casa de María Salvado -persoa vinculada ao proxecto- no lugar de Chan da Pólvora ideamos o proxecto hai agora un ano, con todo o simbólico de concebir algo así dentro dunha illa”, conta Lopo. Desde aquela foron desenvolvendo un universo ao que se foron unindo persoas como o poeta Gonzalo Hermo ou o deseñador Manuel Martínez. (…)”
Arquivo da categoría: Edición
Xosé Ballesteros, novo presidente da Asociación Galega de Editoras
A Asociación Galega de Editoras (AGE) vén de renovar a súa xunta directiva. O novo presidente, Xosé Ballesteros, director de Kalandraka, releva no cargo a Laura Rodríguez, de Hércules de Edicións, no remate do seu mandato.
A renovación produciuse no marco dunha asemblea extraordinaria celebrada en Santiago, e convocada con esa finalidade. A lista encabezada por Xosé Ballesteros foi a única candidatura presentada e resultou elixida por unanimidade. Previamente, a presidenta saínte fixo balance da xestión da súa executiva nos dous últimos anos, polo que recibiu o recoñecemento dos asistentes.
Canda Xosé Ballesteros, a actual dirección da AGE complétase con Henrique Alvarellos, de Alvarellos Editora, como vicepresidente; Belén López, de Baía Edicións, como secretaria; María Xesús Gómez, de Editorial Rodeira, como tesoureira; e como vogais, Laura Rodríguez, de Hércules de Edicións, Fran Alonso, de Edicións Xerais, Xulio Amigo, da Editorial Galaxia, e Tomás González, de Urco Editora.
Trátase dunha directiva integradora que inclúe membros da anterior etapa e suma tamén novas incorporacións. Destaca ademais pola variedade das editoras representadas, tanto na súa procedencia xeográfica -Pontevedra, Santiago, A Coruña e Vigo- como na temática das súas respectivas producións: literarias e xeralistas, libro de texto, grandes proxectos e literatura infantil-xuvenil.
OBXECTIVOS
O principal obxectivo do novo equipo é poñer en valor o papel das editoriais dentro do sector do libro galego, pola importancia que este ten na preservación do patrimonio cultural do país.
Outros retos que debe afrontar teñen que ver coa necesidade de que o libro galego incremente a súa cuota de mercado, que actualmente só acada o 17% no conxunto das vendas de libros en Galicia. Desenvolver novas estratexias de internacionalización figura, asimesmo, entre os propósitos iniciais desta xeira.
O grupo que preside Xosé Ballesteros aspira a abrir canles de interlocución con todos os colectivos que teñan que ver co libro, a lectura e a cultura en xeral, ademais de normalizar a relación existente coas Administracións públicas.
A partir dunha proposta da nova directiva, a asemblea da AGE aprobou mudar o nome da entidade, que pasa a denominarse Asociación Galega de Editoras.
Lugo: Cultura ciclostil. Xornada de pequena edición
Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o venres 22
Do 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente, desenvolverán un programa de traballo onde, entre outros actos, o presidente da AELG participará nunha mesa redonda titulada Diálogo de autores arxentinos e galegos, que compartirá con Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA), o luns 25 de abril, ás 18:00 g. Farán unha presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras. Dúas visións desde as dúas beiras do Atlántico. Tamén na súa calidade de presidente sumarase á iniciativa da Fundación Manuel María Manuel María na túa voz, lendo o día 23 de abril poemas do autor homenaxeado co Día das Letras Galegas no Festival Internacional de Poesía organizado pola FILBA ás 18:00 h.
Pola súa banda, Ledicia Costas, vogal da AELG, participará o domingo 24 ás 16:00 horas no encontro “Pontes literarias sobre o Atlántico”.
Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o venres 22 de abril:
– 10:00 h. Ledicia Costas participa nun diálogo con estudantes do Instituto Argentino-Gallego Santiago Apóstol.
– 18:00 h. Coloquio sobre Luís Seoane na Arxentina. No Stand de Galicia. Participan: Silvia Dolinko, irmáns Leirado e Víctor F. Freixanes.
