Cuestionario Proust: Agustín Agra

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Agustín Agra:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A perseveranza.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Nada en especial, se acaso comprensión.
4.– A súa principal eiva?
– Entre outras moitas, a obsesión polo tempo (cronolóxico).
5.– A súa ocupación favorita?
– Correr, ler, ver cinema, viaxar, escribir …
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder facer acotío o que me gusta facer.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A desaparición dos meus.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son.
9.– En que país desexaría vivir?
– Descreo das fronteiras. Malia a iso, nesa Galiza utópica coa que moitas/os soñamos.
10.– A súa cor favorita?
– Non teño. A cousa vai máis de contrastes, luces, texturas …
11.– A flor que máis lle gusta?
– Os estraloques (Digitalis purpurea), de velenosa beleza.
12.– O paxaro que prefire?
– O merlo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Non son de devocións pero confeso que sempre volvo a Borges e a Xavier Queipo.
14.– E na poesía?
– O mesmo con Kavafis e Avilés de Taramancos.
15.– Un libro?
– Son incapaz de dicir só un.
16.– Un heroe de ficción?
– Son pouco de heroes. Atticus Finch quizais.
17.– Unha heroína?
– Tampouco de heroínas.
18.– A súa música favorita?
– World music.
19.– Na pintura?
– Klee, Rothko, Seoane, Lugrís…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A miña nai.
21.– O seu nome favorito?
– Antón, Carme.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A prepotencia.
23.– O que máis odia?
– O dogmatismo, a intolerancia, a crueldade…
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Difícil escolla; moi extensa a listaxe dos feixistas.
25.– Un feito militar que admire?
– Nada hai de admirar nos feitos militares. Si admiro a afouteza coa que os “paseados” afrontaron aos seus asasinos ou a dos sublevados no gueto de Varsovia.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da ubicuidade, pero moi natural non é.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sereno e cos soños intactos.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Tectónico, como una placa litosférica.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?

30.– Un lema na súa vida?
– Non son de lemas, fánseme un tanto dogmáticos.”

Propostas con premio: Funambulistas, de Mercedes Leobalde, premio Ánxel Fole de narrativa curta

Entrevista de Ramón Nicolás a Mercedes Leobalde, en Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): -Tras Chamádeme Eva chega agora esta proposta narrativa…, o cultivo da literatura para vostede é recente ou vén de atrás?
– Mercedes Leobalde (ML): Eu escribía, gustábame escribir, pero non era “cultivar a literatura” nin moitísimo menos, só unha necesidade de verbalizar o pensamento, algo que me axudaba a reflexionar, a ordenarme. Outras veces podía tratarse simplemente de plasmar unha lembranza repentina, un soño desacougante ou unha sensación agradable, por preservalos. Pero en todo caso era algo íntimo, non sentía a necesidade de darlle eses textos a ler a ninguén e moito menos de publicalos, non foran concibidos para iso. Por tanto, tampouco precisaba revisalos cunha vontade literaria, os pobres estaban condenados a non pasar da fase de borrador. Un día apunteime a un obradoiro literario impartido por Antía Otero que resultou para min máis importante do que podería prever. Á segunda clase había que levar un texto no que se recrease un escenario e eu describín unha chuvia de estrelas contemplada desde o xardín da casa. Non sen pudor, lin o meu pequeno relato e, cando rematei, unha compañeira do curso que agora é amiga comentou: “estabamos todos contigo nese xardín”. E nese momento cambiou algo. Empecei a intuír que podía ser gratificante compartir o que escribía.
– RN: Os títulos adoitan orientar ao lectorado. Por que Funambulistas?
– ML: O funambulista camiña, avanza pola corda frouxa, esforzándose por manter un equilibrio que ao cabo é sempre inestable, pois cada novo paso abre unha incógnita. O perigo existe sempre, no aire que te envolve, o aire é o baleiro. Non hai chan, non hai paredes, só o medo a fallar e precipitarte desde as alturas. Pero existe tamén a vontade férrea de chegar á outra punta, e esa é a única certeza, o que fai que ignoremos o medo ou o releguemos a un segundo plano. É coma na vida, non? Os personaxes de Funambulistas adoitan ser así, manteñen o equilibrio como ben poden cando a corda máis abanea pero sen cederen na súa determinación. (…)”

