Arquivo da categoría: Ensaio
Betanzos: presentación de O Piloto, o último guerrilleiro, de Afonso Eiré
Historia da Literatura Infantil e Xuvenil Galega, coordinada por Blanca-Ana Roig Rechou
Ferrol: presentación de Nacionalismo galego aquén e alén mar, de Uxío-Breogán Diéguez Cequiel
Mário Herrero Valeiro: “O galego ILG-RAG foi concebido, desenhado e implementado para que nada mudasse, aparentando que tudo estava a mudar”
Entrevista 
a Mário Herrero Valeiro no Portal Galego da Língua:
“A Normalização Linguística. Uma Ilusão Necessária, é a última edição da Através, chancela editorial da AGAL. Conversamos com o autor, Mário Herrero, responsável autorial de Guerra de Grafias, Conflito de Elites, editado em 2011, obra intimamente ligada à atual.
– Portal Galego da Língua: Que vai encontrar o leitor de Guerra de Grafias neste segundo volume?
– Mário Herrero: Neste mundo curioso em que vivemos, as primeiras partes das obras acabam vendo a luz depois das segundas partes. É engraçado. Mas também é índice de precariedade. Contudo, a precariedade encoraja mais o pensamento do que superabundância. Neste segundo volume, o leitor de Guerra de Grafias vai encontrar, primeiro, a fundamentação teórica e a contextualização global desse velho livro e deste novo livro. O percurso lógico é ler primeiro o novo livro, Ilusões Necessárias, e depois Guerra de Grafias. Talvez alguém tenha a vontade de fazê-lo e, assim, acho que compreenderá muito melhor o que quis dizer em Guerra de Grafias. E o que quis dizer vai muito mais além da simplicidade que é estabelecer o axioma de a ortografia agir como índice ideológico e identitário. O controlo sobre as línguas, neste caso sobre a construção formal das línguas, cria realidades, muda o mundo das pessoas, condiciona as suas vidas. Não inventa apenas significados, mas também significantes. Visões do mundo profundamente ósseas mas, para o que agora me interessa, também puramente epidérmicas. E vivemos cada vez mais num mundo epidérmico, em que a primeira olhada pode chegar a definir a verdade, a compreensão das cousas, mesmo a sua eventual evolução ou transformação. O instantâneo, a pulsão inicial, o prazer banal do início das cousas, rege o mundo de muitas pessoas. É um mundo de visões primárias que não aprofundam porque aprofundar desconforta. Porque aprofundar dá medo. Sempre deu medo. Mas agora talvez mais do que nunca porque a tecnologia nos permite viver apenas num universo de imagens. A língua torna-se imagem e o controlo sobre essa imagem, que é apenas a epiderme da língua, torna-se essencial. Posso escrever um texto em norma ILG-RAG profundamente português, no sentido estrutural e simbólico, e nada ocorre, nada é subvertido, apenas talvez em pequenos cenáculos de poetas amantes da censura e de outros tipos de hibridação mais cool. Mas se escrevo um texto em Acordo de 1990 profundamente castelhanizado, tanto no estrutural como no simbólico, entram em cena imediatamente os mecanismos da censura global. O visual imediato como definidor da realidade, da normalidade, do desejável ou do permissível. A pós-modernidade ultrapassada. (…)”
Uxío-Breogán Diéguez: “A historia di que o nacionalismo consegue ser hexemónico cando está unido”
Entrevista
de Carme Vidal a Uxío-Breogán Diéguez en Sermos Galiza (a foto do autor é de Xan Muras):
“En Nacionalismo galego aquén e alén mar. Desarticulación, resistencia e rearticulación (1936-1975), Uxío-Breogán Diéguez elabora unha completa historia de case corenta anos do movemento nacionalista en case cincocentas páxinas, resultado de moitos anos de investigación. Entre as teses que defende destaca a continuidade do nacionalismo organizado na Terra a partir dos anos cincuenta co do exilio.
– Sermos Galiza (SG): Estuda o período de 1936 a 1975. Por que parte do ano do golpe militar?
– Uxío-Breogán Diéguez (UBD): A cronoloxía non é casual. Relacionamos o 36 co golpe militar, mais quixen que simbolizara outra realidade, en clave patriótica, que semella eclipsada: a conclusión exitosa dunha intensa campaña en favor das liberdades galegas. No plebiscito do Estatuto do 28 de xuño o pobo galego decidiu, por máis do 90% dos votos emitidos, que Galiza contara cunha carta que pautara a relación do país, recoñecido como tal, con España. (…)
– SG: Na súa investigación defende que o nacionalismo que se artella no país a partir dos anos cincuenta toma o relevo do exilio?
– UBD: Ao meu ver, a continuidade é clara. Lexitimado polo plebiscito estatutario, no 44 creárase o Consello de Galiza, sorte de ‘goberno galego’ no exilio -un goberno galego tería que se ter creado na Terra, a partir dunha aprobación do Estatuto que non se deu-. Os fundadores foron aqueles deputados nacionalistas eleitos. É contemporánea a reorganización na Terra do PG, con Piñeiro, Del Riego e Illa Couto, entre outros; quen actuarán centralmente en clave antifranquista. O PG acabaría diluíndose no final dos 40 no selo editorial “Galaxia”, creado no 1950, apostando aqueles por un decidido resistencialismo cultural. É tempo no que unha e outra póla procuran un relevo.