– 18:30 h. Conferencia de Teresa Moure: A literatura galega como produto cultural contra-poder. Federación de Asociaciones Gallegas de Argentina.
– 19:00 h. Presentación de Francisco Luis Bernárdez. Poeta de fe, leal a Galicia, publicado polo Centro PEN Galicia. Coloquio sobre o escritor e proxección audiovisual de Xan Leira. Con Luís González Tosar, Antonio Requeni e José Luis Moure.
– 19:30 h. Proxección audiovisual e coloquio sobre Dúas letras, de Fina Casalderrey. No Centro Galicia. Participan, xunto á autora, Carlos Brandeiro e Víctor F. Freixanes.
– 20:00 h. Asociación Galega de Editores. Stand. Análise da industria editorial galega. Con Laura Rodríguez, Henrique Alvarellos e Benigno Paz.
– 20:30 h. Lectura e presentación de O último día de Terranova, co seu autor, Manuel Rivas, publicado en Xerais. Sala Leopoldo Lugones (Pavillón amarelo).
Entrevista a Paco Souto
Entrevista a Paco Souto en Palavra Comum:
“- Palavra Comum (P): Como é, no teu caso, o processo de criação literária (e artística em geral)?
– Paco Souto (PS): É diverso. Ás veces parto dunha proposta concreta -“vou escribir sobre tal cousa…”-, ás veces mesmo escribo por encargo (as menos: he, he!), e outras achéganseche visións ineludíbeis ás que logo lles darás forma. Adoito partir do inconsciente, do xesto, para logo ir concretizando. Sempre digo que escribir é aprendermos a riscar e quen vexa os meus manuscritos (manuscribo, si!), acreditará no proceso. Sempre lembrarei aquel poema de “Veño da fin do mundo…” que memoricei mentres guiaba de volta para Muros. Ou os moitos versos que escribín en pleno agobio laboral os sábados á noite cando era taberneiro no Dado, por exemplo… (…)
– P: Qual consideras que é -ou deveria ser- a relação entre a literatura e outras artes (plásticas, música, visuais, etc.)? Que experiências tens nestes âmbitos?
– PS: Non se pode entender a literatura sen a presenza das outras artes, sexa como pretexto ou contexto. No meu caso, a experiencia plástica é moi importante, e non só como observador. Nestes anos tiven a fortuna de asistir a cursos como os de Ana María Vargas ou Afonso Costa e, por suposto, manter relación de camaradaxe e colaboración con moit@s pintores amig@s.
E levo moitos anos realizando recitais coa música de Serxio Moreira ao vivo. Ollo, non con música de fondo, senón como partes intrínsecas e coordinadas dun único acto creativo. Nese sentido LUGAR DE INCENDIOS, que xa pasou pola Palavra Comum, paréceme exemplificador. Pero non quero esquecer TEMPO ESCURO ou o recente PROXECTO BARRO, verdadeiros actos performáticos.
– P: Quais são os teus referentes (desde todo ponto de vista)?
– PS: A arte ou é incómoda ou non é. Quero unha literatura que me descoloque, que propoña. Unha música que subleve, que non me acougue. Un teatro que me devolva a máscara que levamos dentro e ilumine o camiño, os múltiplos camiños. A linguaxe da arte é múltipla. Eu son varios. Eu son tod@s e cada un.
Podería facer un catálogo de autor@s, de músic@s, de pintor@s, mais seria inútil ou parcial. A xente do común. O que está na tradición tamén é o meu referente. A miña nai non sabe ler pero sabe en carne propia todos e cada un dos traballos que fan da nosa terra un eido produtivo. Iso é CULTURA. Iso tamén é o MEU REFERENTE. (…)
Pecha Estaleiro Editora
Desde Sermos Galiza:
“O proxecto de editora alternativa creada en Compostela en 2008 botará o fecho antes do verán publicando os seus dous derradeiros libros.
Os dous últimos textos, que sairán do prelo antes do verán, serán Acontecemento de desexo, unha monografía sobre Gilles Deleuze na colección de Filosofía, que coordina o colectivo Derrida; e un poemario bilingüe do escritor catalán Pau Gener.