Cuestionario Proust: Andrea Nunes Brións

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Andrea Nunes Brións:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A afectividade, seica.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade, a xenerosidade, a autenticidade…
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que sexan realmente AMIZADES.
4.– A súa principal eiva?
– A inseguridade aprendida.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler boa poesía, cociñar, a fotografía…
6.– O seu ideal de felicidade?
– Unha praia, boa compañía, fartar a rir…
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Que este mundo non mude nunca e que as persoas que quero sufran.
8.– Que lle gustaría ser?
– mmmm…non sei… saxofonista, astronauta, marinheira, escultora…
9.– En que país desexaría vivir?
– Agora mesmo son emigrante forzosa, así que na Galiza.
10.– A súa cor favorita?
– O verde e o lilás.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A margarida branca, simple e fermosa…, e se serve, tamén a herba de namorar.
12.– O paxaro que prefire?
– A andoriña (voa voa…vai e dime onde está).
13.– A súa devoción na prosa?
– Non sabería responder …
14.– E na poesía?
– Non sabería decidir…
15.– Un libro?
– Non por favor, moitos!
16.– Un heroe de ficción?
– Está difícil… O capitán planeta?
17.– Unha heroína?
– Pippi Calzaslargas
18.– A súa música favorita?
– A que me move e/ou conmove.
19.– Na pintura?
– Frida Kahlo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As mulleres que loitan e loitaron e non foron visíbeis.
21.– O seu nome favorito?
– Maré.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O machismo, a estupidez…
23.– O que máis odia?
– O patriarcado.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Ditadores en xeral.
25.– Un feito militar que admire?
– Non gosto dos feitos militares…, mais o da Revolución dos Cravos é o que máis se achega ao que eu gostaba que fixeran os militares.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Saber bailar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Consciente e sen dor.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A emoción.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que eu teño.
30.– Un lema na súa vida?
– Nunca choveu que non escampase.”

Dores Tembrás: “Quixen darlle ao desexo a presenza que merece, por moi fulgor que sexa”

Entrevista de Montse Dopico a Dores Tembrás en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Cronoloxía da urxencia é un libro moi diferente a O pouso do fume, non si? Tamén pasou moito tempo entre un e outro.
– Dores Tembrás (DT): Pasaron anos, si. Son libros moi diferentes en moitos sentidos. En Cronoloxía da urxencia concéntrome moito no concepto de desexo, e ademais o traballo coa linguaxe foi levado ata o extremo. Quixen limpar o poema, acurralar a palabra e o silencio. Foi como un asedio. Un proceso esgotador. Quedei exhausta nese proceso de ir á esencia: versos curtos, poemas breves… Non sei se este é un proceso reversible, se vou seguir por este camiño ou non. Eu creo que o tema esixía este tratamento da palabra, da linguaxe. E, como dicía, non sei se vou quedar atrapada nese asedio, se vou darlle plena potestade ao silencio, visibilizado máis pola súa presenza que pola súa ausencia. (…)
– MD: De feito, basicamente o poemario é iso. A palabra e o silencio.
– DT: Cando me metín por este camiño neste poemario, padecín o asedio do silencio. Quedei co mínimo, tentando quitar, ata quedar sen poema. E así vislumbrei o padecemento dela, de Pizarnik. Foi, nese sentido, un poemario de obsesión, case enfermizo. Busquei unha nova relación coa linguaxe. Empecei, de feito, xusto despois de O pouso, que xa anunciaba a liña de desexo que recupero aquí. O pouso é de 2009 e botei moito tempo escribindo antes de mandalo ao premio do concello de Carral. Escribín moito, moi intensamente, os dous primeiros anos. Despois deixeino repousar e volvín a el, xa máis relaxada e tranquila. E este ano aínda o fechei, volvín axustalo antes de que o editasen. Teño a sorte de que o leron grandes amigos que me fixeron comentarios que tiven en conta. Entón, foi un proceso que tivo moito de aprendizaxe cos lectores.
– MD: Hai diálogo con varios autores e autoras no propio libro. Non só Pizarnik. Eva Veiga, Olalla Cociña
– DT: Eu necesitaba fíos, apoios… Houbo moita filosofía, moitas lecturas dos poetas do desexo. A min non me interesa a liña erótica, senón o que vén antes. A inmanencia, a pura potencia do desexo, desde Aristóteles ata Barthes. Unhas lecturas leváronme a outras. En Berger, por exemplo, eu vexo puro desexo. (…)”