Entre tanto, mocidade galega con consciencia nacional creara Brais Pinto en Madrid, tendo antecedentes como Xente Nova (Ourense). A táctica do exilio pasaría por crear na Terra, logo de desaparecer o PG, un organismo xuvenil explicitamente nacionalista, naturalmente clandestino. Será o “Consello da Mocidade”, no que participarán mozos de ambas realidades. A tal efecto desde o exilio sería enviado Antón Moreda, que recreara con outros mozos e mozas as Mocedades Galeguistas (1954). Tan só tería unha duración de tres meses, mais contribuiría a evidenciar contradicións diversas e madurar aquel nacionalismo que aniñaba. A Unión do Pobo Galego sería produto do desenlace do Consello, tendo como antesala o manifesto homónimo do 63. Como organización nace no 1964, ensaiando unha ‘fronte patriótica’; primeira organización explicitamente nacionalista galega após o 36. Tamén viña de se crear no verán do 63 o Partido Socialista Galego, formación que aínda naquela altura non se declararía nacionalista (declarábase ‘socialista galega e europeísta’), malia que no seu seo o nacionalismo estaba presente en non poucos militantes. Ambas organizacións han ter militancia aquén e alén mar, editando os voceiros Terra e Tempo e Adiante, respectivamente. (…)”
A Coruña: presentación de Juan Rof Codina. Renovación na veterinaria e gandaría galega contemporánea, de Diego Conde Gómez
O
xoves 11 de xuño, ás 19:30 horas, na sede do Colexio de Veterinarios da Coruña (Rúa da Profesora María Puga Cerdido, s/nº) da Coruña, preséntase o libro Juan Rof Codina. Renovación na veterinaria e gandaría galega contemporánea, de Diego Conde Gómez, publicado en Xerais. No acto, xunto ao autor, participan Xosé Uxío Rey Fernández, Lourenzo Fernández Prieto e Manuel Bragado.
Xosé Díaz: “Debémoslle a Rafael Dieste outra lectura da súa obra”
Entrevista
a Xosé Díaz en Sermos Galiza:
“(…) A editorial rianxeira Axóuxere vén de publicar Dos arquivos xeométricos. Razón e realidade no pensamento de Rafael Dieste, unha obra de Xosé Díaz (Lugo, 1980) nada da súa tese de doutoramento, centrada en Dieste (1899-1981) e a xeometría, unha relación tan descoñecida como enriquecedora.
– Sermos Galiza (SG): A pregunta xa a puxo riba da mesa García Armesto en 1968: “Por que sendo ante todo un poeta -en prosa, en verso, en diálogo dramático, tanto ten: un poeta- a Rafael Dieste lle preocupan as matemáticas?”.
– Xosé Díaz (XD): As matemáticas aparecen para el como unha linguaxe, como un medio co que resolver problemas e propoñer cuestións. Son un pretexto, tamén, para pensar e discutir. Desde logo, Rafael Dieste non chega ás matemáticas como un xeómetra puro, faino achegando outra mirada.
– SG: O libro ten orixe na súa tese, onde defende que os ‘tratados xeométricos’ de Dieste son en certa forma unha escusa para acabar abordando outras cuestións tamén desde a filosofía
– XD: Rafael Dieste fala do mesmo desde diferentes perspectivas nun pulo por intentar tocar a verdade. Como poeta el non fai poesía por puro formalismo, senón que fai poesía para ir até a raíz. E a xeometría vai ás mesmas cousas. Hai, por dicilo así, dous parámetros que se poden perciber na súa obra: unha discusión filosófica do que é o espazo e unha discusión filosófica do que é o tempo. E ambas as dúas abórdaas desde miradas diferentes, ora a literaria, ora a matemática. Mais é volver sobre os seus lugares comúns, os que sempre lle interesaron e atraeron. (…)
– SG: Con este libro agrándase o campo para comprender a Dieste, unha figura non sempre ben entendida ou explicada pola literatura galega…
– XD: Rafael Dieste é moito máis que o autor de Dos Arquivos do Trasno ou A Fiestra Valdeira, que non son pouco. Nas marxes disto hai un intelectual, un pensador de primeira liña. Eu animo á xente a que se achegue ao Dieste máis amplo, porque a visión que hai del é limitada e pobre. Pódese dicir que é en gran medida el é un gran descoñecido Un máis, por outra parte. (…)”
Ourense: actos destacados do sábado 6 e domingo 7 na Feira do Libro
O
domingo 7 de xuño finaliza a Feira do Libro de Ourense (na Rúa do Paseo), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para os dous últimos días:
Sábado 6
– 19:30 h. Joel Gômez presenta Ernesto Guerra Da Cal, do exílio a galego universal, publicado por Através, acompañado de Carlos Garrido.
– 20:30 h. Manuel Blanco Desar presenta Galicia: Un pobo con futuro? O noso devalo demográfico, publicado por Xerais.
Domingo 7
– 13:00 h. Contacontos a cargo de Miguel Ángel Alonso, por Nova Galicia Edicións.
– 19:30 h. David Pérez López presenta Historia de Galicia, publicado por Edicións do Cumio. Participará no acto, xunto ao autor, Cándido Meixide Figueiras.
Ourense: actos destacados do xoves 4 na Feira do Libro
O xoves 4 de xuño continúa a Feira do Libro de Ourense (na Rúa do Paseo), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para ese día:
– 19:30 h. Alfonso Vázquez Monxardín, Patricia Chachero e outros autores presentan Ramón Otero Pedrayo. Unha fotobiografía, da Fundación Otero Pedrayo. Participa Víctor Fernández Freixanes.
– 20:30 h. Ramón Caride presenta O frío azul, da colección Alcaián, de Urco Editora.