O esgotamento é a razón da finalización despois de oito anos deste proxecto colectivo que publicou máis de 30 libros nestes oito anos de vida, de autores como Alberto Lema, Rebeca Baceiredo, Carlos Taibo, Susana Sánchez Arins ou Rubén Ruibal, mais tamén autores internacionais como Bobby Sands ou Gramsci.
“Hai algunha opción de que siga con vida, que alguén continúe publicando algo, pero como colectivo de persoas remataremos en poucos meses”, declarou para o Sermos Miguel Mosqueira, un dos promotores e compoñente da banda Ataque Escampe, que recoñece que “cada vez eramos menos, a xente foise desvinculando nos últimos anos e rematou resultando canso para os que quedabamos. Foron case oito anos publicando máis de 30 libros e iso desgasta, ao final é máis traballo que satisfacción”.
Os obxectivos cos que naceu Estaleiro eran, segundo Mosqueira, “ofrecer liberdade normativa, publicar poesía, ensaio e teatro, que estaban abandonados nese momento. E tamén publicar mulleres”. E logo, alega, foron aparecendo outras editoras pequenas que ían ocupando tamén eses ocos, “caso de Através, Euseino ou Hugin e Munin. Agora Estaleiro xa non é imprescindible”.
A pesar de todo, os promotores amósanse satisfeitos do traballo feito: “Houbo textos que tiveron máis acollida que outros, pero en xeral construímos un catálogo que nos gusta a nós e que lle gustou á xente, porque todos se venderon razonablemente ben”.
A principal contribución desta proposta alternativa foi, en opinión de Mosqueira, “ofrecer libros que non tiñan cabida noutras editoras. Diversificamos o tipo de publicacións que había, sobre todo nos primeiros anos, porque logo coa irrupción destas outras editoras esa tarefa foi máis compartida”.
Rubén Ruibal, por exemplo, publicou o seu primeiro libro en Estaleiro, e logo acadou o Premio Nacional de literatura dramática. E Alberto Lema fixo o propio e logo foi publicado por Galaxia e Caballo de Troya. “Iso deunos prestixio e confianza, foi un motor para nós ao principio”. (…)”
Entrevista a NovoVinilo Edicións
Desde Lermos.gal:
“Nas últimas semanas soubemos do nacemento de NovoVinilo, un novo selo editorial galego radicado en Vigo, e que se presentou ao público o pasado 17 de decembro. Lermos.gal quixo facerse eco desta magnífica nova e conversar un anaco con Verónica e Vicente, os impulsores desta iniciativa.
– Lermos.gal (L): É case unha constante dos últimos anos que, mentres que se fala dunha terríbel crise no mercado editorial global e galego, no noso país non deixen de aparecer novos proxectos editoriais como o voso, que achegan novas ideas e xeitos de facer. Credes que aínda existe oco para unha editora como a vosa no noso sistema literario?
– NovoVinilo (NV): O paso ó mundo editorial o damos dende unha posición de lectores que botaban en falta unha maior oferta de títulos en galego, e que se querían ler un libro concreto debían facelo en castelán en moitas ocasións, nunhas traducións e edicións polo xeral pouco coidadas (peto, dixital, traducións nefastas…). Non podemos falar por outros, pero imaxinamos que esta carencia de títulos traducidos ó galego está detrás do xurdimento de novas editoras nos últimos tempos.
Por suposto, alomenos no noso caso, tamén é unha reacción natural ao “descoido” (por escoller unha expresión politicamente correcta) que está sufrindo o galego dende as institucións dende hai xa anos; tamén é unha cuestión de compromiso e militancia… consideramos que cantos máis proxectos editoriais existan no país, moito mellor, pensamos que hai espazo para todos e que aínda caben moitos máis. (…)
– L: Alén de literatura traducida, tedes pensado publicar obra de autores galegos?
– NV: Si, por suposto, estamos agardando polo noso primeiro título.
– L: Polo que dicides na vosa presentación, semella que prestades moita atención ao aspecto formal dos libros, faládenos un pouco diso.