Parlamento das Letras: Anxos Sumai

Entrevista de Armando Requeixo a Anxos Sumai no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Anxos Sumai (AS): Están vivas, e iso é marabilloso. Como lectora alégrame entrar nunha librería, follear os libros con tranquilidade e asegúroche que sempre atopo algo que me interesa, cousa que non acontecía deica hai poucos anos. Aparecen poemarios, ensaios, novelas…, con propostas temáticas e formais distintas. Así que o valoro positivamente, como lectora, porque me gusta elixir e non ter que limitarme a obras impostas polos premios literarios ou pola crítica ou polos escaparates das librerías.
Como bibliotecaria gústame poder cuantificar a produción anual, consciente de que o número non sempre supón calidade pero sei que é un camiño cara á normalización. Tamén me parece importantísima a aparición de novas editoriais que, malia a crise, teñen a valentía de publicar obras difíciles de editar neste momento. E, evidentemente, é tamén un bo sinal o aumento das traducións ao galego. Neste sentido, e xa como autora, boto en falta a tradución das nosas obras a outros idiomas.
Hai outras cousas que boto en falta, como escritora, lectora e bibliotecaria: parece que só escribimos para nós, fáltanos a ansia de escribir para o mundo enteiro, sen traizoar as claves culturais que nos aleitan e fan máis fortes, xusto por ambición universal, as voces persoais. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– AS: Como dixen antes, paréceme interesante para a lectura, pola cantidade de obras que se poden ler, pero é un chisco frustrante para quen escribe, pola cantidade de obras ás que non terán acceso as persoas que len porque será difícil que sexan publicadas. Cousas do mercado literario.
Creo que perdemos moitos anos de investimento en lectura e mesmo teño a sensación de que vivimos unha mentira, de que alguén nos enganou, como se canda o boom inmobiliario se crease un boom cultural para acalmar conciencias. Dóeme ser consciente de que iso é certo, de que fluíron moitos cartos que non se dedicaron a formar lectoras e lectores libres. Non se investiron nunha industria cultural sa. De todas formas, debo dicir que, se non houbese ese investimento público en edición, seguramente a min nunca me chegasen a publicar. De novo, un sentimento contraditorio.
Creo firmemente nas escritoras e nos escritores de hoxe que traballan, sen dirixismos, construíndo. Daquela, deixemos que o fagan á súa maneira. E non falo en primeira persoa porque me considero intoxicada pola cultura da transición, pola impostura de soñar un pais holográmico. As novas literatas, os escritores, deberían crear non na posición de quen resiste, senón na ousadía de quen avanza. Xa soñamos abondo, é tempo de construír. (…)”

Anselmo López Carreira: “Falarmos do reino de Galicia serviu para crebar o dogma da “eternidade” de España”

Entrevista de César Lorenzo Gil a Anselmo López Carreira en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Vostede xa participara na redacción da Historia Xeral de Galiza, que publicara Edicións A Nosa Terra no 2005. Por que este novo manual de historia [Historia de Galicia]?
– Anselmo López Carreira (ALC): Pasou moito tempo desa publicación. Hai que acomodar as novas perspectivas, estudos e recompilación de materiais desde aquela para cubrir unha necesidade social dun manual simple e actualizado sobre a nosa historia. Ademais, xa que até agora me achegara a este tipo de libros divulgativos como parte dun equipo de investigadores, tiña gana de elaborar unha síntese da historia de Galicia coherente coa miña visión propia sobre o tema.
– B: A súa especialidade é a historia medieval. Como se encara un proxecto coma este, que vai máis alá do obxecto fundamental dos seus estudos?
– ALC: Para facer un percorrido global é básico asentarse nas investigacións doutros autores, facer unha síntese do seu traballo e escolmar aqueles aspectos máis xerais, que lle permitan ao lector ter unha visión do que pasou, o máis ampla e interesante. Hai momentos históricos nos que o historiador, hoxe en día, xa non conta o que pasou, porque non se sabe a ciencia certa senón que explica o que os investigadores acharon. É o caso do período castrexo, capítulo no que enfronto as diferentes escolas sen tomar partido porque os argumentos de ambas son fortes e deben coñecerse.
– B: Como está o panorama historiográfico galego. Dá a sensación de que nas universidades segue a gobernar un paradigma pouco rigoroso, aínda herdeiro de Menéndez Pidal e da Real Academia de la Historia.
– ALC: Ese paradigma é certo que mantén no estudo da historia medieval. A pesar de que moitos dos seus presupostos foron refutados cos documentos, unha e outra vez se repiten falsidades ou medias verdades interesadas para un determinado modelo de construción da historia. Noutros períodos, hai resistencias, como no caso da análise das guerras napoleónicas na península. No caso da Idade Antiga, a historiografía galega tomou independencia desde hai tempo, xa con Florentino Cuevillas e hoxe en día ten ideas orixinais. (…)”