Entrevista
de Carme Vidal a Ledicia Costas en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Tres edicións en cinco meses. Cal é o segredo de Escarlatina. A cociñeira defunta?
– Ledicia Costas (LC): O libro saíu en outubro e por volta do Samaín rematouse a primeira edición. En Nadal voou a segunda e en xaneiro a editorial xa se meteu coa terceira. 6.000 exemplares en total. Cadrou moi ben e entrou tamén en moitos centros de ensino. O que fixen foi xuntar dous temas que me gustaban literariamente como son a cociña e a morte e o resultado foi este. Temos unha longa tradición arredor da morte e é raro que ninguén a tratase deste xeito desenfadado. Que sexa un libro de receitas tamén axudou á hora de ser tan ben acollido. (…)
– SG: En que mudou esta colección de boas noticias a súa relación coa literatura?
– LC: Pois en algo moi importante. A día de hoxe os meus ingresos veñen exclusivamente da literatura. En xaneiro tiven o meu derradeiro xuízo e decidín deixar o oficio de avogada e meterme de cheo na escrita. Apostei por vivir disto. Sempre fun moi cauta e asistín a todo o debate que se produce arredor das posibilidades da profesionalización. Levei ano e pico sobrevivindo da literatura e agora decidín dar o paso, curiosamente cando o sector editorial non goza da mellor das saúdes. Son prudente pero é a miña decisión.
– SG: É unha aposta persoal na que tamén asume os riscos?
– LC: Digamos que é unha decisión moi meditada. Desde hai anos tratei de compaxinar a avogacía e a literatura mais comprobei que o que me gustaba e o que me proporcionaba ingresos é a escrita que, aos poucos, íalle comendo espazos ao dereito. De xaneiro a maio sumarei máis de cen charlas en centros de ensino. Como avogada, ademais, os ingresos reducíranse moito coas novas taxas. Optei por deixar a pel na literatura e, se logo hai que buscar outra saída xa se pensará.
– SG: Esa decisión obriga a ter unha actividade pública maior?
– LC: Obriga. O pálpito xeral que a xente transmite é que non se pode vivir da literatura e eu, que teño moito de outsider, confío en que a base de traballo é posíbel. Neste momento teño a sensación de que as cousas veñen soas e imos ver que pasa a partir de agora. (…)
– SG: A esa actividade súmase o proxecto que presentaba no fin de ano, a revista Criaturas arredor da literatura infantil e xuvenil.
– LC: Ese proxecto non é só meu e, en concreto, ten moito a man de Daniel Landesa que está na orixe de todo. Agora estamos argallando o seguinte número que vai estar dedicado ao humor na literatura. Somos unha lingua minorizada e estamos a lanzar unha revista especializada en literatura infantil e xuvenil. Dixéronnos que posibelmente non fora rendíbel mais non nos importa. O proxecto é amplo. Temos a revista e os contidos que imos metendo na web, a nosa intención é seguir ampliando contidos con todos os colaboradores e colaboradoras. Trátase de tecer unha rede, unha sorte de tellado no que acubillarse os que traballan na literatura infantil e xuvenil. Ao noso ver había unha lagoa, un espazo baleiro que decidimos cubrir. Temos moita ilusión co proxecto. (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Xabier López: “Os boxeadores foron os primeiros e auténticos heroes, deportivamente falando, da clase obreira”
Entrevista
de Montse Dopico a Xabier López en Praza:
“(…) – Praza (P): A vida que nos mata desenvolvíase na Segunda República. Olympia Ring, 1934 tamén. Desta volta, interesáronche sobre todo a revolución de Asturias do 34 e a proclamación do Estado catalán. É a etapa do “bienio negro”: a represión política, a censura, a Lei de Vagos e Maleantes… Tivo algo que ver a escolla desta época co intento de destacar, precisamente, a época menos progresista da Segunda República?
– Xabier López (XL): Resístome a crer que a historia sexa cíclica -iso sería realmente terrible- pero penso que existen certas cousas que cómpre non esquecer: entre elas, que cando comezaron a respirarse aires de cambio neste país -e por extensión en toda España- sempre apareceron movementos políticos dentro do propio sistema dispostos a dinamitar as cativas conquistas do progreso. Á II República non a liquidou o Alzamento do 18 de xullo; o principio da fin chegou co programa de “goberno” desenvolvido pola dereita radical vitoriosa nas urnas en novembro de 1933: a amnistía prometida aos partícipes do golpe de estado de Sanjurjo, a paralización da reforma agraria, o restablecemento de relacións coa Santa Sede e a revisión da política de laicidade e as súas consecuencias prácticas (entre elas, póñase por caso, a que limitaba que fose o Estado quen pagase o salario do clero)… Por non falar do “desinterese”, cando non da aberta belixerancia, que amosaron a respecto das reivindicacións dos territorios diferenciados con ou sen autogoberno, como era a esas alturas o noso caso. Ademais, literariamente falando, todo “paraíso corrompido” ofrece unha chea de posibilidades ben interesantes.