– NV: O propio nome da editora está vencellado a esta idea. Do mesmo xeito que o vinilo languideceu durante anos e rexurdiu hai pouco como obxecto de culto, con novas reedicións mellor coidadas e rematadas, cun mellor son… a nosa idea é que o libro en papel vai ser o novo vinilo. Buscamos o efecto das edicións dos anos 70, cando só existía libro en papel e calquera libro, independentemente da tirada, editábase dun xeito máis tradicional e o deseño tamén xogaba un rol fundamental, os libros imprimíanse en offset, estaban cosidos e envellecían co uso, sen laminados que ocultasen a súa verdadeira idade.
Custounos moito atopar os acabados que máis se asemellan a esta idea, de feito seguiremos traballando e mellorando o noso produto dende o aspecto formal, sempre dende as mesmas premisas: impresión offset, cosido, papeis porosos, deseño das cubertas e da maquetación…, por suposto coidar o aspecto formal tamén afecta ó interior, onde o tamaño da letra, do interliñado, as marxes, a propia cor do papel… están pensados pra facilitar a lectura. (…)”
Compostela: VI Colóquio Internacional sobre Literatura Brasileira Contemporânea, do 25 ao 27 de xaneiro
“De 25 a 27 de janeiro decorrerá na Faculdade de Filologia da Universidade de Santiago de Compostela (USC), o VI colóquio internacional do Grupo de Estudos em Literatura Brasileira Contemporânea, da Universidade de Brasília. Este grupo, coordenado pola prof.ª Regina Dalcastagnè, tem uma ampla e prestigiada trajetória e conta com membros de universidades brasileiras e estrangeiras, entre as quais se encontra Carmen Villarino Pardo, do Grupo Galabra da USC.
O grupo é responsável pela publicação da revista Estudos de literatura brasileira contemporânea, uma referência na área, e pela realização de inúmeros eventos no país e em universidades estrangeiras, procurando estabelecer pontes entre especialistas de diferentes nacionalidades.
As suas pesquisas priorizam discussões sobre a relação entre literatura e sociedade, tendo em foco a representação de grupos marginalizados e as disputas no campo literário brasileiro.
O Gelbc vem organizando encontros internacionais na Universidade de Brasília e em diferentes universidades do exterior onde trabalham alguns dos seus membros. Neste ano, o encontro será na USC e envolverá questões relativas ao local, o nacional e o internacional.
Toda a informação (programa, resumos, notas biográficas dos participantes, dados de organização e de inscrição, etc.) está na página do colóquio.”
Estado da edición en galego en 2014, por Manuel Bragado
Desde Brétemas, de Manuel Bragado:
“Dediquei os días pasados a revisar en profundidade os datos da edición en galego publicados no informe do Comercio Interior do Libro do ano 2014. Un exercicio no que chama a atención o feito de que por vez primeira nos últimos anos, repuntase o número de títulos publicados até os 1.881 títulos (1.332 publicados en Galicia, 492 en Madrid e 57 en Cataluña). Cifras que, paradoxicamente, expresan que se reduciu até o 70,8 % a edición en Galicia do libro galego, así como se produciu unha lixeira redución do número de títulos (1,04 %). En definitiva, sube a edición en galego grazas ao que se edita fóra de Galicia. No entanto, prodúcese un importante aumento do número de exemplares fabricados que chega aos 2.379.000, un incremento do 32,24 %, que leva a que a tirada media en 2014 se incrementase até 1.772. Sen dúbida, un efecto directo sobre o sector da renovación de libros de texto ao abeiro da reforma LOMCE, como tamén outro é que o catálogo do libro en galego acadase en 2014 os 12.861 títulos, o que supón un incremento do 13,49 % con respecto ao de 2013 (11.332). (…)
No ano 2014 reduciuse lixeiramente o número de títulos da edición literaria en galego (355), incrementándose, porén, o número de exemplares (282.000) e tirada media (794). Diminuíu moi lixeiramente a facturación (2,42 millóns de €), que representa o 11,50 % das vendas do libro en galego. Se facemos a comparación con 2011 (399 títulos, 509 mil exemplares, unha tirada media de 1.573 e unha facturación de 2,84 millóns de €), acentúanse a tendencia negativa. Xaora, o libro literario en galego mantivo neste periodo a súa diversidade de edición e facturación, a costa de reducir o seu volume de edición e a tirada media arredor do 50 %.
No ano 2014 a edición de poesía e teatro incrementou a súa edición até os 62 títulos, incrementando tamén o seu número de exemplares (2,8 % do total do sector) e a súa facturación (250.000 €). A edición de ensaio e estudos literarios baixou con respecto ao ano anterior até os 54 títulos, sendo a súa tirada media de 600 exemplares e a súa facturación de 190.00 €.
No que atinxe á edición de novela, o mercado privilexiado da edición literaria en galego, en 2014 editáronse en galego 239 novelas, o 17,30 % do total da edición; fabricáronse 183.000 exemplares, o 7,70 % do volumen total, o que supuxo unha tirada media de 794 exemplares; facturándose 2,43 millóns de €, o 11,50 % das vendas anuais. En definitiva, a novela que supuxo en 2014 o 67,32 % dos titulos literarios en galego, e o 20,40 % do total do catálogo galego, mantén a tendencia xeral de redución do volume de fabricación e de tiradas medias como estratexia dos editores para asegurar a diversidade da edición e a súa cifra de facturación. Un fenómeno facilitado polos actuais procedementos de impresión dixital e de baixa tirada que permiten realizar tiradas inferiores aos 400 exemplares a prezos asequibles. (…)
No ano 2014 a edición infantil en xuvenil aumentou até o 495 títulos (o 35, 30 % do total); fabricáronse 438.000 exemplares, o 18, 40 % total; e facturou 4,35 millóns de euros, o 20,70 % do total. Se a comparamos cos datos do anao anterior, o número de títulos publicados medrou nun 24 %, o de exemplares baixou o 3,70 %, sendo a facturación case idéntica. Cifras que amosan unha aceptable saúde da edición infantil en galego no entorno da crise do sector. (…)”
Entrevista a Tucho Calvo
Entrevista a Tucho Calvo en Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Que supõe para ti a literatura?
– Tucho Calvo (TC): Penso que hai que considerala como a mellor opción para poder transmitir todo tipo de experiencias. Na literatura está a vida da humanidade nun resumo da súa parte máis íntima, sobre a que precisaríamos de millóns de anos para poder coñecela persoalmente. Desde o punto de vista de lector, a literatura é unha ventá ao mundo, ao exterior e ao das realidades máis profundas das persoas. Unha fonte fundamental da miña formación e da miña cultura. E como escritor, quizais a forma de devolver eses coñecementos arrequecidos co filtro da miña experiencia. (…)
– P: Qual consideras que é -ou deveria ser- a relação entre a literatura e outras artes (música, fotografia, plástica, etc.)? Que experiências tens neste sentido?
– TC: Non creo que poida haber compartimentos estancos a estas alturas. Esa idea da creación compartida con achegas diversas tívena sempre na cabeza e está moi explícita na miña segunda novela, PAE S. XXI, na que colaborou moita xente (ilustradores, arquitectos, fotógrafos…) e na que quixen que o fixesen moita máis… Pero a realidade -entre que non escribo moito ultimamente e que un traballo en equipo precisa de máis tempo e esforzo- é que non avancei por ese camiño. (…)
– P: Que caminhos (estéticos, etc.) estimas interessantes para a literatura, e quaisquer outras artes, na sua comunicação com a sociedade?
– TC: O importante é contar coa liberdade necesaria para que a humanidade exerza a súa creatividade. Despois, os camiños, carreiros ou vías de alta capacidade que percorra responderán ás peculiaridades dos receptores desas obras. E a liberdade depende en grande medida da cultura, de contar coas ferramentas que nos permitan non ser esmagados por poderes políticos, relixiosos ou económicos. As modas impostas a unha humanidade maioritariamente moi manexable por falta de criterios propios, desvirtúan as propostas que triunfan. O esforzo persoal, a creación crítica que está fóra dos circuítos culturais, adoita ser o máis interesante. (…)”