– P: En que se basea ese “revival” do xénero negro ao que parece que estamos a asistir? Que ten que ver co tempo de crise económica, política..? Por que ese interese, tamén, pola novela histórica (algo tiña diso O caderno…)?
– XL: Xa case é un lugar común dicilo, pero a novela negra negra é un perfecto calidoscopio da sociedade que a produce. E por suposto que seríamos ben inxenuos se nos cremos que non houbo quen vivise xa as nosas “crises”. Chamámoslle “novela histórica” (pola ambientación, e todo iso) pero a verdade é que, de analizármolas polo miúdo, pouco mudaron as cousas dende os anos trinta do século pasado: cando menos na mentalidade e nos problemas que se formulaban. E pode que ata nas respostas. (…)
– P: O teu protagonista é un boxeador galego, que ademais é membro do Partido Galeguista. Fíxome pensar en Sangue sobre a neve, de Manuel Forcadela: un boxeador, crónica negra, retrato dunha cidade e dunha clase social… Como xorde este personaxe?
– XL: Ben. Tanto Manuel Ramírez Castro, O Camión, coma o Martell, non deixan de ser abstracción de todos aqueles mozos da época que vían no boxeo unha maneira de saír adiante, deixando atrás as máis das veces un entorno cheo de penurias. Durante un tempo, os boxeadores chegaron a gañar máis cartos ca os futbolistas. Dalgún xeito, foron os primeiros e auténticos heroes, deportivamente falando, da clase obreira. Co Camión, non obstante, propúxenme rachar o estereotipo para botarlle máis “pementa” ao asado, se podo dicilo así. O púxil pontevedrés non só é militante do Partido Galeguista: falamos dun mozo que é amigo dos libros, que ten estudos de bacharelato, que escribe poesía, que planifica ao milímetro os seus adestramentos e as súas dietas… Sempre me gustaron os perfís aparentemente contraditorios. (…)”
Manuel Portas: “Este país non se pode permitir o luxo de que os sectores máis avanzados sexan fagocitados pola moda do momento”
Entrevista
de Carme Vidal a Manuel Portas en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): En Amor en alpargatas a morte do protagonista convida a facer balance da súa vida, un nacionalista ex-militante en Compostela. Algunhas referencias, lugares, momentos… son identificábeis, que toma da realidade para construír a súa novela?
– Manuel Portas (MP): A literatura pode ser, como o cine, de ciencia ficción ou máis apegada á realidade, máis verosímil. A novela non corresponde a unha biografía concreta nin era iso o que se pretendía, agora ben, hai elementos que soan a realidade porque estamos a falar dun país concreto, dunha xeración precisa -dez anos por riba do meu tempo- e cunha experiencia vital nese mundo nacionalista que pode ter detalles tirados de biografías diferentes, sen ser ningunha existente. (…)
– SG: “Non hai tempo para o orgullo. O país non pode agardar por feridas particulares. Vaille a vida.”, escribe na novela. Que hai do autor nesa confesión do protagonista?
– MP: O que expresa ese monólogo o protagonista en solitario na súa casa é unha reflexión moi estendida no mundo nacionalista, en persoas que están desactivadas e ven o que está a pasar con ollos perplexos. Sen vontade de se converteren en elementos activos, a distancia das estruturas organizativas e o paso do tempo fan que se sexan, en certa medida, observadores privilexiados que se preguntan cal é o futuro e non tanto do nacionalismo senón do pais. Nese punto de vista cuestionen tamén o nivel de irresponsabilidade que fai que, nun momento tan crucial para a historia, sigamos a discutir polos marcos das leiras. Xa non vale aquilo de “xa o diciamos nós”, a tal altura é miope e non contribúe a nada. Compre moito diálogo e este país non se pode permitir o luxo de que os sectores máis avanzados podan ser fagocitados pola moda do momento. (…)
– SG: Catro novelas e, polo que vexo, moitos proxectos na cabeza. Demorou mais, é mostra da ansia que tiña de se converter en escritor?
– MP: Un está todo o día creando, en cada mirada, en cada situación, nalgunha pequena noticia do xornal aparecen historias que tiran, ás veces impresionantes e con protagonistas anónimos que son mesmo superiores literariamente á propia narrativa. A literatura está demasiado chea de figuras e a xente normal ten dereito a verse reflectida nas obras. Cotián e anónimo non significa vulgar. Cada historia ten un prisma, un olor, un sabor, que a fai diferente e o reto está en captar eses recendos particulares. (…)”
Armando Requeixo: “Un crítico non debe deixarse levar por preferencias persoais”
Entrevista a Sabela González sobre Feitizo de sangue
Desde
o programa Galicia por diante da Radio Galega:
“Entrevista a Sabela González sobre Feitizo de sangue, publicado en Galaxia, pertencente á serie As crónicas de Landereina, no programa Galicia por diante da Radio Galega.”
Entrevista a Antonio Reigosa no Diario Cultural
Desde 
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Entrevista a Antonio Reigosa arredor do proxecto Galicia Encantada, que celebra o seu décimo aniversario coa publicación do libro Galicia Encantada. O país das mil e unha fantasías, en Xerais.”
Cuestionario Proust: Manuel Núñez Singala
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Manuel Núñez Singala:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O optimismo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade e o sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me queiran.
4.– A súa principal eiva?
– Entre as confesables: a dispersión.
5.– A súa ocupación favorita?
– Imaxinar…
6.– O seu ideal de felicidade?
– Camiñar espido por unha praia sentindo a calor do sol.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A desgraza dos que amo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Mellor persoa.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo. Pero que fose en realidade un país, con persoas orgullosas da súa orixe, da súa terra, da súa lingua…
10.– A súa cor favorita?
– A vermella.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Gústanme todas.
12.– O paxaro que prefire?
– Le canard enchaîné, La codorniz…
13.– A súa devoción na prosa?
– Ernesto Sábato.
14.– E na poesía?
– Benedetti.
15.– Un libro?
– Só un?
16.– Un heroe de ficción?
– A formiga atómica.
17.– Unha heroína?
– A madrasta de Branca de Neve.
18.– A súa música favorita?
– Tanto me ten, pero baixiña.
19.– Na pintura?
– Suzanne Valadon.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Meus pais.
21.– O seu nome favorito?
– Mar, Carlos…
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A intolerancia.
23.– O que máis odia?
– O egoísmo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Calquera dictador.
25.– Un feito militar que admire?
– Militar? Ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Non creo nos dons naturais. Case todo o que somos é froito do esforzo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– De ningunha maneira!
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ilusionado.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Se cadra a gula.
30.– Un lema na súa vida?
– O que non te mata faite máis forte.”
Francisco Castro: “O escritor ten que aspirar a ser un clásico, a transcender o seu tempo”
Entrevista
de Carme Vidal a Francisco Castro en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): En Tes ata as 10 percíbese a intención do autor de amarrar na lectura.
– Francisco Castro (FC): É unha novela que, ademais de pretender contar moitas cousas, quere atrapar, reivindicar o pracer da lectura, collerte moi forte e que continúes a ler, sorprendendo e dando reviravoltas argumentais.
– SG: A construción do misterio e a súa resolución obriga a afondar na estrutura da novela?
– FC: En toda a súa escrita tiven moi presente a arquitectura interna. Foi como xogar unha partida de póker na que ti controlas os ases que, ás veces, están debaixo da manga. Neste libro hai dúas cousas que fixen por vez primeira, escribir en primeira persoa que, sendo este o meu título 21 aínda nunca experimentara e do que me decatei cando puxen o punto e final e, en segundo lugar, é a primeira vez que escribo unha novela cun esquema ao lado, vixiando as tripas internas, con esa arquitectura que precisaba para conseguir ese efecto de atrapar coa intriga. Dalgunha maneira, neste libro está o que lin e o que escribín. É unha novela que lin e revisei catro, cinco, ou seis veces todas e cada unha das frases. Quería que tivese unha engranaxe que fora unha máquina de enganos, a sedución lectora. (…)
– SG: Vintecinco anos de escrita e vinteún libros deixan á vista unha grande paixón pola literatura.
– FC: Supoñen vida. Eu son literatura, son escrita, comunicación, a necesidade de dicir, de non calar nunca, de inventar. Estou certo de que se quedara inmobilizado estaría ditando historias. É unha pulsión. Os rapaces nos centros de ensino pregúntanme, por que escribes? Eu respondo dicindo que é un intento de comunicarme e transcender o tempo. Os creadores buscamos iso, comunicarnos cos nosos contemporáneos e transcender o tempo. Agardo que dentro de cen anos me poida comunicar con alguén a través da miña obra. (…)
– SG: Vostede é, nese sentido, dos escritores máis activos. Por que participa tanto de encontros en centros de ensino?
– FC: Doulle unha importancia fundamental á visita a centros escolares, clubes de lectura e demais espazos nos que se establece un contacto co lector. Nós non podemos ser como Hölderlin e pontificar, temos que enchouparnos na lama e facer pensar. (…)”
Manuel Núñez Singala: como querer ser escritor serio e non conseguilo?
Entrevista de Carlos Loureiro a Manuel Núñez Singala en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): Con menos de vinte anos sae da túa pluma O achado do castro: premios, recoñecementos, representacións aquí e fóra… Que supuxo para ti esta obra, un xa referente do noso teatro contemporáneo?
– Manuel Núñez Singala (MNS): A ver, as cousas non son tan así, tan explosivas, todo foi ocorrendo moito máis a modo. O achado do castro foi unha peza escrita para o grupo de teatro do Instituto de Bacharelato de Vilalba no que eu estudaba e co que xa levaramos a escena un par de obras miñas anteriores. Foi unha peza escrita moi cedo, é certo, con dezanove anos. Como montaxe teatral tivo un éxito moi limitado: dúas representacións, unha para o centro, outra para o público xeral no ano 1983, e aí quedou, gardada nun caixón ata catro anos despois, cando a recuperei, corrixín e pasei a limpo para enviala a un premio de teatro. Corría o ano 1987 e gañou o Premio Xiria de Creación Teatral, de Cangas, mandeina daquela, por recomendación dun dos membros do xurado, a unha editorial que aceptou publicala. Pero pasaron outros catro anos máis, e cando xa case me esquecera dela, un día atopeina no escaparate dunha libraría e, claro, entrei e merquei un exemplar, estou a falar xa do ano 1991. A partir de aí o éxito foi vindo de vagar, cun incremento constante nas vendas do libro e das montaxes teatrais, en Galicia e fóra, algo que por fortuna segue sucedendo aínda hoxe. (…)
– NG: Outra obra túa que acadou un forte éxito a todos os niveis, pero sobre todo a nivel do ensino, foi a túa Comedia bífida. Cando te decataches que para facer reflexionar sobre a situación do noso idioma tiñas que mesturar as túas dúas realidades persoais: o teatro e a normalización lingüística?
– MNS: A idea de facer unha obra de teatro na que se tratasen cuestións relacionadas coa lingua ocorréuseme moitos anos antes de que Comedia bífida fose unha realidade. Pero levoume moito tempo materializala nun texto final. Creo que foi o libro que máis tempo precisou para saír á luz, dende a idea inicial ata o momento en que puxen o punto final.
En Comedia bífida, e tamén en gran medida no meu último libro, Instrucións para tomar café, o humor funciona como lubricante, como excipiente para vehicular unha serie de ideas ou de opinións que doutro xeito poderían resultar máis ásperas. (…)”
Francisco Castro: “Mis novelas son historias universales”
Entrevista
a Francisco Castro en Mundiario:
“(…) – Mundiario (M): ¿Hubo algún libro especial que despertase tu vocación de escritor?
– Francisco Castro (FC): Los que figuran en mi última novela, Tes ata as dez, esos libros de Verne, Stevenson y Salgari. Hay algo que a mi me gusta decir, que se supone que los escritores no decimos, a mi me estimularon mucho los tebeos, podría citar a Goethe o Shakespeare pero mentiría. Mi gran influencia son el Rock and roll y los tebeos, sobre todo aquella colección de clásicos de la Editorial Bruguera “Las joyas literarias” que había en casa de mis padres, que leía y releía de niño.
– M: ¿Qué es para ti escribir?
– FC: Para mí escribir es una prolongación natural de respirar, quien me siga en las redes sociales, en mis artículos que escribo en prensa y en mis libros, saben que todo lo que pongo sobre el papel soy yo. Escribir es transpirar, quien me conoce bien sabe que estoy en pelota picada en cada uno de mis textos. (…)
– M: Y en Tes ata as dez, tu última novela, ¿cuál fue el origen, lo que te hizo crear esa historia?
– FC: El origen está en el propio título, es una expresión muy importante que está en un libro de los muchos libros que hay en Tes ata as dez, es una novela de novelas. Quise construir una historia, en la que alguien tiene que desentrañar un misterio ante de las diez de la noche. Quería contar una historia de amor, el descubrimiento de un pasado, el pasado del padre del protagonista, y que esa historia del padre lo transformase, sabía que quería intrigar al lector o lectora para que estuviese deseando cambiar de capítulo.
– M: Tes ata as dez está catalogada como novela juvenil, sin embargo es más leída por público adulto. ¿Por qué catalogarla como juvenil?
– FC: Yo lo decidí así, todo el mundo dice que es un libro fronterizo. Quería escribir un libro juvenil en el que a los adolescentes se les contase el final del franquismo y donde hubiese amor, el libro tiene una defensa muy clara de la sexualidad femenina, vivida con total libertad. Sé que podría haber salido en una colección adulta , pero es una decisión consciente mía, que saliera en una colección juvenil. (…)”
